Dánekerlik xizmettegi sózler

Geypara soraw almasıqları hám dep, dese, degenshe kómekshi sózleri dánekerlik xızmette qollanıladı. Olar túpkilikli dánekerler sıyaqlı qospa gáp quramındaǵı jay gáplerdi bir-biri menen hár túrli mánilerde baylanıstıradı.Dánekerlik xızmettegi sózler mınalar: 1. Qansha-sonsha, qanday-sonday, qalay-solay, qanshelli-sonshelli, qanshama-sonshama, qayda-sonda, qaydan-sonnan t.b. Bul juplasıp kelgen sózlerdiń birinshi sıńarları dáslepki jay gápte qollanıladı da, sońǵı sıńarı ekinshi jay gápte keledi. M ı s a l ı : 1. Balıq qansha mol bolsa, aqsha sonsha kóp boladı. (As.M.) 2. Aldınǵı arba qaydan júrse, sońǵı arba da sonnan júredi. (Naqıl)Birinshi gáptiń jay gápleri qansha-sonsha sózleri arqalı salıstırıwshılıq mánide, ekinshi gáptegi qaydan-sonnan sózleri jay gáplerdi orın mánisinde baylanıstıradı. 2. Dep, dese, degenshe kómekshi sózleri dánekerlik xızmette kelgende, kóbinese sebep, maqset, waqıt, shárt baǵınıńqılı qospa quramındaǵı jay gáplerdi baylanıstırıw ushın qollanıladı.M ı s a l ı : 1.  Ol saǵan barmayman dese, Begjan kúsh kórsetip barıwǵa zorlaydı. (Ó.  A.) 2. Ondatra qaqpandı súyrep ketpesin dep, ol ernektegi qamısqa qaqpandı muqıyatlap baylap qoydı. (K. S.)