Egosyorfing
Egosyorfing (sonday-aq, «vanity searching», «egosearching», «egogoogling», «autogoogling», «self-googling» dep te ataladı) – bul nátiyjelerdi kórip shıǵıw ushın ataqlı izlew sistemasında óz atın yamasa laqap atın izlew ámeliyatı.[1] Usıǵan uqsas, egosyorfer – bul Internette óz atın izlep, qanday informaciya payda bolatuǵının kóretuǵın adam. Bul Internet izlew sistemalarınıń, sonday-aq biypul blog hám veb-xosting xızmetleriniń ósiwi menen barǵan sayın ataqlı bolıp kelmekte. Egosyorfing haqqında sóz etilgende Google eń kóp atalǵan izlew sisteması bolsa da, basqa keń belgili izlew sistemalarına Yahoo, Bing hám DuckDuckGo kiredi.
Bul termin 1995-jılı Shon Karton tárepinen oylap tabıldı hám birinshi ret baspada 1995-jıl mart ayındaǵı Garet Brenvinniń Wired jurnalındaǵı Jargon Watch baǵanasında payda boldı.
Egosyorfing kóplegen adamlar tárepinen túrli sebepler menen qollanıladı. Pew Internet & American life project tárepinen ótkerilgen izertlewge qaraǵanda,[2] Amerikalı eresek Internet paydalanıwshılarınıń 47% i Google yamasa basqa bir izlew sistemasında ózin tekseriw izlewin (vanity search) ámelge asırǵan. Ayırımları tek ǵana oyın-zawıq ushın egosyorfing penen shuǵıllanadı, mısalı, ózi menen birdey atlı juldızlardı tabıw ushın. Biraq, kóplegen adamlar egosyorfingti onlayn abıroyın basqarıw ushın qollanadı. Egosyorfing maǵlıwmatlardıń sızıp ketiwin, jámiyetshilikke kórsetiw ashıq emes informaciyanıń shıǵıp ketiwin tabıw ushın qollanılıwı múmkin. Onlayn izlew sistemasında óz atın izlew arqalı, adam jeke informaciyanı anıqlamaqshı bolǵan bóten adamnıń kózqarasın qabıllawı múmkin. Ayırımları potencial jumıs beriwshilerden, klientlerden, jeke maǵlıwmatlardı urlawshılardan hám sol sıyaqlılardan jeke súwretler yamasa informaciyanı jasırıw ushın egosyorfingten paydalanadı. Usıǵan uqsas, geybirewler egosyorfingti unamlı jámiyetlik abıraydı saqlaw hám ózin-ózi alǵa ilgerletiwge erisiw ushın qollanadı.
Facebook sıyaqlı kóplegen sociallıq tarmaq saytları paydalanıwshılarǵa óz profillerin «izlenetuǵın» etiwge múmkinshilik beredi, bul olardıń profiliniń tiyisli izlew nátiyjelerinde payda bolatuǵınlıǵın ańlatadı. Nátiyjede, qupıyalılıǵın saqlawdı qáleytuǵınlar kóbinese óz profilleriniń izlew sisteması nátiyjelerinde kórsetiwden qorǵaw ushın egosyorfingten paydalanadı. Kóplegen adamlar onlayn personajlar jaratqan sayın, kóbi ózleriniń cifrlı izlerin, sonıń ishinde onlayn bólisiwdi tańlamaǵan telefon nomerleri hám jámiyetlik hújjetler sıyaqlı informaciyanı da itibar menen baqlaw zárúrligin sezedi.[3]
Onlayn qoljetimli jeke informaciyanı óshiriw qıyın bolıwı múmkin bolsa da, 2009-jılı Google paydalanıwshılarǵa atı izlengende nátiyjelerdiń birinshi betinde payda bolatuǵın atı, kásibi hám jaylasqan jeri sıyaqlı jeke informaciyanı kórsetetuǵın kishi qutı jaratıwǵa múmkinshilik beretuǵın funkciyanı engizdi. Bul qutı Facebookta kórgen profil betine uqsas, tolıq profil betine silteme beredi. Bul Google profili óz blogı, kompaniya veb-saytı yamasa Twitter lentası sıyaqlı basqa sociallıq tarmaq saytlarına baylanıstırıwı múmkin. Googledaǵı óz profiline qansha kóp informaciya kirgizseńiz, sonsha sizdiń informaciya qutıńız nátiyjelerde joqarı orın aladı, bul óz gezeginde adamdı jeke informaciyanı onlayn jaylastırıwǵa hám egosyorfingti dawam ettiriwge ruwxlandıradı.
Derekler
- ↑ "All Geek to Me". Ur magazine (Rogers).
- ↑ Sarah Perez. «TechCrunch». 28-avgust 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 14-sentyabr 2010-jıl.
- ↑ «Pew Study: Self-Googling on the Rise». technewsworld.com (17-dekabr 2007-jıl).