Kontentke ótiw

Avatar (film, 2009)

Wikipedia, erkin enciklopediya
Avatar
Fayl:Avatar (2009 film) poster.jpg
Kinoteatrlarǵa shıǵarılǵan afisha
Rejissyor Djeyms Kemeron
Scenariy avtorı Djeyms Kemeron
Prodyuserler
Bas rollerde
  • Sem Uortington
  • Zoi Saldana
  • Stiven Leng
  • Mishel Rodriges
  • Sigurni Uiver
Kinematografiya Mauro Fiore
Montaj
  • Stiven Rivkin
  • Djon Refua
  • Djeyms Kemeron
Muzıka Djeyms Xorner
Óndiriwshi kompaniyalar
  • 20th Century Fox
  • Dune Entertainment
  • Ingenious Film Partners
  • Lightstorm Entertainment
Tarqatıwshı 20th Century Fox
Shıǵarılǵan sáneler
Dawamlılıǵı 162 minut
Mámleketler
Tili Inglis tili
Byudjet 237 million dollar
Kassalıq tabıs 2.923 milliard dollar

Avatar ‒ 2009-jılı shıǵarılǵan epikalıq ilimiy-fantastikalıq film bolıp, ol Djeyms Kemeron tárepinen jaratılǵan. Filmde Sem Uortington, Zoi Saldana, Stiven Leng, Mishel Rodriges hám Sigurni Uiver sıyaqlı aktyorlar oynaǵan.[1] Bul Avatar film seriyasınıń birinshi bólimi. Film waqıyaları XXII ásirdiń ortasında bolıp ótedi, sol waqıtta adamzat Alfa Centavra juldız sistemasındaǵı gaz gigantı planetanıń jasawǵa qolaylı hám gúllep-jaynaǵan Pandora degen joldasın kolonizaciyalap atırǵan boladı. Olardıń maqseti - bahalı unobtanium mineralın qazıp alıw, ol bólme temperaturasında jumıs isleytuǵın joqarı ótkizgish bolıp tabıladı. Kán ornın keńeytiw Pandoranıń jergilikli xalqı Na'vi degen adam tárizli túrdiń jasawına qáwip tuwdıradı. Filmniń ataması genetikalıq jaqtan modifikaciyalanǵan Na'vi denesine qatnasadı, ol aralıqtan basqarılıp, adamnıń miyinen basqarıladı hám Pandoranıń jergilikli turǵınları menen baylanısıw ushın qollanıladı.

Kemeron film ushın 80 betlik scenariy jobasın jazǵan waqıtta, Avatardıń rawajlanıwı 1994-jılı baslandı.[2][3] Syomka Kemeronnıń 1997-jılǵı «Titanik» filmi pitkennen keyin bolıwı kerek edi, 1999-jılı shıǵarılıwı jobalanǵan edi;[4] biraq, Kemeronnıń aytıwınsha, filmniń kóz aldına keltirgen kórinisin ámelge asırıw ushın zárúr texnologiya ele jetkilikli emes edi.[5] Na'vi xalqınıń jasalma tilin islep shıǵıw 2005-jılı baslandı, al Kemeron 2006-jıldıń baslarında scenariydi hám qıyalıy dúnyanı rawajlandırıwdı basladı.[6] Avatardıń rásmiy byudjeti 237 million dollar boldı, óytkeni Kemeron Vellingtondaǵı Weta Digital kompaniyası menen birge ámelge asırǵan jańa vizuallıq effektlerdiń keń kólemli toplamı ushın.[7][8] ] Basqa bahalawlar boyınsha, óndiris ushın 280 millionnan 310 million dollarǵa shekem hám reklama ushın 150 million dollar jumsalǵan. Filmde 3D kompyuter grafikası hám jańa qozǵalıstı túsiriw texnikaları keń qollanıldı hám ol dástúrli kóriw, 3D kóriw (RealD 3D, Dolby 3D, XpanD 3D hám IMAX 3D formatların qollanıp) hám 4D tájiriybeleri (ayırım Qubla Koreya kinoteatrlarında) ushın shıǵarıldı. Seriyalar sonday-aq Kemeronnıń «Titanik» filmindegi birge prodyuseri Djon Landau menen qayta birlesiwin kórsetti, keyinirek Kemeron onı filmniń óndirisinde áhmiyetli rol oynaǵanı ushın minnetdarshılıq bildirdi.[9]

