Kontentke ótiw

Zakat

Wikipedia, erkin enciklopediya

Zakat (arabsha: زكاة; mánisi: tazalanıw, sadaqa beriw) — mal-múlk hám tabıstan beriletuǵın sadaqa, qayırqomlıq. Islamnıń 5 tiykarǵı talaplarınan biri. Sháriyatqa muwapıq, belgili baylıqqa iye bolǵan musılman zakat beredi. Zakat beriwshi adamnıń qarjısı ózi hám qaramaǵındaǵılardıń zárúrli mútájliklerinen artıq bolıwı kerek. Bul qarjıǵa kisiniń qarjısı, dúkánda satılatuǵın zatları, sataman dep alıp qoyǵan zatları, birewge bergen qarızı kiredi. Quranı kárimniń ayırım súrelerinde zakat namaz benen birge tilge alınǵan. Ol jılına bir márte beriliwi shárt bolǵan qayırqomlıq (sadaqa) qatarına kiredi hám házirgi waqıtta ibadat esaplanadı. Zakat muǵdarı qarjınıń 1/40 úlesine (2,5%) teń. Zakattı zakat bere almaytuǵın musılmanlar alıwına haqlı. Zakat, dáslep, tuwısqanlar arasındaǵı mútájlerge, bunday tuwısqanlar bolmasa, kámbaǵal, qarızdar, músápirlerge beriledi. Diyqanlar hám sharwalardan alınatuǵın zakat muģdarı biraz basqasha belgilengen. Zakattıń baslı hikmeti — paqır hám mútájlerdiń mútájligin qandırıw bolıp tabıladı.

Musılman mámleketlerinde zakat máselesi

[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]
Mámleket Dárejesi
Awǵanstan Íqtıyariy
Aljir Íqtıyariy
Ázerbayjan Íqtıyariy
Baxreyn Mámleket tárepinen tártipke salınǵan, biraq úlesler ıqtıyariy
Bangladesh Mámleket tárepinen tártipke salınǵan, biraq úlesler ıqtıyariy
Burkina-Faso Íqtıyariy
Chad Íqtıyariy
Mısır Mámleket tárepinen tártipke salınǵan, biraq úlesler ıqtıyariy
Gvineya Íqtıyariy
Indoneziya Mámleket tárepinen tártipke salınǵan, biraq úlesler ıqtıyariy
Iran Mámleket tárepinen tártipke salınǵan, biraq úlesler ıqtıyariy
Irak Íqtıyariy
Iordaniya Mámleket tárepinen tártipke salınǵan, biraq úlesler ıqtıyariy
Qazaqstan Íqtıyariy
Kuveyt Mámleket tárepinen tártipke salınǵan, biraq úlesler ıqtıyariy
Livan Mámleket tárepinen tártipke salınǵan, biraq úlesler ıqtıyariy
Liviya Májbúriy
Malayziya Májbúriy
Maldiv Atawları Mámleket tárepinen tártipke salınǵan, biraq úlesler ıqtıyariy
Mali Íqtıyariy
Mavritaniya Íqtıyariy
Marokko Íqtıyariy
Niger Íqtıyariy
Nigeriya Íqtıyariy
Oman Íqtıyariy
Pakistan Májbúriy
Qatar Íqtıyariy
Saudiya Arabstanı Májbúriy
Senegal Íqtıyariy
Syerra-Leone Íqtıyariy
Somali Íqtıyariy
Sudan Májbúriy
Siriya Íqtıyariy
Tájikstan Íqtıyariy
Gambiya Íqtıyariy
Tunis Íqtıyariy
Túrkiya Íqtıyariy
Túrkmenstan Íqtıyariy
Birlesken Arab Ámirlikleri Mámleket tárepinen tártipke salınǵan, biraq úlesler ıqtıyariy
Ózbekstan Íqtıyariy
Yemen Májbúriy

[1]

  • Imam al Buxariy, Hádis, 1j. T., 1991; Marǵınaniy Burhaniddin, Hidaya, 1j., T., 2000[2].