Kontentke ótiw

Assist (futbol)

Wikipedia, erkin enciklopediya

Futbolda assist ‒ bul gol urıwǵa alıp keletuǵın úles bolıp tabıladı, bunda gol urıwshı komandadaǵı birewdiń úlesin gol urıwshıdan basqa oyınshı tárepinen ámelge asırıladı. Oyınshılar tárepinen islengen assistlerdiń statistikası jarıstıń shólkemlestiriwshileri tárepinen rásmiy túrde yamasa, mısalı, jurnalistler yaki fantastikalıq-futbol jarıslarınıń shólkemlestiriwshileri tárepinen rásmiy emes túrde alıp barılıwı múmkin. Assistlerdi jazıp barıw Oyın Nızamlarınıń rásmiy bólimi emes hám assist beriliwi ushın kriteriyler hár qıylı bolıwı múmkin. XX ásirdiń aqırına shekem assistlerdiń esabı derlik alıp barılmaǵan, biraq match haqqındaǵı esabatlarda bir oyınshınıń bir yamasa bir neshe goldı «islegeni» haqqında aytılıp ótilgen. 1990-jıllardan baslap, geypara ligalar assistlerdiń rásmiy esabatın alıp bara basladı hám olarǵa tiykarlanıp sıylıqlar bergen.

Ayırım oyınshı statistikası bolǵan «gollar [urılǵan]» hám «assistler» «[gol] úlesleri» yamasa «[gol] qatnasıwları» dep atalatuǵın statistikaǵa birlestiriliwi múmkin (xokkeydegi ochko dep atalatuǵın kórsetkishke uqsas).

Kriteriyler

Kóbinese, assist gol urıwshıǵa toptı pas beriwi yamasa kese uzatqan oyınshıǵa beriledi. Sonday-aq, ol oyınshınıń soqqısınan keyin top (qorǵawshıdan, dárwazamannan yamasa dárwaza baǵanasınan) qaytıp, komandalası gol urǵan jaǵdayda da beriliwi múmkin. Geypara sistemalar penalti yamasa erkin soqqını jeńip alǵan oyınshıǵa, eger basqa oyınshı onı golǵa aylandırsa, assist beriwi múmkin,[1][2] yamasa óz dárwazasına gol urılıwına úles qosqan hújimshi oyınshıǵa da assist beriwi múmkin.[3] Gol assistsiz bolıwı yamasa bir assist penen bolıwı múmkin; geypara sistemalar eki assistke de ruqsat beredi.

Opta kriteriyleri

Opta, Britaniyanıń sport analiz kompaniyası hám Premer-Liga statistikasınıń rásmiy támiyinlewshisi, járdemdi «toptı alǵan oyınshınıń gol urıwına alıp keletuǵın komandalastıń aqırǵı tiyisiwi» dep anıqlaydı. Opta eger járdem qarsılas oyınshıdan qaytıp kelgen bolsa da, ol qaytıp keliwge qaramastan gol urıwshıǵa baǵıtlanǵan dep esaplanıwın talap etedi. Sonday-aq, Opta maǵlıwmatına sáykes, «óz dárwazasına gol, tikkeley erkin soqqıdan urılǵan gol hám tikkeley múyeshten urılǵan gol jaǵdayında járdem berilmeydi. Bul qaǵıyda penaltilerge de qollanıladı, eger penalti tebiwshi toptı basqa oyınshı gol urıwı ushın pas beriwdi tańlamasa».[4]

Opta boyınsha, tómendegi jaǵdaylarda assist berilmeydi:

  • Penaltiden, tuwrıdan erkin soqqıdan yamasa múyesh soqqısınan tuwrıdan urılǵan gollar
  • Óz dárwazasına urılǵan gollar
  • Qarsılas oyınshılardan qaytqan yamasa sekirgen toplar, eger olar toptıń gol urıwshıǵa jetip barıwına tásir etken bolsa
  • Dárwaza baǵanasınan qaytqan toplar

Opta bul qatań anıqlamanıń assist statistikasın oyınshılardıń sport kórsetkishlerin analizlewde anıǵıraq hám ádilirek etedi dep tastıyıqlaydı.

