Google AdSense

Google AdSense
Baǵdarlamashı(lar)	Google
Dáslepki shıǵarılıwı	18-iyun, 2003 (2003-06-18)
Operaciyalıq sistema	Kóp platformalı (vebke-tiykarlanǵan qosımsha)
Túri	Onlayn reklama
Veb-sayt	adsense.google.com

Google AdSense — bul Google tárepinen basqarılatuǵın baǵdarlama bolıp, onıń járdeminde Google kontent saytları tarmaǵındaǵı veb-sayt járiyalawshıları sayt kontentine hám auditoriyaǵa arnalǵan tekst, súwret, video yamasa interaktiv media reklamaların kórsetedi. Bul reklamalar Google tárepinen basqarıladı, saralanadı hám qollap-quwatlanadı. Olar hár bir basıw (per-click) yamasa hár bir kórsetiw (per-impression) tiykarında tabıs keltiriwi múmkin. Google hár bir háreket ushın tólem xızmetin beta-testten ótkerdi, biraq 2008-jıldıń oktyabr ayında DoubleClick usınısı (ol da Googleǵa tiyisli) paydasına onı toqtattı. 2014-jıldıń 1-shereginde Google, Google AdSense arqalı 3,4 milliard AQSH dolları (jıllıq 13,6 milliard dollar) yamasa ulıwma tabıstıń 22 procentin islep taptı. 2021-jılı 38 millionnan aslam veb-sayt AdSense-ten paydalanǵan. Ol AdChoices baǵdarlamasınıń qatnasıwshısı bolıp tabıladı, sonlıqtan AdSense reklamalarında ádette úshmúyeshli AdChoices belgisi boladı. Bul baǵdarlama sonday-aq HTTP cookie-fayllarında da isleydi.

Sholıw

Google óz texnologiyasın veb-sayt mazmunına, paydalanıwshınıń geografiyalıq jaylasıwına hám basqa faktorlarǵa tiykarlanǵan reklamalardı kórsetiw ushın qollanadı. Googledıń maqsetli reklama sisteması arqalı reklama bergisi kelgenler Google Ads arqalı dizimnen ótiwi múmkin. AdSense veb-saytlar hám bloglarda banner hám beyimlesiwsheń reklamalardı jaratıw hám jaylastırıwǵa qánigelesken eń belgili baǵdarlamalardıń birine aylandı. Beyimlesiwsheń reklamalar paydalanıwshınıń qurılmasınıń ólshemine qaray óz-ózinen sáykeslesedi. Bul reklamalar onsha kesent etpeydi hám reklamalardıń mazmunı kóbinshe veb-saytqa sáykes keledi. Kópshilik veb-saytlar óz veb-mazmunınan (veb-sayt, onlayn videolar, onlayn audio mazmunı, hám t.b.) tabıs alıw ushın AdSense-ten paydalanadı hám bul eń belgili reklama tarmaǵı bolıp tabıladı. AdSense resursları jetkilikli bolmaǵan yamasa basqa tiykarǵı tabıs derekleri bolmaǵan kishi veb-saytlar ushın reklamadan tabıs alıwda ayrıqsha paydalı ekenligin dálilledi. Veb-saytta kontekstke sáykes reklamalardı kórsetiw ushın, veb-sheberler veb-sayt betlerine qısqa JavaScript kodın jaylastıradı. AdSense veb-saytındaǵı bir qatar járiyalawshılardıń mısallarında atap ótilgenindey, mazmunǵa bay veb-saytlar bul reklama baǵdarlaması menen úlken tabıslarǵa eristi. Google bir bettegi AdSense reklamaların úshew menen sheklew siyasatın alıp tasladı. Endi AdSense járiyalawshıları veb-bette jetkilikli mazmun bolsa, bir betke bir neshe AdSense reklamasın jaylastıra aladı. Googledıń reklamanı durıs jaylastırıwdı támiyinlew boyınsha kórsetpelerine muwapıq, reklama hám promo-materiallar bet mazmunınan asıp ketpewi kerek.

