Google Books
Google Books (burın Google Book Search, Google Print hám kod atı Project Ocean dep atalǵan)[1] — Google tárepinen skanerlengen, optikalıq belgilerdi tanıw (OCR) arqalı tekstke aylandırılǵan hám onıń cifrlı maǵlıwmatlar bazasında saqlanǵan kitaplar menen jurnallardıń tolıq tekstin izleytuǵın Google xızmeti. Kitaplar yamasa baspashılar hám avtorlar tárepinen Google Books Partner Program arqalı, yaki Googledıń kitapxana sheriklesleri tárepinen Library Project arqalı usınıladı. Sonıń menen bir qatarda, Google bir qatar jurnal baspashıları menen olardıń arxivlerin cifrlastırıw boyınsha sheriklik ornattı.[2]
Publisher Program dáslep 2004-jıldıń oktyabr ayında Frankfurt kitap yarmarkasında usınılǵanda Google Print dep atalǵan edi. Kitapxana sherikleriniń toplamlarındaǵı shıǵarmalardı skanerlep, olardı cifrlı inventarǵa qosatuǵın Google Books Library Project haqqında 2004-jıldıń dekabr ayında járiyalandı.
Google Books baslaması adamzat biliminiń eń úlken onlayn jıyındısına aylanıwı múmkin bolǵan dereklerge burın bolmaǵan kiriw múmkinshiligin beriw potencialı[3] hám bilimdi demokratiyalastırıwdı alǵa ilgerletkeni ushın itibarǵa ılayıq boldı. Degen menen, ol avtorlıq huqıqtı buzıw potencialı hám OCR processi arqalı skanerlengen tekstlerge kirgizilgen kóp qátelerdi dúzetiw ushın redaktorlawdıń joqlıǵı sebepli sınǵa alındı.
2019-jıldıń oktyabr ayında Google Bookstıń 15 jıllıǵın bayramlaǵan Google skanerlengen kitaplar sanınıń 40 millionnan asqanın xabarladı.[4] Google 2010-jılı dúnyada shama menen 130 million túrli atama bar ekenin anıqladı hám olardıń hámmesin skanerlewdi maqset etkenin bildirdi. Biraq, amerikalı akademiyalıq kitapxanalardaǵı skanerlew processi 2000-jıllardan baslap ástelesti.[5] Google Booktıń skanerlew háreketleri sudlasıwlarǵa sebep boldı, sonıń ishinde AQSHtaǵı Authors Guild v. Google toparlıq shaǵım isi bar, ol Google paydasına sheshildi (tómenge qarań). Bul AQSHta jetim shıǵarmalar ushın avtorlıq huqıq ámeliyatların ózgertiwge jaqın kelgen úlken is boldı. Kaliforniya universiteti, Berkli hám Nortistern universitetiniń biznes mektepleri ilimpazları tárepinen 2023-jılı ótkerilgen izertlew Google Bookstıń kitaplardı cifrlastırıwı kitaplardıń fizikalıq versiyalarınıń satılıwın arttırǵanın anıqladı.
Detallar
Google Books nátiyjeleri ulıwma Google Searchte de, arnawlı Google Books izlew veb-saytında da (books.google.com) kórinedi.
Izlew sorawlarına juwap retinde, Google Books paydalanıwshılarǵa, eger kitap avtorlıq huqıqtan azat bolsa yamasa avtorlıq huqıq iyesi ruqsat bergen bolsa, izlew sózleri bar kitaplardıń tolıq betlerin kóriwge múmkinshilik beredi. Eger Google kitaptıń ele de avtorlıq huqıq astında ekenine isense, paydalanıwshı izlew sózleri átirapındaǵı tekst «úzindilerin» kóredi. Kitap tekstindegi izlew sózleriniń barlıq orınları sarı tús penen belgilenip kórsetiledi.
Google Booksta tórt kiriw dárejesi qollanıladı:
- Tolıq kórinisi: Ulıwma paydalanıw ushın ashıq bolǵan kitaplar «tolıq kóriniske» iye hám olardı biypul júklep alıwǵa boladı. Partner Program arqalı alınǵan basılıp atırǵan kitaplar da, eger baspashı ruqsat bergen bolsa, tolıq kóriniste qoljetimli boladı, biraq bul siyrek ushırasadı.
- Aldın ala kóriw: Ruqsat berilgen basılıp atırǵan kitaplar ushın kóriwge bolatuǵın betler sanı hár qıylı kiriw sheklewleri hám qáwipsizlik ilajları tiykarında belgilengen «aldın ala kóriw» menen sheklengen, olardıń ayırımları paydalanıwshını qadaǵalawǵa tiykarlanǵan. Ádette, baspashı aldın ala kóriw ushın qoljetimli bolǵan kitaptıń procentin belgiley aladı.[6] Paydalanıwshılarǵa kitaptıń aldın ala kóriw bólimin kóshirip alıw, júklep alıw yamasa basıp shıǵarıw sheklengen. Betlerdiń tómengi bóliminde «Avtorlıq huqıq penen qorǵalǵan material» degen suw belgi payda boladı. Partner Program arqalı alınǵan barlıq kitaplar aldın ala kóriw ushın qoljetimli.
- Úzindi kórinisi: «Úzindi kórinisi» – izlew sózi átirapındaǵı eki-úsh qatar tekst – Googleda avtorlıq huqıq iyesiniń aldın ala kóriwdi kórsetiw ushın ruqsatı bolmaǵan jaǵdaylarda kórsetiledi. Bul Google iyesin anıqlay almaǵanı yamasa iyesi ruqsat beriwden bas tartqanı sebepli bolıwı múmkin. Eger izlew sózi kitapta kóp márte payda bolsa, Google úshten kóp emes úzindi kórsetedi, solay etip paydalanıwshınıń kitaptıń kóp bólegin kóriwiniń aldın aladı. Sonday-aq, Google sózlikler sıyaqlı ayırım anıqlama kitapları ushın hesh qanday úzindilerdi kórsetpeydi, sebebi hátte úzindilerdi kórsetiw de shıǵarmanıń bazarına zıyan keltiriwi múmkin. Google avtorlıq huqıq nızamı boyınsha úzindi kórinisin kórsetiw ushın hesh qanday ruqsat talap etilmeydi dep esaplaydı.
- Aldın ala kóriw joq: Google jáne cifrlastırılmaǵan kitaplar ushın izlew nátiyjelerin kórsetedi. Bul kitaplar skanerlenbegeni sebepli, olardıń teksti izlew ushın qoljetimli emes hám tek metamaǵlıwmatlar, mısalı ataması, avtorı, baspashısı, betler sanı, ISBN, teması hám avtorlıq huqıq haqqında maǵlıwmat, ayırım jaǵdaylarda mazmunı hám kitap qısqasha mazmunı qoljetimli. Bul ámelde onlayn kitapxana katalog kartochkasına uqsaydı.
Amerika Baspashılar Associaciyası hám Avtorlar Gildiyası sıyaqlı toparlardıń sını juwabında, Google 2005-jıldıń avgust ayında bas tartıw siyasatın járiyaladı, oǵan muwapıq avtorlıq huqıq iyeleri skanerleniwin qálemeytuǵın atamalar dizimin bere aladı hám bul soraw qabıl etiledi. Kompaniya jáne 2005-jıldıń avgust ayınan 1-noyabrge shekem avtorlıq huqıq penen qorǵalǵan hesh qanday kitaptı skanerlemeytuǵının bildirdi, bul iyelerge qaysı kitaplardı Joybardan shıǵarıp taslawdı sheshiw múmkinshiligin beredi. Solay etip, avtorlıq huqıq iyeleriniń hár qanday shıǵarma boyınsha úsh tańlawı bar:
- Ol kitaptı aldın ala kóriw yamasa tolıq kóriw ushın yaǵnıy qoljetimli etiw ushın Partner Programda qatnasa aladı, bul jaǵdayda paydalanıwshı sorawlarına juwap retinde shıǵarmadan betlerdi kórsetiwden alınǵan tabıstı bólisedi.
- Ol Googleǵa kitaptı Library Project boyınsha skanerlewge hám paydalanıwshı sorawlarına juwap retinde úzindilerdi kórsetiwge ruqsat bere aladı.
- Ol Library Projectten bas tarta aladı, bul jaǵdayda Google kitaptı skanerlemeydi. Eger kitap álleqashan skanerlengen bolsa, Google onıń kiriw dárejesin 'Aldın ala kóriw joq' etip qayta ornatadı.
Skanerlengen shıǵarmalardıń kópshiligi endi basılmaydı yamasa kommerciyalıq jaqtan qoljetimli emes.
