Buwazlıq

Buwazlıq — urǵashı haywan organizminde hámileni alıp júriw dáwirindegi fiziologikalıq jaǵday. Bul process atalanishdan baslanıp jetik hámilemiń tuwılıwı menen tawsıladı. Buwazlıq bir hámileni hám kóp hámileli bolıwı múmkin. Buwazlıqtıń keshiwine qaray fiziologikalıq hám patologikalıq túrlerge bólinedi. Fiziologikalıq Buwazlıq ana hám hámile organizmlerinde processlerdiń normada keshiwi menen xarakterlenedi. Patologikalıq Buwazlıqta ana hám hámile organizminde fiziologikalıq processler buzıladı hám Buwazlıq múddetine jetpey tawsıladı yamasa hámile nuqsanlı tuwıladı. Siyir, biye, túye hám basqa haywanlar buwazlıǵı 5—6 aylıǵınan tósin uqalap hám tuwrı ishekke qol tıǵıp anıqlanadı. Bunda bala qattı hám qozǵalıwshań tuyiledi, emshekte shıǵırge uqsas element payda boladı. Buwazlıqtıń sońǵı dáwirinde jelin úlkenlesedi. Qoy, eshki, shoshqa, ıyt hám basqa mayda haywanlar buwazlıǵı tósin uqalap hám labratoriyada qan, sidik, sút, júnin serologik, biologiyalıq hám ximiyalıq ózgerislerdi tekseriw tiykarında anıqlanadı. Buwaz haywanlarda siklik kuyukish belgileri joǵaladı. Haywanlar juwas, ıqtıyatlı bolıp, tez júrmeydi, ıshteyi ashıladı. Buwazlıqtıń sońǵı dáwirinde haywan azıp, qarınıń oń tárepi nızamsız ózgeredi, shaqlarınıń ushı jińishkelesedi. Buwazlıqdıń jaqsı ótiwi ushın buwaz haywanlardı taza, jeńil azıq penen baǵıw, qisda suwıq suw ishkizbew kerek. Siyirlardıń tuwıwına 1, 5—2 ay qalǵanda sawıwdı toqtatıp, tiyine qalıń ultaraq salıp turıladı. Jumıs haywanları salmaqli isde isletilmeydi.[1]

Derekler

ÓzME, Birinshi tom, Tashkent, 2000-jıl