Thomas Edison

Wikipedia, erkin enciklopediya
Thomas Edison
Thomas Edison
Jınısı erkek
Puqaralıǵı Amerika Qurama Shtatları
Ana tilinde atalıwı Thomas Edison
Tolıq atı Thomas Alva Edison
Jeke atı Thomas, Alva
Familyası Edison
Tuwılǵan sánesi 11 Fevral, 1847
Tuwılǵan jeri Milan
Qaytıs bolǵan sánesi 18 Oktyabr, 1931
Qaytıs bolǵan jeri West Orange
Óliminiń sebebi natural causes
Óliminiń baslı sebebi type 2 diabetes
Jerlengen jeri Thomas Edison National Historical Park
Ákesi Samuel Ogden Edison
Anası Nancy Elliott
Tuwısqanı Carlisle Snow Edison
Ómirlik joldası Mary Stilwell Edison, Mina Miller
Perzent Charles Edison, Theodore Miller Edison, Thomas Alva Edison Jr., Marion Estelle Edison Oeser, Madeleine Edison, William Leslie Edison
Aǵayini Lewis Miller
Ana tili inglis tili
Sóylew yamasa jazba til(ler)i inglis tili
Jazıw tili inglis tili
Kásibi engineer, inventor, matematik, Tabısker, screenwriter, businessperson, film director, Fizik
Jumıs tarawı invention, bïznes, электртехника, engineering, screenwriting, inventor, Tabısker
Jumıs ornı General Electric, Continental Edison
Oqıw ornı Cooper Union
Iskerlik dáwiriniń bası 1877
Milleti Amerïkalıqtar
Din yaki dúnyaqarası Deïzm
Xoshametke ılayıq jumısı incandescent light bulb, фогограф
Archives at ETH Zurich University Archives, Rutgers University
Member of Royal Swedish Academy of Sciences, American Philosophical Society, ҚСРО Ғылым Академиясы, Russian Academy of Sciences, National Academy of Sciences, Naval Advisory Board of Inventions
Owner of Edison Studios
Sıylıqları Commander of the Legion of Honour, Grammy Trustees Award, Benjamin Franklin Medal, Matteucci Medal, Rumford Prize, John Scott Medal, New Jersey Hall of Fame, Franklin Medal, Congressional Gold Medal, National Inventors Hall of Fame, Navy Distinguished Service Medal, Albert Medal, Edward Longstreth Medal, Technical Grammy Award, John Fritz Medal, honorary doctor of Rutgers University, star on Hollywood Walk of Fame, Knight of the Legion of Honour, Officer of the Legion of Honour, grand officer of the Order of the Crown of Italy
Kórsetilgen kandidatlıǵı Nobel Prize in Physics
Derekli súwretlengen Appletons' Cyclopædia of American Biography, Great Soviet Encyclopedia (1969–1978), Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary, Small Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary, Larousse Encyclopedia online, Ottův slovník naučný, Obalky knih.cz, Desktop Encyclopedic Dictionary, The Nuttall Encyclopædia, Medvik, Q84648295, Encyclopædia Britannica 11th edition, 1922 Encyclopædia Britannica, Great Soviet Encyclopedia (1950–1958)
Wikimedia joybarınıń dıqqat orayında Wikipedia:Hámme Wikipedialarda bolıwı tiyis maqalalar dizimi, Wikipedia:Vital articles/Level/4
...dan parıqlı Thomas Addison
Turaqlı tákirarlanıwshı element Q22828557
Commons galereyası Thomas Alva Edison
Commons Creator beti Thomas Alva Edison
Commons kategoriyası Thomas Edison
Temanıń tiykarǵı kategoriyası Category:Thomas Edison
Thomas Edison
[[Fayl:Thomas Edison2.jpg|280px|súwret]]
Tuwılǵan sánesi 11-fevral 1847(1847-02-11)[1][2][3][4]
Qaytıs bolǵan sánesi 18-oktyabr 1931(1931-10-18)[5][1][2][3][4] (84 jasta)
Fayl:A day with Tomas A. Edison.webm
(Inglisshe) A Day with Thomas Edison (1922)