FIFA Jáhán Chempionatı

FIFA Jáhán Chempionatında assist upayların beriw ushın FIFAnıń Texnikalıq izertlew toparı juwapker.[5] Texnikalıq izertlew toparınıń 1986-jılǵı Jáhán Chempionatı boyınsha esabatında, avtorlar birinshi ret assistler boyınsha rásmiy emes statistikanı esapladı hám tómendegi kriteriylerdi islep shıqtı:

  1. Assist gol urıwshıǵa aqırǵı pas bergen oyınshıǵa berildi.
  2. Bunnan tısqarı, toptı aqırǵıdan aldınǵı uslaǵan oyınshı da assist ala aladı, eger onıń háreketi gol ushın sheshiwshi áhmiyetke iye bolsa.
  3. Qaytqan toptan soń urılǵan gollardan keyin, dárwazaǵa tuwrı baǵıtlanǵan soqqı bergen oyınshılarǵa assist berildi.
  4. Penaltiden yamasa tuwrıdan erkin soqqıdan urılǵan gollardan keyin qaǵıyda buzılǵan oyınshı upay aldı.
  5. Eger gol urıwshı ózi ushın gol jaǵdayın jaratqan bolsa (dribling, jeke júris), assist berilmedi.
  6. Sonday-aq, eger gol urıwshı qarsılastıń qáte pasınan paydalanǵan bolsa, assist berilmedi.

1990-jılǵı Jáhán Chempionatınıń texnikalıq esabatı usıǵan uqsas kriteriylerdi qabıl etti, biraq erkin soqqı/penalti kriteriyin ózgertti:

  • Penaltiden urılǵan gollarǵa kelgende, shtraf maydanında qaǵıyda buzılǵan oyınshı assist upayın aladı (eger qaǵıyda buzılǵan oyınshınıń ózi penaltidi orınlamasa).

Planet World Cup 1966-jılǵı Jáhán Chempionatına shekem assistler boyınsha keyingi dáwirge tiyisli maǵlıwmatlardı esapladı,[6] biraq 1986-jılǵı maǵlıwmatlar FIFAnıń maǵlıwmatlarınan parıq qıladı.[7]

FIFA 1994-jılǵı turnirden baslap Jáhán Chempionatlarında assistlerdi rásmiy túrde esapqa alıwdı basladı.[8] 1994-jıl sonday-aq, assistler eń kóp gol urǵan oyınshıǵa beriletuǵın Altın butsa sıylıǵın anıqlawda qosımsha kórsetkish retinde paydalanılǵan birinshi Jáhán Chempionatı boldı. Nátiyjede, Xristo Stoichkov hám Oleg Salenko ekewi de 6 gol hám 1 assist penen 19 upaydan jıynadı.[9]

Franciya

Francuz ligası, Liga 1, 2007-08-máwsimnen baslap máwsim dawamında eń kóp «sheshiwshi pas» bergen oyınshıǵa «Eń jaqsı pas beriwshi» sıylıǵın tayınlaydı.[10] L'Équipe sport gazetası burın bir neshe jıl dawamında rásmiy emes túrde assistlerdi esapqa alıp barǵan.[11] Liganıń Jarıslar komissiyası «sheshiwshi paslar» qatarına tosılǵan soqqılardı da kirgizedi.[12] 2012-13-máwsiminde Mate Valbuena hám Dimitri Payet ekewi de 12 assistten islegen, biraq Valbuena ulıwma sanı ishinde az tosılǵan soqqı (5-ke qarsı 3) menen sıylıqtı utıp alǵan.[13]