Google kitapxanalardan kitaplar alıwdan tısqarı, baspashılar hám avtorlarǵa óz kitapların járiyalawǵa járdem beriw ushın dúzilgen «Partner Program» arqalı óz baspashı sheriklerinen de kitaplar aladı. Baspashılar hám avtorlar ya kitaptıń EPUB yamasa PDF formatındaǵı cifrlı versiyasın, ya bolmasa basılǵan versiyasın Googleǵa jiberedi, ol Google Booksta aldın ala kóriw ushın qoljetimli boladı. Baspashı aldın ala kóriw ushın qoljetimli bolǵan kitaptıń procentin basqara aladı, minimum 20% bolıwı kerek. Olar jáne kitaptı tolıq kóriwge qoljetimli etiwdi hám hátte paydalanıwshılarǵa PDF versiyasın júklep alıwǵa ruqsat beriwdi tańlay aladı. Kitaplardı jáne Google Playde satıwǵa qoyıwǵa boladı.[7] Library Projectten ayırmashılıǵı, bul hesh qanday avtorlıq huqıq máselelerin keltirip shıǵarmaydı, sebebi ol baspashı menen kelisim tiykarında ámelge asırıladı. Baspashı qálegen waqıtta kelisimnen shıǵıwdı tańlay aladı.[8]
Google Books kóp kitaplar ushın dáslepki bet nomerlerin kórsetedi. Biraq, Tim Parks 2014-jılı The New York Review of Booksta jazǵanınday, Google kóp jańa basılımlar ushın (múmkin Partner Program arqalı alınǵanlar) bet nomerlerin kórsetiwdi toqtatqan, «shaması baspashılar menen birgelikte, dárek sіltemelerin tayarlawı kerek bolǵanlardı qaǵaz versiyaların satıp alıwǵa májbúrlew ushın».[9]
Kitaplardı skanerlew
Joybar 2002-jılı Project Ocean kod atı menen baslandı. Google tiykarshılarınıń biri Larri Peydj bárqulla kitaplardı cifrlastırıwǵa qızıǵıwshılıq kórsetken edi. Ol hám Marissa Mayer 2002-jılı kitap skanerlewdi sınap kórgende, 300 betlik kitaptı cifrlastırıw ushın 40 minut ketken. Biraq kóp ótpey texnologiya skanerlew operatorlarına saatına 6000 betke shekem skanerlewge múmkinshilik beretuǵın dárejege shekem rawajlandı.
Google arnawlı skanerlew orayların dúzdi, olarǵa kitaplar júk mashinaları menen tasıldı. Stanciyalar saatına 1,000 bet tezliginde cifrlastıra alatuǵın edi. Kitaplar kitap muqabasın ornında uslap turatuǵın arnawlı islengen mexanikalıq besikke jaylastırıldı, sol waqıtta jaqtılar hám optikalıq ásbaplar toplamı eki ashıq betti skanerledi. Hár betke súwretke túsiriw ushın eki kamera baǵdarlanǵan bolıp, LIDAR aralıq ólshegishi qaǵazdıń iyiliwin súwretke túsiriw ushın kitap betine úsh ólshemli lazer torın qaplaytuǵın edi. Adam operator betlerdi qolı menen awdarıp, súwretke túsiriw ushın ayaq pedalın paydalanatuǵın edi. Betlerdi tegislew yamasa olardı quramalı durıslaw zárúrligi bolmaǵanlıqtan, Google sisteması tek ájayıp nátiyjelilikke hám tezlikke erisken emes, al jáne názik toplamlardı artıq uslawdan qorǵawǵa járdem berdi. Keyin, qopal súwretler úsh basqıshlı procesten ótti: birinshi, deformaciyanı saplastırıw algoritmleri betlerdiń iyiliwin dúzetiw ushın LIDAR maǵlıwmatların paydalandı. Keyin, optikalıq belgilerdi tanıw (OCR) programmalıq támiynatı qayta islenbegen súwretlerdi tekstke aylandırdı hám, aqırında, algoritmlerdiń jáne bir basqıshı bet nomerlerin, dárek sіltemelerin, illyustraciyalar hám diagrammalardı ajıratıp aldı.
Kitaplardıń kóbisi saatına 1,000 bet tezliginde arnawlı Elphel 323 kamerası[10][11] paydalanılıp skanerlenedi.[12] Googleǵa 2009-jılı berilgen patent Google kitaptaǵı betlerdiń iyiliwin avtomatlı túrde dúzetiw ushın eki kamera hám infraqızıl jaqtını paydalanatuǵın innovaciyalıq kitap skanerlew sistemasın islep shıqqanın ashtı. Hár bettiń 3D modelin dúzip, keyin onı «deformaciyadan saplastırıp», Google betlerdi haqıyqattan tegis etpey-aq tegis kórinetuǵın etip kórsete aladı, bul úlken kólemli skanerlew ushın nátiyjesiz bolǵan hár bir betti jeke tegislew ushın muqabadan ajıratıw yamasa áynek plastinalar sıyaqlı buzıwshı usıllardı paydalanıwdı talap etedi.[13][14]
Google reńli maǵlıwmatlardı jaqsıraq keńislikli ajıratımlılıq paydasına qaldırıwdı sheshti, sebebi sol waqıttaǵı avtor huqıqınan azat bolǵan kitaplardıń kópshiligi reńsiz edi. Hár bir bet súwreti tekst hám illyustraciya aymaqların ajıratatuǵın algoritmlerden ótkerildi. Tekst aymaqları tolıq tekstli izlewdi ámelge asırıw ushın OCR arqalı qayta islendi. Google tómen tezliktegi internet paydalanıwshıları kire alıwı ushın joqarı súwret sapasın saqlap, fayl kólemlerin minimal dárejede uslap turıwǵa umtılıp, optimal qısıw texnikaların islep shıǵıwǵa ádewir resurslardı jumsadı.[15]
Veb-sayt funkcionallıǵı
Hár bir shıǵarma ushın Google Books avtomat túrde sholıwı bar bet jaratadı. Bul bet kitaptan alınǵan maǵlıwmatlardı - onıń baspa maǵlıwmatların, jiyi ushırasatuǵın sózler kartasın, mazmunın - sonday-aq qosımsha materiallardı, mısalı qısqasha mazmunın, oqıwshılar pikirlerin (veb-sayttıń mobil versiyasında oqıw múmkin emes) hám basqa da baylanıslı tekstlerge siltemelerdi kórsetedi. Máselen, betke kirgen adam uqsas janr hám temadaǵı kitaplar dizimin kóriwi múmkin, yamasa kitap haqqında házirgi izertlewler dizimin kóriwi múmkin. Bunnan tısqarı, bul kontent Google akkauntına kirgen paydalanıwshılar ushın interaktiv imkaniyatlardı usınadı. Olar bibliografiyalıq maǵlıwmatlar hám citatalardı standart formatlarda eksportlay aladı, óz pikirlerin jaza aladı, onı óz kitapxanasına qosıp, belgi qoyıw, shólkemlestiriw hám basqa adamlar menen bólisiw múmkin.[16][17] Solay etip, Google Books bul interpretaciyalıq elementlerdi hár qıylı dereklerden, sonıń ishinde paydalanıwshılardan, Goodreads sıyaqlı úshinshi tárep saytlarınan hám kóbinese kitaptıń avtorı menen baspasınan jıynaydı.[18]
Shınında da, avtorlardı óz kitapların júklewge xoshametlew ushın, Google veb-saytqa bir neshe funkciyalardı qostı. Avtorlar keliwshilerge ózleriniń elektron kitabın biypul júklep alıwǵa ruqsat bere aladı, yamasa ózleri satıw bahasın belgiley aladı. Olar ózlerine qolaylı waqıtta arzanlatıwlar usınıp, bahanı ózgertip turıwı múmkin. Sonıń menen birge, eger kitap avtorı ISBN, LCCN yamasa OCLC jazba nomerin qosıwdı tańlasa, xızmet kitaptıń URL mánzilin sonı kirgiziw ushın jańalaydı. Sońınan, avtor siltemeniń yakori sıpatında belgili bir betti ornata aladı. Bul opciya olardıń kitabın ańsat tabıwǵa múmkinshilik beredi.
Ngram Viewer
Ngram Viewer - bul Google Books penen baylanıslı bolǵan, olardıń kitap toplamı boyınsha sózlerdi qollanıw jiyiligin diagrammaǵa túsiretuǵın xızmet. Bul xızmet tariyxshılar hám lingvistler ushın áhmiyetli, sebebi ol hár qıylı dáwirler dawamında sózlerdi qollanıw arqalı insan mádeniyatına ishki kóz taslasıwdı támiyinley aladı. Bul programma onıń metamaǵlıwmatlarındaǵı qáteler sebepli sınǵa ushıraǵan.
Kontent máseleleri hám sın
Tolıq emes hám baspadan shıqpaǵan shıǵarmalardı saqlaw boyınsha belgilengen maqsetiniń skanerlengen maǵlıwmatlardaǵı qáteler hám usınday máselelerdiń sheshilmewi sebepli qáwip astında ekenligi ushın joybar sınǵa alınǵan.[19][20]
Skanerlew qáteleri

Skanerlew procesi qátelerge jol qoyıwı múmkin. Mısalı, ayırım betler oqılmaytuǵın, tóńkerilgen yamasa nadurıs tártipte bolıwı múmkin. Ilimpazlar hátte mıjılǵan betlerdi, kórinip turǵan bas barmaqlar menen barmaqlardı hám bılǵanǵan yamasa buldırlaǵan súwretlerdi xabarlaǵan.[21] Bul másele boyınsha, skanerlengen kitaplardıń aqırında Google tárepinen berilgen málimlemede bılay delinedi:
Eń tiykarǵı dárejedegi cifrlastırıw fizikalıq kitaplardıń bet súwretlerine tiykarlanǵan. Bul kitaptı ePub formatındaǵı fayl túrinde jetkerip beriw ushın biz sol bet súwretlerin alıp, Optikalıq Háriplerdi Tanıw (qısqasha OCR) texnologiyasın paydalanıp tekstti ajıratıp aldıq. Bet súwretlerinen tekstti ajıratıp alıw qıyın injenerlik wazıypa bolıp tabıladı. Fizikalıq kitap betlerindegi daqlar, sánli shriftler, eski shriftler, jırtılǵan betler hám t.b. ajıratıp alınǵan tekstte qátelerge alıp keliwi múmkin. Jetkiliksiz OCR - bet súwretleri toplamınan tekstke tiykarlanǵan kitaplarǵa ótiwdiń aqırǵı maqsetindegi birinshi qıyınshılıq ǵana. Biziń kompyuter algoritmlerimiz jáne avtomat túrde kitaptıń qurılısın anıqlawı kerek (qanday kolontitullar bar, súwretler qay jerge jaylastırılǵan, tekst qosıq pa yamasa qara sóz be hám t.b.). Bunı durıs islew bizge kitaptı dáslepki kitaptıń formatına sáykes etip kórsetiwge múmkinshilik beredi. Biziń barlıq urınıslarımızǵa qaramastan, siz bul kitapta orfografiyalıq qátelerdi, kereksiz belgilerdi, artıqmash súwretlerdi yamasa joq betlerdi kóriwińiz múmkin. Biziń bahalawımızǵa tiykarlanıp, bul qáteler sizge kitap mazmunınan lázzetleniwge kesent bermewi kerek. Avtomat túrde minsiz kitap dúziwdiń texnikalıq qıyınshılıqları úlken, biraq biz OCR hám kitap qurılısın ajıratıw texnologiyalarımızdı jetilistiriwdi dawam etip atırmız.
