Ferrari

Wikipedia, erkin enciklopediya

Ferrari SpA (/ f ə ˈ r ɑːr i / italyancha: [ferˈraːri]) — Italiyanıń Maranello qalasında jaylasqan sánatli sport avtomobilleri óndiriwshi kompaniya. 1939 -jılda Enzo Ferrari tárepinen alfaromeo. com/ Alfa Romeo báyge bóliminden Auto Avio Costruzioni atı menen tiykar salınǵan kompaniya esaplanadı. Kompaniya 1940 -jılda birinshi mashinasın islep shıǵarǵan hám 1947-jılda óziniń birinshi Ferrari nıshanlı avtomobilin ommaga kórsetken.

1939-jıl 13-sentyabr
Fayl:Scuderia Ferrari (cropped).png
Exor Nv

fiat. com/ Fiat SpA 1969 -jılda Ferrarining 50% úlesin satıp aldı hám 1988-jılda óz úlesin 90% ge shekem keńeytirdi. 2014-jıl oktyabr ayında com/ Fiat Chrysler Automobiles (FCA) Ferrari SpA'ni FCA'dan ajıratıw niyetin járiyaladı. daǵazaǵa kóre, FCA Ferrarining 90% ga iyelik etedi[1][2]. Ajırasıw 2015-jıl oktyabr ayında investing. com/equities/ferrari-nv Ferrari Nv ni (Niderlandiyada dizimge alınǵan kompaniya ) Ferrari SpA toparınıń jańa xolding kompaniyası retinde shólkemlesken. Ajırasıwdıń qalǵan basqıshları arqalı FCA dıń Ferrari biznesindegi aktsiyaları FCA aktsiyadorlariga bólistirildi, 10% bolsa Piero Ferrari ga tiyisli bolıwda dawam etdi[3][4]. Spin-off 2016 -jıl 3-yanvarda juwmaqlandi[5].

Kompaniya óziniń pútkil tariyxı dawamında báyge degi turaqlı jumıstiroki menen, ásirese, eń áyyemgi hám eng tabıslı báyge jámááti bolǵan, eń kóp konstruktorlar chempionatlarini (16 ) ótkergen hám eń kóp aydawshıları formula1. com/ Formula 1 báygelerinde turaqlı jumıstiroki menen belgili kompaniya bolıp tabıladı. Formula 1 poygalarida 15 ten zıyat jeńiske erisken[6]. Ferrari avtomobilleri ádetde tezlik, sánat hám baylıq ramzi retinde kóriledi[7]. Ferrari avtomobilleri 165 000 kvadrat metr (16, 5 gektar ) Maranello zavodında islep shiǵarıladı. 2014-jılda Ferrari com/ Brand Finance tárepinen dúnyadaǵı eń kúshli brend dep tapildi[8]. 2018-jıl iyun ayında 1963-yilgi 250 GTO 70 million dollarǵa sotilib, tariyxdagi eń qımbat avtomobilge aylandı[9][10]. 2021-jıl jaǵdayına kóre, Ferrari 52, 21 milliard dollar menen bozor kapitallashuvi boyınsha 10 -iri avtomobil óndiriwshisi esaplanadı[11].

Tariyxı[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Enzo Ferrari jáne onıń artında Ferrari ramzi Kavallino Rampante

1929 -jılda Enzo Ferrari shtab-kvartirasi Modenada jaylasqan Scuderia Ferrari kompaniyasın shólkemlestirgen. Ol daslep jol avtomobillerin islep shıǵarıw ideyasına qızıqmaǵan edi. Scuderia Ferrari (aytılıw [skudeˈriːa]) sózbe-sóz " Ferrari turaqlı" degen mánisti ańlatadı hám ádetde " Ferrari jámááti" mánisinde isletiledi. Ferrari mırza aydawshılar ushın alfaromeo. com/ Alfa Romeo báyge avtomobillerin aldı hám maydanǵa túsirdi 1933-jılda Alfa Romeo óziniń ishki báyge jámáátin tark etdi hám ferrari. com/en-EN/formula1 Scuderia Ferrari onıń jumısshı toparın iyeledi[12]. Scuderia Alfaning eń sońǵı texnikalıq qásiyetlerine iye Gran-pri avtomobillerin aldı hám Tazio Nuvolari hám Axille varzi sıyaqlı kóplegen ataqlı aydawshılardı maydanǵa túsirdi. 1938-jılda Alfa Romeo taǵı óziniń báyge iskerligin óz ishine alıp, Alfa Corseni quradı. Milanda hám Enzo Ferrarini jańa báyge bólimi menejeri retinde yolladi. usınıń menen Scuderia Ferrari tarqatıp jiberildi[13].