«Avatar» filminiń premerası 2009-jılı 10-dekabrde Londondaǵı Odeon Leychester maydanında boldı hám 18-dekabrde AQSHta kórsetile baslandı. Film sınshılardan unamlı pikirler aldı, olar onıń jańa vizuallıq effektlerin joqarı bahaladı, biraq syujeti tuwralı geypara sınlar boldı.[10][11][12] Kinoteatrlarda kórsetilgen dáwirinde, film bir neshe kassalıq rekordlardı buzdı, sonıń ishinde eń kóp tabıs tapqan film boldı. 2019-jıldıń iyul ayında bul orındı «Ósh alıwshılar: Final» filmi iyeledi, biraq keyingi qayta kórsetiwler menen, 2021-jıldıń mart ayında Qıtaydan baslap, ol qaytadan eń kóp tabıs tapqan film boldı.[13] Inflyaciyanı esapqa alǵanda, «Avatar» barlıq waqıtlardaǵı ekinshi eń kóp tabıs tapqan film bolıp, tek «Samal menen ushqan» (1939) filminen keyin turadı, ulıwma 3.5 milliard dollarǵa shamalas tabıs taptı. Ol sonday-aq 2 milliard dollardan kóbirek tabıs tapqan birinshi film[14] hám AQSHta 2010-jıldıń eń kóp satılǵan video ataması boldı. «Avatar» 82-shi Oskar sıylıqlarında toǵız nominaciyaǵa usınılıp, úshewin uttı hám basqa da kóplegen marapatlarǵa eristi. Filmniń tabısı elektronika óndiriwshilerdiń 3D televizorların shıǵarıwına alıp keldi[15] hám 3D filmleriniń[16] keń tarqalıwına sebep boldı. Onıń tabısı «Avatar» franshizasınıń payda bolıwına alıp keldi, oǵan «Avatar: Suw jolı» (2022), «Avatar: Ot hám kúl» (2025), «Avatar 4» (2029) hám «Avatar 5» (2031) dawamları kiredi.

Syujet

2154-jılı Jer planetası resurslardıń tawsılıwı hám ekologiyalıq apattan zıyan kóredi. Resurslardı rawajlandırıw administraciyası (RRA) Alfa Centavri juldız sistemasındaǵı gaz gigantı átirapında aylanıp júrgen Pandora atlı jasıl hám jasawǵa qolaylı joldasında bahalı unobtanium mineralın qazıp aladı. Pandoranıń atmosferası adamlar ushın qolaysız, ol jerde tábiyat penen úylesimde jasaytuǵın, boyı 10 fut (3.0 m) keletuǵın, kók terili, aqıllı gumanoid Na'viler jasaydı.

Pandoranı izertlew ushın, genetikalıq jaqtan sáykes keletuǵın adam ilimpazları «avatarlar» dep atalatuǵın Na'vi-adam gibridlerin basqaradı. Ayaqları islemeytuǵın burınǵı teńiz piyada áskeri Djeyk Salli RRA tárepinen óziniń qaytıs bolǵan egiz aǵasınıń ornına operatorlıq xızmetke shaqırıladı. Avatar baǵdarlamasınıń basshısı doktor Greys Ogastin Djeykti jetkilikli emes dep esaplaydı, biraq onı operator sıpatında qabıl etedi.

Greys hám doktor Norm Spellmannıń avatarların qorǵap júrgende, Djeyktiń avatarı Pandoranıń jabayı haywanlarınıń hújimine ushıraydı hám toǵayǵa qashadı, sol jerde onı Na'vi xanzadası Neytiri qutqaradı. Djeykke gúmanlanıp qaraǵan Neytiri onı óz klanına alıp baradı. Neytiridiń anası Mo'at, klannıń ruwxıy basshısı, qızına Djeykti olardıń jámiyetine kirgiziwdi buyıradı.

RRAnıń qáwipsizlik kúshleriniń basshısı polkovnik Mayls Kuoritch Djeykke, eger ol Na'viler hám olardıń jıynalıs ornı, astında unobtaniumnıń bay káni jaylasqan úlken Úy aǵashı haqqında maǵlıwmat berse, kompaniya onıń ayaqların emlep, qayta júriwin támiyinleytuǵının wáde etedi. Bunı bilgen Greys ózin, Djeykti hám Normdı sırtqı postqa kóshiredi. Djeyk qáwimge qabıllanıp atırǵanda, ol hám Neytiri bir-birine ashıq bolıp qaladı hám olar bir-birin ómirlik joldas etip tańlaydı. Djeyk Na'vilerdiń kiyeli ornın qáwip astına qoyǵan buldozerdi toqtatıwǵa urınǵanda, administrator Parker Selfridj Úy aǵashın joq etiwge buyrıq beredi.

