Buwın únlesligi

Wikipedia, erkin enciklopediya

Buwın úlesligi

Sózler juwan buwınlardan da, jińishke buwınlardan da jasala beredi. Mısalı: a-dam-lar, te-mir-shi.Eger sózlerdiń aqırǵı buwını juwan bolsa, oǵan qosılatuǵın qosımtalar da juwan, aqırǵı buwını jińishke bolsa, qosımtalar da jińishke bolıp keledi: a-ǵash-lar-dıń, gúl-ler-diń. Sózdiń keyingi buwınınıń juwan-jińishkeligine qaray soǵan sáykes qosımtalardıń da juwan yàki jińishke bolıp jalǵanıp keliwine buwın únlesligi dep ataladı. Mısalı: bala-lar, erik-ler, tal-lar-dıń,balıq-shı-lıq, etik-shi-lik. Biraq, -kesh, -paz, -xor, -xana, -ger qosımtaları buwın únlesligi qaǵıydasına baǵınbaydı. Olar sózdiń túbiri juwan buwınlı bolsa da, jińishke buwınlı bolsa da birdey jalǵana beredi. Mısalı: paxta-kesh, óner-paz, xızmet-ker. Sózdiń aqırı nk, ks, kt, rk, st qosarlı dawıssızlarına pitken sózlerge jińishke buwınlı qosımtalar jalǵanadı. Mısalı: bank-ke, tank-ti, boks-ten, tekst-ti, punkt-ke, park-tiń