1939 -jıl sentyabr ayında Ferrari keminde tórt jıl dawamında báyge yamasa báyge avtomobilleri menen baylanıslı halda Ferrari atınıń isletmaslik shárti menen Alfa Romeoni tark etdi[14]. Bir neshe kúnden keyin onıń shtab-kvartirasi eski ferrari. com/en-EN/formula1 Scuderia Ferrari zavodlarında jaylasqan Auto Avio Costruzioni kompaniyasına tiykar salındı. 1940 -jılda Ferrari upwiki. one/wiki/Type_Four_platform Fiat platformasi tiykarındaǵı Tipo 815 v báyge avtomobilin islep shıǵara basladı. Bul birinshi Ferrari avtomobili edi hám 1940 -jılda Mille Migliade depyut etken, biraq Ekinshi Jáhán urısı sebepli ol kem básekine iye edi. 1943-jılda Ferrari zavodı Maranelloga kóship ótti, sondan berli zavod sol qalada qaldı. Zavod Birlespeshiler tárepinen bombardimon etilgen hám keyinirek qayta qurılǵan.

Ferrari 125 S markası

Birinshi Ferrari nıshanına iye avtomobil 1947-jıl 125 S bolıp, 1, 5 L v12 dvigateli menen úskenelestirilgen. Enzo Ferrari qalelamagan halda Scuderia Ferrari kompaniyasın finanslıq támiynlew ushın óz avtomobillerin yasadi hám sotdi[15].

Scuderia Ferrari atı zavod báyge mashinaların ańlatıw hám olardı klientler gruppaları tárepinen islep shıǵarılǵan avtomobillerden ajıratıp turıw ushın qayta tiklendi[14].

1960 -jılda kompaniya co. za/ SEFAC SpA (Società Esercizio Fabbriche Automobili e Corse) atı astında mámleket korporatsiyasi retinde qayta dúzilgen[16].

1969 -jıl basında Fiat Ferrari'ning 50% úlesin aldı. Tuwrıdan-tuwrı nátiyje ámeldegi investitsiya qarjlarınıń kóbeyiwi boldı hám islep shıǵarıwdı Fiatning Turindagi zavodınan Ferrari dvigatelli Fiat Dino ótkeriw ushın mólsherlengen zavodtı keńeytiw boyınsha jumıslar tezlik penen baslandı. Ferrari qatarına jańa model investitsiyaları da o'sdi.

Ferrari 166 MM Barchetta

1988-jılda Enzo Ferrari Ferrari F40 dıń shıǵarılishini qadaǵalaw etdi. Sol jıldıń aqırında opatınan aldın shıǵarılǵan sońǵı jańa Ferrari edi. 1989 -jılda kompaniya Ferrari SpA dep qayta at berildi[17]. 2002-jıldan 2004-jılǵa shekem Ferrari sol waqıttaǵı eń operativ modeli bolǵan Enzo ni islep shıǵardı. Ol usınıs etilgen hám kompaniya tiykarlawshisi Enzo Ferrari húrmetine atalǵan. Ol F40 hám F50 den dawam etiwshi F60 dep atalıwı kerek edi, lekin olar onı Enzo dep atawdı. Daslep ol sadıq hám turaqlı klientlerge usınıs etilgen, hár bir 399 (Vatikanǵa qayırqomlıq ushın berilgen 400 dane avtomobilden tısqarı ) bahası 650 000 dollardı quraǵan.

2012-jıldıń 15-sentyabrinde ma`nisi 162 million dollardan artıq bolǵan 964 Ferrari avtomobili ru/ Silverstoun trassasida bolıp ótken Ferrari Driving Days ilajında qatnasdı hám Silverstoun trassasida jáhán rekordini ornatdi[18].

