Feminizm
Feminizm - bul ulıwma maqsetke iye bolǵan siyasiy, social háreketler, ideologiyalar hám filosofiyalar kompleksi: gender normalarına tiykarlanǵan hayallar huqıqların keńeytiw, hayallar huqıqları hám patriarxal bólsheklerden qutılıw arqalı teń huqıqlıqtı saqlap qalatuǵın insan tájiriybesi. Ol hayallardıń huqıq hám máplerin júzege shıǵarıwdan tısqarı, er adamlar hám hayallar ortasındaǵı teńlikti kóterip shıǵaratuǵın bir qansha háreketler, teoriyaler hám filosofiyalardı óz ishine aladı[1][2][3][4][5]. Meggi Xum hám Rebekka Uokerdiń pikirine qaraǵanda, feminizm tariyxın úsh “tolqın”ǵa ajıratıw múmkin[4][6]. Birinshisi XIX ásir hám XX ásir baslarında, ekinshisi 1960-1970-jıllarda, úshinshisi bolsa 1990-jıldan tap házirgi kúnge shekem bolǵan. Feministik teoriya bul hayallar háreketlerinen payda bolǵan hám feministik geografiya, feministik tariyx hám feministik kórkem ádebiyatqa baylanıslı sın pikirler túrli pánlerde óz kórinisin tapqan.
Feminizm tiykarınan Batıs jámiyetiniń mádeniyattan tartıp nızamǵa shekem bir qansha tarawlarında húkimran bolǵan kelesheklerdi ózgertti. Isker hayallar hayal-qızlardıń nızamlı huqıqları (shártnama huqıqları, múlkshilik huqıqlar, saylaw huqıqları), hayallardıń avtonomiya hám dene qol qatılmaslıǵı, abort qılıw huqıqları hám reproduktivlik huqıqları (sonday-aq, kontracepciya qurallarınan paydalanıw hám sapalı antenatal kútim), hayallar hám qızlardı shańaraqtaǵı zorlıqtan qorǵaw ushın kampaniya júrgizdi, jınıslıq zorlıq hám zorlaw[1][7][8], miynet huqıqları, sonday-aq, tuwıw demalısları (dekret) hám miynet haqı teń huqıqlar hám kemsitiwdiń basqa barlıq formaların tilge alıp ótti[9][10].
Derekler
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]- ↑ 1,0 1,1 Cornell, Drucilla. At the heart of freedom: feminism, sex, and equality. Princeton University Press, 1998. ISBN 978-0-691-02896-5.
- ↑ Humm, Maggie. , 1992. ISBN 0-231-08072-7.
- ↑ Collins Dictionary and Thesaurus, 2006. ISBN 0-00-722405-2.
- ↑ 4,0 4,1 Humm, Maggie. The dictionary of feminist theory, 1990 — 278 bet. ISBN 0-8142-0506-2.
- ↑ Agnes, Michael. Webster's New World College Dictionary, 2007. ISBN 0-7645-7125-7.
- ↑ Walker, Rebecca „Janeiro/Fevereiro de 1992“,. Becoming the Third Wave, 1992 — 39–41 bet.
- ↑ Echols, Alice. Daring to be bad: radical feminism in America, 1967-1975. University of Minnesota Press, 1989 — 416 bet. ISBN 0-8166-1787-2.
- ↑ Campaign: Stop Violence against Women
- ↑ Price, Janet. Feminist theory and the body: a reader. Routledge, 1999 — 487 bet. ISBN 0-415-92566-5.
- ↑ Messer-Davidow, Ellen. Disciplining feminism: from social activism to academic discourse. Duke University Press, 2002.