Ispaniya

1998–99 La Liga máwsimi ushın SDI óziniń Gecasport maǵlıwmatlar bazasın Ispaniya mediasına sattı, onda gol assistleri «dárhal soqqı hám golǵa alıp keletuǵın paslar» dep sıpatlanǵan.[14]

Ukraina

Ukrainada assistlerdi esaplawdıń izertlenetuǵın hújjetlestiriwi 2004–05 máwsiminde Ukraina Joqarı Ligasında (Vısha Liga) «Komanda» gazetası tárepinen baslandı.[15] Assistti esaplawda golǵa alıp kelgen «sońǵı pastı» anıqlawda belgili qıyınshılıqlar bar. Hár qıylı mekemeler bunı hár qıylı túsinedi. Ayırım qánigeler assisttiń qasaqana islengen háreket bolıwı kerek dep esaplaydı, yaǵnıy toptıń tosattan soqqı beriwshige qaytıp keliwi jaǵdayın óz ishine almaydı.

Birlesken Korollik

Birlesken Korollikte, Premer-Liga, Shotlandiya Premershipi hám Inglis Futbol Ligası ushın assistlerdi de óz ishine alǵan rásmiy oyın statistikasın PA Sport kompaniyası Actim brendi negizinde usınadı.[16] 2006–07 máwsiminen baslap, assistler Premer-Liga oyınshılarınıń kórsetkishlerin bahalaytuǵın Actim Indeksine kirgizilgen.[17] Fentezi-futbol jarıslarında berilgen assist statistikası Actim maǵlıwmatlarınan parıq etiwi múmkin; ayırımları oyın jaǵdayına qaramastan, gol urıwshıdan aldın topqa sońǵı tiygen komandalasqa birdey assist esaplaydı.[18] 2017–18 Premer-Liga máwsiminde eń kóp assist bergen oyınshı ushın «Premer-Liga máwsiminiń eń jaqsı pleymeykeri» sıylıǵı engizildi.[19]

Qurama Shtatlar

Dáslepki Arqa Amerika Futbol Ligası 1968-jılı qurılǵan waqtınan baslap assist statistikasın alıp barǵan, onıń aldınǵıları bolǵan Birlesken Futbol Associaciyası hám Milliy Kásiplik Futbol Ligası da aldıńǵı jılı usılay islegen.[20] Uqsas statistika álleqashan basketbol hám xokkeyde de ámelge asırılıp atırǵan edi, bular ekewi de Arqa Amerikada ataqlı sport túrleri edi.

Major League Soccer burın MLS Golden Boot sıylıǵın 2 ball hár bir gol ushın hám 1 ball assist ushın bólistirgen edi.

NCAA AQSHtaǵı universitet futbolında statistikalar, sonıń ishinde assistler boyınsha qaǵıydalardı belgileydi.[21] Eki oyınshıǵa assistler beriliwi múmkin, eger ekinshi oyınshı golǵa pas beriwden aldın qorǵawshını aldamaǵan bolsa. Penalti alıw ushın assist berilmeydi. Eger gol dárwazamannıń saqlawınan, bloktan yamasa dárwaza sheńberinen qaytıp kelgennen keyin urılsa, birinshi soqqı beriwshige assist beriledi.