Greystiń Úy aǵashın joq etiw Pandoradaǵı barlıq tirishilikti qamtıǵan biologiyalıq nerv tarmaǵına zıyan keltiretuǵını haqqındaǵı pikirine qaramastan, Selfridj Djeyk penen Greyske Na'vilerdi kóshirip shıǵarıwǵa kóndiriw ushın bir saat waqıt beredi. Djeyk óziniń tıńshı bolǵanın moyınlaydı hám Na'viler onı hám Greysti tutqınǵa aladı. Kuoritchtiń áskerleri Úy aǵashın joq etip, kóp adamdı, sonıń ishinde Neytiridiń ákesi, qáwim basshısın óltiredi. Mo'at Djeyk penen Greysti azat etedi, biraq olar óz avatarlarınan ajıratılıp, Kuoritchtiń kúshleri tárepinen qamawǵa alınadı. Kuoritchtiń qatallıǵınan jerkengen ushıwshı Trudi Chakon Djeyk, Greys hám Normdı Greystiń postına hawa arqalı alıp ketedi, biraq qashıw barısında Greys oqqa ushırap, awır jaraqat aladı.

Djeyk Na'viler qorqatuǵın hám húrmet etetuǵın aydarhaǵa uqsas Toruk maqluqtıń sanası menen baylanısıp, Na'vilerdiń isenimine qayta erisedi. Neytiri hám jańa basshı Tsu'teydiń qollawı menen Djeyk qáwimdi birlestirip, olarǵa RRA-ǵa qarsı gúres ushın barlıq qáwimlerdi jıynawdı aytadı. Kuoritch Na'vilerdiń ruwxın túsiriw ushın Ruwxlar Teregine qarsı hújim shólkemlestiredi. Urıstan aldın Djeyk Ruwxlar Teregi menen nerv baylanısı arqalı Na'vi qudayı Eyvaǵa duwa etedi.

Tsu'tey hám Trudi urıstaǵı awır shıǵınlar arasında boladı. Na'viler Pandoranıń jabayı tábiyatı kútilmegende hújimge qosılıp, adamlardı basıp ótkende qutqarıladı, bunı Neytiri Eyvanıń Djeyktiń duwasına juwabı dep túsindiredi. Kuoritch AMP kostyuminde óziniń qulaǵan samolyotınan qashıp shıǵıp, Djeyktiń adam denesin saqlaǵan avatar baylanıs blogın buzıp ashadı, onı Pandoranıń uwlı atmosferasına shıǵarıp taslaydı. Kuoritch Djeyktiń avatarın óltiriwge tayarlanıp atırǵanda, Neytiri onı óltiredi hám Djeykti tunshıǵıwdan qutqaradı, onıń adam túrin birinshi márte kóredi.

RRA Pandoradan quwıp shıǵarıladı; tek geybir adamlarǵa qalıwǵa ruqsat etiledi. Djeyk Ruwxlar Tereginiń járdemi menen óz avatarına birotala kóshirilip ótkeriledi.