Ferrarining burınǵı bas direktorı hám baslıǵı Luka Di Montezemolo 23 jıldan keyin kompaniyadan iste'foga shıqtı. Onıń ornına Amedeo Felisa keldi hám aqır-aqıbetde, 2016 -jıl 3-mayda Amedeo iste'foga shıqtı jáne onıń ornına Ferrari kompaniyasınıń bas direktorı hám Ferrari kompaniyası baslıǵı Serxio Markionne keldi. 2018-jıl iyul ayında Markionne ornına basqarıw keńesi aǵzası reuters. com/article/orubs-ferrari-ceo-idRUKBN28 L0 R7-ORUBS Lui Kamilleri bas direktor,Jan Elkann bolsa baslıq etip tayınlandi[19].

Ferrari 250 GT Coupe

2014-jıl 29 -oktyabrda Fiat hám Chrysler óndiriwshileri ortasındaǵı qosıw nátiyjesinde júzege kelgen FCA toparı óziniń sánatli brendi Ferrari dıń bóliniwin járiyaladı. Maqset Ferrarini ǵárezsiz brendga aylandırıw edi. Onıń úlesi 2015-jılda IPOda sotildi[20]. Ferrari 2015-jıl 20 -oktyabrda bazar jabılǵannan keyin óziniń dáslepki ǵalabalıq usınısın rásmiy 52 dollarǵa bahaladi[21].

2020 -jıl 10 -dekabrde bas direktor Lui Kamilleri bas direktor lawazımın ketiwın hám baslıq Jan Elkann turaqlı miyrasxor tańlanmaguncha waqtınshalıq bas direktor lawazımına kirisiwin járiyaladı[22].

2021-jıl 9 -iyun kúni kompaniya sentyabr ayınan baslap Jenevada jaylasqan st. com/content/st_com/en. html STMicroelectronics kompaniyasınan Benedetto vigna óziniń náwbettegi bas direktorı etip tayınlanǵanın járiyaladı[23].

Prezidentler[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Avtosport[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Kompaniya baslanǵanınan berli avtosport menen shuǵıllanıp, bir qatar taypalarda, atap aytqanda,formula1. com/ Formula 1 hám sport avtomobilleri báygesinde óziniń ferrari. com/en-EN/formula1 Scuderia Ferrari sport bólindi arqalı, sonıń menen birge, basqa jámáátlerge avtomobiller hám dvigatellerdi jetkiziw hám bir retlik báyge ceriyalarida qatnasıp keledi.

1940 -jıl AAC 815 Enzo Ferrari tárepinen islep shıǵılǵan birinshi báyge mashinası boldı, eger ol Ferrari modeli retinde bayramlanmagan sonda da.

Ferrari 312 T2

Scuderia Ferrari[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Scuderia Ferrari avtosportning bir neshe taypalarında qatnasqan, eger ol házirde tek rásmiy túrde Formula 1 de qatnasıp atır. Bul 1950-jılda islengeninen berli Formula 1 jáhán chempionatında turaqlı túrde qatnasqan birden-bir jámáát bolıp tabıladı. Xose Froilan Gonsales 1951-jıl Britaniya Gran-prisida jámáátke F1 boyınsha birinshi jeńisin keltirdi.

Alberto Askari bir jıl ótip Ferrariga birinshi haydovchilar chempionatini usınıs etdi. Ferrari chempionatdagi eń ǵarrı hám eń tabıslı jámáát bolıp tabıladı. Bul jámáát derlik barlıq Formula 1 rekordlariga iye.2014-jıl jaǵdayına kóre, jámááttiń rekordlari 15 aydawshılar boyınsha jáhán chempionati, 16 konstruktorlar ortasındaǵı jáhán chempionati, 221 Gran-pri jeńisi, 679 úlken sıpaǵa shıǵıw, 207 pole pozitsiyasi hám 890 ta Grand Prixda 230 ta eń tez aylanıwlardı óz ishine aladı. 2014 -jılda paydalanılǵan 19 trekdan 8 tasi F2004, taǵı 3 tasi F2003-GA,F2008 hám F10 tárepinen ornatılǵan davra rekordlariga iye.

