Bahalaw

Wikipedia, erkin enciklopediya

Bahalaw – bul esap obektlerin natural o'lshemlerden pul o'lshemlerge o'tkiziw usılı bolıp tabıladı. Bahalaw arqalı buxgalteriya esabında ha'r qıylı o'lshemlerde ko'rsetilgen esap obektlerin ulıwmalastırıwg'a erisiw mu'mkin. Mısalı, tiykarg'ı qurallar, materiallıq emes aktivler, investitsiyalar, materiallar, shet el valyutası ha'm tag'ı da basqalar ulıwmalasqan o'lshem – pul o'lsheminde ko'rsetiledi.

Bahalaw ja'rdeminde xojalıq qarjılarına sarplang'an ha'm xojalıq protsessinde paydalanılg'an, tovar ha'm miynet qa'rejetlerin durıs ko'rsetiliwi ta'miyinlenedi. Sonın' ushın buxgalteriya esabında xojalıq qarjıların bahalaw tiykarında olardın' haqıyqıy o'zine tu'ser bahasın esaplaw du'ziledi. O'zine tu'ser baha formalanıwı ha'm islep shıg'arıwdın' bo'lek jerlerındegi basqa qun o'lshemlerinin' formalanıwı tuwrısında tolıg'ıraq mag'lıwmatqa iye bolıw ushın bahalawdın' basqa usılları da qollanıladı. Ma'selen, tiykarg'ı qurallar, materiallıq emes aktivler, olardı satıp alıw, qurıw ha'm tiklew da'slepki qunı boyınsha ha'm de tozıw summası alıp taslang'annan keyingi qaldıq, yag'nıy sap qunı boyınsha bahalanadı. Tozıw yamasa amortizatsiya esaplaw tiykarg'ı qurallardın' bahasın anıqlastırıw usılı esaplanadı. Shiyki zat ha'm materiallar, basqa tovar materiallıq zapaslar haqıyqıy o'zine tu'ser baha menen bir qatarda ko'tere satıw bahası, normativ o'zine tu'ser baha boyınsha, tayar o'nim islep shıg'arıw joba o'zine tu'ser bahası boyınsha esaplanadı. Miynet haqını esaplaw a'hmiyetine qaray miynet o'lshemin pul o'lshemine o'tkeriw usılı esaplanadı.