Aktyorlar quramı

Sem Uortington (shepte, 2013-jılı túsirilgen) hám Zoi Saldana (ońda, 2013-jılı túsirilgen), filmdegi bas rollerdi oynaǵan
  • Sem Uortington Djeyk Salli rolinde:
    Egiz ájaǵası óltirilgennen keyin Avatar Baǵdarlamasınıń bir bólegine aylanǵan mayıp burınǵı teńiz piyada áskeri. Onıń áskeriy tájiriybesi Na'vi jawıngerleriniń oǵan jaqınlasıwına járdem beredi.[17] Kemeron byudjetti tómen uslap turıw ushın belgili emes aktyorlardı qálep, jas hám úmitli aktyorlardı dúnya júzi boyınsha izlew arqalı avstraliyalı aktyordı tańladı. Dáslep Kemeron bul roldi Mett Deymonǵa film paydasınıń 10% úlesi menen usındı, biraq Deymon «Born ultimatumı» (2007) filmindegi minnetlemesi sebepli bas tarttı.[18] Bul rol ushın kastingten ótken basqa belgili aktyorlar arasında Kris Pratt hám Kris Payn bar, al studiya Djeyk Djillenxaaldı usı rolge baǵdarlaǵan, biraq Djillenxaal «Persiya xanzadası: Waqıt qumları» (2010) filmine kóbirek dıqqat awdarıwdı qálegeni ushın bas tartqan.[19][20][21] Aqırında, bul rol ushın úsh finalist Channing Tatum, Kris Evans hám Uortington boldı, Kemeron sońında Uortingtondı tańladı.[22] Sol waqıtta mashinasında jasap atırǵan Uortington,[23] dáslepki kastingtegi qıyınshılıqları sebepli óziniń tańlanbaytuǵının oylaǵan edi,[24] biraq keyin múmkin bolǵan dawamları ushın shártnama dúzdi.[25] Kemeron Uortingtonnıń úlken filmlerde túspegenligi sebepli, ol personajǵa «haqıyqıy real sapa» beretuǵının sezdi. Kemeron: «Onda bir kese pivo ishiwdi qáleytuǵın adamnıń sapası bar, hám ol sońında dúnyanı ózgertetuǵın jetekshige aylanadı», - dedi.[26] Uortington jáne qısqa waqıt Djeyktiń qaytıs bolǵan egiz ájaǵası, doktor Tom «Tommi» Salli rolinde kórinedi.
  • Zoi Saldana, Neytiri te Ckaxa Mo'at'ite rolinde:
    Ol áńgimeniń orayında turǵan Omatikaya (Na'vi qáwimi) basshısınıń qızı. Ol qáwimniń ruwxıy basshısınıń miyrasxorı. Ol Djeyktiń batırlıǵına tartıladı, biraq onıń nadanlıǵı hám aqmaqlıǵı dep esaplaytuǵın nárseleri sebepli oǵan ashıwlanadı.[27] Ol Djeyktiń súyiklisi sıpatında xızmet etedi. Scenariydiń dáslepki versiyalarında bul personaj «Zuleyka Te Kaxa Polenoma» dep atalǵan edi. Film rawajlanıwdı baslaǵanda, Xarizma Karpenter bul roldi oynawǵa tayarlanǵan edi. Biraq 2006-jılı filmge jasıl jaqtı jaǵılǵanda, Karpenter bul rol ushın jası úlken bolıp qalǵan edi hám sonlıqtan tańlanbadı. Sońınan Kemeron bul rolge aktrisalardı izlew ushın dúnya júzi boylap izlew basladı, Q'oriyanka Kilcher ústinde oylanıldı hám Emili Blant kastingten ótti.[28][29][30] Sońında, Kemeron bul rolge Saldananı tańladı. Ol óndiristiń dáslepki basqıshlarında tańlanǵanlıqtan, Saldana Djeyk Salli roline kastingten ótip atırǵan aktyorlardı sınawǵa járdem berdi, sonıń ishinde Uortington da bar edi.[31] Barlıq Na'vi xalqı sıyaqlı, bul personajda háreket tutıw texnologiyası arqalı jaratıldı hám onıń kórinisiniń barlıǵı kompyuter arqalı payda etildi.[32] Saldana múmkin bolǵan dawamları ushın shártnama dúzdi.[33]
  • Stiven Leng - Polkovnik Mayls Kuoritch rolinde:
