Isaac Newton

Ser Isaac Newton

Ser Isaac Newton (Сэр Айзек Ньютон) (4-Yanvar' 1643 – 31-Mart 1727) - Angliyali fizik, matematik, astronom, ta'biyiy filosof, alximik, teolog ha'm adamzat tariyxinda en' a'hmiyetli insanlardin' biri. Onin' 1687-jili basilip shiqqan Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica (Tabiyiy filosofiyanin' matematikaliq printsipleri) kitabi ilim tariyxinda en' a'hmiyetli kitap esaplanadi. Bul kitabinda Newton dunya-ju'zlik tartilisiw (gravitatsiya) ha'm qozg'alistin' u'sh nizamin sipatlap berdi. Bul jumisi menen ol zamanag'oy injener isinin' tiykari ha'm kelesi u'sh a'sir dawaminda fizikaliq du'nyag'a ilimiy ko'z qarasti belgilep bergen klassik mexanikanin' tiykarin saldi. Newton jerdegi ob'ektlerdin' ha'm aspan denelerinin' ha'reketleri birdey ta'biyiy nizamlarg'a boysinatug'inlig'in o'zinin' gravitatsiya teoriyasi menen Keplerdin planetar qozg'alis nizamlari sa'ykesligin da'lillewi menen ko'rseti berdi. Bul arqali ol geliotsentrizm haqqindag'i aqirg'i isenbewshiliklerdi joq etti ha'm ilimiy revolyutsuyani tezletti.

2005-jili Patsha ja'miyetinde o'tkerilgen dawis beriw juwmag'inda Newton Al'bert Eynshteynge qarag'anda ko'birek u'les qosti dep tabildi.