2009-jılı Google OCR qátelerin dúzetiwge járdem beriw ushın reCAPTCHA nı qollanıwdı baslaytuǵının málimledi. Bul usıl tek skanerlew procesi sebepli tanıp alıw qıyın bolǵan sózlerdi jaqsılay aladı hám tóńkerilgen betler yamasa tosqınlıq etilgen sózler sıyaqlı qátelerdi sheshe almaydı.[22]
Skanerlew qáteleri anomal betlerdiń baspadan shıqqan toplamları hám Tumblr blogı sıyaqlı kórkem óner dóretpelerine ilham bergen.[23]
Metamaǵlıwmatlardaǵı qáteler
Ilimpazlar Google Books taǵı metamaǵlıwmat informaciyasında - sonıń ishinde nadurıs kórsetilgen avtorlar hám baspa sánelerindegi qáteler sıyaqlı keń tarqalǵan qáteler haqqında jiyi xabarlap turǵan. Sózlerdi qollanıwdıń waqıt dawamındaǵı ózgerislerin izertlep atırǵan lingvist Djeffri Nunberg 1950-jılǵa shekem baspadan shıqqan hám «internet» sózi bar kitaplardı izlegende iseniwge qıyın bolǵan 527 nátiyje shıqqanın bayqaǵan. Vudi Allen ózi tuwılmastan burın baspadan shıqtı delingen 325 kitapta sóz etilgen. Google Nunbergke juwap berip, qátelerdiń kópshiligin sırttan kelgen jallawshılarǵa baylanıslı ekenin ayttı.[24]
Xabar etilgen basqa metamaǵlıwmat qátelerine avtordıń tuwılıwınan aldınǵı baspa sáneleri (mısalı, Charlz Dikkenstiń 1812-jılı tuwılıwınan aldın jazılǵan 182 shıǵarması); nadurıs tema klassifikaciyaları (Moby Dick tiń bir baspası «kompyuterler» bóliminde, Mey Uest haqqındaǵı biografiya «din» kategoriyasında tabılǵan), qarama-qarsı klassifikaciyalar (Uitmenniń «Leaves of Grass» shıǵarmasınıń 10 baspası birden «kórkem ádebiyat» hám «kórkem ádebiyat emes» dep klassifikaciyalanǵan), qáte jazılǵan atamalar, avtorlar hám baspashılar (Moby Dick: or the White «Wall»), hám bir kitaptıń metamaǵlıwmatlarınıń pútkilley basqa kitapqa qáte qosılıwı (1818-jılǵı matematikalıq miynettiń metamaǵlıwmatları 1963-jılǵı romantikalıq romanǵa alıp baradı) kiredi.[25]
Cifrlastırıw joybasınan qálegen túrde tańlap alınǵan 400 Google Books jazbasınıń avtor, atama, baspashı hám baspa jılı metamaǵlıwmat elementleri úyrenip shıǵıldı. Nátiyjeler úlgi retinde alınǵan kitaplardıń 36% inde metamaǵlıwmat qáteleri bar ekenin kórsetti. Bul qáte dárejesi ádettegi kitapxana onlayn katalogında tabılıwı múmkin bolǵan qáte dárejesinen joqarı.[26]
Bul izertlewde tabılǵan 36.75% ulıwma qáte dárejesi Google Books tıń metamaǵlıwmatlarında qáteler dárejesi joqarı ekenin kórsetedi. «Úlken» hám «kishi» qáteler «tabılıwshılıq» tıń biraz belgisiz koncepciyasına tiykarlanǵan subektiv ayırmashılıq bolsa da, bul izertlewde úyrenilgen tórt metamaǵlıwmat elementinde tabılǵan qátelerdiń hámmesi úlken dep esaplanıwı kerek.
Nadurıs skanerlengen sánelerge tiykarlanǵan metamaǵlıwmat qáteleri Google Books Project maǵlıwmatlar bazasın paydalanıp izertlew júrgiziwdi qıyınlastırdı. Ilimpaz Djeffri Nunbergtiń 2009-jılǵı maqalasına muwapıq, Google bul qáteler haqqında bilgen hám olardı dúzetiw ústinde jumıs alıp barǵan.[27]
Til máseleleri
Ayırım evropalı siyasatshılar hám zıyalılar Googlediń bul háreketin lingvistikalıq ústemlik kózqarasınan sınǵa alǵan. Olardıń pikirinshe, skanerleniwi usınılǵan kitaplardıń úlken kópshiligi inglis tilinde bolǵanlıqtan, bul cifrlı dúnyada tábiyiy tillerdiń teń emes kórsetiliwine alıp keledi. Mısalı, nemis, rus, francuz hám ispan tilleri ilimde keń tarqalǵan tiller bolıp esaplanadı. Biraq, onlaynda inglis tiline teń emes itibar beriliwi tariyxıy ilimiy miynetlerge kiriw múmkinshiligin, hám aqıbetinde keleshek ilimniń rawajlanıwı menen baǵdarın qáliplestiriwi múmkin. Bul sınshılar arasında Franciya Milliy kitapxanasınıń burınǵı prezidenti Jan-Noel Jannene de bar.[28]
Google Books hám Google Scholar arasındaǵı ayırmashılıq
Google Books jurnallardıń kóp sanlı eski sanların cifrlastırǵan bolsa da, onıń skanerlewleri belgili sanlardaǵı belgili maqalalardı anıqlaw ushın kerek bolǵan metamaǵlıwmatlardı óz ishine almaydı. Bul Google Scholar dúziwshileriniń eski jurnal maqalaların cifrlastırıw hám jaylastırıw ushın ózleriniń baǵdarlamasın baslawına alıp kelgen (baspashılar menen kelisim tiykarında).
Kitapxana sherikleri
Google Books Library Project bir neshe iri izertlew kitapxanalarınıń toplamların skanerlew hám izlew múmkin bolǵan etiwge baǵdarlanǵan.[29] Bibliografiyalıq maǵlıwmatlar menen birge, kitaptan tekst úzindilerin kóbinese kóriw múmkin. Eger kitap avtor huqıqınan azat bolsa hám jámiyetlik múlk bolsa, kitaptı tolıq oqıw yamasa júklep alıw múmkin.[30]
Library Project arqalı skanerlengen avtorlıq huqıqı bar kitaplar Google Books ta úzindi kórinisi túrinde jetkerip beriledi. Skanlerdiń sapasına kelgende, Google olardıń «bárhama jetkilikli dárejede joqarı sapalı emes» ekenin hám Google Play da satıwǵa qoyıw ushın jaramsız ekenin moyınlaydı. Sonıń menen birge, boljanǵan texnikalıq sheklewler sebepli, Google baspashılar tárepinen beriliwi múmkin bolǵan joqarıraq sapalı versiyalar menen skanerlerdi almastırmaydı.
Joybar 2005-jılı qozǵalǵan hám 2013-jılı Google paydasına sheshilgen, jáne 2015-jılı apellyaciyada jáne Google paydasına sheshilgen Authors Guild v. Google sudlasıwınıń predmeti bolıp tabıladı.
Avtorlıq huqıq iyeleri skanerlengen kitapqa huqıqların talap etip, onı aldın ala kóriw yamasa tolıq kóriw ushın jetkerip beriwi (onı ózleriniń Sheriklik programması akkauntına «ótkeriw» arqalı), yamasa Googledan kitap tekstin izlewge tıyım salıwın talap etiwi múmkin.[31]
Library Projectke qatnasıwshı mákemeler sanı onıń baslanǵanınan berli ósip kelmekte.
Dáslepki sherikler

- Garvard Universiteti, Garvard Universiteti Kitapxanası[32]
- Garvard Universiteti Kitapxanası hám Google 2005-jıl dawamında pilot joybardı ámelge asırdı. Joybar Garvard Universiteti Kitapxanasınıń 15.8 millionnan aslam tomdı óz ishine alǵan toplamlarına onlayn kiriw múmkinshiligin arttırıw maqsetinde dawam etti. Garvardtıń kitapxana materiallarına fizikalıq kiriw ulıwma Garvardtıń házirgi studentleri, oqıtıwshıları hám izertlewshileri, yamasa Massachusets shtatınıń Kembridj qalasına kele alatuǵın ilimpazlar menen sheklengen bolsa da, Garvard-Google joybarı Garvard jámiyetiniń aǵzalarına da, dúnyanıń qálegen jerindegi paydalanıwshılarǵa da Garvard toplamındaǵı shıǵarmalardı tabıwǵa múmkinshilik beriw ushın dúzilgen.
- Michigan Universiteti, Michigan Universiteti Kitapxanası[33]
- 2012-jıldıń mart ayına kelip 5.5 million tom skanerlengen.