    Kán qazıw operaciyasınıń qáwipsizlik bóliminiń basshısı.[34] Adam dep tanılmaǵan hár qanday janǵa degen qatań hám turaqlı kemsitiwshiligi menen, ol Pandoranıń turǵınlarına tereń húrmetsizlik kórsetedi, bul onıń is-háreketlerinde de, sóylew tilinde de kórinedi.[34] Leng burın Kemeronnıń «Aliens» (1986) filmindegi rol ushın sátsiz kastingten ótken edi, biraq rejissyor Lengti esinde saqlap qalıp, onı «Avatar» ushın shaqırdı.[35] Maykl Bin, burın Kemeron menen «Aliens», «The Terminator» (1984) hám «Terminator 2: Judgment Day» (1991) filmlerinde islesken, bul rol ushın qısqa waqıt dawamında qaralǵan edi. Ol scenariydi oqıp shıqtı hám Kemeron menen birge 3D kórinislerdiń bir bólegin kórdi,[36] biraq sońında tańlanbadı.
  • Mishel Rodriges - Kapitan Trudi Chakon rolinde:
    Avatar Baǵdarlamasın qollaw ushın tayınlanǵan, Na'vi xalqına túsinikli qatnas jasaytuǵın urıs ushqıshı. Kemeron «Girlfight» (2000) filminde kórgennen baslap Rodriges penen islesiwdi qálegen edi.[35]
  • Djovanni Ribizi - Parker Selfridj rolinde:
    RDA ken qazıw operaciyasınıń korporativ basqarıwshısı.[37][38][39] Dáslep ol kompaniyanıń paydasın saqlaw ushın Na'vi civilizaciyasın joq etiwge tayar bolsa da, Na'vige hújim jasawǵa hám óz abıroyın túsiriwge qarsı boladı, buǵan tek Kuoritch onı bul zárúr hám hújimler adamgershilikli boladı dep isendirgennen keyin ǵana kelisedi. Hújimler bazaǵa translyaciya etilgende, Selfridj zorlıq-zombılıqtan qolaysızlanǵanın kórsetedi.
  • Djoel Devid Mur - Doktor Norm Spellman rolinde:
    Avatar Baǵdarlamasınıń bir bólegi sıpatında ósimlik hám haywanat dúnyasın izertleytuǵın ksenoantropolog.[40] Ol Pandoraǵa Djeyk penen bir waqıtta keledi hám avatardı basqaradı. Onnan Na'vi menen diplomatiyalıq baylanıstı basqarıwı kútilgen bolsa da, Djeyktiń jergilikli xalıqtıń húrmetine erisiwge kóbirek uqıplı ekeni málim boladı.[41] Djosh Ged bul rol ushın ekinshi orındı iyelegen edi.[42] Mur sonday-aq Normnıń Na'vi avatarın da sáwlelendiredi.
  • CCH Paunder - Mo'at rolinde:
    Omatikayanıń ruwxıy basshısı. Ol Neytiridiń anası hám ruw basshısı Eytukannıń jubayı.[43]
  • Ues Studi - Eytukan te Tskaha Kamun'itan rolinde:
    Omatikaya ruwınıń basshısı. Ol Mo'attıń jubayı hám Neytiridiń ákesi.
  • Laz Alonso - Tsu'tey te Rongloa Ateyitan rolinde:
    Omatikayanıń eń jaqsı jawıngeri. Ol ruw basshılıǵınıń miyrasxorı. Film waqıyasınıń basında ol Neytirige atastırılǵan.
  • Sigurni Uiver - Doktor Greys Ogastin rolinde:
    Ekzobiolog hám Avatar Baǵdarlamasınıń basshısı. Ol sonday-aq Djeyktiń ustazı hám Na'vi menen tınıshlıq qatnasıqlarınıń jaqlawshısı, olarǵa inglis tilin úyretiw ushın mektep ashqan.[44] Uiver bul rol ushın shashın qızıl reńge boyaǵan.[45] Onıń personajı bir waqıtları «Shipli» dep atalǵan.[46] Bul personaj Uiverge «júdá maqsetshil hám júdá idealist» bolǵan Kemerondı esletken.[47] Uiver sonday-aq Greystiń Na'vi avatarın da sáwlelendiredi.
  • Dilip Rao - Doktor Maks Patel rolinde:
    Avatar Baǵdarlamasında isleytuǵın hám Djeyktiń RDA-ǵa qarsı kóterilisin qollap-quwatlaytuǵın ilimpaz.[48]
  • Mett Djerald - Kapral Layl Ueynflit rolinde:
    RDA ushın Kuorichtiń oń qolı sıpatında isleytuǵın jallanba ásker.

