GeoEye-1
GeoEye-1 – bul 2008-jıl sentyabrde ushırılǵan, Maxar Technologies (burınǵı DigitalGlobe) kompaniyasına tiyisli joqarı dálliktegi Jerdi baqlaw sputnigi. Sputnik 2013-jılı GeoEye kompaniyasın satıp alıw nátiyjesinde qolǵa kirgizilgen.
Tariyxı
2004-jıl 1-dekabrde General Dynamics C4 Systems kompaniyası OrbView-5 sputnigin qurıw ushın shama menen 209 million AQSH dolları muǵdarındaǵı shártnamaǵa iye bolǵanın járiyaladı.[1] Onıń sensorı ITT Exelis tárepinen islep shıǵılǵan.
Házirgi waqıtta GeoEye-1 dep atalatuǵın sputnikti dáslep 2008-jıl aprelde ushırıw rejelestirilgen edi, biraq ózi de keshiktirilgen AQSH húkimetlik missiyası sebepli óziniń 30 kúnlik ushırıw waqıtın joǵalttı. Onı 2008-jıl 22-avgustta Vandenberg Áskeriy-hawa bazasınan Delta II ushırıw raketası arqalı ushırıwǵa qayta belgilendi.[2] Big Crow telemetriyalıq-relelik samalyotınıń bolmawı sebepli ushırıw 2008-jıl 4-sentyabrge qaldırıldı. Xanna dawılı ushırıw ekipajlarına kesent etkeni sebepli, ol jáne 6-sentyabrge keshiktirildi.
Ushırıw 2008-jıl 6-sentyabrde UTC waqtı menen 18:50:57 de tabıslı ámelge astı. GeoEye-1 sputnigi ushırılǵannan 58 minut 56 sekundtan soń, UTC waqtı menen 19:49 da óziniń Delta II ushırıw raketasınan tabıslı ajıraldı.
Texnikalıq sıpatlamaları hám ekspluataciyası
GeoEye-1 0.41 m (16 dyuym) panxromatikalıq hám 1.65 m (5.4 fut) 15.2 km (9.4 mi) aralıqta eń tómengi noqatta multispektrli súwretlerdi usınadı. Kosmoslıq apparat 681 km (423 milya) biyiklikte hám 98 gradus awısıw múyeshi menen Kúnge sinxronlasqan orbitada jaylasqan bolıp, ekvatordı tańǵı saat 10:30 da kesip ótedi. GeoEye-1 eń tómengi dárejeden 60 gradusqa shekemgi múyeshte súwretke túsire aladı. Ol Dalles, Virdjiniyadan basqarıladı.[3]
Ushırılǵan waqtında GeoEye-1 dúnyadaǵı eń joqarı dálliktegi kommerciyalıq Jerdi súwretke túsiriwshi sputnik boldı. GeoEye-1 Gilbert, Arizonada General Dynamics tárepinen islep shıǵarılǵan hám birinshi súwret 7-oktyabrde Kuctaun, Pensilvaniyadaǵı Kuctaun Universitetinen alınǵan.[4]
Logotipi raketanıń qaptalında bolǵan Google, onıń maǵlıwmatların onlayn kartalastırıwda eksklyuziv huqıqqa iye. GeoEye-1 pikseline 41 santimetr (16 dyuym/piksel) ólshemindegi detallar menen súwretler alıwǵa qábiletli bolsa da, bul dállik tek AQSH húkimeti ushın ǵana qoljetimli edi. Google pikseline 50 sm (20 dyuym/piksel) detallarǵa iye súwretlerge kiriw imkaniyatına iye. Burınǵı maksimal kommerciyalıq súwret dálligi 60 sm (24 dyuym) bolǵan.
Milliy Geokeńislik-Barlaw Agentligi hám Google birgelikte sputnik hám GeoEye kompaniyasınıń tórt jer ústi stanciyasın jańalaw ushın 502 million AQSH dolları tóledi.[5]
2009-jılǵı anomaliya
2009-jıldıń dekabr ayında GeoEye kompaniyası GeoEye-1 sputniginiń súwretke túsiriw jumısların bir neshe kúnge toqtatqanın járiyaladı, bunıń sebebi retinde baylanıs antennasındaǵı nasazlıqtı kórsetti. «Bul nasazlıq GeoEye-1 sputniginiń baylanıs antennasınıń qozǵalıs diapazonın sheklep atırǵanǵa uqsaydı, bul óz gezeginde GeoEye-1 sputniginiń bir waqıtta súwretke túsiriw hám maǵlıwmat jiberiw uqıplılıǵına tásir etiwi múmkin,» - dep ayttı GeoEye baspasóz konferenciyasında. Degen menen, sputnik kóp ótpey ádettegi jumısın dawam etti, biraq AQSHqa tiyisli bolmaǵan klientler ushın bir waqıtta súwretke túsiriw hám maǵlıwmat jiberiw uqıplılıǵı azaydı.[6]
Derekler
- ↑ General Dynamics (1-dekabr 2004-jıl). „General Dynamics to Build Satellite to Improve U.S. Government Access to High-Resolution Earth Imagery“. Press-reliz.
- ↑ «GeoEye-1 Launch Details». GeoEye. 17-oktyabr 2008-jılda túp nusqadan arxivlendi.
- ↑ «GeoEye-1 Gives Google Highest Resolution Imagery». University of California, Santa Barbara (10-sentyabr 2008-jıl). Qaraldı: 22-fevral 2025-jıl.
- ↑ Chen, Brian X. (7 October 2008). „Google's Super Satellite Captures First Image“. Wired.
- ↑ Rothman, Wilson (8 October 2008). "Google GeoEye-1 Satellite Takes First Pic (Is that Your House?)". https://gizmodo.com/5060853/google-geoeye-1-satellite-takes-first-pic-is-that-your-house.
- ↑ «GeoEye-1». eoPortal. European Space Agency. Qaraldı: 13-oktyabr 2016-jıl.