Kontentke ótiw

Willow processorı

Wikipedia — erkin enciklopediya

Willow processorı – bul Google Quantum AI tárepinen islep shıǵılǵan hám Kaliforniyanıń Santa-Barbara qalasında óndirilgen 105 kubitli joqarı ótkizgishli kvantlıq esaplaw processorı bolıp tabıladı.[1]

Sholıw

2024-jıl 9-dekabrde Google Quantum AI kompaniyası Willow haqqında Nature jurnalında maqala hám kompaniya blogında xabar járiyaladı. Olar eki jetiskenlikti atap ótti: Birinshi, Willow kubitler sanı kóbeygen sayın qáteliklerdi eksponencial túrde azaytıp, kvantlıq qáteliklerdi dúzetiwdiń shegarasınan tómen nátiyjege erise aladı. Ekinshi, Willow házirgi eń tez superkompyuterlerge 10 septillion (1025) jıl kerek bolatuǵın Qálegen Sxema Úlgisin (RCS) benchmark wazıypasın 5 minutta orınladı.[2][3]

Willow joqarı ótkizgishli transmon fizikalıq kubitleriniń kvadrat torı túrinde dúzilgen. Aldınǵı jumıslardan artıqmashlıqları jaqsılanǵan óndiriw usılları, qatnasıw koefficientin injenerlik jobalaw hám sxema parametrlerin optimallastırıw arqalı erisilgen.

Willow farmacevtika, materialtanıw, logistika, dári-dármaq ashıw hám energiya tarmaǵın bólistiriw tarawlarındaǵı qollanıwlardı tezlestiriwde úmit oyattı. Kópshilik ǵalaba xabar quralları onıń kriptografiyalıq sistemalardı buzıw qáwpin talqıladı, biraq Google wákili RSA-nı buzıwǵa ele keminde 10 jıl kerek ekenin ayttı.[4][5] Google Quantum AI kompaniyasınıń tiykarın salıwshısı hám basshısı Xartmut Neven BBCge Uillowdıń ámeliy qollanıwlarda paydalanılatuǵının ayttı hám járiyalanǵan blog jazbasında rawajlanǵan jasalma intellekttiń kvantlıq esaplawdan payda kóretuǵınına isenimin bildirdi.

Willow 2017-jılı Foksteyl, 2018-jılı Bristlkon hám 2019-jılı Sikamor processorlarınan keyin shıǵarıldı. Willowdıń kubitler sanı Sikamordan eki ese kóp hám T1 kogerentlik waqtın Sikamordıń 20 mikrosekundınan 100 mikrosekundqa shekem jaqsıladı. Willowdıń 105 kubitiniń ortasha baylanıslılıǵı 3.47 quraydı.

Google Quantum AI kompaniyasınıń tiykarın salıwshısı Xartmut Neven[6][7] «Willowdıń tabısı kvantlıq esaplawlardıń kóp parallel álemlerde júz beretuǵının tastıyıqlaydı, bul Devid Doych birinshi bolıp aytqan kóp álemler ideyasına sáykes keledi» degen pikiri menen daw-tartıslardı keltirip shıǵardı.

Sın

Google kompaniyasınıń málimlemesine muwapıq, Willow kvantlıq qátelikti dúzetiwde shegaranıń tómengi dárejesine jetken birinshi chip bolıp esaplanadı.

Biraq, bir qatar sınshılar bir neshe sheklewlerdi atap ótti:

  • Xabarlanǵan logikalıq qátelik dárejeleri (hár ciklde shama menen 0.14%) áhmiyetli, úlken kólemli kvantlıq algoritmlerdi iske asırıw ushın zárúr dep esaplanǵan 10-6 dárejesinen ádewir joqarı.[8]
  • Házirgi kúnge shekem kórsetiwler kvantlıq yadtı hám logikalıq kubitlerdi saqlaw menen sheklengen - universal qátelikke shıdamlı esaplawlar ushın zárúr bolǵan logikalıq dárwaza operaciyalarınıń shegaradan tómen jumıs islewi ele kórsetilmegen.
  • Ǵalaba xabar qurallarınıń járiyalanıwları Willowdıń ámeliy áhmiyetin asırıp kórsetiwde ayıplanǵan; qátelikti basıw kubitler sanı menen eksponencial túrde ósse de, Willowda ele hesh qanday úlken kólemli kvantlıq algoritmler yamasa kommerciyalıq qollanıwlar kórsetilmegen.
  • Baqlawshılar shegaradan tómen qátelikti dúzetiwge erisiw ámeliy kvantlıq esaplawǵa jetiw jolındaǵı tek bir belgi ekenin eskertedi - sanaat tarawında áhmiyetli máselelerdi sheshiw múmkin bolıwı ushın bunnan bılay da apparatlıq támiynattı jetilistiriw (fizikalıq qátelik dárejesin tómenletiw) hám ádewir úlken kubit massivleri talap etiledi.
  • Ayırım ekspertler Willowdıń ele de NISQ dáwirindegi izertlew prototipi ekenin, haqıyqıy dúnyadaǵı qollanıwlar ushın zárúr bolǵan ámeliy, qátelikke shıdamlı jumıs islewden ele alıs ekenin atap ótedi.

Derekler

  1. ↑ Hartmut Neven. «Meet Willow, our state-of-the-art quantum chip» (en-us). Google (9-dekabr 2024-jıl). Qaraldı: 12-yanvar 2025-jıl.
  2. ↑ Riani. «What Does Google's Willow Chip Mean For Startups In 2025» (en). Forbes. Qaraldı: 12-yanvar 2025-jıl.
  3. ↑ «Google unveils 'mind-boggling' quantum computing chip» (en-GB). www.bbc.com. Qaraldı: 12-yanvar 2025-jıl.
  4. ↑ Williams. «What Google's quantum computing breakthrough Willow means for the future of bitcoin and other cryptos» (en). CNBC (22-dekabr 2024-jıl). Qaraldı: 12-yanvar 2025-jıl.
  5. ↑ Hollister. «Google says its breakthrough quantum chip can't break modern cryptography» (en). The Verge (12-dekabr 2024-jıl). Qaraldı: 12-yanvar 2025-jıl.
  6. ↑ Swayne. «Google's Quantum Chip Sparks Debate on Multiverse Theory» (en-US). The Quantum Insider (16-dekabr 2024-jıl). Qaraldı: 12-yanvar 2025-jıl.
  7. ↑ Cost. «Google scientist believes quantum chip could prove multiverse's existence» (en-US). New York Post (15-dekabr 2024-jıl). Qaraldı: 12-yanvar 2025-jıl.
  8. ↑ Sogeti Labs. «Beyond the hype: Why Google’s Willow alone does not bring you closer to practical applications». Sogeti Labs.
«https://kaa.wikipedia.org/w/index.php?title=Willow_processorı&oldid=117771» saytınan alınǵan