Bunnan tısqarı, Alisiya Vela-Beyli kreditsiz túrde Ikeyni (Tayrangi ruwınıń basshısı), Seyla (Djeykke Iknimaya waqtında joldas bolǵan jas Na'vi ańshılarınıń biri) hám Djeyk qorǵaytuǵın bardaǵı shetletilgen sarı shashlı hayal rolinde payda boladı. Vela-Beyli Zoi Saldananıń tryuk orınlawshısı bolǵan hám keyinirek «Avatar: Suw jolı» filminde Zdinarsk rolin oynaǵan. Sonday-aq tryukler orınlaǵan Terri Notari qozǵalıs tutıw texnologiyası arqalı Banshilerdi sáwlelendiredi.

Óndiris

Kelip shıǵıwı

2009-jılı dekabrde Gollivud Dańq alleyasında rejissyor/scenarist hám prodyuser Djeyms Kemeron.

1994-jılı,[3] rejissyor Djeyms Kemeron «Avatar» ushın 80 betlik scenariy jazdı, balalıq dáwirinde oqıǵan ilimiy fantastika kitaplarınan, sonday-aq Edgar Rays Berrouz hám X. Rayder Xaggardtıń sayaxat romanlarınan ilham aldı.[2] Filmniń ayırım bólimleri oǵan 19 jasında túsinde kelgen. Ol optikalıq talshıqlı terekleri bar biolyuminescent toǵay, jelpiwish kesirtkeler, biolyuminescent bóleksheleri bar dárya hám ústine basqanda jarqıraytuǵın qızǵısh kók múk haqqında tús kórgen. Oyanǵannan keyin, ol bul kóriniske súwret saldı hám onı keyinirek filmde paydalandı.[49] 1996-jılı avgustta Kemeron «Titanik»ti tamamlaǵannan keyin «Avatar»dı túsiretuǵının járiyaladı, onda sintetikalıq, yaǵnıy kompyuter járdeminde dóretilgen aktyorlar qollanılatuǵın edi.[5] Joybar 100 million dollar turıwı hám «haqıyqıy bolıp kórinetuǵın, biraq fizikalıq dúnyada joq» keminde altı baslı rol oynawshı aktyorlerdi óz ishine alıwı kerek edi.[50] Kemeron menen sheriklik qatnasıqta bolǵan vizual effektler kompaniyası Digital Domain joybarǵa qosıldı. Joybardıń óndirisi 1997-jıldıń ortasında baslanıp, 1999-jılı ekranǵa shıǵıwı jobalanǵan edi.[4] Biraq, Kemeron texnologiyanıń ózi aytpaqshı bolǵan gúrriń hám kózqarasqa ele jetispegenin sezdi. Ol kelesi bir neshe jıl dawamında hújjetli filmler islewge hám texnologiyanı jetilistiriwge dıqqat awdarıwdı sheshti. Bloomberg BusinessWeek jurnalınıń tiykarǵı maqalasında 20th Century Fox kompaniyasınıń Kemeronǵa «Avatar» ushın koncepciya-dálil videosın túsiriwge 10 million dollar bergeni belgili boldı. Kemeron bul videonı 2005-jıldıń oktyabr ayında Fox basshılarına kórsetti.[51]

2006-jıldıń fevral ayında Kemeron óziniń «Project 880» filmi «Avatar»dıń qayta islengen versiyası ekenin ashtı. Bul filmdi ol bir neshe jıl burın islewge háreket etken edi.[52] Ol Gollum, King Kong hám Deyvi Djons sıyaqlı kompyuter járdeminde dóretilgen personajlardı islewdegi texnologiyalıq jetiskenliklerdi atap ótti.[2] Kemeron aldıńǵı jılı bes kúnlik kamera sınawın tamamlaǵannan keyin «Battle Angel» joybarı ornına «Avatar»dı tańlaǵan edi.[53]