errari F2003-GA
Ferrari 512 BB LM 2

Ferrari aydawshıları arasında :Tazio Nuvolari,Xose Froilan Gonsales,Xuan Manuel Fanjio,Alberto Askari,Luidji Chinetti,Eugenio Kasteletti,Moris Trintignant,volfgang fon Trips,Pıl Xill,Olivye Gendexen,Piter Xillin, Ginkarindo, Piter Xilix,Ritsian,Piter Xillin,Amon,Jan Surtees,Lorenzo Bandini,Ludoviko Skarfiotti,Jeki Ickx,Mario Andretti,Kley Regazzoni,Niki Lauda, ​​Karlos Roytemann,Jodi Shekter,Gilles vilnev,Dide Pironi,Patrik Támbiy,Rene Arnoux,Mishel Alboreto,Gerxard Berger,Nayjel Mansel,Maykl Jeylo Barbenst,Maykl Jeylo Albens,Alain Albens,Felipe Massa,Kimi Raikkönen,Fernando Alonso,Sebastyan Fettel,Charlz Lekler hám kichik Karlos Sayns sıyaqlı uqıplı Ferrari aydawshıları bar.

2006 -yilgi máwsim aqırında jámáát basqa F1 jámáátleri menen birge tamaki óndiriwshileri menen qáwenderlik shártnamalarini tamamlawǵa wáde bergeninen keyin Marlboroga olarǵa qáwenderlik etiwine ruqsat beriwde dawam etip, tartıslarǵa sebep boldı. Bes jıllıq shártnamaǵa kelisip alındı jáne bul 2011-jılǵa shekem tawısılmasa da, 2008-jıl aprel ayında Marlboro óziniń Ferrari avtomobil markasınan waz keshti.

Formula 1 den tısqarı, Ferrari kóp jıllar dawamında parallel túrde ámeldegi bolǵan eki programma sportkar báygelerinde de mashinalar menen shuǵıllanǵan.

1949 -jılda Luidji Chinetti 166 M tezlikte Ferrarining avtosport boyınsha birinshi jeńisi -Le Manda 24 saatlıq jeńiske eristi. Ferrari 1953-jılda islengen sport avtomobilleri boyınsha Jáhán chempionatining dáslepki jıllarında ústinlik etdi hám óziniń dáslepki toǵız jılınan etti jıl dawamında chempionlikti qolǵa kirgizdi.

1962-jılda chempionat formatı ózgergende, Ferrari 1965-jılǵa shekem hám 1967-jılǵa shekem hár jılı keminde bir taypada ataqlardı qolǵa kirgizdi. Enzo 1973-jıldan keyin sport avtomobilleri báygesin ketiwǵa hám Scuderia Ferrariga tek Formula 1 ge itibar qaratıwǵa ruqsat beriwge qarar etiwinen aldın 1972-yilgi Makes jáhán chempionatında Ferrari bir juwmaqlawshı chempionlikti qolǵa kirgizdi.

Ferrari sport avtomobilleri boyınsha jáhán chempionati máwsimlerinde olar Le Manning 24 saatida kóbirek utıwdı, zavod jámááti bolsa 1954-jılda birinshi ret uttı. Keyin, 1960 -jıldan 1964-jılǵa shekem izbe-iz besew jeńiske erisildi. Luiji Chinetti basshılıǵındaǵı Arqa Amerika báyge jámááti (NART)Ferrari 1965-jılda Le Mansdagi sońǵı jeńisin qolǵa kirgizdi.

Eger Scuderia Ferrari 1973-jıldan keyin sport avtomobillerinde qatnaspaǵan bolsa -de, olar waqıtı -waqıtı menen jeke shaxslar ushın hár qıylı tabıslı sport avtomobillerin yasadilar. Bularǵa 1970-jıllarda 512 BB LM, 1990 -jıllarda IMSA GT chempionatında jeńimpaz shıqqan 333 SP hám házirde óz klasslarında chempionlikti qolǵa kiritip atırǵan 458 GT2 hám GT3 kiredi.

Basqa jámáátler ushın báyge avtomobilleri[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Óziniń pútkil tariyxı dawamında Ferrari óziniń Scuderia Ferrari jámáátinen tısqarı, basqa qatnasıwshılarǵa báyge avtomobillerin jetkezip bergen.

