Vesti Karakalpakstana

Vesti Karakalpakstana (russha «Вести Каракалпакстана») gazetası – 1919-jılı iyun ayınıń 20-sánesinen baslap «Izvestiya» atamasında shıǵa baslaydı.

Gazetanıń birinshi sanı Tórtkúlde Kirov atındaǵı tipografiyada jarıq kórdi. Gazeta shıqqan waqıtta Ámiwdárya atqarıw komitetiniń hám áskeriy bólimnıń jawınger organı edi. Bul gazetanıń orıs tilinde shıǵıwınıń bir sebebi poligrafiyalıq bazalardıń qıyınshılıǵı bolsa, jáne bir sebebi xalıqtıń kópshiligı orıs mekteplerinde oqıǵanlıǵı boldı. «Izvestiya» gazetası óziniń birinshi sanınan baslap-aq, sol dáwirdiń aldıńǵı ideyaları menen jámiyetlik qatnaslardı úgit-násiyatladı, usılar menen qatar xalıqtı ulıwma álemdegı, mámlekettegı hám aymaqtaǵı waqıyalar menen xabardar etip bardı. Bul dáwir azamatlıq urıs bolǵanlıǵı sebepli, gazeta jańa úkimettiń ornawına baylanıslı úgıt jumısların júrgizdi. Birinshı kúnlerden baslap múmkinshiligi bolǵanınsha hárbir sanın Máskewge, VTsİKǵa bir nusqadan jiberip turǵan.

Gazeta óz tariyxında atamaların bir neshe ret ózgertken. Tuńǵısh «Izvestiya» atamasında gazeta eki jıl shıǵadı. 1921-jılı 12-sentyabrde Ámiwdárya oblastı atqarıw komiteti «Izvestiya» gazetasın «Krasnıy Amudarinets» atamasına ozgertiw jóninde sheshım qabılladı. Soń «Amudarinskaya jizn» atamasına 1922-jılı aprel ayında ózgerdi. Onı biz M. Nurmuxamedovtıń 1922-jıldıń aprelinen baslap Qaraqalpaqstanda «Amudarinskaya jizn» atlı gazeta shıǵıp turdı degen qatarlarınan koriwimizge boladı. «Amudarinskaya jizn» atamasınan soń bir neshe jıllar «Trudyashiysya karakalpak» bolıp shıǵıp turadı. 1931-jılı 12-sentyabrden gazeta «Sovetskaya Karakalpakiya» atamasında Ózbekstan Respublikası oz ǵáezsizligin járiyalaǵanǵa sheyin kommunistlik partiyanıń jawınger quralı funktsiyasın atqardı. Xalıqtıń sana-sezimi, oylawı baspa sóz betinde jańasha kózqarasta sáwlelene basladı. Barlıq baspalar óz mazmunı, baǵdarın túpkilikli ózgerte basladı. Solay etip, bul gazetada 1991-jılı «Sovetskaya Karakalpakiya» atamasın ózgertiw boyınsha konkurs járiyalanadı. Gazeta oqıwshılarınan redaktsiyaǵa hár qıylı usınıstaǵı 101 atama kelip túsedi. Solardıń ishinen «Vesti Karakalpakstana» atamasın dóretiwshi jamaǵat maqul kórdi.

Usı tiykarda Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵ Keńesiniń 1992-jılı 8-avgustte «Sovetskaya Karakalpakiya» gazetasınıń atamasın «Vesti Karakalpakstana» etip ozgertiw jónindegi sheshımı shıǵadı. Usı qarar negizinde, gazeta ataması «Vesti Karakalpakstana» bolıp 1992-jıldıń 15-sentyabrinen shıǵa basladı.

Házirgi waqıtta gezlesıp atırǵan qıyınshılıqlarǵa qaramay, Qaraqalpaqstannıń orıs tilinde jarıq kóretuǵin jalǵız gazetası úzliksiz shıǵıp kelmekte. 1994-jılı iyun ayında «Vesti Karakalpakstana» gazetasınıń 75 jıllıǵı keń túrde toylandı. Sońǵı jılları «Vesti Karakalpakstana» hám «Erkin Qaraqalpaqstan» gazetaları bir jámáát bolıp is júrgizip atır, degen menen eki basılım óz aldına shıǵıwın jalǵastırıp atır.