Derekler

  1. ↑ Lefroy, Emily „Kate Winslet stuns as fierce 'warrior' in first-look 'Avatar 2' photo“ (30-iyun 2022-jıl).
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Jensen, Jeff (January 10, 2007). „James Cameron talks Avatar“. Entertainment Weekly. August 17, 2019da túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: January 28, 2007.
  3. ↑ 3,0 3,1 Marquardt, Alexander „Did Avatar Borrow from Soviet Sci-Fi Novels?“. ABC News (14-yanvar 2010-jıl). Qaraldı: 8-mart 2012-jıl.
  4. ↑ 4,0 4,1 "Synthetic actors to star in "Avatar"". Tampa Bay Times. August 12, 1996. https://www.tampabay.com/archive/1996/08/12/synthetic-actors-to-star-in-avatar/. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Hevrdejs, Judy; Conklin, Mike (August 9, 1996). "Channel 2 has Monday morning team in place". Chicago Tribune. https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1996-08-09-9608090214-story.html. 
  6. ↑ „Crafting an Alien Language, Hollywood-Style: Professor's Work to Hit the Big Screen in Upcoming Blockbuster Avatar“. USC Marshall School of Business (7-dekabr 2009-jıl). 26-may 2011-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 31-may 2011-jıl.
  7. ↑ Barnes, Brooks (December 20, 2009). "'Avatar' Is No. 1 but Without a Record". The New York Times. https://www.nytimes.com/2009/12/21/movies/21box.html. 
  8. ↑ Fritz, Ben (December 20, 2009). "Could 'Avatar' hit $1 billion?". Los Angeles Times. http://latimesblogs.latimes.com/entertainmentnewsbuzz/2009/12/could-avatar-hit-1-billion.html. 
  9. ↑ Thomas, Carly (July 8, 2024). "James Cameron, Leonardo DiCaprio, Kate Winslet and More Remember Jon Landau: "He Gave Everyone a Sense of Purpose and Belonging"". The Hollywood Reporter. https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/jon-landau-dead-hollywood-tributes-1235940368/. 
  10. ↑ D'Alessandro, Anthony (December 19, 2009). "'Avatar' takes $27 million in its first day". Variety. https://variety.com/2009/digital/news/avatar-takes-27-million-in-its-first-day-1118012989/. 
  11. ↑ Douglas, Edward „Avatar Soars Despite Heavy Snowstorms“. ComingSoon.net (21-dekabr 2009-jıl). 23-dekabr 2009-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 27-aprel 2022-jıl.
  12. ↑ Dean Goodman (December 20, 2009). ""Avatar" leads box office, despite blizzard". Reuters. https://www.reuters.com/article/idUSN2021595320091220?type=marketsNews. 
  13. ↑ Tartaglione, Nancy „'Avatar' Overtakes 'Avengers: Endgame' As All-Time Highest-Grossing Film Worldwide; Rises To $2.8B Amid China Reissue – Update“. Deadline Hollywood (13-mart 2021-jıl). Qaraldı: 13-mart 2021-jıl.
  14. ↑ Coyle, Jake „'Avatar' Wins Box Office, Nears Domestic Record“. ABC News (31-yanvar 2010-jıl). 3-fevral 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 2-fevral 2010-jıl.
  15. ↑ Goss, Patrick „Why Avatar's big screen success couldn't save 3D TV“. TechRadar (15-aprel 2016-jıl). 20-iyul 2016-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 11-may 2020-jıl.
  16. ↑ Goldberg, Matt „3D Is Dead (Again)“. Collider (6-aprel 2018-jıl). Qaraldı: 7-aprel 2018-jıl.
  17. ↑ Robertson, Lindsay „James Cameron Planning 'Avatar' Trilogy“. Yahoo! Movies (14-yanvar 2010-jıl). 18-yanvar 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 17-yanvar 2010-jıl.
  18. ↑ Grater, Tom „Matt Damon Talks Turning Down Úlgi:'AvatarÚlgi:', Almost Directing Úlgi:'Manchester By The SeaÚlgi:' & Diversity In His Films At Engaging Cannes Masterclass“. Deadline Hollywood (9-iyul 2021-jıl). 9-iyul 2021-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 26-fevral 2022-jıl.
  19. ↑ Eisenberg, Eric. "Chris Pratt Auditioned For Úlgi:'Star TrekÚlgi:' And Úlgi:'AvatarÚlgi:' Before Úlgi:'Guardians Of The GalaxyÚlgi:'". https://www.businessinsider.com/chris-pratt-auditioned-for-star-trek-avatar-2014-7. 
  20. ↑ Oldenburg, Ann „Chris Pine says he cries 'all the time'“. USA Today. Qaraldı: 26-fevral 2022-jıl.
  21. ↑ Wigler, Josh „Jake Gyllenhaal Talks about Almost Being in Úlgi:'AvatarÚlgi:'“. MTV News. 8-yanvar 2015-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 26-fevral 2022-jıl.
  22. ↑ Travis, Ben „Chris Evans And Channing Tatum Were Nearly Cast As AvatarÚlgi:'s Jake Sully“. Empire (18-fevral 2019-jıl). Qaraldı: 26-fevral 2022-jıl.
  23. ↑ Williamson, Kevin. "Paraplegic role helps Worthington find his feet". The London Free Press. https://lfpress.com/entertainment/movies/2009/12/15/12167326.html. 
  24. ↑ Scott, Lyvie „Sam Worthington's 'Angry' Avatar Audition Should Have Cost Him The Role“. SlashFilm (15-dekabr 2022-jıl). Qaraldı: 1-fevral 2025-jıl.
  25. ↑ „This week's cover: James Cameron reveals plans for an 'Avatar' sequel“. Entertainment Weekly. January 14, 2010. January 23, 2010da túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: April 27, 2022.