Derekler

  1. ↑ FIFA Technical Study Group. «1986 World Cup Technical Report, part 4». FIFA (1986). 13-oktyabr 2012-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 29-iyul 2008-jıl.
  2. ↑ FIFA Technical Study Group. «1990 World Cup Technical Report, part 6». FIFA (1990). 11-noyabr 2012-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 29-iyul 2008-jıl.
  3. ↑ «Haverford College vs Alvernia College». Haverford College (18-sentyabr 2007-jıl). 13-iyul 2007-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 21-iyul 2014-jıl.
  4. ↑ «Opta event definitions». Opta. Qaraldı: 23-iyun 2024-jıl.
  5. ↑ «adidas Golden Shoe Award». FIFA. 26-iyun 2008-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 29-iyul 2008-jıl.
  6. ↑ «World Cup 1966 statistics». Planet World Cup. Qaraldı: 29-iyul 2008-jıl.
  7. ↑ «World Cup 1986 statistics». Planet World Cup. 20-iyul 2008-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 29-iyul 2008-jıl.
  8. ↑ Bryan, Rebecca (11 July 1994). "Football by the numbers". Los Angeles: Agence France Presse. "the assist has gained enough ground to earn a place in the calculations for the Golden Boot award, which in every previous World Cup has been awarded solely on the basis of goals scored. Under the formula, players get three points for a goal, and one point for an assist. "We made a two-point difference because we do not want someone who did not score winning the award," a FIFA official said." 
  9. ↑ "Romario is voted the top player of World Cup '94 and winner of the FIFA/adidas Golden Ball award; Salenko and Stoichkov tie as leading scorers for World Cup USA '94". Business Wire. 17 July 1994. "[FIFA] has announced Oleg Salenko (Russia) and Hristo Stoichkov (Bulgaria) as [...] winners of the prestigious adidas Golden Shoe award [...] who made six goals and one assist each. Kennet Andersson (Sweden) with 5 goals and 3 assists, will receive a Bronze replica of the Predator [...] Throughout World Cup '94, three points were awarded for each goal scored and one point for each assist leading to a goal, with a maximum of two assists per goal. Assists are only taken into account if two or more players scored the same number of goals." 
  10. ↑ «Thauvin n'oublie pas de passer» (fr). LFP.fr (5-fevral 2020-jıl). — „la création du classement officiel des passeurs en 2007/08“. 5-iyun 2020-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 5-iyun 2020-jıl.
  11. ↑ Delbrayelle. «France – Topscorers». Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (20-iyun 2019-jıl). Qaraldı: 5-iyun 2020-jıl.
  12. ↑ «James Rodriguez en prince de la passe» (fr). Ligue de Football Professionnel (17-may 2014-jıl). Qaraldı: 21-iyul 2014-jıl.
  13. ↑ «C'est la bonne pour Mathieu Valbuena». Ligue de Football Professionnel (26-may 2013-jıl). Qaraldı: 21-iyul 2014-jıl.
  14. ↑ «Criterios de Elaboración de Estadísticas» (es). sdifutbol.com. — „pases que implican, de manera inmediata, un tiro y gol“. 18-noyabr 1999-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 5-iyun 2020-jıl.
    Game-Related Statistics that Discriminated Winning, Drawing and Losing Teams from the Spanish Soccer League. "Gecasport, a private company dedicated to the performance assessment of teams in the Spanish Soccer League (www.sdifutbol.com).". ; (in es) Goleada estadística. http://www.revistaindice.com/numero5/p18.pdf. Retrieved 5 June 2020. 
  15. ↑ «Чи обжене Ярмоленко Тайсона?». upl.ua (archived). 21-dekabr 2023-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 21-dekabr 2023-jıl.
  16. ↑ «Actim Stats Frequently Asked Questions». PA Sport. 2-avgust 2008-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 29-iyul 2008-jıl.
  17. ↑ «Actim Index Explained». PA Sport. 2-avgust 2008-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 29-iyul 2008-jıl.
  18. ↑ Coombs. «Mesut Ozil... When is an assist not an assist?». HITC Sport. hereisthecity (22-sentyabr 2013-jıl). 27-iyul 2014-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 21-iyul 2014-jıl.
  19. ↑ Premier League (18-aprel 2018-jıl). „New Premier League player award announced“. Press-reliz.
  20. ↑ «NASL Top Scorer Award». midfielddynamo. 24-iyul 2008-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 29-iyul 2008-jıl.
  21. ↑ Official Soccer Statistics Rules; Approved Rulings and Interpretations. NCAA, 2009 — 2 bet. 
«https://kaa.wikipedia.org/w/index.php?title=Assist_(futbol)&oldid=116975» saytınan alınǵan