- Nyu-York Jámiyetlik Kitapxanası
- Bul pilot programmada, NYPL jámiyetlik múlk bolǵan kitaplar toplamın usınıw ushın Google menen birge islesip atır, bul kitaplar tolıǵı menen skanerlenip, jámiyetshilikke onlayn túrde biypul jetkerip beriledi. Paydalanıwshılar bul shıǵarmalardıń tolıq tekstin izlew hám kórip shıǵıw múmkinshiligine iye boladı. Skanerlew procesi tamamlanǵannan keyin, kitaplarǵa Nyu-York Jámiyetlik Kitapxanasınıń veb-saytınan da, Google izlew sistemasınan da kiriw múmkin boladı.[34]
- Oksford Universiteti, Bodleyan Kitapxanası[35]
- Stenford Universiteti, Stenford Universiteti Kitapxanaları (SULAIR)[36]
Qosımsha sherikler
Sheriklik birinshi ret járiyalanǵannan keyin basqa da mákemelik sherikler joybarǵa qosıldı:[37]
- Avstriya Milliy Kitapxanası[38]
- Bavariya Mámleketlik Kitapxanası
- Lion Municipal Kitapxanası[39]
- Big Ten Akademiyalıq Alyansı
- Kolumbiya Universiteti, Kolumbiya Universiteti Kitapxana Sisteması[40]
- Madrid Komplutens Universiteti[41]
- Kornell Universiteti, Kornell Universiteti Kitapxanası[42]
- Gent Universiteti, Gent Universiteti Kitapxanası/Bukentoren[43]
- Keyo Universiteti, Keyo Media Orayları (Kitapxanalar)[44]
- Kataloniya Milliy Kitapxanası[45]
- Prinston Universiteti, Prinston Universiteti Kitapxanası[46]
- Kaliforniya Universiteti, Kaliforniya Cifrlı Kitapxanası[47]
- Lozanna Universiteti, Lozanna Kantonal hám Universitet Kitapxanası[48]
- Maysur Universiteti, Maysur Universiteti Kitapxanası
- Sheriklik segizinshi ásirge tiyisli palma japıraqlarına jazılǵan qoljazbalardı qosqanda 800,000 tekstti cifrlastırıw ushın dúzilgen.[49]
- Texas Universiteti Ostinde, Texas Universiteti Kitapxanaları[50]
- Sheriklik kitapxananıń Latın Amerikası toplamın - shama menen yarım million tomdı cifrlastırıw ushın dúzilgen.
- Virginiya Universiteti, Virginiya Universiteti Kitapxanası[51]
- Viskonsin-Medison Universiteti, Viskonsin Universiteti Kitapxanaları[52]
- 2012-jıldıń mart ayına kelip, shama menen 600,000 tom skanerlengen.
Tariyxı
2002: Google komandasınıń bir topar aǵzaları rásmiy túrde «qupıya 'kitaplar' joybarın» basladı. Google dúziwshileri Sergey Brin hám Larri Peydj keyin Google Books qa aylanǵan ideyanı 1996-jılı ele Stenfordta magistratura studentleri bolǵan waqıtta oylap tapqan. Google Books veb-saytındaǵı tariyx beti olardıń bul joybar ushın dáslepki kózqarasın bılay táriypleydi: «keleshekte kitaplardıń úlken toplamları cifrlastırılǵan dúnyada, adamlar kitaplar mazmunın indekslew hám olar arasındaǵı baylanıslardı analizlew ushın 'veb krawler'di paydalanar edi, hár bir kitaptıń áhmiyetliligi hám paydalılıǵın basqa kitaplardan alınǵan citatalardıń sanı hám sapasın qadaǵalaw arqalı anıqlar edi.» Bul komanda olardıń qalay isleytuǵının biliw ushın sol waqıttaǵı iri cifrlastırıw háreketleriniń orınlarına, sonıń ishinde Kongress Kitapxanasınıń American Memory Project i, Project Gutenberg hám Universal Library ǵa, sonday-aq Peydjdiń oqıǵan universiteti hám JSTOR hám Making of America sıyaqlı cifrlastırıw joybarlarınıń bazası bolǵan Michigan Universitetine bardı. Sol waqıttaǵı universitet prezidenti Meri Syu Kolman menen bolǵan sáwbette, Peydj kitapxananıń barlıq tomların skanerlewdiń házirgi bahası 1,000 jıl ekenin bilgende, Peydj Kolmanǵa «Google bunı altı jılda ámelge asırıwǵa járdem bere aladı dep isenemen» dep aytqan eken.
2003: Komanda joqarı tezlikte skanerlew procesin, sonday-aq qálegen ólshemdegi háripler, ádettegidey emes shriftler hám «basqa da kútilmegen ózgeshelikler» máselelerin sheshiw ushın programmalıq támiynat islep shıǵıw ústinde jumıs alıp bardı.
Dekabr 2004: Google óziniń Google Print baslamasınıń Google Print Library Project dep atalǵan keńeytiliwin belgiledi. Google Michigan Universiteti, Garvard (Garvard Universiteti Kitapxanası), Stenford (Grin Kitapxanası), Oksford (Bodleyan Kitapxanası) hám Nyu-York Jámiyetlik Kitapxanası sıyaqlı bir qansha joqarı dárejeli universitet hám jámiyetlik kitapxanalar menen sheriklik dúzgenin járiyaladı. Baspasóz xabarlamaları hám universitet kitapxanashılarınıń aytıwına qaraǵanda, Google on jıl ishinde shama menen 15 million tomdı cifrlastırıp, óziniń Google Books xızmeti arqalı jetkerip beriwdi jobalastırǵan. Bul járiyalaw tez arada qarama-qarsılıqtı keltirip shıǵardı, sebebi baspashı hám avtor birlespeleri Googlediń tek jámiyetlik múlk bolǵan kitaplardı emes, al ele de avtorlıq huqıq astında bolǵan kitaplardı da cifrlastırıw jobalarına qarsı shıqtı.
Sentyabr-oktyabr 2005: Googleǵa qarsı eki sudlasıw kompaniyanıń avtorlıq huqıqların húrmet etpegeni hám avtorlar menen baspashılarǵa durıs kompensaciya tólemegeni haqqında ayıplaw qoydı. Olardıń biri avtorlar atınan toparlıq is (Authors Guild v. Google, 20-sentyabr, 2005), al ekinshisi bes iri baspashı hám Amerika Baspashılar Associaciyası tárepinen qozǵalǵan puqaralıq sudlasıw (McGraw Hill v. Google, 19-oktyabr, 2005) boldı.[53][54][55][56][57]
Noyabr 2005: Google bul xızmettiń atın Google Print ten Google Book Search qa ózgertti.[58] Baspashılar menen avtorlarǵa óz kitapların xızmetke kirgiziwge múmkinshilik beretuǵın programmasınıń atı Google Books Partner Program ǵa,[59] al kitapxanalar menen sheriklik Google Books Library Project ke ózgertildi.
2006: Google óziniń avtor huqıqınan azat, jámiyetlik múlk bolǵan barlıq kitaplarına «pdf júklep alıw» túymesin qostı. Sonday-aq jańa kórip shıǵıw interfeysin hám jańa «Bul kitap haqqında» betlerin qostı.[60]
Avgust 2006: Kaliforniya Universiteti Sisteması kitaplardı cifrlastırıw joybarına qosılatuǵının járiyaladı. Buǵan Sistema basqaratuǵın shama menen 100 kitapxanadaǵı 34 million tomnıń bir bólegi kiredi.[61]
Sentyabr 2006: Madrid Komplutens Universiteti Google Books Library Project ke qosılǵan birinshi ispan tilli kitapxana boldı.[62]
Oktyabr 2006: Viskonsin-Medison Universiteti Viskonsin Tariyxıy Jámiyeti Kitapxanası menen birge Book Search cifrlastırıw joybarına qosılatuǵının járiyaladı. Birge alǵanda, kitapxanalarda 7.2 million qor bar.[63]
Noyabr 2006: Virginiya Universiteti joybarǵa qosıldı. Onıń kitapxanalarında bes millionnan aslam tom hám 17 millionnan aslam qoljazba, siyrek kitaplar hám arxivler bar.[64]
Yanvar 2007: Texas Universiteti Ostinde Book Search cifrlastırıw joybarına qosılatuǵının járiyaladı. Universitettiń 13 kitapxana ornınan keminde bir million tom cifrlastırıladı.
Mart 2007: Bavariya Mámleketlik Kitapxanası nemis tilindegi, sonday-aq inglis, francuz, italyan, latın hám ispan tillerindegi bir millionnan aslam jámiyetlik múlk hám baspadan shıqpaǵan shıǵarmalardı skanerlew ushın Google menen sheriklik dúzgenin járiyaladı.[65]
May 2007: Google hám Lozanna Kantonal hám Universitet Kitapxanası birgelikte kitap cifrlastırıw joybarı boyınsha sheriklik dúzilgenin járiyaladı.