1950-1960 -jıllarda Ferrari bir qatar jeke qatnasıwshılar hám basqa jámáátlerge Formula 1 avtomobillerin jetkezip bergen. Ataqlı mısallardan biri Toni vandervell jámááti bolıp, olar ózleriniń vanwall avtomobillerin jaratıwdan aldın Thinwall Special ózgertirilgen Ferrarilar menen báygege shıǵıwǵan.Arqa Amerika báyge komandasınıń 1969 -yilgi máwsimdiń sońǵı úsh raundidagi qatnasıwları Scuderia Ferraridan basqa jámááttiń Ferrari avtomobili menen Jáhán chempionati Gran-prisiga kiriwiniń sońǵı jaǵdayları edi[24].

Ferrari 2008-2009 -yilgi máwsimnen baslap A1 Grand Prix ceriyasi ushın v8 dvigatelleri menen tolıq avtomobillerdi jetkezip berdi[25]. Mashina Rori Birn tárepinen islep shıǵılǵan hám 2004-yilgi Ferrari Formula 1 mashinasına uqsap jaratılǵan.

Ferrari házirde óziniń 458-báyge versiyasi ushın klient GT programmasın jumısqa túsiredi hám bunı 1990 -jıllardıń aqırındaǵı 355-den aldınǵı 458-dıń ótken zamanlasları ushın ámelge asırdı.American Risi Competizione hám Italiyanıń AF Corse jámáátleri sıyaqlı jeke jámáátler Ferrari GT báygeshıları menen jıllar dawamında júdá tabıslı boldı.Audi R8,McLaren MP4-12 C hám BMW Z4 (E89 ) dıń bunday báyge versiyaları menen báseki qılıw ushın shıdamlı sport avtomobilleri báygesi ushın islep shıǵarılǵan bul avtomobil tabıslı boldı, biraq ózinden aldınǵı F430 sıyaqlı tabıslı emes.Ferrari Challenge- bul Ferrari 458 ushın bir retlik báyge ceriyasi bolıp tabıladı. TheFXX jol háreketi ushın nızamlı emes hám sol sebepli tek trek waqıyaları ushın isletiledi.

Avtomobilleri[redaktorlaw | derekti jańalaw]

1947-yilgi Ferrari 166 Inter Touring Berlinetta

Ferrari atı menen islep shıǵarılǵan birinshi avtomobil 125 S edi. Bul kishi eki otırǵıshlı sport/poyga v12 avtomobilinen tek ekewi islep shıǵarılǵan. 1949 -jılda 166 Inter usınıldı, bul kompaniyanıń iri sayaxat avtomobilleri bazarına sezilerli qádem qoyǵanın ańlatadı. Birinshi 166 Inter Carrozzeria Touring Superleggera tárepinen islep shıǵılǵan kuzovli tórt otırǵıshlı (2+2) berlinetta kupesi edi. Jol avtomobilleri demde Ferrari satıwınıń tiykarǵı bólegine aylandı.

Dáslepki Ferrari avtomobillerinde, ádetde,Pininfarina,Scaglietti,Zagato,vignale hám Bertone sıyaqlı ǵárezsiz tárbiyashılar tárepinen islep shıǵılǵan hám maslastırılǵan kuzovlar bar edi.

Túp jol avtomobilleri ádetde eki otırǵıshlı old dvigatelli v12 lar edi. Bul platforma 1950-1960 -jıllar dawamında Ferrariga áp-áneydey xızmet etken. 1968 -jılda Dino birinshi eki otırǵıshlı arqa orta dvigatelli Ferrari retinde usınıldı. Dino tiykarınan v6 dvigateli menen islep shıǵarılǵan, biraq v8 modeli de islep shıǵılǵan. Bul arqa orta dvigatel tártibi 1980-1990 -jıllar hám házirgi kunge shekem kóplegen Ferrarilarda qollanila baslandı. Házirgi jol avtomobilleri ádetde v8 yamasa v12 dvigatellerinen paydalanadı, v8 modelleri markanıń ulıwma óndirisiniń yarımınan kóplegenin quraydı. Tariyxan Ferrari da yassi 12 dvigatel islep shıǵarǵan.

Birqansha waqıt Ferrari orta dvigatelli v8 avtomobilleriniń (2+2) versiyasın jarattı. Eger olar 2 otırǵıshlı kásipleslerinen talay parq qilsa da, GT4 hám Mondial da 308 GTB menen bekkem baylanıslı edi.

