Google paydalanıwshısınıń qupıyalıq máseleleri
2012-jıl 16-martta Google kompaniyasınıń qupıyalıq siyasatına kirgizgen ózgerisleri kompaniyaǵa keń kólemdegi xızmetler arasında maǵlıwmatlardı bólisiwge múmkinshilik berdi.[1] Bul integraciyalanǵan xızmetlerge AdSense hám Analytics qollanatuǵın millionlaǵan úshinshi tárep veb-saytları kiredi. Bul siyasat Internet paydalanıwshıların onlayn háreketlerinde qorqınısh hám saqlıqqa májbúrlep, Internettegi innovaciyalardı qollamaytuǵın ortalıqtı jaratqanı ushın keń kólemde sınǵa alındı.[2]
2009-jıldıń dekabr ayı átirapında, jeke ómir qupıyalıǵı boyınsha táshwishler kóterilgennen keyin, Google kompaniyasınıń bas direktorı Erik Shmidt bılay dep málimledi: «Eger sizde hesh kim biliwin qálemeytuǵın bir nárse bar bolsa, múmkin siz onı burın basta islemewińiz kerek shıǵar. Eger sizge shınında da usınday jeke ómir qupıyalıǵı kerek bolsa, haqıyqatlıq sonnan ibarat, izlew sistemaları - sonıń ishinde Google - bul maǵlıwmatlardı bir neshe waqıt saqlaydı hám bul áhmiyetli, mısalı, AQSHta hámmemiz Patriot nızamına boysınamız hám usı barlıq maǵlıwmatlar biylikke beriliwi múmkin.»[3]
Privacy International shólkemi millionlaǵan Internet paydalanıwshılarınıń izlewleriniń oraylastırılǵan, keń tarqalǵan maǵlıwmatlar bazasın saqlawdıń qáwipleri hám qupıyalıqqa tásiri haqqında, sonday-aq dawlı AQSH nızamları boyınsha Google kompaniyasınıń usı barlıq maǵlıwmatlardı AQSH húkimetine beriwge májbúr bolıwı múmkinligi tuwralı táshwishlerin bildirgen.[4] 2007-jılǵı másláhátlesiw bayanlamasında Privacy International shólkemi Google kompaniyasın «Jeke ómir qupıyalıǵına dushpan» dep bahaladı, bul olardıń bayanlamasındaǵı eń tómen baha bolıp, Google usı dizimdegi bul bahanı alǵan jalǵız kompaniya boldı.
2010-jılı Techonomy konferenciyasında Erik Shmidt Internet ushın «haqıyqıy ashıqlıq hám anonimliktiń bolmawı» jolın tańlaw kerekligin boljadı: «Asinxron qáwipler dúnyasında sizdi sáykeslestiriwdiń qanday da bir usılı bolmawı júdá qáwipli. Bizge adamlar ushın [tastıyıqlanǵan] atamalar xızmeti kerek. Húkimetler bunı talap etedi.» Ol jáne bılay dedi: «Eger men siziń xabarlarıńız hám jaylasqan ornıńız haqqındaǵı jetkilikli maǵlıwmatlardı kórip shıqsam hám jasalma intellektti qollanatuǵın bolsam, biz siziń qayaqqa baratuǵınıńızdı boljay alamız. Bizge ózińizdiń 14 súwretińizdi kórsetiń, hám biz siziń kim ekenińizdi anıqlay alamız. Siz Internette ózińizdiń 14 súwretińiz joq dep oylaysız ba? Sizde Facebook súwretlerińiz bar!»[5]
2016-jıldıń jazında Google óziniń DoubleClick reklama xızmetinde jeke sáykeslestiriwshi informaciyaǵa bolǵan tıyımdı áste alıp tasladı. Google kompaniyasınıń qupıyalıq siyasatı ózgertilip, DoubleClick arqalı alınǵan veb-brawzing jazbaların basqa Google xızmetlerin paydalanıw barısında alınǵan maǵlıwmatlar menen «biriktiriwi múmkin» ekenligi kórsetildi. Jańa paydalanıwshılar avtomatik túrde bul sistemaǵa qosılǵan bolsa, burınnan bar paydalanıwshılardan qosılıwdı qáleytuǵın-qálemeytuǵınlıǵı soraldı, hám Google akkauntınıń «Meniń akkauntım» betindegi «Aktivlik basqarıwları» bólimine ótiw arqalı bul sistemadan shıǵıw múmkinshiligi saqlanıp qaldı. ProPublica baspası bılay dep málimleydi: «Bul ózgeristiń ámeliy nátiyjesi sonnan ibarat, endi adamlardı internetke kirgende izleytuǵın DoubleClick reklamaları olardıń atı hám Google biletuǵın basqa da informaciyalar tiykarında jekelestiriliwi múmkin. Bul jáne Google qálegen jaǵdayda paydalanıwshınıń elektron pochtasında jazǵan hár bir nársesi, olar kirgen hár bir veb-sayt hám olar alıp barǵan izlewler tiykarında paydalanıwshınıń tolıq portretin atına baylanıstırıp dúze aladı degendi ańlatadı.» Google ProPublica baspasına xabarlasıp, házirgi waqıtta Gmail gilt sózlerin veb-reklamalardı maqsetlige alıw ushın paydalanbaytuǵının dúzetti.[6]
Business Insider basılımınıń jurnalisti Shona Gosh Google ǵa qarsı cifrlı qarsılıq háreketiniń kúsheyip baratırǵanın atap ótti. Google ónimlerin paydalanıwdan bas tartıwdı shólkemlestiriw ushın Google sınshılarınıń tiykarǵı orayı - Reddit platformasındaǵı r/degoogle subredditi bolıp tabıladı.[7] Puqaralıq erkinlikler máseleleri menen shuǵıllanatuǵın kommerciyalıq emes shólkem Electronic Frontier Foundation (EFF) ata-analardıń, oqıwshılardıń hám oqıtıwshılardıń kópshiliginiń oqıwshılar jeke ómiriniń buzılıwınan táshiwishke túsip atırǵanın kórsetken sorawnama ótkergennen keyin, oqıwshılar haqqındaǵı maǵlıwmatlarǵa baylanıslı jeke ómir máseleleri boyınsha táshiwish bildirdi. EFF maǵlıwmatlarına qaraǵanda, Federal sawda komissiyası 2018-jılı Bilimlendiriw ministrligi menen sáwbetlesiwler ótkergennen keyin de Google dıń oqıwshılar maǵlıwmatların hám izlew nátiyjelerin jıynap atırǵanı haqqındaǵı jámiyetshiliktiń shaǵımların itibarsız qaldırǵan.
Google óziniń veto huqıqınan paydalanıp, W3C nıń qupıyalıq boyınsha usınısların bloklaydı. W3C Pútkil dúnya torınıń qalay isleytuǵının anıqlaydı, al Google W3C nıń internet qupıyalıǵı toparındaǵı wákilligin keńeytiw ilajın veto qıldı.[8]
Maǵlıwmatlardı ashıw potencialı
Maǵlıwmatlardıń sırtqa shıǵıp ketiwi
2009-jıl 10-martta Google kompaniyası Google Docs taǵı bir qátelik ayırım jeke hújjetlerge ruqsatsız kiriwge múmkinshilik bergenin xabarladı. PCWorld basılımınıń pikirinshe, bul qátelik xızmet arqalı saqlanǵan barlıq hújjetlerdiń 0.05% ine tásir etken.[9] Google kompaniyası házirgi waqıtta bul qátelik dúzetilgenin málim etti.[10]
Kuki faylları
Google hár bir paydalanıwshınıń kompyuterine bir yamasa bir neshe kuki faylın jaylastıradı, bul adamnıń kóp sanlı baylanıssız veb-saytlardaǵı internette háreketin hám izlew tariyxın qadaǵalaw ushın qollanıladı. Eger paydalanıwshı Google xızmetine kirgen bolsa, Google sonday-aq kuki faylların hár bir veb-saytqa kirip atırǵan hám hár bir izlewdi ámelge asırıp atırǵan Google akkauntın jazıp alıw ushın paydalanadı. Dáslep kuki faylı 2038-jılǵa shekem jaramlı bolǵan, biraq onı paydalanıwshı qoldan óshirip taslawı yamasa brauzer sazlamaların ózgertiw arqalı bas tartıwı múmkin edi.[11] 2007-jıldan baslap, Google kuki faylı eki jıl dawamında jaramlı boldı, biraq Google xızmeti paydalanılǵan sayın ózin-ózi jańalap turdı. Bul Google reklama sazlamaları menedjerindegi bas tartıw funkciyasına da tásir etti, bul paydalanıwshılardıń bas tartqanın oylaǵanlar Google xızmetin yamasa veb-saytın, sonıń ishinde YouTube ti kórgennen keyin avtomat túrde qayta qosılǵanın ańlatadı.[12] 2011-jıldan baslap, Google jıynaytuǵın IP adres maǵlıwmatların toǵız aydan soń, al kuki faylları menen veb-kiriwler arasındaǵı baylanıstı 18 aydan soń anonimlestiretuǵının ayttı. 2016-jıldan baslap, Google qupıyalıq siyasatı paydalanıwshılardıń veb-brauzingi yamasa izlewi haqqındaǵı jazbalarınıń óshiriw-óshirilmewi yamasa qashan óshiriletuǵını haqqında hesh nárse wáde etpeydi.[13]
Kommerciyalıq emes topar Public Information Research «Googledıń monopoliyası, algoritmleri hám qupıyalıq máselelerine názer» dep reklama etilgen Google Watch veb-saytın iske qostı[14][15] Bul sayt Googledıń kuki faylların saqlawına baylanıslı máselelerdi kóterdi, olar 2007-jılı 32 jıldan aslam jasaw múddetine iye bolıp, paydalanıwshı maǵlıwmatları jurnalın jaratıwǵa múmkinshilik beretuǵın unikal identifikatordı óz ishine alǵan edi. Google óziniń sociallıq tarmaq versiyası Google Buzz-dı shıǵarǵanda sınǵa ushıradı, onda Gmail paydalanıwshılarınıń baylanıs dizimleri olar bas tartpasa, avtomat túrde járiyalanıp qoyılǵan edi.[16]
Google bul informaciyanı huqıq qorǵaw uyımları hám basqa mámleketlik mákemeler menen olardan soraw alǵannan keyin bólisedi. Bul sorawlardıń kópshiligi hesh qanday sud yamasa sudyanıń qarap shıǵıwın yamasa maqullawın talap etpeydi.