Ayırım veb-sheberler ózleriniń AdSense tabısların maksimal dárejege jetkeriwge áhmiyetli kúsh jumsaydı. Olar bunı tiykarınan eń jaqsı ámeliyatlarǵa boysınıw arqalı isleydi:

1. Olar paydalanıwshılardı tartatuǵın hám qızıqtıratuǵın, sonday-aq jaqsı paydalanıwshı tájiriybesin usınatuǵın sapalı mazmun jaratadı.
2. Olar veb-master kórsetpelerine ámel etedi.
3. Olar óz veb-saytın reklamalar menen toltırıp taslawdan awlaq boladı.
4. Olar paydalanıwshılardı reklamalardı basıwǵa xoshametleytuǵın usıllardı qollanbaydı. Google veb-masterlerge basıwlar sanın arttırıw ushın «Meniń AdSense reklamalarımdı basıń» sıyaqlı sóz dizbeklerin qollanıwdı qadaǵan etedi. Qabıl etilgen sóz dizbekleri «Qáwenderlik Siltemeler» hám «Reklamalar» bolıp tabıladı.
5. Olar abıroyı tómen veb-saytlarǵa silteme bermeydi yamasa qayta baǵdarlamaydı.

Barlıq AdSense tabısınıń deregi Ads baǵdarlaması bolıp, ol óz gezeginde Vikri ekinshi baha aukcionına tiykarlanǵan qıyın baha modeline iye. AdSense reklama beriwshiniń jabıq usınıs (yaǵnıy, básekilesler baqlay almaytuǵın usınıs) jiberiwin talap etedi. Bunnan tısqarı, hár bir alınǵan basıw ushın, reklama beriwshiler ekinshi eń joqarı usınıstan tek bir usınıs ósimi joqarı tóleydi. Google házirgi waqıtta AdSense arqalı payda bolǵan tabıstıń 68% kontent tarmaǵı sherikleri menen, al AdSense for Search arqalı payda bolǵan tabıstıń 51% sherikleri menen bólisedi. 2015-jıl 18-iyunda Google jańa logotip penen AdSense rebrendingin járiyaladı.

AdSense logotibi 2015-jıldan 2018-jılǵa shekem

Tariyxı

Google óziniń AdSense baǵdarlamasın, dáslebinde «Kontentke baǵdarlanǵan reklama» dep ataǵan, 2003-jılı martta iske qostı. AdSense ataması basında AdSenseke básekiles usınıs Applied Semantics tárepinen qollanılǵan. Bul atama Google 2003-jılı aprelde Applied Semanticsti satıp alǵannan keyin Google tárepinen qabıl etildi. Ayırım reklama beriwshiler AdSense Google Ads-ke qaraǵanda jaman nátiyjeler berdi dep shaǵım etti, sebebi ol veb-bettegi kontentke kontekstlik jaqtan baylanıslı reklamalardı kórsetedi hám bul kontenttiń paydalanıwshınıń kommerciyalıq qálewlerine baylanıslı bolıw itimallıǵı izlew nátiyjelerine qaraǵanda az edi. Mısalı, gúlge arnalǵan blogtı qarap atırǵan jeke adamnıń gúlge buyırtpa beriwge qızıǵıwshılıǵı gúlge baylanıslı terminlerdi izlegen adamǵa qaraǵanda az bolıwı múmkin. Nátiyjede, 2004-jılı Google óz reklama beriwshilerine AdSense tarmaǵınan bas tartıwǵa ruqsat berdi.

Gmaildiń tiykarın salıwshısı Pol Buxeyt Googledıń elektron pochta xızmeti ishinde reklamalardı kórsetiw ideyasın oylap taptı. Biraq ol hám basqalar bul ideyanı úlken tabıslı ónimge aylandırǵan komandanı shólkemlestirgen Syuzan Vodjicki bolǵanın, onı Sergey Brin qollap-quwatlaǵanın aytadı. 2005-jıldıń basına qaray AdSense Googledıń ulıwma tabısınıń shama menen 15 procentin quraytuǵın boldı. 2009-jılı Google AdSense endi jańa imkaniyatlardı usınıp atırǵanın, sonıń ishinde «bir neshe tarmaqqa reklamalardı kórsetiwge imkaniyat beriw» múmkinshiligin járiyaladı. 2010-jıl fevral ayında Google AdSense kontekstlik sáykestendiriwde kóbirek tiyisli reklamalardı usınıw ushın izlew tariyxın qollanıwdı basladı. 2014-jıl 21-yanvarda Google AdSense járiyalawshılardıń tikkeley reklama satıwına imkaniyat beretuǵın Direct Campaigns quralın iske qostı. Bul imkaniyat 2015-jıl 10-fevralda biykar etildi.

