Kontentke ótiw

Klod Mone

Wikipedia — erkin enciklopediya
Klod Mone
francuzsha Oscar-Claude Monet
Klod Mone. Nadar fotografiyası, 1899-jıl
Tuwılǵan sánesi1840-jıl 14-noyabr
Tuwılǵan jeriParij
Qaytıs bolǵan sánesi1926-jıl 5-dekabr
Qaytıs bolǵan jeriJiverni
Milleti Franciya
Kásibisúwretshi, súwretshi-grafik
Oqıǵan jeriMilliy kórkem óner joqarı mektebi
QostarıKamilla Donsyo hám Alisa Oshede
Qol úlgisi

Klod Mone (francuzsha Oscar-Claude Monet; 1840-jıl 14-noyabr, Parij, Franciya1926-jıl 5-dekabr, Jiverni, Franciya) — francuz súwretshisı, impressionizmnıń tiykarın salıwshılardıń biri. Ol modernizmnıń tiykarǵı dóretiwshilerinen biri bolip esaplanadı, ásirese, tábiyattı ol qanday kórgen bolsa, sonday etip súwretlewge urınıwları menen baylanıslı.[1] Mone óziniń uzaq iskerligi dawamında tábiyattı qabıl etiwdi kórsetiwshi impressionizm filosofiyasınıń eń izbe-iz hám nátiyjeli izbasarı, ásirese, plener - ashıq hawadaǵı peyzaj súwretine tiyisli edi.[2] «Impressionizm» ataması 1874-jılı Mone hám onıń pikirlesleri baslaması menen Salonǵa alternativ sipatında shólkemlestirilgen impressionistlerdıń birinshi kórgizbesinde kórsetilgen «Impression, soleil levant» súwretınıń atınan kelip shiqqan.

Oskar Klod Mone 1840-jılı 14-noyabrde[3] Parijde tuwıldı. Ol baqqal Klod Adolf Mone hám Luiza Justinanıń ekinshi perzenti edi.[4] Bala bes jasqa shıqqanda, shańaraq Normandiyaǵa, Gavrǵa kóship ketti. Ákesi Klodtı baqqal bolıp, shańaraqtıń jumısın dawam ettiriwdi qáledi. Keyin ala ózi aytıp ótkenindey, Monenıń jaslıǵı shın mánisinde sayaq jaslıǵı edi. Ol klassqa qaraǵanda kóbirek waqıtın suwda hám taslarda ótkeretuǵın edi. Mektep oǵan, tábiyatı boyınsha tártipsiz bolǵanlıqtan, bárqulla qamaqxana bolıp kórinetuǵın edi. Ol dápterlerinıń sırtına súwret salıp, onıń járdeminde óziniń muǵallimleriniń súwretlerin salıp, júdá ádepsiz, karikatura usılında islep, waqtın kewilli ótkerdi hám bul ermekte ol tez arada kámalǵa eristi. On bes jasında Mone pútkil Gavrǵa karikatura ustası sıpatında tanıldı.[5] Ol óziniń abırayın sonshelli arttırdı, hár tárepten onıń súwretin karikatura qılıp beriwdi talap eter edi. Bunday buyırtpalardıń kópligi hám ata-anasınıń jeterli dárejede saqıy emesligi onıń shańaraǵın albıratqan batıl sheshimge alıp keldi: Mone óziniń portretleri ushın jigirma franktan ala basladı hám usı tárizde 2000 frankqa jaqın pul jıynadı.

  1. Auricchio, Laura «Claude Monet (1840–1926)». Metropolitan Museum of Art (1-oktyabr 2004-jıl). 2-iyun 2021-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 3-may 2024-jıl.
  2. Monet in the 20th century — 2 bet. 
  3. «Claude MONET biography»(deadlink). 21-iyun 2007-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 30-yanvar 2010-jıl.
  4. Monet. 
  5. H. Edwards. The caricaturies of Claude Monet. // Bulletin of the Art Institute of Chicago, September — October 1943.