Schema.org
Schema.org – bul veb-betlerde strukturalıq maǵlıwmat belgilewin paydalanıw ushın (mikromaǵlıwmatlar, RDFa yamasa JSON-LD formasında) hújjetlestiriw hám kórsetpeler járiyalanatuǵın anıqlama veb-saytı. Onıń tiykarǵı maqseti – veb-masterler tárepinen belgili bir qızıqlı tema haqqında bay nátiyjeler (izlew sisteması nátiyjelerinde vizual maǵlıwmatlar yamasa infografikalıq kesteler túrinde kórsetiledi) jaratıw ushın paydalanılatuǵın HTML teglerin standartlastırıw.[1] Bul semantikalıq veb joybarınıń bir bólegi bolıp, ol hújjet belgilew kodların adamlar hám mashinalar ushın kóbirek oqılatuǵın hám mánili etiwdi maqset etedi.
Tariyxı
Schema.org – bul 2011-jıldıń 2-iyunında Bing, Google hám Yahoo![2] (sol waqıtta dúnyadaǵı eń úlken izlew sistemalarınıń operatorları)[3] tárepinen veb-betlerde strukturalıq maǵlıwmat belgilewi ushın ulıwma sxemalar toplamın jaratıw hám qollaw maqsetinde baslanǵan iniciativa. 2011-jıldıń noyabrinde Yandex (onıń izlew sisteması Rossiyada eń úlkeni) baslamaǵa qosıldı.[4][5] Olar veb-sayt mazmunın ózi haqqında metamaǵlıwmatlar menen belgilew ushın schema.org sózligin Mikromaǵlıwmatlar, RDFa yamasa JSON-LD formatları[6] menen birge paydalanıwdı usınıs etedi. Bunday belgilew izlew sisteması órmekshileri hám basqa parserler tárepinen tanıla aladı, solay etip saytlardıń mánisine kiriwge ruqsat beredi (Semantikalıq Vebti kóriń). Baslama sonday-aq qosımsha qásiyetlerdi qosıw ushın keńeytiw mexanizmin táriyipleydi.[7] 2012-jılı GoodRelations ontologiyası Schema.org qa integraciyalandı.[8] Iniciativanıń jámiyetlik talqılawı kóbinese W3C jámiyetlik sózlikler pochta diziminde ótedi.[9]
Schema.org taǵı sózliktiń kóp bólegi mikroformatlar, FOAF hám OpenCyc sıyaqlı burınǵı formatlardan ilhamlanǵan.[10] Mikroformatlar, onıń eń ústem wákili hCard penen birge, (2015-jıl boyınsha) vebte keń járiyalanıwdı dawam ettirmekte, al Schema.org tıń jaylastırılıwı 2012 hám 2014-jıllar arasında aytarlıqtay arttı.[11] 2015-jılı[12] Google JSON-LD formatın qollawdı basladı hám 2017-jıldıń sentyabrinen baslap múmkin bolǵansha strukturalıq maǵlıwmatlar ushın JSON-LD nı paydalanıwdı usındı.[13][14]
Schema.org tı paydalanıwdıń artıqmashlıqlarına qaramastan, 2016-jıl boyınsha qabıl etiw sheklengen bolıp qaldı. 2016-jılı AQSHta jaylasqan 300 marketing agentligi hám tarmaqlar boyınsha B2C reklama beriwshiler arasında ótkerilgen soraw tek 17% qabıl etiwdi kórsetti.[15] 2024-jıl boyınsha 45 millionnan aslam veb domen óz veb-betlerinde sxema belgilewin paydalanǵan.[16]
Eskirgen[17] Google Strukturalıq maǵlıwmatlardı testlew quralı yamasa jaqında shıqqan[18] Google Bay nátiyjeler test quralı,[19] Schema.org Belgilew validatorı,[20] Yandex Mikroformat validatorı,[21] hám Bing Belgilew validatorı[22] sıyaqlı validatorlar sxemalar hám Mikromaǵlıwmatlar menen belgilengen maǵlıwmatlardıń durıslıǵın testlew ushın paydalana aladı. Jaqında Google Search Console (burınǵı vebmaster quralları) parsing etilmeytuǵın strukturalıq maǵlıwmatlar ushın esabat bólimin támiyinledi. Eger veb-sayttaǵı qanday da bir Schema kodı nadurıs bolsa, ol bul esabatta kórinedi.[23] Organization hám Person sıyaqlı ayırım sxema belgilewleri ádette Googledıń Bilim grafigi tárepinen qaytarılǵan izlew nátiyjelerine tásir etiw ushın paydalanıladı.[24]
Sxema túrleri
Schema sózligi túrler toplamların óz ishine aladı, olardıń hár birinde aldın ala belgilengen sanawlar hám Maǵlıwmat túrleri arqalı súwretleniwi múmkin bolǵan baylanıslı metamaǵlıwmat qásiyetleri bar. Túrler schema.org tárepinen basqarıladı hám turaqlı túrde jańalanadı, 2025-jıldıń fevral ayı boyınsha 800 den aslam sxema túrleri bar.[25] Veb-betlerde Schema paydalanıp belgileniwi múmkin bolǵan bir qatar temalar hám elementler bar, mısallar tómendegilerdi óz ishine aladı:
- Maqala
- Navigaciyalaw
- Kurs
- Waqıya
- Kóp beriletuǵın sorawlar
- Jergilikli biznes
- Logotip
- Film
- Ónim
- Recept
- Sholıw
- Video
Mısallar
Mikromaǵlıwmatlar
Tómende Schema.org sxemaları hám mikromaǵlıwmatlardı paydalanıp film hám onıń rejissyorı haqqındaǵı informaciyanı qalay belgilewdiń mısalı[26] keltirilgen. Maǵlıwmatlardı belgilew ushın itemtype
atributı sxemanıń URL i menen birge paydalanıladı. itemscope
atributı itemtype tiń qollanıw sheńberin anıqlaydı. Házirgi elementtiń túri itemprop atributın paydalanıp anıqlanıwı múmkin.