May 2007: Gent Universitetiniń Bukentoren Kitapxanası francuz hám golland tillerindegi XIX ásir kitapların cifrlastırıw hám olardıń cifrlastırılǵan versiyaların onlayn jetkerip beriwde Google menen qatnasatuǵının járiyaladı.[66]
May 2007: Maysur Universiteti Googledıń qaǵaz hám palma japıraqlarına sanskrit yamasa kannada tilinde jazılǵan shama menen 100,000 qoljazbanı qosqanda 800,000 nan aslam kitap hám qoljazbanı cifrlastıratuǵının járiyalaydı.[67]
Iyun 2007: Institutlıq Birge Islesiw Komiteti (2016-jılı Big Ten Academic Alliance dep qayta brendlengen) óziniń on eki aǵza kitapxanasınıń kelesi altı jıl dawamında 10 million kitaptı skanerlewge qatnasatuǵının járiyaladı.[68]
Iyul 2007: Keyo Universiteti keminde 120,000 jámiyetlik múlk kitaptı cifrlastıratuǵının járiyalaw menen Yaponiyada Googledıń birinshi kitapxana sherigi boldı.[69]
Avgust 2007: Google Kornell Universiteti Kitapxanasınan avtorlıq huqıqı bar hám jámiyetlik múlk bolǵan 500,000 ǵa shekem nárseni cifrlastıratuǵının járiyaladı. Google jáne skanerlengen barlıq shıǵarmalardıń cifrlı kóshirmesin universitettiń óz kitapxana sistemasına kirgiziw ushın beriwi kerek edi.[70]
Sentyabr 2007: Google paydalanıwshılarǵa jámiyetlik múlk bolǵan kitaplardıń úzindilerin bólisiw múmkinshiligin beretuǵın funkciyanı qostı. Úzindiler kitaptıń skanerinde qanday bolsa, sonday túrde yamasa ápiwayı tekst túrinde kóriniwi múmkin.[71]
Sentyabr 2007: Google paydalanıwshılarǵa jeke sáykes kitapxanalar, olar belgi qoyıwı, pikir bildiriwi, bahalawı yamasa tolıq tekstli izlew júrgiziwi múmkin bolǵan kitaplar tańlawın dúziwge múmkinshilik beretuǵın «Meniń Kitapxanam» dep atalǵan jańa funkciyanı iske qostı.[72]
Dekabr 2007: Kolumbiya Universiteti jámiyetlik múlk shıǵarmalardı cifrlastırıw boyınsha sherik sıpatında qosıldı.[73]
May 2008: Microsoft 750,000 kitap hám 80 million jurnal maqalasına jetken óziniń skanerlew joybarın qısqartıp, juwmaqlawdı jobalastırdı.[74]
Oktyabr 2008: Eki jıllıq sóylesiwlerden keyin baspa industriyası menen Google arasında kelisimge erisildi. Google millionlaǵan kitaplardı jámiyetshilikke jetkerip beriw huqıqı ornına avtorlar menen baspashılarǵa kompensaciya tólewge kelisti.[75]
Oktyabr 2008: HathiTrust «Bólisilgen Cifrlı Repozitoriy» (keyinirek HathiTrust Digital Library retinde belgili) Institutlıq Birge Islesiw Komiteti hám Kaliforniya universiteti sistemasındaǵı 11 universitet kitapxanası tárepinen birgelikte iske qosıldı, olardıń hámmesi Google sherik kitapxanaları edi, olardıń toplamlarınan Google hám basqalar tárepinen skanerlengen kitaplardı arxivlew hám olarǵa akademiyalıq kiriw múmkinshiligin beriw ushın.[76]
Noyabr 2008: Google Google hám onıń baspashı sherikleri tárepinen skanerlengen nárseler boyınsha 7 million kitap belgisine jetti. 1 millionı tolıq aldın ala kóriw rejiminde hám 1 millionı tolıq kóriw hám júklep alıw múmkin bolǵan jámiyetlik múlk shıǵarmaları edi. Shama menen bes millionı baspadan shıqpaǵan edi.[77][78][79]
Dekabr 2008: Google jurnallardı Google Booksqa kirgizgenin járiyaladı. Atamalarǵa New York Magazine, Ebony hám Popular Mechanics kiredi.[80][81]
Fevral 2009: Google iPhone hám Android telefon paydalanıwshılarına mobil brauzer arqalı AQSHta 1.5 millionnan aslam jámiyetlik múlk shıǵarmaların (hám AQSHtan tısqarı 500,000 nan aslamın) oqıw múmkinshiligin beretuǵın Google Book Searchtıń mobil versiyasın iske qostı. Bet súwretleriniń ornına kitaptıń ápiwayı teksti kórsetiledi.[82]
May 2009: Nyu-Yorktegi jıllıq BookExpo konvenciyasında Google baspashılarǵa ózleriniń eń jańa kitaplarınıń cifrlı versiyaların Google arqalı tutınıwshılarǵa tuwrıdan-tuwrı satıw múmkinshiligin beretuǵın programmanı kirgiziw niyetin bildirdi.
Dekabr 2009: Franciya sudı Franciyada baspadan shıqqan avtorlıq huqıqı bar kitaplardı skanerlewdi toqtattı, bunıń avtorlıq huqıq nızamların buzatuǵının aytıp. Bul skanerlew joybarınıń birinshi úlken nızamlı jeńilisi boldı.[83]
Aprel 2010: Vizual óner iskerleri aldıńǵı sudlasıw hám kelisimge kirgizilmegen edi, olar basqa sudlasıwda shaǵım etiwshi toparları bolıp tabıladı hám tek Google Books emes, basqalardı da tekseriwge alıw niyetin bildirdi. «Jańa toparlıq is» dep aytılǵan málimlemede, «Googledıń Kitapxana Joybarınan ótip, fotograflar, illyustratorlar hám basqa vizual óner iskerleriniń huqıqların Google tárepinen sistemalı hám keń tarqalǵan buzıwlardı da óz ishine aladı.»[84]
May 2010: Googledıń Google Editions dep atalatuǵın cifrlı kitap dúkanın ashatuǵını xabar etildi.[85] Ol óziniń elektron kitap dúkanı menen Amazon, Barnes & Noble, Apple hám basqa elektron kitap satıwshıları menen básekilesetuǵın edi. Basqalardan ayırmashılıǵı, Google Editions tolıǵı menen onlayn edi hám belgili bir qurılma (kindle, Nook yamasa iPad sıyaqlı) talap etpeytuǵın edi.
Iyun 2010: Google 12 million skanerlengen kitaptan ótti.
Avgust 2010: Googledıń on jıl ishinde bar ekenligi belgili bolǵan barlıq 129,864,880 kitaptı skanerlew niyeti bar ekenligi járiyalandı, bul ulıwma 4 milliardtan aslam cifrlı bet hám 2 trillion sózdi quraydı.
Dekabr 2010: Google eBooks (Google Editions) AQSHta iske qosıldı.[86]
Dekabr 2010: Google óziniń kitap toplamı boyınsha sózlerdi qollanıw haqqındaǵı maǵlıwmatlardı jıynaytuǵın hám diagrammaǵa túsiretuǵın Ngram Viewer di iske qostı.[87]
Mart 2011: Federal sudya baspa industriyası menen Google arasında erisilgen kelisimdi qabıl etpedi.[88]
Mart 2012: Google 20 millionnan aslam skanerlengen kitaptan ibarat boldı.[89]
Mart 2012: Google baspashılar menen kelisimge eristi.[90]
Yanvar 2013: «Google hám Dúnya Miyi» hújjetli filmi Sundance Film Festival de kórsetildi.[91]
Noyabr 2013: Authors Guild v. Google isinde AQSH Rayon Sudyası Denni Chin ádil paydalanıwdı sóz etip, Google tárepin qolladı.[92] Avtorlar apellyaciya beretuǵının ayttı.
Oktyabr 2015: Apellyaciya sudı Google tárepin qollap, Googledıń avtorlıq huqıqı nızamın buzbaǵanın járiyaladı.[93] New York Timestıń xabar beriwinshe, Google 25 millionnan aslam kitaptı skanerlegen.[94]
Aprel 2016: AQSH Joqarǵı Sudı Authors Guild tiń apellyaciyasın qarawdan bas tarttı, bul tómengi sud sheshiminiń kúshinde qalǵanın hám Googleǵa kitapxana kitapların skanerlewge hám izlew nátiyjelerinde úzindilerdi nızamdı buzbastan kórsetiwge ruqsat beriletuǵının ańlatadı.
Statusı
Google Google Books joybarınıń keleshegi boyınsha jobaları haqqında ádewir qupıya bolıp kelgen. Googledıń bir neshe sherik mákemelerindegi kitapxanashılar tastıyıqlaǵanınday, skanerlew operaciyaları keminde 2012-jıldan berli ástelep atır edi. Viskonsin Universitetinde tezlik 2006-jıldaǵıǵa qaraǵanda eki ese kemeygen edi. Biraq, kitapxanashılar ástelegen páttiń joybardıń jetilisiwiniń tábiyiy nátiyjesi bolıwı múmkin ekenin aytqan - dáslep kitaplardıń tolıq toplamları skanerlewge alınǵan bolsa, házir tek ele skanerlenbegen atamalardı qaraw kerek boldı.[95] Kompaniyanıń óziniń Google Books xronologiya beti hátte 2017-jılı da 2007-jıldan keyingi hesh nárseni sóz etpegen, al Google Books blogı 2012-jılı Google Search blogı menen biriktirilgen.[96]
2017-jılı on jıllıq sudlasıwda jeńiske erisse de, The Atlantic Googledıń «óziniń skanerlew operaciyasın derlik toqtatqanın» aytqan.[97] 2017-jıldıń aprel ayında Wired joybar ústinde tek bir neshe Google xızmetkeri islep atırǵanın hám jańa kitaplar ele de skanerlenip atırǵanın, biraq ádewir tómen tezlikte ekenin xabarladı. Ol on jıllıq nızamlı gúrestiń Googledıń qálewin joytqanın aytıp ótti.