Baqlaw
Googledıń baǵdarlamashılarǵa usınatuǵın hár túrli quralları, mısalı Google Analytics, Google Play Services, reCAPTCHA, Google Fonts hám Google APIs arqalı Internet paydalanıwshıları haqqında maǵlıwmat jıynaw hám biriktiriw menen shuǵıllanadı dep gúman etiledi. Bul Googleǵa izbe-iz saytlar arqalı qollanılıp atırǵan IP adresin baqlaw arqalı paydalanıwshınıń Internettegi jolın anıqlawǵa múmkinshilik beriwi múmkin (domen aralıq veb-baqlaw). Biraq, Google Analyticstiń tórtinshi áwladı Evropa Awqamı paydalanıwshılarınan alınǵan hár qanday IP informaciyasın óshirip taslaytuǵının málimleydi.[17] Keń qollanılatuǵın Google APIs arqalı alınǵan basqa informaciya menen baylanıstırılıp, Google IP adreske yamasa paydalanıwshıǵa baylanıslı tolıq veb paydalanıwshı profilin beriwi múmkin. Bunday túrdegi maǵlıwmatlar marketing agentlikleri ushın, sonday-aq Googledıń óziniń marketing hám reklama jumıslarınıń nátiyjeliligin arttırıw ushın bahası joq.[18]
Google baǵdarlamashılardı óz quralların paydalanıwǵa hám aqırǵı paydalanıwshılardıń IP adreslerin Googleǵa jiberiwge shaqıradı: «Baǵdarlamashılarǵa sonday-aq API sorawın jiberip atırǵan aqırǵı paydalanıwshınıń IP adresin beriw ushın userip parametrinen paydalanıw usınıs etiledi. Bunı islew arqalı aqırǵı paydalanıwshıdan kelmeytuǵın trafikten bul nızamlı server tárepinen bolǵan trafikti ayırıp alıwǵa járdem beredi.» ReCAPTCHA ReCAPTCHA-ǵa tán domen ornına google.com domenin paydalanadı. Bul Googleǵa paydalanıwshı ushın álleqashan ornatılǵan hár qanday cookie faylların alıwǵa múmkinshilik beredi, bul arqalı úshinshi tárep cookie faylların ornatıwǵa bolǵan sheklewlerdi aylanıp ótedi hám kópshilik paydalanıwshılar qollanatuǵın Googledıń barlıq basqa xızmetleri menen trafikti baylanıstırıwǵa jol ashadı. ReCAPTCHA ózleriniń robot emes ekenin dálillewdi qálegen kóp paydalanıwshılardıń anonimligin isenimli túrde joq etiw ushın jetkilikli informaciya jıynaydı.[19]
Googledıń informaciyanıń onlayn qay jerde kórinetuǵının qadaǵalawdı qıyınlastıratuǵın kóp saytları hám xızmetleri bar. Agressiv qadaǵalaw hám belgisiz maǵlıwmat saqlaw múddetleri boyınsha úziliksiz narazılıqlardan keyin, Google ósip kiyatırǵan sanda qupıyalıqqa itibar beretuǵın adamlarǵa jaǵıwǵa háreket etti. Google I/O 2019 da ol óz xızmetleriniń ayırımları ushın maǵlıwmat saqlaw múddetin sheklew jobaların, dáslep Veb hám qosımsha belsendiligi menen baslawdı járiyaladı.[20] Paydalanıwshılar Google Account Dashboard ishinde 3 aydan 18 ayǵa shekem múddetti tańlay aladı. Maǵlıwmat saqlaw múddetin sheklew ádepki boyınsha óshirilgen.
Gmail
Stiv Ballmer, Liz Figeroa, Mark Rash, hám Google Watch redaktorları[21] Googledıń Gmail xızmeti tárepinen elektron xat xabarları mazmunın qayta islew durıs paydalanıwdan asıp ketedi dep esaplaydı.
Google Inc.tiń tastıyıqlawınsha, Gmailge jiberilgen yamasa onnan alınǵan xatlardı akkaunt iyesinen basqa hesh bir adam oqımaydı, al kompyuterler tárepinen oqılǵan mazmun tek reklamalardıń orınlılıǵın jaqsılaw hám spam xatlardı bloklaw ushın paydalanıladı.[22] Outlook.com hám Yahoo sıyaqlı basqa da keń tarqalǵan elektron pochta xızmetleriniń qupıyalıq siyasatları paydalanıwshılardıń jeke maǵlıwmatların jıynawǵa hám reklama maqsetlerinde paydalanıwǵa ruqsat beredi.[23][24]
2004-jılı otız qupıyalıq hám puqaralıq erkinlikler shólkemleri Googleǵa xat jazıp, qupıyalıq máseleleri jetkilikli dárejede sheshilmegenshe, Gmail xızmetin toqtatıwdı talap etti.[25] Sonday-aq, xatta Googledan maǵlıwmatlardı saqlaw hám olardı óz biznes bólimleri arasında bólisiw boyınsha jazba informaciya siyasatların anıqlastırıw talap etildi. Shólkemler Googledıń reklama jaylastırıw maqsetinde barlıq kiyatırǵan xabarlar tekstin skanerlew jobasına baylanıslı óz táshwishlerin bildirdi, qupıya elektron xatlardı úshinshi tárep reklama mazmunın kirgiziw ushın skanerlew elektron pochta xızmet kórsetiwshisine bolǵan jasırın isenimdi buzatuǵının atap ótti.
2013-jılı Microsoft Googleǵa qarsı elektron xatlardı skanerlegeni ushın reklama kampaniyasın basladı, kópshilik Gmail paydalanıwshıları Googledıń maqsetli reklamalardı jetkeriw ushın olardıń jeke xabarların baqlaytuǵınınan xabarsız ekenin ayttı.[26][27] Microsoft óziniń Outlook elektron pochta xızmeti xabarlar mazmunın skanerlemeytuǵının tastıyıqlaydı hám Microsofttıń sóz júrgiziwshisi qupıyalıq máselesin «Googledıń kriptoniti» dep atadı. Basqa táshwishler arasında Googledıń siyasatları maǵlıwmatlardı sheksiz múddetke saqlawǵa ruqsat beriwi hám Gmail jıynaytuǵın hám saqlaytuǵın informaciyanıń kútilmegen qosımsha maqsetlerde paydalanılıw múmkinshiligi bar.
2013-jıldıń avgust ayında Consumer Watchdog jámiyetlik shólkemi tárepinen ashılǵan sud hújjetinde Google sud hújjetinde Gmail paydalanıwshıları arasında óz elektron xatlarınıń qupıyalılıǵına baylanıslı «aqılǵa muwapıq kútiw» joq ekenin málimledi. Britaniya gazetası The Guardianǵa muwapıq, «Googledıń sud hújjeti Gmail paydalanıwshılarına emes, al Gmail paydalanıwshılarına xat jiberetuǵın basqa elektron pochta provayderleriniń paydalanıwshılarına qatnaslı edi».[28] 2013-jıldıń may ayında berilgen shaǵım arzasına juwap retinde Google bılay dep túsindirdi:
... elektron pochtanıń barlıq paydalanıwshıları óz elektron xatları avtomatlastırılǵan islew processinen ótetuǵının kútiwi kerek ... Biznes sherigine xat jiberiwshi xattı alıwshınıń járdemshisi xattı ashatuǵınına hayran qalmaǵanı sıyaqlı, búgingi kúnde vebke-tiykarlanǵan elektron pochtadan paydalanıwshılar da óz xabarların jetkeriw barısında alıwshınıń ECS [elektron baylanıs xızmeti] provayderi tárepinen islenetuǵınına hayran qalmawı kerek.
Googledıń wákili 2013-jıldıń 15-avgustında ǵalaba xabar qurallarına korporaciyanıń Gmail paydalanıwshılarınıń qupıyalıq hám qáwipsizlik máselelerin «júdá qatań» qabıl etetuǵının bildirdi.