Ferrari Berlinetta Boxer

Ferrari 1973-jılda Berlinetta Boxermenen orta dvigatelli 12 cilindrli jangga kirdi. Keyinirek Testarossa (sonıń menen birge, orta dvigatelli 12 cilindrli) barlıq dáwirler degi eń ataqlı hám ataqlı Ferrari jol avtomobillerinen biri bolıp qalıp atır.

Kompaniya, sonıń menen birge, bir neshe old dvigatelli (2 + 2) avtomobillerin islep shıǵardı, olar jaqında v12 modeli Lusso hám v8 modelleri Roma,Portofino hám Lusso Tmenen juwmaqlandi. Kaliforniya v8 old dvigatelli (2+2) grand touring sport avtomobilleriniń ataqlı ámeldegi model liniyasini baslaǵanlıǵı menen ataqlı.

2010 -jıllardıń basınan LaFerrarimenen baslap, itibar ǵárezsiz tárbiyashı qurıwshılardan paydalanıwdan shetke shıǵıp, házirgi standartqa aylantırildi, Ferrari óziniń barlıq jol avtomobilleri dizayni ushın Centro Stile Ferrarining ishki dizayniga tayandi.

296 GTB

296 GTS

F8 Tributo

F8 Spider

Portofino M 812 Superfast 812 GTS 812 Competizione812 Competizione A SF90 Stradale SF90 Spider
* 2021-jılda usınıs etilgen
  • Arqa orta dvigatel, arqa dóngelek
  • Sport avtomobili
  • PHEv Twin-turbo v6 dvigateli
  • Sport kupesi / Hard-tap kabriolet
* 2019 -jılda usınıs etilgen
  • Arqa orta dvigatel, arqa dóngelek
  • Sport avtomobili
  • Eki turboli v8 dvigatel
  • Sport kupesi / Hard-tap kabriolet
*2017-jılda usınıs etilgen
  • Old hám orta dvigatel, arqa dóngelek
  • (2+2) grand tourer
  • Eki turboli v8 dvigatel
  • Qattı ústki kabriolet
* 2017-jılda usınıs etilgen
  • Old hám orta dvigatel, arqa dóngelek
  • Úlken sayaxatshı
  • v12 dvigatel
  • Sport kupesi / Hard-tap kabriolet
* 2019 -jılda usınıs etilgen
  • Old orta dvigatel, arqa dóngelek
  • (2+2) grand tourer
  • Eki turboli v8 dvigatel
  • Sport kupesi
Fayl:2019 Ferrari 812 Superfast S-A 6. 5.jpg

Maslastırıw[redaktorlaw | derekti jańalaw]

1950-1960 -jıllarda klientler mashinalardı tuwrıdan-tuwrı zavoddan harid ete baslawdi[26]. Maranellodan shıqqan hár bir Ferrari individual klienttiń buyırtpasına muwapıq islep shiǵarıladı. Usı mánisten alıp qaraǵanda, hár bir avtomobil málim bir klient qálewiniń ayriqsha nátiyjesi bolıp tabıladı.

Ferrari bul kontseptsiyanı óziniń aldınǵı Carrozzeria Scaglietti programması menen rásmiylestirdi. Bul jerde usınıs etilgen variantlar báyge otırǵıshları, arqa kórinis kameraları hám basqa arnawlı bezewler sıyaqlı ádetiy edi. 2011-jıl aqırında Ferrari bul filosofiyanıń zárúrli jańalanıwın járiyaladı. Tailor Made programması klientlerge processtiń hár bir basqıshında qarar qabıllaw ushın Maranellodagi dizaynerlar menen islew imkaniyatın beredi. Bul programma arqalı derlik hár qanday bezew, hár qanday sırtqı reń yamasa hár qanday ishki material klienttiń qálewine qaray boladı. Programma túp dástúrdi dawam ettiredi hám hár bir avtomobildiń ayriqshalıǵı ideyasın aytıp otedi[27].

Superkarlar[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Enzo Ferrari

1984-jıl 288 GTO Ferrari superkarlari qatarında birinshisi esaplanadı. Bul násil Enzo Ferrari arqalı LaFerrarigacha cho'ziladi. 2019 -jıl fevral ayında 89 -Jeneva xalıq aralıq avtosalonida Ferrari óziniń sońǵı orta dvigatelli v8 superkari F8 Tributoni kórsetiw etdi[28].