Nızamlı máseleler
Joybar arqalı kitapxana kitapları avtorlıq huqıqı statusına qaramastan bir qálipte cifrlastırılıp atır edi, bul Googleǵa qarsı bir qansha sudlasıwlarǵa alıp keldi. 2008-jıldıń aqırına kelip, xabarlarǵa qaraǵanda Google jeti millionnan aslam kitaptı cifrlastırǵan, olardıń tek bir millionǵa jaqını jámiyetlik múlk shıǵarmaları edi. Qalǵanlarınıń bir millionı avtorlıq huqıqı bar hám baspada bar, al bes millionı avtorlıq huqıqı bar, biraq baspadan shıqpaǵan edi. 2005-jılı avtorlar hám baspashılar toparı avtorlıq huqıqı bar shıǵarmalardı buzǵanı ushın Googleǵa qarsı úlken toparlıq is qozǵadı. Google «jetim shıǵarmalardı» - ele de avtorlıq huqıqı bar, biraq avtorlıq huqıqı iyelerin tabıw múmkin bolmaǵan kitaplardı saqlap qalıp atırǵanın ayttı.[98]
Authors Guild hám Association of American Publishers 2005-jılı Googledıń kitap joybarına qarsı «ǵalabalıq avtorlıq huqıqın buzıw»dı sóz etip, bólek-bólek sudlastı.[99] Google óz joybarınıń ádil paydalanıwdı kórsetetuǵının hám baspadaǵı hár bir sóz indekslengen kartochkalı katalogtıń cifrlı dáwirdegi balaması ekenin ayttı.[100] Sudlasıwlar biriktirildi hám aqır-aqıbetinde kelisim usınıldı. Kelisim antitrest, jeke ómir qupıyalıǵı hám usınılǵan avtorlar hám baspashılar klassları jetkiliksizligi qusaǵan hár qıylı tiykarlarda ádewir sınǵa ushıradı. Kelisim aqır-aqıbetinde qabıl etilmedi, al baspashılar kóp ótpey Google menen kelisimge keldi. Authors Guild isti dawam etti hám 2011-jılı olardıń usınǵan klassı tastıyıqlandı. Google bul sheshimge apellyaciya berdi, bir qansha amici klasstıń jetkiliksizligin tastıyıqladı, al Ekinshi Okrug 2013-jıldıń iyul ayında klass sertifikaciyasın qabıl etpedi hám isti Googledıń ádil paydalanıw qorǵanıwın qaraw ushın Rayon Sudına qaytardı.
2015-jılı Authors Guild Nyu-Yorktegi AQSH 2-Apellyaciya Sudı Okrugi tárepinen qaralıwı ushın Googleǵa qarsı jáne bir apellyaciya berdi. Google isti bir awızdan jeńip shıqtı, sebebi olar adamlarǵa tolıq tekstlerdi emes, al úzindilerdi kórsetip atırǵanı hám adamlarǵa kitaptı nızamsız oqıwǵa ruqsat bermey atırǵanı tiykarında. Esabatta sudlar olardıń ádil paydalanıw punkti astında qorǵalǵanı sebepli avtorlıq huqıq nızamların buzbaǵanın ayttı.[101]
Authors Guild 2016-jılı sheshimge jáne bir márte apellyaciya beriwge háreket etti hám bul ret isin Joqarǵı Sud qarap shıǵıwı ushın jiberdi. Is qabıl etilmedi, Ekinshi Okrugtıń is boyınsha sheshimi kúshinde qaldı, bul Googledıń avtorlıq huqıq nızamların buzbaǵanın ańlatadı.[102] Bul is jáne nızamdı jáne de anıqlastırǵanı hám keńeytkeni sebepli ádil paydalanıw nızamlarına baylanıslı basqa uqsas isler ushın da precedent ornattı. Bunday anıqlastırıw Googleǵa uqsas basqa skanerlew joybarlarına da tásir etedi.[103]
Basqa sudlasıwlar Authors Guild tiń jolın quwdı. 2006-jılı burın qozǵalǵan nemis sudlasıwı qaytıp alındı.[104] 2006-jıldıń iyun ayında La Martinière hám Éditions du Seuil retinde belgili francuz baspashısı Erve de la Martiner Google France ke qarsı sudlasıw niyetin járiyaladı.[105] 2009-jılı Parij Puqaralıq Sudı 300,000 EUR (shama menen 430,000 USD) zıyan hám procent tólewge húkim etti hám baspashınıń kitapların óz maǵlıwmatlar bazasınan alıp taslamaǵansha Googleǵa kúnine 10,000 EUR tólewdi buyırdı.[106] Sud bılay dep jazdı: «Google Seuil ge tiyisli kitaplardı onıń ruqsatısız tolıq qayta kóshirip hám jetkerip beriw arqalı avtorlıq huqıq nızamların buzdı» hám Google «baspashılarǵa zıyan keltiretuǵın avtorlıq huqıqın buzıw háreketlerin ámelge asırdı».[107] Google apellyaciya beretuǵının ayttı. Sudlasıwǵa qosılǵan Syndicat National de l'Edition, Googledıń avtorlıq huqıqı bar shama menen 100,000 francuz shıǵarmasın skanerlegenin ayttı.[108]
2009-jıldıń dekabr ayında qıtay avtorı Myan Myan óziniń «Acid Lovers» romanın skanerlegeni ushın Googleǵa qarsı $8,900 ǵa puqaralıq sudlasıw qozǵadı. Bul Qıtayda Googleǵa qarsı qozǵalǵan usınday birinshi sudlasıw.[109] Jáne sol jıldıń noyabr ayında China Written Works Copyright Society (CWWCS) Googledı 570 qıtay jazıwshısınıń 18,000 kitabın ruqsatsız skanerlewde ayıpladı. Google 20-noyabrde ózi skanerlegen qıtay kitaplarınıń dizimin beriwge kelisti, biraq kompaniya avtorlıq huqıq nızamların «buzǵanın» moyınlawdan bas tarttı.[110]
Mart 2007-jılı Microsofttıń avtorlıq huqıqı, tovar belgisi hám kommerciyalıq sırlar boyınsha bas keńesshisiniń orınbasarı Tomas Rubin Googledı óziniń kitap izlew xızmeti menen avtor huqıqı nızamın buzıwda ayıpladı. Rubin ayrıqsha Googledıń avtorlıq huqıq iyesi toqtatıwdı talap etkenshe qálegen shıǵarmanı erkin kóshiriw siyasatın sınǵa aldı.[111]
Googledıń jámiyetlik múlk shıǵarmalarǵa licenziya beriwi de kitaplar menen cifrlı suw belgisi texnikaların qollanıwı sebepli táshiwish tuwdıratuǵın taraw bolıp tabıladı. AQSH Federal húkimeti dóretken barlıq shıǵarmalar sıyaqlı jámiyetlik múlkte bolǵan ayırım baspadan shıqqan shıǵarmalar ele de avtorlıq huqıq astındaǵı basqa shıǵarmalar sıyaqlı qaraladı hám sonlıqtan 1922-jıldan keyin qulıplanǵan.
Keminde 2014-jıldan baslap Google avtorlar hám baspashılarǵa talap boyınsha kitap aldın ala kóriwlerin Google Bookstan alıp taslawǵa ruqsat bergen.[112]
Uqsas joybarlar
- Project Gutenberg - bul «elektron kitaplardı dóretiw hám tarqatıwdı xoshametlew» ushın mádeniy shıǵarmalardı cifrlastırıw hám arxivlew boyınsha ıqtıyarlı háreket. Ol 1971-jılı Maykl S. Xart tárepinen dúzilgen hám eń eski cifrlı kitapxana bolıp tabıladı. 2015-jıldıń 3-oktyabrine kelip, Project Gutenberg óz toplamında 50,000 nársege jetti.
- Internet Archive kúnine 1000 nan aslam kitaptı cifrlastıratuǵın, sonday-aq Google Books hám basqa dereklerden kitaplardı kóshirip alatuǵın kommerciyalıq emes shólkem. 2011-jıldıń may ayına kelip, ol Google Books taǵı shama menen 1 million jámiyetlik múlk kitaplarınan kóbirek, 2.8 millionnan aslam jámiyetlik múlk kitapların saqlaǵan. Internet Archive tıń sıńar joybarı bolǵan Open Library 150 kitapxananıń keliwshilerine 80,000 skanerlengen hám satıp alınǵan kommerciyalıq elektron kitaplardı beriw xızmetin kórsetedi.[113]
- HathiTrust 2008-jıldıń 13-oktyabrinen baslap[114] HathiTrust Digital Library dı qollap-quwatlaydı, ol Google tárepinen skanerlengen materiallardı, Internet Archive kitaplarınıń ayırımların hám sherik mákemeler tárepinen jergilikli skanerlengen ayırım materiallardı saqlaydı hám olarǵa kiriw múmkinshiligin beredi. 2010-jıldıń may ayına kelip, ol 6 millionǵa jaqın tomdı óz ishine aladı, olardıń 1 millionnan aslamı (keminde AQSHta) jámiyetlik múlk bolıp tabıladı.
- ACLS Humanities E-Book - mákemelik jazılıw arqalı kiriw múmkin bolǵan gumanitar hám baylanıslı jámiyetlik ilimler boyınsha joqarı sapalı 5,400 den aslam kitaptıń onlayn toplamı.
- Microsoft 2006-jıldıń aqırında Live Search Books dúziw ushın 300,000 kitaptı skanerlewdi qarjılandırdı. Ol 2008-jıldıń may ayına shekem dawam etti, sol waqıtta joybar toqtatıldı[115] hám kitaplar Internet Archive te biypul jetkerip berildi.[116]
- Hindstannıń Milliy Cifrlı Kitapxanası (NDLI) Hindstannıń Adam Resursların Rawajlandırıw Ministrligi qaramaǵındaǵı joybar. Maqset bir veb-portalda bir neshe milliy hám xalıqaralıq cifrlı kitapxanalardı biriktiriw bolıp tabıladı. NDLI inglis hám hind tillerindegi kóp kitaplarǵa biypul kiriw múmkinshiligin beredi.