Federal sudya xabar almasıw mazmunın analizlep, onıń nátiyjelerin satıwǵa qarsı bolǵan Gmail paydalanıwshıları tárepinen berilgen shaǵım arzasın biykar etiwden bas tarttı.[29]
2017-jılı Google Gmail reklamaların jekelestiriwdi toqtattı.[30]
ORB (CIA) hám MQA (NSA) baylanısları
2010-jıldıń fevral ayında Googledıń Milliy Qáwipsizlik Agentligi (MQA) menen óz tarmaǵına bolǵan jaqında ámelge asırılǵan hújimlerdi tergew boyınsha kelisim islep atırǵanı haqqında xabar berildi. Bul kelisim MQA-ǵa Google paydalanıwshılarınıń izlewleri yamasa elektron pochta xabarları hám akkauntları boyınsha maǵlıwmatlarǵa kiriw imkaniyatın bermegen hám Google agentlik penen menshikli huqıqındaǵı maǵlıwmatlardı bólispegen bolsa da, qupıyalıq hám puqaralıq huqıq qorǵawshıları táshwishlendi.[31][32]
2004-jıldıń oktyabr ayında Google Keyhole atlı 3D karta islew kompaniyasın satıp aldı. 2004-jıldıń fevral ayında, Google tárepinen satıp alınıwdan aldın, Keyhole ORB-nıń (CIA) investiciya bólimi In-Q-Telden investiciya aldı. 2010-jıldıń iyul ayında ORB (In-Q-Tel) hám Googledıń (Google Ventures) investiciya bólimleriniń ekewi de boljawlı analiz - internetti real waqıtta baqlaw hám sol maǵlıwmatlardı keleshekti boljaw ushın paydalanıw boyınsha qánigelesken Recorded Future kompaniyasına investiciya salǵanı haqqında xabar berildi. Jeke kompaniyalar usınday sistemalardı 1990-jıllardan berli paydalanıp kiyatırǵan edi, biraq Google hám ORB-nıń úlken maǵlıwmatlar bazaları menen qatnasıwı qupıyalıq máselelerin keltirip shıǵardı.[33]
2011-jılı AQSHtaǵı federal rayon sudı sudyası Elektron qupıyalıq maǵlıwmat orayı tárepinen berilgen Informaciya erkinligi haqqındaǵı nızam boyınsha sorawdı qabıl etpedi. 2012-jıldıń may ayında Apellyaciya sudı bul qarardı tastıyıqladı. Sorawda 2010-jılı Qıtaydaǵı Google paydalanıwshılarına qarsı júz bergen kiberhújim boyınsha MQA (NSA) jazbaların ashıp beriw talap etilgen edi. MQA bunday maǵlıwmatlardı ashıp beriw AQSH húkimetiniń informaciyalıq sistemaların hújimge ushıratıw múmkin ekenin bildirdi. MQA bunday jazbalardıń bar ekenin yamasa joq ekenin, yaki MQA menen Google arasında qanday da bir baylanıstıń bar ekenin yamasa joq ekenin tastıyıqlawdan yamasa biykarlawdan bas tarttı.[34]
2013-jıldıń iyun ayında The Guardian[35] hám The Washington Post[36] gazetaları tárepinen alınǵan MQA-nıń sızıp alınǵan hújjetlerinde Google kompaniyası MQA-nıń PRISM baqlaw baǵdarlaması menen birge islesetuǵın kompaniyalar diziminde kórsetilgen edi. Bul baǵdarlama húkimetke amerikalı kompaniyalar tárepinen saqlanǵan AQSH puqarası bolmaǵan adamlardıń maǵlıwmatların ordersiz jasırın túrde alıwǵa ruqsat beredi. Sızıp alınıwdan keyin húkimet wákilleri baǵdarlamanıń bar ekenin moyınladı.[37] Sızıp alınǵan hújjetlerge muwapıq, MQA usı kompaniyalardıń serverlerine tuwrıdan-tuwrı kiriw múmkinshiligine iye, hám sızıp alınıwdan aldınǵı jıllarda baǵdarlama arqalı jıynalǵan maǵlıwmatlar kólemi tez ósip barǵan. Google «húkimetlik artqı esik»tiń bar ekenin biykarladı.[38]
Húkimet sorawları
Google húkimetlerge júdá kóp informaciyanı dım tez bergeni ushın da, húkimetlerge óz nızamların orınlaw ushın kerek bolǵan informaciyanı bermegeni ushın da sınǵa alındı. 2010-jıldıń aprel ayında Google birinshi márte dúnya júzindegi ellerdiń paydalanıwshı maǵlıwmatların beriwdi yamasa informaciyanı cenzuradan ótkeriwdi qanshelli jiyi soraytuǵını haqqında tolıq maǵlıwmat berdi. Onlayn qurallar jańalanǵan maǵlıwmatlardı hámmege jetkilikli etedi.
2009-jıldıń iyul ayınan dekabr ayına shekem Braziliya paydalanıwshı maǵlıwmatların soraw boyınsha 3,663 soraw menen dizimniń basında turdı, al AQSH 3,580, Ullıbritaniya 1,166 hám Hindistan 1,061 soraw jibergen. Braziliya jáne de kontentti alıp taslaw boyınsha eń kóp soraw jibergen el boldı - 291 soraw, onnan keyin Germaniya 188, Hindistan 142 hám AQSH 123 soraw menen keledi.
Googledıń bas yuristi: «Bul sorawlardıń kópshiligi durıs, hám kerekli informaciya nızamlı jınayatlı tergewler yamasa balalar pornografiyasın joq etiw ushın talap etiledi», - dedi.
2019-jıldıń 20-martında AQSH Joqarǵı Sudı Googledıń jeke ómirge aralasıw boyınsha shaǵımlardı sheshiw ushın dúzgen 8.5 million dollarlıq kelisimin qáwip astına qoydı.
Google Chrome
2008-jılı Consumer Watchdog Google Chromenıń paydalanıwshınıń veb-adres maydanına jazǵanların qalay jazıp alatuǵının hám bul informaciyanı izlew usınısların toltırıw ushın Google serverlerine jiberetuǵının kórsetetuǵın video tayarladı. Videoda bul funkciyanıń jeke ómirge tiyisli potencial aqıbetleri haqqında talqılaw bar.[39]
Inkognito rejimi
Google Chrome «inkognito rejimi» dep atalatuǵın jeke kóriw funkciyasın óz ishine aladı, ol brauzerdiń kóriw tariyxı yamasa júklep alıw tariyxı informaciyasın ya bolmasa kuki faylların turaqlı saqlawına jol qoymaydı. Inkognito rejimin qollanıw brauzer tariyxında kórilgen betlerdiń saqlanıwın aldın aladı. Biraq, kórilgen ayırım veb-saytlar ele de saparlar haqqında informaciyanı qadaǵalap hám saqlay aladı. Ásirese, Google akkauntına kirip atırıp islengen hár qanday izlewler akkaunttıń veb-tariyxınıń bir bólegi sıpatında saqlanadı.[40] Bunnan tısqarı, Chrome ishinen shaqırılatuǵın media fayllardı translyaciyalaw ushın qollanılatuǵın basqa programmalar, hátte inkognito rejimi qollanılıp atırǵan waqıtta da tariyx informaciyasın jazıp alıwı múmkin. Bunnan tısqarı, Apple kompaniyasınıń iOS 7 platformasınıń sheklewi inkognito brauzer aynalarınan ayırım informaciyanıń ádettegi Chrome brauzer aynalarına aǵıp ketiwine jol qoyadı. Bul sheklewler Chrome paydalanıwshıların inkognito rejimi haqıyqatında bar bolǵannan kóbirek jeke ómir qorǵawın támiyinleydi dep iseniwge alıp kelgeni haqqında táshwishler bar.
Kóshe kórinisi
Google kompaniyasınıń onlayn karta xızmeti, Kóshe kórinisi, kóshelerde elektron xatlar hám basqa da jeke maǵlıwmatlardı («payload maǵlıwmatları») jıynawda, súwretke alıwda hám adamlardıń jeke úylerine dım tereń qarawda hám/yamasa kóshedegi adamlarǵa, olar súwretke túsirilip atırǵanın bilmegen waqıtta, júdá jaqın keliwde ayıplı dep tabılǵan.
