Alpamıs dástanı

Wikipedia, erkin enciklopediya

Alpamıs dástanı - "Alpamıs" tıń qaharmanlıq nusqasınıń variantları XX ásirdiń basında jazıp alınıp, baspa sózde kóriniwi sol dáwirden baslanadı. Eń birinshi basılıp shıqqan Jiyemurat jıraw "Alpamıs"ı. Dástanınıń ekinshi variantı 1934-ılı Ógiz jırawdan Q.Ayımbetov tárepinen jazıp alındı. Úshinshi variantı 1955-jılı Qıyas jırawdan jazıp alındı. Tórtinshi variantı 1957-jılı Qurbanbay jırawdan, besinshi variantı 1958-jılı Esemurat jırawdan R. Xojambergenov tárepinen, altınshı variantı 1959-jılı Arzımbet jırawdan Q.Maqsetov tárepinen, jetinshi variantı 1959-jılı Karam jırawdan A. Jamalov, N. Kamalov, Q. Mambetnazarovlar tárepinen, segizinshi varinatı 1960-jılı Táńirbergen jırawdan A.Jamalov tárepinen jazıp alındı.

"Alpamıs" dástanınıń tiykarǵı ideyası barlıq milliy nusqalarǵa ser salǵanda, ásirese solardıń tolıǵı qaraqalpaq, ózbek, qazaq versiyalarına súyengende ruwlardıń birigiwi ushın gúresiw bolıp esaplanadı. "Alpamıs" dástanınıń tiykarǵı ideyasınıń ashılıwı, er júrkelik qásiyetleri, Qarajan menen doslasıw, Tayshıxanǵa qarsı gúres alıp barıwı, ishki hám sırtqı dushpanlardıń qıyratılıwı menen izbe-izlik penen dálilenip otıradı. "Alpamıs" dástanındaǵı bahalı ideyalardıń tiykarǵılarınan bir tuwǵan eldi súyiw onıń ar-namısı ushın gúresiw-tereń patriotizm sezimleri bolıp esaplanadı.