- Europeana 2010-jılǵa kelip Evropa Awqamındaǵı 1,000 nan aslam arxivten sońǵı 2,000 jıllıq Evropa tariyxına tiyisli video, foto, súwretler, audio, kartalar, qoljazbalar, baspa kitaplar hám gazetalardı qosqanda shama menen 10 million cifrlı obektke silteme beredi.[117]
- Francuz Milliy Kitapxanasınıń Gallica sı shama menen 4,000,000 cifrlastırılǵan kitap, gazeta, qoljazba, karta hám súwret hám t.b. ǵa silteme beredi. 1997-jılı dúzilgen cifrlı kitapxana ayına shama menen 5000 jańa hújjet penen keńeyiwin dawam etpekte. 2008-jıldıń aqırınan baslap, jańadan skanerlengen hújjetlerdiń kópshiligi súwret hám tekst formatlarında jetkerip beriledi. Bul hújjetlerdiń kópshiligi francuz tilinde jazılǵan.
- Wikisource
- Runivers
Derekler
- ↑ Love. «An Inside Look At One Of Google's Most Controversial Projects». Business Insider. 21-oktyabr 2017-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 21-oktyabr 2017-jıl.
- ↑ «About Magazines search». Google Books Help. 14-may 2015-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 13-yanvar 2015-jıl.
- ↑ Pace. «Is This the Renaissance or the Dark Ages?». American Libraries. American Library Association (yanvar 2006). 3-aprel 2007-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 11-aprel 2007-jıl.
- ↑ «15 years of Google Books» (17-oktyabr 2019-jıl). 29-sentyabr 2020-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20-oktyabr 2019-jıl.
- ↑ „What Ever Happened to Google Books?“. The New Yorker. 11 September 2015. 12 April 2020da túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20 February 2020.
- ↑ Duffy. «Google's Cookie and Hacking Google Print». Kuro5hin (mart 2005). 26-yanvar 2021-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-noyabr 2006-jıl.
- ↑ «Where do these books come from?». Google Books Help. 24-dekabr 2014-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 10-noyabr 2014-jıl.
- ↑ Band, Jonathan (2006). The Google Library Project: Both Sides of the Story. http://quod.lib.umich.edu/p/plag/5240451.0001.002/--google-library-project-both-sides-of-the-story?rgn=main;view=fulltext. Retrieved 2015-01-26.
- ↑ Parks. «References, Please». The New York Review of Books (13-sentyabr 2014-jıl). 7-fevral 2015-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 26-yanvar 2015-jıl.
- ↑ Almaer. «Weekly Google Code Roundup for August 10th». Google Code (11-avgust 2007-jıl). 7-avgust 2020-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 27-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Resume of Ted Merrill, Software Engineer». 3-yanvar 2006-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 27-avgust 2013-jıl.
- ↑ Kelly, Kevin (May 14, 2006). "Scan This Book!". https://www.nytimes.com/2006/05/14/magazine/14publishing.html.
- ↑ Shankland. «Patent reveals Google's book-scanning advantage». CNET (4-may 2009-jıl). 15-iyul 2020-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20-fevral 2020-jıl.
- ↑ Clements, Maureen (30 April 2009). "The Secret Of Google's Book Scanning Machine Revealed". https://www.npr.org/blogs/library/2009/04/the_granting_of_patent_7508978.html.
- ↑ Mass book digitization: The deeper story of Google Books and the Open Content Alliance. https://journals.uic.edu/ojs/index.php/fm/article/view/2101. Retrieved 2022-06-07.
- ↑ Miller. «Is Google leading an e-book revolution?». Salon (8-dekabr 2010-jıl). 25-iyun 2017-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 11-yanvar 2015-jıl.
- ↑ «My Library FAQ». Google Books Help. 26-oktyabr 2014-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 6-noyabr 2014-jıl.
- ↑ «Where do you get the information for the 'About this book' page?». Google Books Help. 28-yanvar 2015-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 14-noyabr 2014-jıl.
- ↑ Morrison, Dianne See (6 February 2009). "paidContent.org - The Plot Thickens For E-Books: Google And Amazon Putting More Titles On Mobile Phones". https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/02/06/AR2009020601069.html.
- ↑ «Google Books: How bad is the metadata? Let me count the ways…». Music - Technology - Policy. WordPress (29-sentyabr 2009-jıl). 4-mart 2016-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 16-aprel 2016-jıl.
- ↑ Miller. «Is Google leading an e-book revolution?». Salon (8-dekabr 2010-jıl). 25-iyun 2017-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 11-yanvar 2015-jıl.
- ↑ «Google Acquisition Will Help Correct Errors in Scanned Works». CBS News (17-sentyabr 2009-jıl). 2-fevral 2017-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20-sentyabr 2016-jıl.
- ↑ Goldsmith, Kenneth (4 December 2013). „The Artful Accidents of Google Books“. The New Yorker. 12 August 2022da túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 12 August 2022.
- ↑ Miller. «The trouble with Google Books». Salon (9-sentyabr 2010-jıl). 11-yanvar 2015-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 12-yanvar 2015-jıl.
- ↑ «Major errors prompt questions over Google Book Search's scholarly value» (10-sentyabr 2009-jıl). 1-avgust 2020-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 14-iyun 2016-jıl.
- ↑ James, Ryan; Weiss, Andrew (2012). "An Assessment of Google Books' Metadata". Journal of Library Metadata 12: 15–22. doi:10.1080/19386389.2012.652566.
- ↑ Nunberg, Geoffrey (August 31, 2009). "Google's Book Search: A Disaster for Scholars". The Chronicle of Higher Education. http://chronicle.com/article/Googles-Book-Search-A/48245/.
- ↑ Google and the Myth of Universal Knowledge: A View from Europe, 2006-10-23.
- ↑ Literary Research and the American Realism and Naturalism Period: Strategies and Sources.
- ↑ Google Books Library Project – An enhanced card catalog of the world's books.
- ↑ «Books Help». 10-yanvar 2015-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 26-yanvar 2015-jıl.
- ↑ «Harvard-Google Project». Harvard University Library. 29-dekabr 2018-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Michigan Digitization Project». University of Michigan. 16-avgust 2019-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Press Releases». 4-dekabr 2020-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 18-may 2007-jıl.
- ↑ «Oxford Google Books Project». Bodleian Libraries, University of Oxford. 29-noyabr 2011-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Stanford's Role in Google Books». Stanford University Libraries. 6-iyun 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Library Partners – Google Books». Google News. 15-fevral 2023-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 9-iyul 2019-jıl.
- ↑ «Austrian Books Online». Austrian National Library. 3-mart 2015-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 14-yanvar 2015-jıl.
- ↑ «Google partenaire numérique officiel de la bibliothèque de Lyon». 13-yanvar 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 6-dekabr 2008-jıl.
- ↑ «Columbia University Libraries Becomes Newest Partner in Google Book Search Library Project». Columbia University Libraries (13-dekabr 2007-jıl). 24-avgust 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Complutense Universidad + Google» (es). 28-fevral 2008-jılda túp nusqadan arxivlendi.
- ↑ «Cornell University Library becomes newest partner in Google Book Search Library Project». Cornell University Library. 11-sentyabr 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Ghent University Library Search Results». 26-aprel 2009-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 23-aprel 2009-jıl.
- ↑ «Keio University to partner with Google, Inc. for digitalization and release of its library collection to the world For "Formation of Knowledge of the digital era"». Keio University (6-iyul 2007-jıl). 29-avgust 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ Ediciones, La Vanguardia. "Google digitaliza 35 mil libros de la Biblioteca de Catalunya libres de derechos de autor". LA VANGUARDIA. http://www.lavanguardia.com/internet-y-tecnologia/noticias/20090727/53753696854/google-digitaliza-35-mil-libros-de-la-biblioteca-de-catalunya-libres-de-derechos-de-autor.html.
- ↑ Cliatt. «Library joins Google project to make books available online». Princeton University (5-fevral 2007-jıl). 9-yanvar 2017-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 30-avgust 2013-jıl.
- ↑ «UC libraries partner with Google to digitize books». University of California (9-avgust 2006-jıl). 15-avgust 2006-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 30-avgust 2013-jıl.
- ↑ Albanese. «Google Book Search Grows». Library Journal (15-iyun 2007-jıl). 18-noyabr 2014-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ Anderson. «Google to scan 800,000 manuscripts, books from Indian university». Ars Technica (22-may 2007-jıl). 6-iyul 2017-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 14-iyun 2017-jıl.
- ↑ «The University of Texas Libraries Partner with Google to Digitize Books». The University of Texas Libraries (19-yanvar 2007-jıl). 13-sentyabr 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 30-avgust 2013-jıl.
- ↑ Wood. «U.Va. Library Joins the Google Books Library Project». University of Virginia (14-noyabr 2006-jıl). 1-fevral 2014-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 30-avgust 2013-jıl.
- ↑ «University of Wisconsin-Madison Google Digitization Initiative». University of Wisconsin-Madison. 1-sentyabr 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 30-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Authors Guild v. Google Settlement Resources Page». Authors Guild. 13-noyabr 2008-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 22-noyabr 2008-jıl.
- ↑ "A new chapter". October 30, 2008. http://www.economist.com/business/displaystory.cfm?story_id=12523914.
- ↑ Aiken. «Authors Guild Sues Google, Citing "Massive Copyright Infringement"». Authors Guild (20-sentyabr 2005-jıl). 9-fevral 2007-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 11-aprel 2007-jıl.