Wi-Fi tarmaqları haqqında informaciya jıynaw
2006-jıldan 2010-jılǵa shekem, Google Kóshe kórinisi kamera mashinaları 30-dan aslam mámlekette shifrlanbaǵan jámiyetlik hám jeke Wi-Fi tarmaqları paydalanıwshılarınan shama menen 600 gigabayt maǵlıwmat jıynaǵan. Bul tásir etilgen adamlarǵa da, Wi-Fi stanciyalarınıń iyelerine de hesh qanday informaciya ya bolmasa jeke ómir siyasatı berilmegen.[41]
Google keshirim soradı hám «biz bul jerde qattı qátelestik» dep ayttı jeke ómirdi qorǵaw máselesinde, olar bul mashqala haqqında nemis regulyatorlarınan soraw kelgenshe bilmegenin, jeke maǵlıwmatlar abaysızda jıynalǵanın hám jıynalǵan jeke maǵlıwmatlardıń hesh biri Google izlew sistemasında yamasa basqa xızmetlerinde paydalanılmaǵanın bildirdi. Consumer Watchdog wákili bılay dep juwap berdi: «Google jáne bir márte jeke ómirge itibarsızlıǵın kórsetti. Onıń kompyuter injenerleri qáwipsizlik shegarasın buzıp, qolǵa túskenshe qanday maǵlıwmat bolsa da jıynaydı.» Nızamlı jazalardıń bolıwı múmkinliginiń belgisi sıpatında, Google bul maǵlıwmatlardı regulyatorlar ruqsat bermegenshe joq qılmaytuǵının ayttı,[42][43] biraq keyin on bir mámlekette bunı orınlamadı.[44]
Street View maǵlıwmatların jıynaw AQSHta bir neshe sud isin keltirip shıǵardı. Bul sud isleri Kaliforniya federal sudında bir iske biriktirildi. Google kompaniyasınıń isti toqtatıw haqqındaǵı ótinishi, olar uslap alǵan Wi-Fi baylanısları «ulıwma xalıq ushın qoljetimli» bolǵanlıǵı sebepli federal tıńlaw nızamların buzbaydı degen tiykarda, 2011-jıldıń iyun ayında Kaliforniya Arqa rayonınıń AQSH Rayon sudı tárepinen hám 2013-jıldıń sentyabr ayında apellyaciya boyınsha AQSH Toǵızınshı okrug apellyaciya sudı tárepinen biykar etildi. Bul qarar Google ushın úlken huqıqıy sátsizlik dep esaplanadı hám istiń dodalaw ushın tómengi sudqa qaytıwına jol ashadı.[45]
Házirgi waqıtta Google Street View arqalı WiFi maǵlıwmatların jıynamaydı, onıń ornına Android qurılmasınıń Wi-Fi ornalasıw sistemasın paydalanadı. Degen menen, olar Wi-Fi tiykarındaǵı jaylasıw sistemalarınan bas tartıwdıń birden-bir usılın jaratıwdı usındı. Atap aytqanda, sımsız kiriw noqatınıń SSID-ne «nomap» sózin qosıw arqalı onı Google WPS maǵlıwmatlar bazasınan shıǵarıp taslawdı usındı.[46][47]
YouTube
2008-jıldıń 14-iyulında Viacom kompaniyası 1 milliard dollarlıq avtorlıq huqıq shaǵımında YouTube paydalanıwshılarınıń jeke maǵlıwmatların qorǵawǵa kelisti. Google kompaniyası maǵlıwmatlardı Viacom kompaniyasına beriwden aldın YouTube sıńar kompaniyasınıń paydalanıwshı maǵlıwmatları hám internet protokol adreslerin anonimlestiriwge kelisti. Qupıyalıq kelisimi FA Premier League, Rodgers & Hammerstein shólkemi hám Scottish Premier League sıyaqlı basqa da shaǵım etiwshilerge qollanıldı. Biraq bul kelisim xızmetkerlerge anonimlikti keńeytpedi, sebebi Viacom Google xızmetkerleriniń saytqa nızamsız materiallardı júklew haqqında xabardar ekenligin dálillewdi qáleydi. Sonlıqtan, tárepler maǵlıwmatlar sudqa berilmesinen aldın bul másele boyınsha jáne ushırasadı. YouTube FTC-ǵa Balalardıń onlayn qupıyalıǵın qorǵaw nızamın orınlawı haqqındaǵı shaǵımı sebepli 170 million dollar tólewge hám jańa qupıyalıq sistemaların engiziwge májbúr boldı.[48]
Google Buzz
2010-jıldıń 9-fevralında Google óziniń mikroblog xızmeti Google Buzz-dı iske qostı. Gmail akkauntı bar hár bir adam avtomat túrde aldınnan bar Gmail baylanıslarına qosıldı hám qatnasqısı kelmese, bas tartıwı kerek edi.[49]
Google Buzzdıń «bas tartıw» sociallıq tarmaǵı sıpatında iske qosılıwı paydalanıwshı qupıyalıǵın buzǵanı ushın dárhal sınǵa ushıradı, sebebi ol Gmail paydalanıwshılarınıń baylanıslarına olardıń basqa baylanısların avtomat túrde kóriw múmkinshiligin berdi. 2011-jılı AQSH Federal Sawda Komissiyası Google, Inc. qarsı komissiya is júrgiziwin basladı, onda Gmail paydalanıwshılarınıń ayırım jeke maǵlıwmatları Google Buzz sociallıq tarmaǵı arqalı paydalanıwshılardıń ruqsatısız bólisilgeni aytıldı.[50]
Haqıyqıy atlar, Google+ hám Nymwars
Google Plus (G+) 2011-jıldıń iyun ayınıń aqırında iske qosıldı. Jańa xızmet bir neshe hápte ishinde 20 million aǵza topladı.[51] Iske qosılǵan waqıtta sayttıń paydalanıwshı mazmunı hám minez-qulıq siyasatında bılay delingen: «Spam menen gúresiwge hám jalǵan profillerdiń aldın alıwǵa járdem beriw ushın doslarıńız, shańaraǵıńız yamasa kásipleslerińiz sizdi ádette qalay ataytuǵın bolsa, sol attı paydalanıń».[52] 2011-jıldıń iyul ayınan baslap Google psevdonimlerdi paydalanǵanlardıń akkauntların toqtatıw arqalı bul siyasattı ámelge asıra basladı.[53] 2011-jıldıń avgust ayınan baslap Google haqıyqıy at siyasatın ámelge asırıw hám akkauntların toqtatıwdan aldın tórt kúnlik múddet berdi. Tórt kún aǵzalarǵa ózleriniń laqap atların haqıyqıy atlarına ózgertiw ushın waqıt berdi. Bul siyasat Gmail hám YouTubetı qosıp barlıq Google xızmetleriniń jańa akkauntlarına qollanıldı, biraq jańa siyasattan aldın bar bolǵan akkauntların jańalaw talap etilmedi. 2012-jıldıń yanvar ayınıń aqırında Google aǵzalarǵa ózleriniń ádettegi yamasa haqıyqıy atları menen birge laqap atlardı, qızlıq familiyalardı hám basqa da «belgilengen» atlardı paydalanıwǵa ruqsat bere basladı.
Google kompaniyasınıń pikirinshe, haqıyqıy at siyasatı Googledı haqıyqıy dúnyaǵa uqsas etedi. Adamlar bir-birin telefon kitabı sıyaqlı ańsat taba aladı. Haqıyqıy at siyasatı balalar hám jas óspirimlerdi kiberqorqıtıwdan qorǵaydı dep esaplanadı, sebebi bunday qorqıtıwshılar laqap atlar artına jasırınadı,[54] biraq bul kózqaras adamlardıń basqalarǵa belgisiz laqap atlardı paydalanıp qorqıtıwshılardan jasırına alatuǵının itibarǵa almaydı. Izlew sistemalarında «adamlardı izlew», yaǵnıy olardıń atın izlew arqalı adamlar haqqında maǵlıwmat tabıwǵa urınıw ádewir keń tarqalǵan.
Bir qatar belgili kommentatorlar, sonıń ishinde texnologlar Djeymi Zavinski,[55] Kevin Marks,[56] hám Robert Skobl[57] hám Electronic Frontier Foundation sıyaqlı shólkemler Googledıń siyasatların ashıq sınǵa aldı.[58]
Sınlar keń kólemli boldı, mısalı:
- Bul siyasat haqıyqıy dúnyaǵa uqsamaydı, sebebi oflayn dúnyada haqıyqıy atlar hám jeke maǵlıwmatlar hámme adamǵa belgili emes.
- Bul siyasat internettiń uzaq waqıtlı mádeniyatın hám úrp-ádetlerin itibarǵa almaydı.
- Onlayn haqıyqıy atlardı paydalanıw zorlıq-zombılıq yamasa basım qurbanları sıyaqlı ayırım adamlar ushın qolaysızlıq yamasa qáwip tuwdırıwı múmkin. Bul siyasat paydalanıwshılardıń óz jekeligin jasırıp ózin qorǵawına tosqınlıq etedi. Mısalı, adam huqıqlarınıń buzılıwı yamasa jınayat haqqında xabar berip, onı YouTubeqa júkleytuǵın adam endi bunı anonimli túrde isley almaydı. Qáwipler qatarına jekkóriwshilik jınayatları, huqıq buzıwshılıqtı áshkaralawshılarǵa qarsı juwap háreketleri, qarsılaslardı óltiriw, diniy quwǵınlar hám jınayat qurbanları yamasa gúwalarınan ósh alıw kiredi.[59]
- Psevdonim paydalanıw anonimlikten ózgeshelenedi, hám izbe-iz paydalanılǵan psevdonim «haqıyqıy jekelikti» ańlatadı.[60]
- Googledıń dálilleri jeke maǵlıwmatlardı haqıyqıy dúnyadaǵı jeke adamlarǵa baylanıstırıw arqalı alınatuǵın finanslıq paydanı esapqa almaydı.