Tomas Alva Edison (11 Fevral', 1847 - 18 Oktabr', 1931) Amerikali oylap tabiwshi bolg'an. Ol ko'p zatlardi oylap tapqan. Ko'pshilik adamlar oni elektrik lampochka oylap tapqan dep oylaydi, biraq negizinde ol tek g'ana oni jaqsiraq etiwge, oni ko'birek janip turiwina u'lesin qosti.
Edison patentleri sani boinsha rekord iyesi. Onin' patentleri sani 1093.
Tomas Alva Edison Milan, Ohayo qalasinda tuwilg'an. Edison 7 jasinda ata-anasi menen Port Guron, Michigang'a ko'ship o'tti. Edison awiriwi sebepli oqiwdi kesh basladi. U'sh aydan keyin Edison oqiwdan shetletildi, sebebi ol sabaqta mug'allimine itibar beriwge qiynaldi. Onin' Kanadada mug'allim bolip islegen anasi Edisondi u'yinde oqitti ha'm onin' jaqsi oqiwshi bolip shig'iwina ja'rdem berdi.
Edison 12 jasinda awiriwg'a ushiradi. Usi awiriwi ha'm poezd konduktori onin' qulag'inan tartiwi sebepli Edisonnin' shep qulag'i uliwma ha'm on' qulag'i 80 protsent geren' bolip qaldi. Ol Morze kodin ha'm telegraftin' paydalaniliwin u'yrendi, ha'm telegraf operatori sipatinda jumis islep basladi. 16 jasinda Edison o'zinin' birinshi oylap tabiwi "avtomatik qaytalawshi"ni oylap tapti. Bul qaytalawshi adamsiz stantsiyalar ortasinda telegraf signalin jiberedi, ha'm bul qa'legen adamnin' kodti awdarmalawg'a imka'niyat tuwdirdi.
1868 jili Edison Shig'isqa ko'shti ha'm Boston, Massachusetste Western Union kompaniasinda telegraf operatori sipatinda isledi. Ol ha'ptesine alti ku'n, ha'r ku'ni 12 saat jumis isledi, sonday-aq ol o'zinin' proektleri u'stinde tu'nge shekem islewdi dawam etti. Alti ay ishinde ol o'zinin' birinshi patentin aldi. Bul patent "elektrik dawis sanaw mashinasi" ushin berildi. Bul saylawlarda dawis beriwdi tezletti.
Keyin Edison New-York, New-Yorkqa ketti ha'm ol jerde ha'r qiyli u'skenelerdi on'law menen shug'illlandi. Al tu'nleri ol o'z proektleri u'stinde tinbay isledi. 29 jasinda Edison karbon o'tkizgish u'stinde islep basladi. Bul o'tkizgish Alexander Graham Bell oylap tapqan telefon dawisin ku'sheytip berdi. 1877 jili Edison dawisti jazdirip ha'm qayta oynaytug'in birinshi mashina - fonografti oylap tapti. Bul oylap tabiw oni du'nya ju'zine tanitti.
1879 jili Edison ko'birek waqit janatug'in elektrik lampochkani oylap tapti. Na'tiyjede lampochkalar du'nya ju'zi boylap ken' tarqaldi.

Shańaraǵı[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Ol 1871-jılı Mery Stilwil menen turmıs qurdı. Olardin' u'sh balasi boldi: Marion Estelle Edison (sonday-aq Dot dep atalg'an), Thomas Alva Edison, Jr. (sonday-aq Dash dep atalg'an) ha'm William Leslie Edison. Mary Edison 1884 jili qaytis bolg'an. Thomas Edison Floridadan jer satip aldi ha'm ol jerde jay saldi. Ol 35 jasinda 19 jasar Mina Millerge u'ylendi ha'm u'sh balali boldi: Madeleine Edison, Charles Edison (bul balasi a'kesi o'lgennen keyin onin' kompaniyasin basqardi ha'm keyinshelik New Jersey shtatinin' Gubernatori bolip saylandi), ha'm Theodore Miller Edison.

  1. 1,0 1,1 (unspecified title)
  2. 2,0 2,1 (unspecified title)
  3. 3,0 3,1 (unspecified title)
  4. 4,0 4,1 (unspecified title)
  5. // (unspecified title)