Duwtar

Duwtar

Duwtar (parsısha دوتار) — Orta Aziya, Iran hám Qubla Aziyada tarqalǵan, eki tarlı saz ásbabı. Atı parsı tilinen „eki tar“ (< دو duw — „eki“, تار tār — „tar“) dep awdarıladı. Biraq, Xirat duwtarı on tórt tarlı boladı. Duwtar XV ásir átiraplarında payda bolǵan.

Soǵılıwı

Duwtar tut, erik, ǵoza aǵashlarınan soǵıladı. Duwtardıń qarnı ońǵa jaqın jupqa taxtakeshtı iyip, bir-birine japıstırılıp soǵıladı. Onıń ústinen qappaq jawıladı hám tayın bolǵan qarın dástegıne jalǵanadı.

Targir yamasa tar ilgek duwtardıń eki sımın kóterip turadı. Duwtardıń dástesı jińishke uzın boladı. Basqa tarlı ásbaplarda ádetde metal perdeler bolsa, duwtarda dástesine oralǵan 15 ke jaqın jipek perde boladı. Zamanagóy duwtarlardıń perdeleri ayrım gezlerde aǵash yamasa súyekten soǵıladı.

Duwtar dástesi súyek, sádep penen bezeledi. Duwtar tarları aldınları ishekten, keyin jipekten tayarlanatuǵın bolǵan. Zamanagóy duwtar tarları neylonnan islenedi.

Shertıw usılları

Duwtardı hár túrli jollar menen shertıw múmkin. Jekke shertıw, qos shertıw, piripirek, rez uqsaǵan usıllar menen shertiledi.

Siltemeler

• Dutor, Graham Flett (inglisshe)