- Google óz siyasatın bir qálipte ámelge asırmaǵan, ásirese psevdonimler hám bir komponentli atlardı paydalanatuǵın ataqlı adamlarǵa ayrıqshalıqlar beriw arqalı.[61]
- Kórsetilgen siyasat spamnıń aldın alıw ushın jetkiliksiz.
- Bul siyasat onlayn xızmetlerge anonimli kiriwdi nızamlı talap etip belgileytuǵın nemis «Telemediengesetz» federal nızamı sıyaqlı nızamlı sheklewlerge qarama-qarsı keliwi múmkin.[62]
- Bul siyasat trollerdiń aldın almaydı. Salamat sociallıq normalardıń rawajlanıwın xoshametlew sociallıq medianıń wazıypası, al adamlarǵa qalay minez-qulıq kórsetiw kerekligin májbúrlep aytıw nátiyjeli bolıwı múmkin emes.[63]
Do Not Track
2011-jıldıń aprel ayında Google Firefox, Internet Explorer, Safari hám Operanı qosıp, kópshilik zamanagóy veb-brauzerlerge kirgizilip atırǵan Chrome ushın Do Not Track funkciyasına qol qoymaǵanı ushın sınǵa ushıradı. Sınshılar Googleǵa 2011-jıldıń aprelinde berilgen jańa patent, veb-reklama arqalı paydalanıwshılardı ádewir keńeytilgen qadaǵalaw ushın, paydalanıwshı minez-qulqı haqqında anaǵurlım keńirek maǵlıwmat beretuǵının hám do not track funkciyası Googledıń bunnan paydalanıw múmkinshiligine zıyan keltiretuǵının atap ótti. Conceivably Tech programmalıq támiynat sholıwshısı Kurt Bakke bılay dep jazdı: Google basıp ótiw dárejeleri, ayırım paydalanıwshı háreketleri hám nátiyjelilik ushın tólew modeli tiykarında reklama beriwshilerden haqı alıwdı jobalastırıp atırǵanın ayttı. Pútkil patent Googledıń jaqında Chrome veb-brauzeri hám Chrome OS arqalı izlewdegi ústemligin saqlap qalıw ushın Chrome áhmiyetli ekenligi haqqındaǵı pikirlerine sáykes keledi hám paydalanıwshılardı Googledıń izlew sistemasına – sońında – onıń reklama xızmetlerine baylap qoyatuǵın qural sıpatında táriyiplendi. Solay eken, Googledıń do-not-track baǵdarın qollap-quwatlawı qanshelli itimal? Onsha itimal emes Mozilla baǵdarlamashısı Asa Dotzler bılay dep atap ótti: «Meniń pikirimshe, Chrome komandası Googledıń reklama biznesiniń basımına boysınıp atırǵanı anıq kórinip tur hám bul haqıyqıy sátsizlik. Men olar bunnan kóbirek ǵárezsizlikti kórseter dep úmit etken edim.»[64][65]
Sın pikirler aytılǵan waqıtta, Google bul texnologiya paydasız ekenin, sebebi reklama beriwshiler paydalanıwshınıń qadaǵalaw qálewlerine boysınıwı shárt emesligin hám qadaǵalawdıń ne ekenligi (statistikalıq maǵlıwmatlardı yamasa paydalanıwshı qálewlerin saqlawǵa qaraǵanda) ele anıq emesligin tastıyıqladı. Alternativa sıpatında, Google «Keep My Opt-Outs» dep atalatuǵın keńeytpeni usınıwdı dawam etti, ol reklama kompaniyalarınıń paydalanıwshınıń kompyuterine cookie faylların ornatıwınıń birotala aldın aladı.[66]
Bul keńeytpege bolǵan reakciya hár qıylı boldı. Windows IT Pro-dan Paul Thurrott keńeytpeni «men sorap atırǵan nársege - yaǵnıy, paydalanıwshıǵa hesh nárseni túsiniwdi talap etpey, ápiwayı isleytuǵın bir nársege - IE yamasa Firefox sheshimlerine qaraǵanda ádewir jaqınıraq» dep atadı, biraq keńeytpeniń brauzerdiń óziniń bir bólegi emesligine ókinish bildirdi.[67]
2012-jıldıń fevral ayında Google Chromeǵa 2012-jıldıń aqırına shekem Do Not Track funkciyası qosılatuǵının járiyaladı hám ol 2012-jıldıń noyabr ayınıń basında ámelge asırıldı.[68]
Sonıń menen birge, Pol Maxam Duglas Dj. (2016) ózleriniń «Googleǵa jalǵız ekenimdi bildirmeń» atlı izertlewinde eki úlken texnologiya gigantı paydalanıwshılardıń sezimtal kirgiziwleri tiykarında nátiyjeler beriwde júdá joqarı dállikke iye ekenliginiń kúshli dálillerin kórsetti. Pol Maxam Duglas Dj. (2016) tiykarınan paydalanıwshılardıń finanslıq hám jınısıy qálewlerine itibar qarattı hám «Google ushın, sezimtal temadaǵı paydalanıwshı sessiyalarınıń 100% izlew sisteması tárepinen sezimtal temanıń úyrenilmegeni haqqındaǵı gipotezanı biykarlaydı hám solay etip sezimtal dep anıqlanadı. Bing ushın sáykes anıqlaw dárejesi 91% quraydı» degen juwmaqqa keldi.[69]
Scroogle
Qıyalıy personaj Ebenezer Skrudj atına qoyılǵan Scroogle paydalanıwshılarǵa Google izlewlerin anonimli túrde orınlawǵa múmkinshilik beretuǵın veb-xızmet edi. Ol Google cookie faylların bloklaw hám jurnal faylların saqlamaw arqalı izlewshiniń qupıyalıǵına kúshli itibar qarattı. Xızmet 2003-jılı Googledıń óz paydalanıwshıları haqqında jeke maǵlıwmatlar jıynawınan táshiwishlengen Google sınshısı Daniel Brandt tárepinen iske qosılǵan.[70]
Scroogle paydalanıwshılarǵa Google izlewlerin anonimli túrde orınlawǵa múmkinshilik beretuǵın veb-interfeys hám Firefox, Google Chrome hám Internet Explorer ushın brauzer plaginlerin usındı. Xızmet Google izlew nátiyjelerin reklamalar hám qáwender siltemelerin alıp tasladı. Tek ǵana taza izlew nátiyjeleri qaytarıldı, bul bet aldın kóriw sıyaqlı funkciyalardıń joq ekenligin ańlatadı. Qosımsha qáwipsizlik ushın, Scroogle paydalanıwshılarǵa olardıń kompyuteri menen izlew beti arasındaǵı barlıq baylanıstıń SSL shifrlanǵan bolıwı múmkinshiligin berdi.
Scroogle xızmetiniń iskerligi texnikalıq jaqtan Googledıń xızmet kórsetiw shártlerin buzsa da, Google ulıwma onıń bar bolıwına shıdamlılıq kórsetti, bir neshe márte sayttı aq dizimge kirgizdi. 2005-jıldan keyin xızmet tez rawajlanıwǵa eristi, biraq 2010-jıldan baslap bir qatar mashqalalarǵa ushıradı. 2012-jıldıń fevral ayında xızmet Google tárepinen izlew sorawlarınıń shekleniliwi hám belgisiz adam yamasa topar tárepinen xızmet kórsetiwden bas tartıw hújimi sebepli onıń dóretiwshisi tárepinen birotala toqtatıldı.[71]
Jabılmastan aldın, Scroogle kúnine shama menen 350,000 sorawdı qayta islegen, dúnya júzi boyınsha aldıńǵı 4,000 sayt arasında hám AQSH, Kanada, Ullıbritaniya, Avstraliya hám basqa mámleketler ushın veb-trafik boyınsha aldıńǵı 2,500 orın arasında jaylasqan.[72]
Mámleketler boyınsha qupıyalıq hám maǵlıwmatlardı qorǵaw isleri hám máseleleri
Evropa Awqamı
Evropa Awqamı (EA) maǵlıwmatlardı qorǵaw boyınsha wákilleri (EA-na qupıyalıq siyasatı boyınsha másláhát beretuǵın 29-statya jumıs toparı) Googleǵa xat jazıp, kompaniyadan adamlardıń internet izlewleri haqqındaǵı maǵlıwmatlardı eki jılǵa shekem saqlaw siyasatın tiykarlawdı soradı. Xatta Googledıń maǵlıwmatlardı qorǵaw boyınsha EA nızamlarındaǵı «barlıq zárúr talaplardı» orınlaǵan-orınlamaǵanı soraw astına alındı. 2007-jıldıń 31-mayında Google óziniń qupıyalıq siyasatı anıq emes ekenligin moyınladı hám onı paydalanıwshılar ushın anıǵıraq etiw ústinde úziliksiz jumıs alıp barıp atırǵanın bildirdi.
