Qızılqum mámleketlik qorıqxanası
Qızılqum mámleketlik qorıqxanası — Buxara wálayatında Ámiwdáryanıń orta aǵımında, dáryanıń eki jaǵasında jaylasqan. Túrkmenstan menen shegaralas. Maydanı 10311 gektar, sonday-aq, orman menen oralǵan maydan 5338 gektar, 800 ge maydanı qumlı shól, 1883 (ga) gektar toǵayzarlıq. Dárya jaǵaları boylap arqa-batıstan qubla-shıǵısqa 30 km ge, shıǵıstan batısqa 3 km ge sozılǵan. Wazıypası qorıqxana aymaǵındaǵı ósimlik hám haywanat dúnyasın úyreniw, ilimiy tekseriw jumısların alıp barıw hám basqalar. Qorıqxana toǵayzarlıq hám qumlı shóllerden quralǵan. Iqlımı keskin kontinental, hawanıń qurǵaqlıǵı, temperaturanıń ózgerip turıwı, jawın muǵdarınıń kemligi menen ajıralıp turadı. Jawınnıń tiykarǵı bólegi (85-87%) qıs hám báhárde jawadı. Maksimal temperatura jazda 41-44°, qısta 20-21°. Topıraǵı qumlı, taqır tárizli, allyuvial otlaq, otlaqlı-batpaqlı tiplerden ibarat. Qorıqxana aymaǵında ósimliklerdiń 15 túri: toranǵıl, qamıs, boyan, jiyde, seksewil, qandim, cherkez, efemerler, Ózbekstan Qızıl kitabına kirgizilgen Bobrov astrageli, Korolkov shireshi, qızılqum kovragi ósedi. Qorıqxana haywanat dúnyasına bay hám hárqıylı. Omırtqalı haywanlardıń 359, suw háwizlerinde balıqlardıń 27, suwda hám de qurǵaqlıqta jasawshılardıń 2, jer bawırlawshılardıń 28, qustıń 267 hám sút emiziwshilerdiń 35 túri bar. Buxara buǵası (xongul), jeyran, barxan pıshıǵı, búrkit (Ózbekstan Qızıl kitabına kirgizilgen), shaǵal, jabayı shoshqa (dońız), shól pıshıǵı, túlki, ámiwdárya tustawıǵı, kepter, qara ǵarǵa, qubla hám toǵay búlbilleri ushıraydı. Buxara buǵası bólek qorǵaladı. Qorıqxanada onıń haywanat hám ósimlikler dúnyasın saqlaw, kóbeytiw, úyreniw boyınsha ilimiy hám ámeliy áhmiyetke iye bolǵan izertlew jumısları alıp barıladı.