Evropa

Evropa jer sharınıń arqa ham batıs yarım sharında jaylasqan kontinent.Maydanı 10,4mln km² Xalqı 725,5mln. Ol arqa, batos, oraylıq, shıǵıs, qubla Evropa bolıp bólinedi.

Evropa xalqı 725,5mln adam bolıp jildan jılǵa kemeyip baratır.Xalqı tiykarinan sırtqı migraciya esbınan óspekte.Evropada xalqı sanı boyınsha 1-Rossiya, 2-Germaniya, 3-Britaniya, 4-Fransia, 5-Italiya, 6-Ukraina, 7-Ispaniya, 6-Polsha, 7-Ruminya, 8-Niderlandiya, 9-Greciya, 10-Belgiya.

Keyingi orınlarda Vengriya, Serbiya, Belarus, Portugaliya, Avstriya, Bolgariya.

Evropada Rossiya, Germaniya, Ukraina, Vengriya, Bolgariya, Ruminiya, Portugaliya, Moldova, Litva, Latviya, Estoniya mámleketlerinde xalıq tabiyiy azayıp atır. (depopulyaciya).

Klimatı

Yevropada arktika, subarktika, hám subtropik Aymaqlar tipleri bar. Subarktika Aymaǵında (Islandiya, Fennoskandiya) iyulda ortasha temparatura 10—15 °C. Qis Batisinda jumsaq, shıǵısta suwıq; jawın 400–1000 mm, Arqada Klimatı suwıq, Qublada jıllı, Batısında teńiz Klimatı, shıǵısta motedil kontinental, qıs suwıq, jaz Arqada salqın, Qublada ıssı. Subtropik Aymaqda Orta teńiz tipli, qıs jıllı, serjawın (yanvarda ortasha 4—12°), jaz ıssı hám qurǵaq. Qıs Shıǵıs Yevropada suwıq. Eń joqarı temparatura (48 °C) Pirenei yarım atawında gúzetilgen. Yevropada jıllıq jawın muǵdarı Batısdan shıǵısqa kemeyip baratır. Shıǵıs Yevropada jıllıq jawın muǵdarı 300–500 mm, Kaspiy deńizi boyında 200 mm.

Mamleketler dizimi

Evropadaǵı mámleketler

Albaniya · Andorra · Armeniya² · Arqa Makedoniya · Avstriya · Ázerbayjan² · Belgiya · Belorussiya · Bolgariya · Bosniya hám Gercegovina · Chernogoriya · Chexiya · Daniya · Estoniya · Finlyandiya · Franciya · Germaniya · Greciya · Gruziya² · Irlandiya · Islandiya · Ispaniya · Italiya · Kipr² · Latviya · Litva · Lixtenshteyn · Lyuksemburg · Malta · Moldaviya · Monako · Norvegiya · Polsha · Portugaliya · Qazaqstan¹ · Rossiya¹ · Rumıniya · San-Marino · Serbiya · Shveciya · Shveycariya · Slovakiya · Sloveniya · Túrkiya¹ · Ukraina · Ullı Britaniya · Vatikan · Vengriya Xorvatiya ·