2012-jıldıń mart ayında Google óziniń hár qıylı qupıyalıq siyasatların bir siyasatqa biriktirgennen keyin, Evropa Awqamınıń barlıq maǵlıwmatlardı qorǵaw wákillikleri jumıs toparı onıń EA nızam sheńberine sáykes kelmeytuǵının anıqladı. Sońınan bir neshe mámleket olardıń qupıyalıq qaǵıydalarınıń múmkin bolǵan buzılıwın tekseriw ushın isler basladı.[73]
Google jáne Google Spain v AEPD hám Mario Costeja González isine de aralastı, bul is Audiencia Nacional (Ispaniyanıń milliy sudı) hám Evropa Ádillik Sudı aldında qaralıp, Googledan Evropa qupıyalıq nızamlarına (yaǵnıy, Maǵlıwmatlardı Qorǵaw Direktivasına) boysınıwdı hám Evropa Awqamında jumıs islegende paydalanıwshılarǵa umtılıw huqıqın beriwdi talap etti.[74]
Chexiya Respublikası
2010-jıldan baslap, Google menen bes aydan artıq nátiyjesiz sóylesiwlerden keyin, Chexiyanıń Jeke Maǵlıwmatlardı Qorǵaw Basqarması Street Viewǵa jańa orınlardı súwretke túsiriwge tıyım saldı. Basqarma Googledıń baǵdarlamasın «kósheden ádettegi kóriw shegarasınan tısqarı» súwretke túsiriw dep táriyipledi hám onıń «puqaralardıń qupıyalıǵın shamadan tıs buzǵanın» tastıyıqladı. Google 2012-jılı basqa mámleketlerde islegen jeńilliklerine uqsas bir qatar sheklewlerge keliskennen keyin Chexiya Respublikasında Street View xızmetin qayta basladı.[75]
Franciya
2014-jıldıń yanvar ayında Franciya wákilligi CNIL Googleǵa sankciya saldı, onnan eń joqarı ayıp puldı tólewdi hám óziniń izlew sisteması veb-saytında qarar haqqında xabar beretuǵın bannerdi jaylastırıwdı talap etti.[76] Google buǵan boysındı, biraq Franciyanıń eń joqarı hákimshilik sudı bolǵan Mámleketlik Keńeske (Conseil d'État) apellyaciya berdi. Sol jılı francuz hám nemis kompaniyaları Googledıń óz xızmetlerine degen gúmanlanǵan jaqsı kóriwshiligine qarsı turıw ushın Open Internet Project-ti dúzdi.[77]
2019-jılı CNIL Googleǵa GDPR boyınsha jeke reklamalar ushın paydalanıwshılarǵa anıq maǵlıwmat bermegeni hám jaramlı kelisim almaǵanı ushın 50 million evro ayıp pul saldı. Mámleketlik Keńes 2020-jılı bul ayıp puldı tastıyıqladı.[78]
2020-jılı Google paydalanıwshınıń kelisimisiz reklama cookie faylların jaylastırǵanı ushın 100 million evro ayıp pul tóledi. Bul ayıp pul 2022-jılı Mámleketlik Keńes tárepinen tastıyıqlandı.[79]
2022-jılı CNIL Googleǵa paydalanıwshılardıń qadaǵalawdan bas tartıwın qıyınlastırǵanı ushın 150 million evro ayıp pul saldı. Keyinirek Google óz veb-saytlarına «Hámmesinen bas tartıw» túymesin qosıw arqalı buǵan boysındı.[80]
Germaniya
2010-jıldıń may ayında Google qorǵalmaǵan úy sımsız tarmaqlarınan nızamsız jıynalǵan maǵlıwmatlardı tapsırıw ushın Gamburg maǵlıwmatlardı qorǵaw qadaǵalawshısı belgilegen múddetke úlgere almadı. Google jáne: «Kóbirek waqıt berilse, bul qıyın máseleni sheshe alatuǵınımızǵa úmit etemiz» dep qostı.[81] Maǵlıwmatlar 2010-jıldıń iyun ayınıń basında Germaniya, Franciya hám Ispaniya wákilliklerine tapsırıldı.
2010-jıldıń noyabr ayında Germaniyada vandallar Googledıń Street View xızmetinen bas tartqan úylerdi maqsetlige aldı.
2011-jıldıń aprel ayında Google Germaniyada óziniń Street View baǵdarlamasın keńeytpeytuǵının, biraq álleqashan súwretke túsirilgen nárseler - shama menen 20 qalanıń súwretleri - ashıq bolıp qalatuǵının járiyaladı. Bul qarar Berlin Mámleketlik Joqarǵı Sudınıń burınıraq Googledıń Street View baǵdarlamasın nızamlı dep tapqan qararına qaramastan qabıl etildi.
2014-jıldıń sentyabr ayında Germaniyanıń joqarı lawazımlı xızmetkeri Google News jańalanıwları menen payda bolatuǵın tekst úzindileri ushın kompensaciya talap etip sudta gúresip atırǵan baspashılar sebepli Googledı bóliwge shaqırdı. Germaniyanıń baspa gigantı Axel Springerdiń bas direktorı elde Googledıń ósip baratırǵan tásiri boyınsha uwayımın bildirdi.
Italiya
2010-jıldıń fevral ayında Daun sindromı bar adamlar ushın italiyalı jámiyetlik shólkem Vividown hám balanıń ákesi tárepinen berilgen shaǵım boyınsha, Googledıń úsh basshısına 2006-jılı Google Videoǵa júklengen, bir neshe klasslas oqıwshısı tárepinen qorlanǵan imkaniyatı sheklengen balanıń videosına baylanıslı Italiya Jeke Maǵlıwmatlardı Qorǵaw Kodeksin buzǵanı ushın altı aylıq shártli jaza berildi.[82] 2012-jıldıń dekabr ayında bul ayıplawlar hám jazalar apellyaciya boyınsha biykar etildi.[83]
Norvegiya
Norvegiyanıń Maǵlıwmatlardı Qadaǵalaw Inspekciyası (Norvegiya EA aǵzası emes) Googledı (hám basqalardı) tekserdi hám Google usınǵan maǵlıwmatlardı 18-24 ay saqlaw múddeti júdá uzaq ekenligin málimledi.
Ullıbritaniya
2015-jıldıń 27-martında Apellyaciya Sudı britaniyalı adamlardıń jeke maǵlıwmatlardıń nadurıs paydalanılǵanı ushın Googleǵa qarsı Ullıbritaniyada sud isi qozǵaw huqıqına iye ekenligin qarar etti.[84][85]
Amerika Qurama Shtatları
2005-jıldıń basında AQSH Ádillik Ministrligi federal sudqa «eki aylıq dáwir dawamında Google izlew sistemasına kirgizilgen hár bir izlew qatarınıń teksti (bunday sorawdı kirgizgen adamdı anıqlaytuǵın hesh qanday maǵlıwmatsız)» ushın shaqırıw qaǵazı boyınsha Googledı májbúrlew haqqında ótinish berdi. Google paydalanıwshılardıń qupıyalıǵı boyınsha táshiwishler sebepli shaqırıw qaǵazına qarsı gúresti.[86] 2006-jıldıń mart ayında sud izlew sózlerin beriwdiń qupıyalıqqa tásirin moyınlap hám olarǵa ashıqlıqtı beriwden bas tartıp, qarardı tolıq emes Google paydasına shıǵardı.[87]
2008-jıldıń aprel ayında Pittsburgten Aaron hám Kristin Boring atlı erli-zayıplılar Googleǵa qarsı «qupıyalıqtı buzǵanı» ushın sud isin qozǵadı. Olar Street View olardıń úyiniń súwretin onlayn járiya etkenin hám bul qupıyalıǵı ushın satıp alınǵan úyleriniń qunın tómenletkenin tastıyıqladı.[88] Olar Pensilvaniya sudında iste utıldı. «Googledıń virtual kartalarında kórinetuǵın múlk iyeleriniń kópshiligi qupıyalıq nátiyjelerine narazı bolıwın elesletiw ańsat bolsa da, eń sezimtal adamlardan basqa hesh kim uyat yamasa kemsitiwge ushıraydı dep iseniw qıyın», - dep qarar shıǵardı sudya Xey; Google waqıya ushın Boring shańaraǵına bir dollar tóledi.[89]
2010-jıldıń may ayında Oregon shtatınıń Portlend qalasındaǵı AQSH Rayon Sudı Googledan kompaniyanıń Street View baǵdarlaması elatlardı súwretke túsiriw barısında jıynaǵan sımsız maǵlıwmatlardıń eki versiyasın tapsırıwdı buyırdı.[90]
2012 hám 2013-jılları Google Appledıń Safari brauzerindegi qupıyalıq sazlawların aylanıp ótip, adamlardı olardıń biliwisiz onlayn qadaǵalaǵanı ushın eki márte kelisimge keldi. Birinshi kelisim 2012-jıldıń avgust ayında Federal Sawda Komissiyası menen 22.5 million dollarǵa - Komissiya qararınıń buzılǵanı ushın FTC alǵan eń úlken puqaralıq ayıp pul - kelisildi. Ekinshi kelisim 2013-jıldıń noyabr ayında 37 shtat hám Kolumbiya okrugi menen 17 million dollarǵa kelisildi. Ayıp pullardan tısqarı, Google brauzerdiń cookie-fayllardı bloklaw sazlawların biykarlaytuǵın programmalıq támiynattı paydalanbawǵa, adamlarǵa Google ónimlerin qalay paydalanatuǵını yamasa olar kóretuǵın reklamalardı qalay basqaratuǵını haqqında maǵlıwmatlardı alıp taslawdan yamasa burmalawdan qashıwǵa, bes jıl dawamında cookie-fayllardıń ne ekenligin hám olardı qalay basqarıwdı túsindiretuǵın veb-betti saqlawǵa hám Safari brauzerlerine baylanıslı cookie-fayllardıń múddeti pitiwin támiyinlewge kelisti. Eki kelisimde de Google hesh qanday nızam buzıwshılıqtı moyınlamadı, biraq bul ámeliyat ashıq xabar etilgennen keyin 2012-jıldıń basında sazlawlardı aylanıp ótiwdi toqtatqanın hám Safari paydalanıwshıların qadaǵalawdı hám olarǵa jeke reklamalardı kórsetiwdi toqtatqanın ayttı.
