Kóshkinshixan

Wikipedia, erkin enciklopediya

Kóshkinshixan, (1452—1530 ) - Shaybaniylar urim-putaǵınan bolǵan xan.

Abulxayrxan hám Robiya Sultan begim (Ulıģbek mırzanıń qızı ) nıń perzenti. Shaybaniyxan tárepinen Túrkistan wálayatı hákimi etip tayınlanǵan (1503—09 ). Mawarawnaxr xani (1510— 30 ). Shaybaniylardıń Mawarawnnaxrdı basıp alıw ushın etken júriwlerinde aktiv qatnas etken. K. dáwirinde shayboniylar safaviylar menen urısıp, eki ret (1513/14; 1529 ) Hirotni iyelegenler. K. dáwirinde Bobur saltanati paytaxtı Agra qalasına elshiler jiberilgen. Elshiler Bobur tárepinen sıylar menen ko'tib alınǵan. Onıń dáwirinde kóp dóretpelerdi ózbek tiline awdarmalaw bapta úlken jumıslar etilgen, bul ótken zaman tariyxına qızıǵıwshılıq bar ekenliginen dárek beredi. Parsı tilinen ózbek tiline Rashiduddinning „Jome at-tavorix“, Sharapatlıuddin Ali Yazdiynit „Jeńisnoma“ dóretpeleri awdarma etilgen. Kitapxanalar keńeygen, kóbeygen. Buxarada Abdulazizxon kitapxanası ashılǵan. Meshit, Medrese, xanaqoxlar remontlanǵan. K. atı tariyxda xongina emes, ádebiyat, pán hám mádeniyat qáwendersi retinde de qalǵan.