Túrleri

Kontent

Kontentke tiykarlanǵan reklamalar belgili bir qızıǵıwshılıqları yamasa kontekstleri bar paydalanıwshılarǵa baǵdarlanıwı múmkin. Baǵdarlaw CPC (hár bir basıw ushın tólem) yamasa CPM (hár mıń kórsetiw ushın tólem) tiykarında bolıwı múmkin, CPC hám CPM arasındaǵı jalǵız áhmiyetli ayırmashılıq - CPC baǵdarlawında tabıs basıwlarǵa tiykarlanadı, al CPM tabısı sońǵı waqıtta tek kóriwler/kórsetiwler ushın ǵana emes, al keńirek masshtabta, hár mıń kórsetiw ushın bolıp, onı bazardan shıǵaradı, bul CPC reklamaların kóbirek tarqalǵan etedi.

Kontent reklamaları ushın hár túrli reklama ólshemleri bar. Reklamalar ápiwayı tekst, súwret, animaciyalıq súwret, flesh-video, video yamasa bay media reklamaları bolıwı múmkin. Kópshilik reklama ólshemlerinde paydalanıwshılar tekstlik hám multimedialıq reklamalardıń ekewin de kórsetiwdi yamasa olardıń tek birewin ǵana kórsetiwdi ózgerte aladı. 2012-jıldıń noyabr ayınan baslap, AdSense tekstli reklamalarınıń astında olardı ańsat anıqlaw ushın kúlreńli kórsetkish payda boldı. Google bir bettegi reklamalardıń sanına baylanıslı siyasatına jańalaw kirgizdi, bir betke úshten aspaytuǵın reklama sheklewi alıp taslandı.

Izlew

AdSense for Search baspashılarǵa óz saytlarında izlew terminlerine baylanıslı reklamalardı kórsetiwge hám sol reklamalardan alınǵan tabıstıń 51% alıwǵa imkaniyat beredi. AdSense arnawlı izlew reklamaları AdSense Custom Search Engine nátiyjeleri qatarında yamasa Custom Search Ads járdeminde ishki izlew nátiyjeleri qatarında kórsetiliwi múmkin. Custom Search Ads tek «aq dizimge» kirgizilgen baspashılar ushın ǵana qoljetimli. AdSense for Searchtan alınǵan tabıs úlesi (51%) AdSense for Contentten (68%) tómen bolsa da, basıwlar koefficientiniń  joqarı bolıwı potencialı sebepli joqarıraq tabısqa erisiw múmkin.

Video

AdSense for video video kontenti bar baspashılarǵa (mısalı, video xosting veb-saytları) Googledıń keń kólemli reklama tarmaǵınan reklama jaylastırıw arqalı tabıs alıwǵa imkaniyat beredi. Baspashı (járiyalawshı) óz video inventarı menen qanday reklama túrleriniń kórsetiliwin sheshe aladı. Qoljetimli formatlarǵa sızıqlı video reklamalar (pre-roll yamasa post-roll), video mazmunı ústinde AdSense teksti menen displey reklamaların kórsetetuǵın ústińgi reklamalar hám TrueView formatı kiredi. Baspashılar sonday-aq qosımsha reklamalardı da kórsete aladı - olar video mazmunı janında pleerden tısqarı isleytuǵın displey reklamaları. AdSense for video YouTube járiyalawshıları ushın emes, al pleer ishinde video kontentin qollanatuǵın baspashılarǵa arnalǵan.

Silteme blokları

Silteme blokları paydalanıwshılardıń qızıǵıwshılıqlarına tıǵız baǵdarlanǵan. Paydalanıwshılar tikkeley reklama blogı menen óz-ara baylanısta bolǵanlıqtan, olar aqırında kóretuǵın reklamalarǵa kóbirek qızıǵıwı múmkin.

AdSense baspashılarına baslanǵısh temalardıń ózine emes, al silteme blogı temalarınan silteme berilgen reklamalarǵa basıwlar ushın haqı tólenedi. Siltemelengen bettegi reklamalar ádettegi AdSense reklama bloklarında kórsetiletuǵınlarǵa uqsas, hár bir basıw ushın tólenetuǵın Google reklamaları bolıp tabıladı.

Toqtatılǵan túrleri

Mobil kontent

AdSense for mobile content járiyalawshılarǵa baǵdarlanǵan Google reklamaları arqalı óz mobil veb-saytlarınan tabıs alıwǵa imkaniyat berdi. AdSense for content sıyaqlı, Google reklamalardı veb-sayt kontentine sáykestendiredi — bul jaǵdayda, mobil veb-saytqa. Dástúriy JavaScript kodı ornına Java hám Objective-C sıyaqlı texnologiyalar qollanıladı. 2012-jıl fevral ayınan baslap, AdSense for Mobile Content stol hám mobil kontent arasındaǵı ajıratıwdıń azayıp baratırǵanın jaqsıraq sáwlelendiriw ushın tiykarǵı AdSense for Content usınısına birlestirildi.