2019-jıldıń sentyabr ayında Google Nyu-Yorkta YouTube platformasında COPPA qaǵıydaların buzǵanı ushın Federal Sawda Komissiyası tárepinen 170 million dollar ayıp pul tóledi. YouTube video júklewshilerge 13 jastan kishi paydalanıwshılar ushın islengen videolardı belgilew múmkinshiligin qosıwı talap etildi. Bunday belgilengen videolarda reklamalar qadaǵan etildi. YouTube jáne balalardan jeke maǵlıwmatlardı jıynawdan aldın ata-analardıń ruqsatın sorawı talap etildi.[91]
DoubleClick reklamalarınıń basqa Google xızmetleri menen biriktiriliwi
2016-jıldıń jazında Google óziniń DoubleClick reklama xızmetinde jeke anıqlaw maǵlıwmatlarına bolǵan tıyımdı áste alıp tasladı. Googledıń qupıyalıq siyasatı DoubleClick arqalı alınǵan veb-sholıw jazbaların kompaniyanıń basqa Google xızmetlerin paydalanıw arqalı biletuǵın nárseleri menen biriktiriwi «múmkin» dep ózgertildi. Jańa paydalanıwshılar avtomat túrde qosılǵan bolsa da, bar paydalanıwshılardan qosılıwdı qáleytuǵın-qálemeytuǵını soraldı, hám Google akkauntınıń My Account betindegi Iskerlik basqarıwlarında bas tartıw múmkinshiligi saqlanıp qaldı. ProPublica «Ózgeristiń ámeliy nátiyjesi sonda, internette adamlardı gezip júretuǵın DoubleClick reklamaları endi siziń atıńız hám Google biletuǵın basqa maǵlıwmatlar tiykarında sizge beyimlestiriliwi múmkin. Bul jáne Google qálese, paydalanıwshınıń elektron poshtada jazǵan hár bir nársesi, kirgen hár bir veb-saytı hám alıp barǵan izlewleri tiykarında atı menen tolıq portretin dúze aladı degendi ańlatadı» dep málimledi. Google ProPublica menen baylanısıp, házirgi waqıtta veb-reklamalardı maqsetlige alıw ushın Gmail gilt sózlerin paydalanbaytuǵının dúzetti.
Derekler
- ↑ «Privacy Policy – Privacy & Terms». Google. Qaraldı: 24-mart 2019-jıl.
- ↑ „Will We Ever Get Strong Internet Privacy Rules?“. Time. March 5, 2012.
- ↑ Cade, Metz (December 7, 2009). "Google chief: Only miscreants worry about net privacy". The Register. https://www.theregister.co.uk/2009/12/07/schmidt_on_privacy/.
- ↑ "Google ranked 'worst' on privacy". BBC News. June 11, 2007. http://news.bbc.co.uk/1/hi/technology/6740075.stm.
- ↑ "No anonymity on future web says Google CEO". August 5, 2010. http://www.thinq.co.uk/2010/8/5/no-anonymity-future-web-says-google-ceo/.
- ↑ Angwin. «Google Has Quietly Dropped Ban on Personally Identifiable Web Tracking». ProPublica (21-oktyabr 2016-jıl). Qaraldı: 23-oktyabr 2016-jıl.
- ↑ «Thousands of Reddit users are trying to delete Google from their lives, but they're finding it impossible because Google is everywhere». Business Insider.
- ↑ "Google Blocks Privacy Push at the Group That Sets Web Standards" (in en). Bloomberg.com. 2019-09-24. https://www.bloomberg.com/news/articles/2019-09-24/google-blocks-privacy-push-at-the-group-that-sets-web-standards.
- ↑ «Google Docs Glitch Exposes Private Files» (en). PCWorld (9-mart 2009-jıl). Qaraldı: 21-fevral 2021-jıl.
- ↑ "Google software bug shared private online documents". https://www.smh.com.au/technology/google-software-bug-shared-private-online-documents-20090310-8tup.html.
- ↑ Agger, Michael (October 10, 2007). Google's Evil Eye: Does the Big G know too much about us?. http://www.slate.com/id/2175651/. Retrieved October 23, 2007.
- ↑ Yan. «Google Ads Preferences Manager issue confirmed by NAI» (5-may 2011-jıl). Qaraldı: 24-sentyabr 2024-jıl.
- ↑ "Privacy FAQ", Google, accessed October 16, 2011, and December 20, 2016
- ↑ Google power: unleash the full potential of Google.
- ↑ "Google critic releases source code for proxy". The Age. January 12, 2005. https://www.theage.com/news/Breaking/Google-critic-releases-source-code-for-proxy/2005/01/12/1105423537735.html.
- ↑ "Google adds Facebook-like features to Gmail". USA Today. February 9, 2010. http://content.usatoday.com/communities/technologylive/post/2010/02/google-buzz--facebook-in-gmail/1.
- ↑ «EU-focused data and privacy - Analytics Help».
- ↑ Report from Dagstuhl: the liberation of mobile location data and its implications for privacy research. https://publica.fraunhofer.de/handle/publica/233066.
- ↑ Davis. «You (probably) don't need ReCAPTCHA». Near.blog. Qaraldı: 20-noyabr 2024-jıl.
- ↑ «Limit Google Web and App Activity data retention period» (en-US). Jucktion (29-may 2019-jıl). Qaraldı: 4-iyul 2019-jıl.
- ↑ «Gmail is too creepy». Google Watch. 14-iyul 2009-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 17-oktyabr 2011-jıl.
- ↑ «Privacy Policy». Qaraldı: 12-fevral 2015-jıl.
- ↑ «Yahoo Privacy Policy». Qaraldı: 12-fevral 2015-jıl.
- ↑ «Microsoft Privacy Statement». Microsoft. Qaraldı: 12-fevral 2015-jıl.
- ↑ «Thirty-One Privacy and Civil Liberties Organizations Urge Google to Suspend Gmail». Privacy Rights Clearinghouse. 7-yanvar 2016-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 5-dekabr 2015-jıl.
- ↑ "Microsoft Attacks Google on Gmail Privacy". http://bits.blogs.nytimes.com/2013/02/06/microsoft-attacks-google-on-gmail-privacy/?smid=tw-nytimesbits&seid=auto.
- ↑ Stern. «Microsoft's 'Scroogled' Campaign Attacks Google's Gmail Ad Policies» (en). ABC News.
- ↑ "Google: Gmail users shouldn't expect email privacy". The Guardian. August 15, 2013. https://www.theguardian.com/technology/2013/aug/14/google-gmail-users-privacy-email-lawsuit.
- ↑ «4 ways Google is destroying privacy and collecting your data» (en). Salon (5-fevral 2014-jıl). Qaraldı: 8-may 2019-jıl.
- ↑ «Google Still Doesn't Care About Your Privacy» (en). Fortune. Qaraldı: 8-may 2019-jıl.
- ↑ Zetter, Kim (February 4, 2010). „Google Asks NSA to Help Secure Its Network“. Wired. ISSN 1059-1028. Qaraldı: March 24, 2019.
- ↑ Shachtman, Noah (February 4, 2010). „'Don't Be Evil,' Meet 'Spy on Everyone': How the NSA Deal Could Kill Google“. Wired. ISSN 1059-1028. Qaraldı: March 24, 2019.
- ↑ Shachtman, Noah (July 28, 2010). „Exclusive: Google, CIA Invest in 'Future' of Web Monitoring“. Wired. ISSN 1059-1028. Qaraldı: March 24, 2019.
- ↑ "Court rules that Google-NSA spy ties can remain secret". USA Today. May 11, 2012. https://www.usatoday.com/tech/news/story/2012-05-11/court-google-nsa-spy-china/54912902/1.
- ↑ "NSA taps in to internet giants' systems to mine user data, secret files reveal". https://www.theguardian.com/world/2013/jun/06/us-tech-giants-nsa-data.
- ↑ "U.S. intelligence mining data from nine U.S. Internet companies in broad secret program". https://www.washingtonpost.com/investigations/us-intelligence-mining-data-from-nine-us-internet-companies-in-broad-secret-program/2013/06/06/3a0c0da8-cebf-11e2-8845-d970ccb04497_story.html?hpid=z1.