<div itemscope itemtype="http://schema.org/Movie">
<h1 itemprop="name">Avatar</h1>
<div itemprop="director" itemscope itemtype="http://schema.org/Person">
Rejissyor: <span itemprop="name">Djeyms Kemeron</span>
(tuwılǵan <time itemprop="birthDate" datetime="1954-08-16">16 avgust 1954</time>)
</div>
<span itemprop="genre">Ilimiy fantastika</span>
<a href="../movies/avatar-theatrical-trailer.html" itemprop="trailer">Treyler</a>
</div>
RDFa 1.1 Lite
<div vocab="http://schema.org/" typeof="Movie">
<h1 property="name">Avatar</h1>
<div property="director" typeof="Person">
Rejissyor: <span property="name">Djeyms Kemeron</span>
(tuwılǵan <time property="birthDate" datetime="1954-08-16">16 avgust 1954</time>)
</div>
<span property="genre">Ilimiy fantastika</span>
<a href="../movies/avatar-theatrical-trailer.html" property="trailer">Treyler</a>
</div>
JSON-LD
<script type="application/ld+json">
{
"@context": "http://schema.org/",
"@type": "Movie",
"name": "Avatar",
"director":
{
"@type": "Person",
"name": "Djeyms Kemeron",
"birthDate": "1954-08-16"
},
"genre": "Ilimiy fantastika",
"trailer": "../movies/avatar-theatrical-trailer.html"
}
</script>
Derekler
- ↑ «About schema.org initiative». W3C. Qaraldı: 28-iyun 2018-jıl.
- ↑ «Home - schema.org». schema.org. Qaraldı: 14-fevral 2025-jıl.
- ↑ «Top 5 Search Engines from Oct to Dec 10». StatCounter. Qaraldı: 17-yanvar 2011-jıl.
- ↑ nate451. «Yandex joins Google, Yahoo! and Bing to collaborate on Schema.org - TechCrunch». Qaraldı: 6-iyul 2017-jıl.
- ↑ «Yandex now supports schema.org markup». blog.schema.org. Qaraldı: 6-iyul 2017-jıl.
- ↑ «Getting Started - schema.org». schema.org. Qaraldı: 6-iyul 2017-jıl.
- ↑ «Extending Schemas». schema.org (2-iyun 2011-jıl). Qaraldı: 2-iyun 2011-jıl.
- ↑ «Good Relations and Schema.org». blog.schema.org. Qaraldı: 6-iyul 2017-jıl.
- ↑ «W3C web vocabularies mailing list». w3.org (22-iyul 2013-jıl). Qaraldı: 22-iyul 2013-jıl.
- ↑ «FAQ». schema.org. Qaraldı: 2-iyun 2011-jıl.
- ↑ «Web Data Commons – RDFa, Microdata, and Microformat Data Sets -- Extracting Structured Data from the Common Web Crawl». 3.1. Extraction Results from the December 2014 Common Crawl Corpus (13-aprel 2015-jıl). Qaraldı: 13-aprel 2015-jıl.
- ↑ «Easier website development with Web Components and JSON-LD» (9-mart 2015-jıl).
- ↑ «Introduction to Structured Data» (13-sentyabr 2017-jıl).
- ↑ «How to add Schema Markup Data JSON-LD». YouTube (6-sentyabr 2019-jıl).
- ↑ «Prioritize Search To Maximize ROI Of Marketing» (1-yanvar 2017-jıl).
- ↑ «Schema.org - Schema.org». schema.org. Qaraldı: 14-fevral 2025-jıl.
- ↑ «An update on the Structured Data Testing Tool | Google Search Central Blog» (en). Google for Developers. Qaraldı: 2-iyul 2024-jıl.
- ↑ «The Rich Results Test is out of beta». webmasters.googleblog.com. Qaraldı: 25-avgust 2020-jıl.
- ↑ «Rich Result Tool». www.google.com. Qaraldı: 28-iyul 2020-jıl.
- ↑ «Schema Markup Validator». validator.schema.org. Qaraldı: 2-iyul 2024-jıl.
- ↑ «Микроразметка — Яндекс.Вебмастер». webmaster.yandex.ru. Qaraldı: 6-iyul 2017-jıl.
- ↑ «Bing - Markup Validator». www.bing.com. Qaraldı: 6-iyul 2017-jıl.
- ↑ «What is Schema Mark Up and How Can it Benefit Your Business» (4-dekabr 2019-jıl). 18-avgust 2021-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 18-avgust 2021-jıl.
- ↑ «Specify your social profiles to Google». Google Developers. Qaraldı: 25-iyun 2015-jıl.
- ↑ «Schemas - Schema.org». schema.org. Qaraldı: 14-fevral 2025-jıl.
- ↑ «Getting Started - schema.org». schema.org. Qaraldı: 6-iyul 2017-jıl.