  26. ↑ Horn, John. "Faces to watch 2009: film, TV, music and Web – Sam Worthington". Los Angeles Times. https://www.latimes.com/entertainment/la-et-faces-watch-2009-film-music-tv-web-pg-photogallery.html. 
  27. ↑ Brennan, David „Avatar Scriptment: Summary, Review, and Analysis“. James Cameron's Movies & Creations (11-fevral 2007-jıl). 19-dekabr 2009-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 29-aprel 2010-jıl.
  28. ↑ „Who was considered for Avatar?“. Not Starring. Qaraldı: 27-fevral 2022-jıl.
  29. ↑ Mitchell, Maurice „25 Mind-Blowing Facts About James Cameron's Avatar“. The Geek Twins (3-yanvar 2019-jıl). Qaraldı: 27-fevral 2022-jıl.
  30. ↑ „Q'orianka Kilcher Portrays Chickasaw Performer and Historical Figure in Film Úlgi:'Te AtaÚlgi:'“. The Chickasaw Nation. Qaraldı: 27-fevral 2022-jıl.
  31. ↑ Nichols, Mackenzie „Úlgi:'AvatarÚlgi:': James Cameron, Zoe Saldana, Sigourney Weaver Look Back a Decade Later“. Variety (18-dekabr 2019-jıl). Qaraldı: 27-fevral 2022-jıl.
  32. ↑ Thompson, Anne (January 9, 2007). ""Titanic" director sets sci-fi epic for '09". Reuters. https://www.reuters.com/article/idUSN0840149120070111. 
  33. ↑ "Cameron's Avatar Starts Filming in April". ComingSoon.net. January 9, 2007. https://www.comingsoon.net/movies/news/18318-camerons-avatar-starts-filming-in-april. 
  34. ↑ 34,0 34,1 Travis, Ben (July 3, 2022). "Stephen Lang's Quaritch Is 'Bigger, Bluer, And Pissed Off' In Avatar 2 – Exclusive Image". https://www.empireonline.com/movies/news/stephen-lang-quaritch-bigger-bluer-pissed-off-avatar-2-exclusive-image/. 
  35. ↑ 35,0 35,1 Thompson, Anne (August 2, 2007). "Lang, Rodriguez armed for 'Avatar'". Variety. https://variety.com/2007/film/news/lang-rodriguez-armed-for-avatar-2-1117969650/. 
  36. ↑ Barnes, Jessica „Michael Biehn Talks 'Avatar' – Cameron Not Using Cameras?“. Cinematical (26-mart 2007-jıl). 12-yanvar 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi.
  37. ↑ Simmons, Leslie (September 21, 2007). "'Avatar' has new player with Ribisi". The Hollywood Reporter. https://www.hollywoodreporter.com/business/business-news/avatar-has-new-player-ribisi-150709/. 
  38. ↑ Kaye, Don „How The Saving Private Ryan Cast Launched A New Generation Of Stars“. Den of Geek (21-aprel 2021-jıl). 27-may 2022-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20-yanvar 2023-jıl.
  39. ↑ Harp, Justin „James Cameron's Avatar is bringing back Giovanni Ribisi as Parker Selfridge for All the sequels“. Digital Spy (13-oktyabr 2017-jıl). 17-iyul 2019-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20-yanvar 2023-jıl.
  40. ↑ Cameron, James „Avatar“. Fox Screenings (2007). 25-may 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 6-may 2010-jıl.
  41. ↑ Lux, Rachel „Close-Up: Joel David Moore“. Alternative Press (14-dekabr 2009-jıl). 2-yanvar 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 6-may 2010-jıl.
  42. ↑ Josh Gad Says He Was Denied a Role in ‘Avatar’ Because He Looked Like a ‘Tall Overweight Smurf’ As a Na’vi
  43. ↑ "Pounder Talks Avatar". IGN. April 30, 2007. https://www.ign.com/articles/2007/04/30/pounder-talks-avatar. 
  44. ↑ Morris, Clint (August 2, 2007). "Sigouney Weaver talks Avatar". Moviehole.net. http://www.moviehole.net/news/20070802_sigouney_weaver_talks_avatar.html. 
  45. ↑ Ryan Stewart (2008-02-21). "Exclusive: Sigourney Weaver Looks to the Future". Premiere. http://www.premiere.com/features/4413/exclusive-sigourney-weaver-looks-to-the-future-page4.html. 
  46. ↑ "Things We've Learnt". Empire: p. 27. February 2008. 
  47. ↑ Shawn Adler (2008-02-27). "Sigourney Weaver's 'Avatar' Character Mirrors James Cameron, Actress Says". MTV Movies Blog. http://moviesblog.mtv.com/2008/02/27/sigourney-weaver-on-avatar/. 
  48. ↑ Bazley, Lewis (May 25, 2009). "Drag Me to Hell Review". inthenews.co.uk. http://www.inthenews.co.uk/entertainment/reviews/film/non-fiction/drag-me-hell-$1298376.htm. 
  49. ↑ The Return of James Cameron, Box Office King - GQ
  50. ↑ „"Avatar": James Cameron's New SciFi Thriller -The Official Trailer (VIDEO)“. The Daily Galaxy --Great Discoveries Channel. 14-oktyabr 2017-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 14-oktyabr 2017-jıl.
  51. ↑ Grover, Ronald; Lowry, Tom; White, Michael (January 21, 2010). "King of the World (Again)". Bloomberg. https://www.bloomberg.com/news/articles/2010-01-21/king-of-the-world-again. 
  52. ↑ Knowles, Harry (February 28, 2006). "Harry talks to James Cameron, Cracks PROJECT 880, the BATTLE ANGEL trilogy & Cameron's live shoot on Mars!!!". Ain't It Cool News. http://legacy.aintitcool.com/node/22599. 
  53. ↑ Horn, John (January 8, 2007). "Director Cameron to shoot again". Los Angeles Times. https://www.latimes.com/entertainment/news/la-et-cameron8jan08,0,1470846.story. 
«https://kaa.wikipedia.org/w/index.php?title=Avatar_(film,_2009)&oldid=102012» saytınan alınǵan