- ↑ "U.S. Confirms That It Gathers Online Data Overseas". https://www.nytimes.com/2013/06/07/us/nsa-verizon-calls.html.
- ↑ «Google, Facebook, Dropbox, Yahoo, Microsoft And Apple Deny Participation In NSA PRISM Surveillance Program». Tech Crunch (6-iyun 2013-jıl). Qaraldı: 6-iyun 2013-jıl.
- ↑ Thompson. «Is Chrome Spying on You?». Consumer Watchdog (4-noyabr 2008-jıl). 5-iyun 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 14-iyun 2013-jıl.
- ↑ «Incognito Mode (browse in private)». Qaraldı: 4-noyabr 2013-jıl.
- ↑ «Google grabs personal info off of Wi-Fi networks». 28-may 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 17-iyul 2011-jıl. , Michael Liedtke, AP, May 14, 14, 2010
- ↑ «Google grabs personal info off of Wi-Fi networks». 28-may 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 17-iyul 2011-jıl. , Michael Liedtke (AP), Yahoo! Finance, May 14, 2010
- ↑ "Google admits wi-fi data blunder". http://news.bbc.co.uk/1/hi/technology/8684110.stm.
- ↑ "Google: Streetview data letter in full". https://www.telegraph.co.uk/technology/google/9432552/Google-Streetview-data-letter-in-full.html.
- ↑ "Court Says Privacy Case Can Proceed vs. Google". https://www.nytimes.com/2013/09/11/technology/court-says-privacy-case-can-proceed-vs-google.html.
- ↑ Kent Row. «Infosecurity Blogs». Infosecurity Magazine. Qaraldı: 12-fevral 2015-jıl.
- ↑ «Configure access points with Google Location Service». Qaraldı: 12-fevral 2015-jıl.
- ↑ Masnick, Mike (September 6, 2019). "FTC's Latest Fine Of YouTube Over COPPA Violations Shows That COPPA And Section 230 Are On A Collision Course". https://www.techdirt.com/articles/20190905/17343942934/ftcs-latest-fine-youtube-over-coppa-violations-shows-that-coppa-section-230-are-collision-course.shtml.
- ↑ "Google adds Facebook-like features to Gmail". http://content.usatoday.com/communities/technologylive/post/2010/02/google-buzz–facebook-in-gmail/1.
- ↑ Internet and Computer Law.
- ↑ Whitney. «Google+ name policy 'frustrating,' Google confesses». CNET (26-iyul 2011-jıl). Qaraldı: 30-oktyabr 2012-jıl.
- ↑ «User Content and Conduct Policy» (12-iyul 2011-jıl). Qaraldı: 27-avgust 2011-jıl.
- ↑ McCracken, Harry (September 22, 2011). „Google+'s Real-Name Policy: Identity vs. Anonymity“. Time. September 22, 2011da túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: July 22, 2021.
- ↑ «Google+ Page and Profile Names – Google+ Help». Qaraldı: 30-oktyabr 2012-jıl.
- ↑ Zawinski. «Nym Wars» (20-avgust 2011-jıl). Qaraldı: 27-avgust 2011-jıl.
- ↑ Marks. «Epeus' epigone: Google Plus must stop this Identity Theatre» (20-avgust 2011-jıl). Qaraldı: 27-avgust 2011-jıl.
- ↑ Scoble. «Several people have asked me to make this a real post so it…» (20-avgust 2011-jıl). Qaraldı: 27-avgust 2011-jıl.
- ↑ York. «A Case for Pseudonyms». Electronic Frontier Foundation (29-iyul 2011-jıl). Qaraldı: 27-avgust 2011-jıl.
- ↑ Alex "Skud" Bayley. «Hacker News and Pseudonymity». GeekFeminism.org (10-iyun 2010-jıl). Qaraldı: 18-oktyabr 2011-jıl.
- ↑ Kaste. «Who Are You, Really? Activists Fight for Pseudonyms». NPR.org (28-sentyabr 2011-jıl). Qaraldı: 18-oktyabr 2011-jıl.
- ↑ Stilgherrian. «Google+: What's In a Name?». ABC.net.au (27-sentyabr 2011-jıl). Qaraldı: 18-oktyabr 2011-jıl.
- ↑ Alex, Jirko (September 7, 2011), Google+: Klarnamenzwang-Disput verwirrt Unionspolitiker (немецше)
{{citation}}
: Unknown parameter|publisher=
ignored (járdem). - ↑ Danah Boyd (September 5, 2011), Designing for social Norms (or How Not to Create Angry Mobs)
- ↑ Bakke, Kurt. "Google Menu Ad Tracking: A Case Of Bad Timing?". http://www.conceivablytech.com/6891/business/google-menu-ad-tracking-a-case-of-bad-timing.
- ↑ Dotzler. «Chrome, Do Not Track, and Google Advertising» (aprel 2011). 23-aprel 2011-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 20-aprel 2011-jıl.
- ↑ «Keep My Opt-Outs, Chrome Web Store». 7-may 2011-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 19-iyun 2011-jıl.
- ↑ Thurrott. «Daily Update: Google's Do Not Track Solution, Apple Stuff, Crysis 2 Demo, More» (25-yanvar 2011-jıl). 28-yanvar 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 22-aprel 2011-jıl.
- ↑ «Google and Chrome To Support Do Not Track». 26-fevral 2012-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 3-mart 2012-jıl.
- ↑ Aonghusa, Pól Mac. Don't Let Google Know I'm Lonely.
- ↑ «Search Beyond Google» (en). MIT Technology Review. Qaraldı: 24-oktyabr 2020-jıl.
- ↑ «Scroogle, Privacy-First Search Engine, Shuts Down for Good | Betabeat — News, gossip and intel from Silicon Alley 2.0.» (24-fevral 2012-jıl). 24-fevral 2012-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 25-avgust 2018-jıl.
- ↑ «Scroogle.org Site Info». Alexa.com (2012). 3-oktyabr 2011-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 27-fevral 2012-jıl.
- ↑ "French court orders Google to display fine for privacy breach". https://www.reuters.com/article/us-google-privacy-france-idUSBREA161BS20140207.
- ↑ (13-may 2014-jıl). „Judgment of the Court of Justice in Case C-131/12: An internet search engine operator is responsible for the processing that it carries out of personal data which appear on web pages published by third parties“. Press-reliz.
- ↑ «Czech Republic Gives Google Green Light To Resume Street View» (3-fevral 2012-jıl). Qaraldı: 21-iyul 2015-jıl.
- ↑ «The CNIL's Sanctions Committee issues a 150 000 € monetary penalty to GOOGLE Inc.». CNIL (8-yanvar 2014-jıl). Qaraldı: 8-fevral 2014-jıl.
- ↑ "Google Is Target of European Backlash on U.S. Tech Dominance". https://www.nytimes.com/2014/09/09/technology/google-is-target-of-european-backlash-on-us-tech-dominance.html.
- ↑ «Advertising cookies: Google fined €100 million». Conseil d’État (France). French Council of State (19-iyun 2020-jıl). Qaraldı: 4-aprel 2025-jıl.
- ↑ «Advertising cookies: Google fined €100 million». Conseil d’État (France). French Council of State (28-iyun 2022-jıl). Qaraldı: 4-aprel 2025-jıl.
- ↑ «Closure of the order issued against Google». CNIL. Commission Nationale de l'Informatique et des Libertés (21-iyul 2023-jıl). Qaraldı: 4-aprel 2025-jıl.
- ↑ «Google tells German privacy authority to wait for hard drive – May. 27, 2010». archive.fortune.com. Qaraldı: 14-noyabr 2021-jıl.
- ↑ "Google bosses convicted in Italy". BBC News. February 24, 2010. http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/8533695.stm.
- ↑ «Video del ragazzo disabile picchiato, assolti i tre manager di Google» (it). Corriere della Sera Milano (21-dekabr 2012-jıl). Qaraldı: 24-mart 2019-jıl.
- ↑ "Google loses UK appeal court battle over 'clandestine' tracking". The Guardian. https://www.theguardian.com/technology/2015/mar/27/google-loses-uk-appeal-court-battle-clandestine-tracking.
- ↑ «Google appeal ruling should send shivers through US tech companies». computerweekly.com. Computer Weekly.
- ↑ Wong. «Response to the DOJ Motion». Google (17-fevral 2006-jıl). Qaraldı: 13-aprel 2007-jıl.
- ↑ Broache. «Judge: Google must give feds limited access to records». CNET (20-mart 2006-jıl). 20-yanvar 2013-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 22-iyul 2021-jıl.
- ↑ «Couple Sues Google Over "Street View".». The Smoking Gun (4-aprel 2008-jıl).
- ↑ "Google wins Street View privacy case". February 19, 2009. https://www.theguardian.com/media/2009/feb/19/google-wins-street-view-privacy-case.
- ↑ Bartz, Diane (May 27, 2010). "US court orders Google to copy data in Wi-Fi case". Reuters. https://www.reuters.com/article/idUSN2713025120100527.
- ↑ Singer, Natasha; Conger, Kate (September 4, 2019). "Google Is Fined $170 Million for Violating Children's Privacy on YouTube". The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2019/09/04/technology/google-youtube-fine-ftc.html.