Christian Dior
| Tuwılǵan sánesi | 21-yanvar 1905 |
|---|---|
| Qaytıs bolǵan sánesi | 24-oktyabr 1957 (52 jasta) |
Christian Dior (21-yanvar 1905, Granville, Manche – 23-oktyabr 1957), ataqlı francuz moda dizayneri, pútkil dúnyaǵa dańqı shıqqan Christian Dior moda uyiniń tiykarshısı sanaladı.
Erte balalıq dawiri
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Fransuz couturieri, Christian Dior 1905-jıldın' 21-yanvar sa'nesinde Normandiyanın' Granvil qalashasında tuwılg'an. Onın' ata-anası qalashadag'ı bay ha'm o'zine toq insanlardan bolg'an. Bolajaq couturierdin' a'kesi ximyaliq to'ginlerdi islep shig'arıwshı o'ndirislik basqarmanın' baslıg'ı, al anasi bolsa u'y biykelik qılg'an. Dior bes jasqa tolg'an waqıtta onın' shan'arag'ı Parijge ko'ship o'tedi. Jas Dior balalıq da'wirinen baslap arxitektor bolıwdı a'rman etken, biraq onın' ata-anası o'z balasın diplomatiya tarawı wa'kili sıpatında ko'riwdi qa'legen edi. Sol sebepli jas Dior ata-anasının' qa'lewi bolg'an Parijdegi Erkin Siyasiy Pa'nler Mektebine (Ecole des Sciences Politiques) oqıwg'a tusedi. Biraq Diordın' diplomatlıq xizmetke degen qızıg'ıwshılıg'ı bolmag'anlıg'ı sebepli bul oqıw onın' ushın waqıttı ma'nisiz o'tkeriwden basqa hesh na'rse emes edi. Siyasiy pa'nlerdi ha'm xalıq aralıq huqıqtı o'zlestiriwdin' ornına Dior ha'r qiyli ko'rgizbelerge ha'm muzeylerge barıp o'zinin' ma'deniy du'nyasın arttırıp barg'an. Sonın' menen bir qatarda ol qosıqshılıq ha'm su'wretshilik tarawı sırların o'zlestirgen.
Moda a'lemine birinshi qa'demleri
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Diordın' ma'deniyatqa ha'm ko'rkem-o'nerge degen qızıg'ıwshılıg'ı onı 1928-jılı o'zinin' jeke ma'denyat gallereyasın ashıwg'a alıp keldi. Bul gallereyada Deren, Matiss, Picasso ha'm tag'ıda basqa ma'deniyat ha'm ko'rkem o'ner tarawının' ko'zge ko'ringen wa'killerinin' saylandı miynetleri orın alg'an edi. Biraq 1930-jıllarda baslang'an qarjı krizisi bul gallereyanı pul menen ta'miynlep turg'an Diordın' akesi ushın da sa'tsiz bolıp, gallereyanın' jawılıwına alıp keldi. Bul waqiyadan son', Dior jeti jıl dawamında a'wmetsiz ha'm qıyın kunlerdi bastan keshiredi. Qıyınshılıqlar ha'm olardın' arqasında arttırılg'an miynetlik ta'jiribe aqırı o'z paydasın beredi. Sebebi 1936-jılı Dior Franciyanın' jetekshi gazetalarinan biri bolg'an Le Figarog'a moda tarawı boyınsha su'wretler sızıwshı (fashion illustrator)qa'niyge bolıp jumısqa ornalasadı. O'z ka'sibin tez o'zlestirgen Dior endi o'zinin' sızg'an su'wretlerin basqa da moda tarawı boyınsha qa'niygelesken jurnal ha'm gazetalarg'a usınıp o'z abroyın asıradı. Sonın' arqasında Dior sol da'wirdin' belgili couterieri Robert Piguetke sha'kirt tu'sip ol menen bir jıl dawamında birge islesedi.