Árebek

Árebek

Árebek murınǵa taǵılatuǵın bezeniw buyımı,altın hám gumisten domalaq kóriniste islenedi,bir shetinde ildiretuǵın ilmegi boladı. Aylanba kórinisli jerine iri,mayda noqatlar,marjan monshaq dizip ótkeriledi,jińishke sım bir neshe qatar aynaldırıp oraladı.Sol sımnıń qaptalına úsh múyeshli noqatqa  3 dana feruza qas ornatılǵan.Júdá qádirli bezeniw buyımı.

"Piste murınıńda tilla árebek". Ájiniyaz Qosıbay ulı.

ÁREBEK

ÁREBEK termini murınǵa taǵatuǵın halqa degen mánisti ańlatadı. Bunı zergerlerimiz altınnan, gúmisten jasaydı. Qaraqalpaq árebekleri basqa xalıqlar árebeklerinen ajıralıp turadı.

Orenburg general gubernatorlıǵınıń rásmiy elshisi M. Galkin:--"Júz kelbeti qırǵız hayal-qızlarınan gózzallıraq bolıp, dımaǵına (murnına) halqa (árebek) taǵadı",--dep qaraqalpaq hayal-qızlarına sıpatlama bergen.

Riza Kuli Mirza 1874--jılı Shımbayǵa kelgende:---"Olardıń dımaǵındaǵı halqa kelbetlerin buzıp turadı",--dep jazıp qaldırǵan.

Árebek, ásirese, XIX ásirdiń aqırlarında házirgi Qaraqalpaqstannıń arqa regionlarında keń tarqalǵan.

1930--jıllarǵa kelip, hátteki, awıllıq jerdegi hayal-qızlarda árebek taǵıudı toqtatqan.

1950--jıllarǵa kelip, árebekti sırǵa esabında taǵa baslaǵan. Bul taǵınshaq haqqında XIX ásir qaraqalpaq ádebiyatında kóplep ushırasadı.