Kontentke ótiw

Google hám Wikipedia arasındaǵı qatnas

Wikipedia — erkin enciklopediya

Google hám Wikipedia arasındaǵı qatnas Wikipedianıń dáslepki kúnlerinde birge islesiw tiykarında boldı, sol waqıtta Google keń tarqalǵan, redakciyalanbaytuǵın hám vizual reklama fermaları bolǵan Wikipedia klonlarınıń bet reytingin (pagerank) tómenletiwge járdem berdi. 2007-jılı Google jámiyetlik enciklopediya jaratıwdıń tikkeley básekilesi bolǵan Knol-dı tanıstırdı, ol keyin 2012-jılı jabıldı. Keyinirek Google Wikimediaǵa kóplegen grantlar menen járdem berdi hám YouTubetaǵı nadurıs informaciya máselesin sheshiw ushın Wikipediaǵa súyendi, informaciya izlewshilerge tekseriletuǵın hám jaqsı dereklerge iye informaciyanı usındı. 2021-jılı Google hám Wikimedia Enterprise sheriklik qatnasların basladı.[1]

Tariyxı

2007-jılı Google paydalanıwshılar tárepinen jaratılǵan kontentke iye Knol enciklopediyasın tanıstırdı. Sol waqıtta The New York Times Wikipedia nı Knol menen salıstırdı,[2] hám ol kóbinese tikkeley básekiles sıpatında qabıl etildi.[3] Knol kóbinese sátsizlik dep esaplandı hám joybar 2012-jılı jabılıp, keyin óshirildi.[4]

2008-jılı hár túrli jańalıqlar derekleri Wikipediaǵa keliwshi trafiktiń kópshilik bólegi Google izlew sistemasınan keletuǵının xabarladı.[5]

2010-jıldıń fevral ayında Google Wikimedia Foundationǵa óziniń birinshi grantı sıpatında 2,000,000 AQSH dolların berdi.[6][7] Google tiykarın salıwshı Sergey Brin «Wikipedia internettiń eń ullı jetiskenlikleriniń biri» dep pikir bildirdi.

2012-jıldıń may ayında Google Google Knowledge Graph dep atalǵan joybardı iske qostı, ol dástúrli izlew nátiyjeleri menen birge tez juwap beriw panellerin payda etti. Keyinirek, bilimler grafiginen soraw nátiyjeleri de qatar tekstke tiykarlanǵan izlewge qosılıp, izlew nátiyjeleriniń reytingli dizimin payda etiwge járdem berdi. Bilimler panelindegi informaciya qutılarında berilgen informaciyanıń úlken bólegi Wikipedia hám CRU nıń Dúnya faktları kitabınan alınǵan.[8]

2019-jıldıń yanvar ayında Google Wikimedia Foundation ǵa 3 million dollar járdem berdi.[9][10][11][12]

2022-jıldıń iyun ayında Google hám Internet Archive Wikimedia Enterprisetiń birinshi klientleri sıpatında járiyalandı, biraq tek Google ǵana bul xızmet ushın tóleydi.[13]

Jalǵan informaciya menen gúresiw

I2018-jıldıń mart ayında YouTube veb-sayttaǵı jalǵan informaciya máselesin sheshiw ushın Wikipediadan informaciya paydalanatuǵının járiyaladı.[14] 11-sentyabr hújimleri, Apollon baǵdarlaması, 2020-jılǵı AQSH prezident saylawları hám COVID-19 pandemiyası sıyaqlı belgili temalar haqqındaǵı videolardıń astında informaciyalıq paneller kirgizilgen.[15][16] Bul paneller jalǵan informaciya menen gúresiw ushın arnalǵan. Olar tikkeley Wikipediadan, sonday-aq Encyclopædia Britannica, The World Factbook, Associated Press hám Awırıwlardı qadaǵalaw hám aldın alıw orayları sıyaqlı basqa veb-saytlardan alınǵan informaciyanı óz ishine aladı.

Derekler

  1. ↑ „Wikipedia Is Finally Asking Big Tech to Pay Up“. Wired (American English). ISSN 1059-1028. Qaraldı: 2021-06-20.
  2. ↑ Helft. «Wikipedia Competitor Being Tested by Google» (en). The New York Times (15-dekabr 2007-jıl).
  3. ↑ Sullivan. «Google's Knol Launches: Like Wikipedia, With Moderation - Search Engine Land». Search Engine Land (23-iyul 2008-jıl).
  4. ↑ «Google Announces Plans To Shutter Knol, Friend Connect, Wave, And More» (en-US). TechCrunch (22-noyabr 2011-jıl). Qaraldı: 5-may 2022-jıl.
  5. ↑ Teglet. «Wikipedia Traffic, Mostly from Google» (en). softpedia (15-may 2008-jıl).
  6. ↑ Johnson. «Wikipedia wins the Google lottery - but why?» (en). the Guardian (18-fevral 2010-jıl).
  7. ↑ Walsh. «Wikimedia Foundation announces $2 million grant from Google». wikimediafoundation.org. Wikimedia Foundation. 29-may 2018-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 27-yanvar 2019-jıl.
  8. ↑ Singhal. «Introducing the Knowledge Graph: Things, Not Strings». Google Official Blog (16-may 2012-jıl). Qaraldı: 23-yanvar 2022-jıl.
  9. ↑ Dickey. «Google.org donates $2 million to Wikipedia's parent org». TechCrunch (22-yanvar 2019-jıl).
  10. ↑ Litman-Navarro. «Google will conquer the world one charitable donation at a time» (en). The Outline (23-yanvar 2019-jıl).
  11. ↑ Gomes. «Expanding knowledge access with the Wikimedia Foundation» (en). Google (22-yanvar 2019-jıl).
  12. ↑ Gruwell. «Google and Wikimedia Foundation partner to increase knowledge equity online». Wikimedia Foundation (22-yanvar 2019-jıl).
  13. ↑ Roth. «Google is paying the Wikimedia Foundation for better access to information». The Verge (22-iyun 2022-jıl). 23-iyun 2022-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 23-iyun 2022-jıl.
  14. ↑ Etherington. «Wikipedia wasn't aware of YouTube's conspiracy video plan». TechCrunch (14-mart 2018-jıl).
  15. ↑ «Election information panels - YouTube Help». support.google.com. Qaraldı: 5-may 2022-jıl.
  16. ↑ «Information panel giving topical context - YouTube Help». support.google.com. Qaraldı: 5-may 2022-jıl.
«https://kaa.wikipedia.org/w/index.php?title=Google_hám_Wikipedia_arasındaǵı_qatnas&oldid=120477» saytınan alınǵan