Domenler

AdSense for domains ele islep shıǵılmaǵan domen atlarına reklamalardı jaylastırıwǵa imkaniyat beredi. Bul domen iyelerine basqasha háreketsiz yamasa qollanılmay atırǵan domen atlarınan aqsha islew (monetizaciya) usılın usınadı. AdSense for domains házirgi waqıtta barlıq AdSense járiyalawshılarına usınılmaqta, biraq ol bárqulla hámme ushın qoljetimli bolmaǵan. 2008-jıl 12-dekabrde TechCrunch AdSense for Domainstıń barlıq AQSH járiyalawshıları ushın qoljetimli ekenligin xabarladı. 2012-jıl 22-fevralda Google óziniń Hosted AdSense for Domains baǵdarlamasın jabatuǵının járiyaladı.

Lentalar

2005-jılı may ayında Google 100-den aslam belsendi jazılıwshısı bar RSS hám Atom lentalarında isleytuǵın AdSense for Feedstiń sheklengen qatnasıwlı beta-versiyasın járiyaladı. Rásmiy Google blogına sáykes, «reklama beriwshilerdiń reklamaları eń sáykes lenta maqalalarına jaylastırıladı; baspashılarǵa ózleriniń túpnusqa mazmunı ushın haqı tólenedi; oqıwshılar tiyisli reklamanı kóredi — hám uzaq múddetli perspektivada tańlaw ushın kóbirek sapalı lentalar boladı». AdSense for Feeds lentaǵa súwretlerdi kirgiziw arqalı isleydi. Súwret RSS oqıwshısı yamasa veb-brauzer tárepinen kórsetilgende, Google qaytaratuǵın súwretke reklama mazmunın jazadı. Reklama mazmunı súwretti qorshap turǵan lenta mazmunına tiykarlanıp tańlanadı. Paydalanıwshı súwretti basqanda, ol ádettegi AdSense reklamaları sıyaqlı reklama beriwshiniń veb-saytına qayta baǵdarlanadı. AdSense for Feeds 2008-jıl 15-avgustqa shekem beta-statusında qaldı, sol kúni ol barlıq AdSense paydalanıwshıları ushın qoljetimli boldı. 2012-jıl 3-dekabrde Google AdSense For Feeds baǵdarlamasın toqtattı.

• AdSenseke qatnasıwdı qálegen veb-master veb-betke AdSense JavaScript kodın kirgizedi.
• Bul betke sońǵı paydalanıwshı (mısalı, Internetke kiretuǵın adam) kirgen sayın, JavaScript kodı Google serverlerinen alınǵan kontentti kórsetiw ushın ishki JSONdı qollanadı.
• Kontekstlik reklamalar ushın, Googledıń serverleri onıń «Mediabot» krauleri tárepinen jaratılǵan bettiń veb-keshin joqarı bahalı gilt sózler toplamın anıqlaw ushın qollanadı. Eger gilt sózler aldınnan keshlengen bolsa, sol gilt sózler ushın reklamalar Ads usınıs sistemasına tiykarlanıp kórsetiledi.
• Veb-saytqa baǵdarlanǵan reklamalarǵa, reklama beriwshi reklamalardı kórsetetuǵın bet(ler)di tańlaydı hám hár mıń kórsetilgen reklama ushın (CPM) bahasına yamasa reklama beriwshiler tólewdi tańlaǵan bahaǵa tiykarlanıp tóleydi.
• Jollamalar ushın, Google keliwshiler jollama berilgen programmalıq támiynattı júklep alǵanda yamasa jollama berilgen xızmetke jazılǵanda reklama beriwshiniń esabına aqsha qosadı. Jollama baǵdarlaması 2008-jılı avgustta toqtatıldı.
• Izlew reklamaları keliwshi/paydalanıwshı izlew orınlaǵannan keyin nátiyjeler dizimine qosıladı.
• JavaScript bet soralǵanda veb-brauzerge jiberiletuǵınlıqtan, basqa veb-sayt iyeleriniń JavaScript kodın óz veb-betlerine kóshirip alıwı múmkin. Bunday aldawshılıq túrinen qorǵanıw ushın, AdSense baspashıları reklamalar kórsetiliwi kerek bolǵan betlerdi belgiley aladı. Sońınan AdSense belgilengen betlerden basqa betlerden kelgen basıwlardı itibarǵa almaydı. (kóbirek informaciya ushın Basıw aldawshılıǵın qarań).