- ↑ Gilbert. «Publishers sue Google over book search project». CNET News (19-oktyabr 2005-jıl). 14-iyul 2014-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 11-aprel 2007-jıl.
- ↑ «The McGraw Hill Companies, Inc.; Pearson Education, Inc.; Penguin Group (USA) Inc.; Simon and Schuster, Inc.; John Wiley and Sons, Inc. Plaintiffs, v. Google Inc., Defendant». 13-iyul 2009-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 5-oktyabr 2007-jıl. PDF file of the complaint. SD. N.Y. Case No. 05-CV-8881-JES.
- ↑ Jen Grant. «Judging Book Search by its cover» (blog). Googleblog (17-noyabr 2005-jıl). 6-yanvar 2021-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 19-may 2006-jıl.
- ↑ «Library partners». Google books. Qaraldı: 27-fevral 2013-jıl.
- ↑ Google Books History – Google Books.
- ↑ Colvin. «UC libraries partner with Google to digitize books». University of California. 15-avgust 2006-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 27-avgust 2013-jıl.
- ↑ «University Complutense of Madrid and Google to Make Hundreds of Thousands of Books Available Online». Google. 26-noyabr 2016-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «New release: UW-Madison Joins Google's Worldwide Book Digitization Project». University of Wisconsin-Madison. 9-sentyabr 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «The University of Virginia Library Joins the Google Books Library Project». Google. 4-mart 2016-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ Mills. «Bavarian library joins Google book search project». Cnet. 2-mart 2014-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Google Books @ UGent». Universiteitsbibliotheek Gent. 9-iyul 2019-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 9-iyul 2019-jıl.
- ↑ «Google to digitise books at Mysore varsity». Hindustan Times (20-may 2007-jıl). 25-yanvar 2015-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 22-yanvar 2015-jıl.
- ↑ «Google Book Search Project - Menu». Big Ten Academic Alliance. 11-iyul 2016-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 30-iyun 2016-jıl.
- ↑ DeBonis. «Keio University Joins Google's Library Project». Google Books Search. 9-mart 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Cornell University Library becomes newest partner in Google Book Search Library Project». Cornell University Library. 27-mart 2019-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 27-mart 2019-jıl.
- ↑ Tungare. «Share and enjoy». Google Books Search. 15-avgust 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Google Books».
- ↑ Stricker. «Columbia University joins the Google Book Search Library Project». Google Books Search. 9-mart 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ "Microsoft Will Shut Down Book Search Program". https://www.nytimes.com/2008/05/24/technology/24soft.html.
- ↑ Cohen, Noam (February 1, 2009). "Some Fear Google's Power in Digital Books". https://www.nytimes.com/2009/02/02/technology/internet/02link.html.
- ↑ «Launch of HathiTrust - October 13, 2008 | www.hathitrust.org | HathiTrust Digital Library». www.hathitrust.org. 11-avgust 2020-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 7-avgust 2021-jıl.
- ↑ "In Google Book Settlement, Business Trumps Ideals". October 28, 2008. http://www.pcworld.com/article/153085/article.html.
- ↑ "Massive EU online library looks to compete with Google". November 2008. https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5gQBJ3FLg32GX_cAVFLQo1feO6Ckg.
- ↑ "Google Hopes to Open a Trove of Little-Seen Books". January 4, 2009. https://www.nytimes.com/2009/01/05/technology/internet/05google.html.
- ↑ "Google updates search index with old magazines". NBC News. December 10, 2008. http://www.nbcnews.com/id/28156997.
- ↑ «Official Google Blog: Search and find magazines on Google Book Search». Official Google Blog. 2-avgust 2009-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 29-iyun 2009-jıl.
- ↑ «1.5 million books in your pocket». Inside Google Books (5-fevral 2009-jıl). 27-iyul 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 31-yanvar 2015-jıl.
- ↑ "French court shuts down Google Books project". https://www.latimes.com/news/nation-and-world/la-fg-france-google19-2009dec19,0,548537.story.
- ↑ O'Dell. «Google Gets Sued by Photographers Over Google Books». Mashable (8-aprel 2010-jıl). 21-avgust 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ Vascellaro. «Google Readies Its E-Book Plan, Bringing in a New Sales Approach». The Wall Street Journal (4-may 2010-jıl). 12-mart 2015-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-avgust 2013-jıl.
- ↑ «Google launches eBookstore with more than 3 million titles». MacWorld. 10-dekabr 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 2-yanvar 2011-jıl.
- ↑ Zimmer. «Bigger, Better Google Ngrams: Brace Yourself for the Power of Grammar» (en-US). The Atlantic (18-oktyabr 2012-jıl). 3-oktyabr 2016-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20-sentyabr 2016-jıl.
- ↑ "Judge rejects Google settlement with authors". http://www.marketwatch.com/story/judge-rejects-google-settlement-with-authors-2011-03-22-170430.
- ↑ «Google book scan project slows down». Law Librarian Blog. 15-mart 2012-jılda túp nusqadan arxivlendi.
- ↑ «The Association of American Publishers». 3-noyabr 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 17-noyabr 2013-jıl.
- ↑ «Google and the world brain - Polar Star Films». 2-sentyabr 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 2-sentyabr 2013-jıl.
- ↑ "Google Books ruled legal in massive win for fair use". https://arstechnica.com/tech-policy/2013/11/google-books-ruled-legal-in-massive-win-for-fair-use.
- ↑ "Google book-scanning project legal, says U.S. appeals court". https://www.reuters.com/article/us-google-books-idUSKCN0SA1S020151016.
- ↑ Heyman, Stephen (28 October 2015). "Google Books: A Complex and Controversial Experiment". https://www.nytimes.com/2015/10/29/arts/international/google-books-a-complex-and-controversial-experiment.html.
- ↑ Jennifer Howard. «Google Begins to Scale Back Its Scanning of Books From University Libraries». The Chronicle of Higher Education (9-mart 2012-jıl). 22-dekabr 2017-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20-dekabr 2017-jıl.
- ↑ Scott Rosenberg (11 April 2017). „How Google Book Search Got Lost“. Wired. 22 December 2017da túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20 December 2017.
- ↑ James Somers. «Torching the Modern-Day Library of Alexandria». The Atlantic (20-aprel 2017-jıl). 23-dekabr 2020-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 22-aprel 2017-jıl.
- ↑ Robert Darnton (February 12, 2009). „Google and the Future of Books“. The New York Review of Books. October 29, 2015da túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: April 16, 2016.
- ↑ "Authors sue Google over book plan". 21 September 2005. http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/4266586.stm.
- ↑ Copyright infringement suits against Google and their settlement: «Copyright Accord Would Make Millions More Books Available Online». Google Press Center. 1-noyabr 2008-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 22-noyabr 2008-jıl.
- ↑ «Authors Guild v. Google, Inc., No. 13-4829 (2d Cir. 2015)». 13-sentyabr 2016-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 21-sentyabr 2016-jıl.
- ↑ "Google Books just won a decade-long copyright fight". https://www.washingtonpost.com/news/the-switch/wp/2016/04/18/google-books-just-won-a-decade-long-copyright-fight/.
- ↑ Peet. «U.S. Appeals Court Rules Google Book Scanning Is Fair Use». Library Journal (19-oktyabr 2015-jıl). 25-yanvar 2018-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20-sentyabr 2016-jıl.
- ↑ Sullivan. «Google Book Search Wins Victory In German Challenge» (blog). Search Engine Watch (28-iyun 2006-jıl). 17-oktyabr 2006-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 11-noyabr 2006-jıl.
- ↑ Oates, John (June 7, 2006). "French publisher sues Google". The Register. https://www.theregister.co.uk/2006/06/07/france_sues_google/.
- ↑ "Fine for Google over French books". BBC News. December 18, 2009. http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/8420876.stm.
- ↑ Sage, Adam (December 19, 2009). "French publishers toast triumph over Google". http://business.timesonline.co.uk/tol/business/industry_sectors/technology/article6962221.ece.
- ↑ Smith, Heather (December 18, 2009). "Google's French Book Scanning Project Halted by Court". https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&sid=apZ3UG9CPLo8.
- ↑ «Google Faces Chinese Lawsuit Over Digital Book Project» (28-dekabr 2009-jıl). 1-yanvar 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 29-dekabr 2009-jıl.
- ↑ «Writer sues Google for copyright infringement». China Daily. 5-fevral 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20-mart 2012-jıl.
- ↑ "Microsoft Attorney Accuses Google Of Copyright Violations". March 6, 2007. http://www.informationweek.com/internet/showArticle.jhtml?articleID=197800578.
- ↑ «Remove a book - Books Help» (24-sentyabr 2014-jıl). 24-sentyabr 2014-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 18-mart 2025-jıl.
- ↑ "Internet Archive and Library Partners Develop Joint Collection of 80,000+ eBooks To Extend Traditional In-Library Lending Model". February 22, 2011. https://archive.org/post/349420/in-library-ebook-lending-program-launched.
- ↑ «languagehat.com : TRUST HATHI, NOT GOOGLE». 3-iyun 2009-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 10-yanvar 2010-jıl.
- ↑ "Microsoft starts online library in challenge to Google Books". 2006-12-08. http://www.theage.com.au/news/biztech/microsoft-starts-online-library-in-challenge-to-google-books/2006/12/07/1165081127665.html.
- ↑ Xio. «Google Books-An Other Popular Service By Google». 4-aprel 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 4-avgust 2012-jıl.
- ↑ Snyder, Chris (November 20, 2008). „Europe's Answer to Google Book Search Crashes on Day 1“. Wired. 2009-04-16da túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 2008-11-24.