Qabıl etiliwi

Ayırım veb-masterler Google hám basqa izlew sistemalarınan izlewshilerdi ózleriniń AdSense veb-saytına tartıp, basıwlardan aqsha islew ushın arnawlı veb-saytlar jaratadı. Bunday veb-saytlar kóbinshe tek ǵana bir-birine baylanıslı, avtomatlastırılǵan kontenttiń úlken muǵdarın (mısalı, Open Directory Project mazmunı bar katalog yamasa mazmun ushın RSS lentalarına súyenetuǵın «scraper» veb-saytları) óz ishine aladı. Bunday «AdSense fermalarınıń» eń belgili túri - bul jaman jazılǵan, belgili joqarı tólenetuǵın gilt sózler átirapında oraylasqan sploglar (spam bloglar). Usı veb-saytlardıń kópshiligi keliwshilerdi tartıw ushın Wikipedia sıyaqlı basqa veb-saytlardıń mazmunın qayta qollanadı. Olar hám uqsas usıllar izlew sisteması spamı dep esaplanadı hám Googleǵa xabarlanıwı múmkin. AdSense ushın jasalǵan (MFA) veb-sayt yamasa veb-bette az mazmun boladı yamasa ulıwma bolmaydı, biraq paydalanıwshılardıń reklamalardı basıwdan basqa ilajı qalmaytuǵınday etip reklamalar menen toltırılǵan boladı. Bunday betlerge burınları jol qoyılatuǵın edi, biraq shaǵımlar sebepli Google endi bunday akkauntlardı óshirip qoyadı. Sonday-aq, nızamlı kórinetuǵın, biraq jasalma Google reklamaların jaratatuǵın troyan atları haqqında da xabarlar boldı. Troyan veb-bet arqalı gúmanlanbaǵan paydalanıwshınıń kompyuterine ózin júkleydi, soń baslanǵısh reklamalardı óziniń zıyanlı reklamalar toplamı menen almastıradı.

2014-jılı may ayında Hagens Berman yuridik firması Googleǵa qarsı milliy sud shaǵımın túsirip, onda kompaniya Google AdWords arqalı satılǵan reklamalardı óz saytlarına jaylastırǵan mıńlaǵan veb-sayt iyelerine hám operatorlarına tólemlerdi nızamsız túrde toqtatıp atırǵanı shaǵım etildi.

Onlayn talqılaw forumlarında Qıtay hám Hindstannan kelgen baspashılarǵa hár túrli qatnas etiliwi haqqında kóp shaǵımlar boldı, atap aytqanda, sol jerlerden kelgen saytlar AdSense ushın jaramlı bolıwı ushın altı ay dawamında belsendi bolıwı talap etiledi. Basıw aldawshılıǵına baylanıslı bolıwı múmkin qáwipler sebepli, Google AdSense ayırım izlew sistemasın optimizaciyalaw firmaları tárepinen Google «jaramsız basıwlar» dep ataytuǵın nárseniń úlken deregi retinde sınǵa alındı, onda bir kompaniya ekinshi kompaniyanıń qárejetlerin arttırıw ushın básekilesiniń izlew sisteması reklamaların basadı. Veb-masterler ushın tólem shártleri de sınǵa alındı. Google akkaunt 100 AQSH dollarına jetkenshe tólemdi uslap turadı.

Rásmiy Google AdSense blogı francuz video veb-saytı I**|| (óshirildi).com-dı kórsetkende Google sın astında qaldı. Bul veb-sayt Googledıń AdSense Baǵdarlama Siyasatların buzıp, AdSenseti seksuallıq mazmun menen birge kórsetken. Ádette, AdSense kórsetetuǵın veb-saytlarǵa bunday mazmundı kórsetiw qadaǵan etilgen. AdSense hám Google Adsti birge qollanıw veb-sayttıń ózin reklamalaǵanda Googleǵa komissiya tólewine sebep bolıwı múmkin. Ayırım jaǵdaylarda, AdSense orınsız yamasa kewilge tiyetuǵın reklamalardı kórsetedi. Mısalı, Hindstandaǵı terrorlıq hújim haqqındaǵı jańalıqta, terrorizm boyınsha (boljaw boyınsha, joq) bilimlendiriw dárejesi ushın reklama jaratılǵan. AdSense ayırım paydalanıwshılar tárepinen qupıyalıqqa qáwip dep esaplanatuǵın baqlaw cookie-faylların qollanadı. AdSense xızmet kórsetiw shártleri AdSenseti qollanatuǵın saytlardıń óz qupıyalıq siyasatında bul cookie-faylların qollanıwdı túsindiriwin talap etedi.