Ferrari SF90 Stradale PHEv (Plug-ın Hybrid Electric vehicle) arxitekturasına iye bolǵan birinshi Ferrari bolıp, ol jaǵdayda ishki yonuv dvigateli ush elektr motor menen birlestirilgen, olardan ekewi ǵárezsiz hám old o'qda, úshinshisi bolsa old aksda jaylasqan[29].

Ferrari arnawlı joybarları[redaktorlaw | derekti jańalaw]

" Arnawlı joybarlar" programması 2000-jıllardıń aqırında Ferrari kompaniyasınıń jekelestiriw xızmeti retinde jumısqa túsirilgen bolıp, klientlerge zamanagóy Ferrari jol avtomobilleri tiykarında tayarlanǵan bir retlik jeke avtomobillerge ıyelew imkaniyatın beredi[30]. Injenerlik hám dizayn Ferrari tárepinen, geyde Pininfarina yamasa Fioravanti sıyaqlı sırtqı dizayn úyleri menen sheriklikte ámelge asıriladı hám transport quralları jol nızamlılıǵı ushın tolıq juwapkerlikti aladı[31].

Bul baǵdarlama sheńberinde juwmaqlanǵan birinshi avtomobil 2008-jılda yapon biznesi basshısı tárepinen buyırtpa etilgen SP1, ekinshisi bolsa amerikalıq kollektor tárepinen buyırtpa etilgen P540 Superfast Aperta edi. Tómende ommaga daǵaza etilgen Arnawlı joybarlar avtomobilleri dizimi keltirilgen:

Atı Súwret Jıl Buyırtpashı
SP1
2008-jıl Junichiro Hiramatsu[32]
P540 Superfast Aperta
2009 -jıl Edvard Uolson[33]
SuperAmerika 45 2011-jıl Piter Kalikov[34]
SP12 EC
2012-jıl Erik Klapton[35]
SP30
2013-jıl Cheerag Arya[36]
SP FFX
2014-jıl Shin Okamoto[37]
Ferrari F12 TRS
2014-jıl
Ferrari SP Amerika
2014-jıl Denni Vegman[38]
Ferrari 458 MM Speciale
2016 -jıl
SP275 RW Competizione
2016 -jıl Rik Uorman[39]
Ferrari J50
2017-jıl
SP38
2018-jıl
Ferrari SP3 JC
2018-jıl Jan Kollinz[40]
P80/C
2019 -jıl
Ferrari Omologata
2020 -jıl
Ferrari BR20 2021-jıl

Bio-janar may hám gibrid avtomobiller[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Etanolda isleytuǵın F430 Spider 2008-yilgi Detroit avtosalonida kórsetildi. 2010 -yilgi Jeneva avtosalonida Ferrari óziniń 599 flagmani gibrid versiyasın usınıs etdi. " HY-KERS kontseptsiyasi" dep atalıwshi Ferrari gibrid sisteması 599 Fioranoning 612 at kúshine 100 at kúshinen kóbirek quwat qosadı. Sonıń menen birge, 2014-jıl ortalarında flagmani LaFerrari óndiriske shıǵarıldı.

Ataw qaǵıydaları[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Ferrari ataw konventsiyasi basıdanoq qural cilindrining úsh xanalı birdey almasınıwınan ibarat bolıp, avtomobildiń maqsetin bildiriwshi qosımshaǵa iye edi. Sol sebepli Ferrari 125 S 1, 5 L (1496, 77 cc) v12 dvigateline iye bolıp, unitar sıyımlılıqı 124, 73 kubometr. S- qosımshası bolsa Sporttı ańlatadı. Basqa báyge avtomobilleri de Mille Miglia ushın Ferrari 166 MM sıyaqlı arnawlı báygelerdi ańlatıwshı atlardı aldı. Jolda háreketleniwshi modeller kiritiliwi menen Igor Troubetzkoyning Scuderia Inter báyge jámáátinen yoshlangan Inter qosımshası qosıldı. Sol waqıtta ataqlı bolǵan 166 ceriyali 2, 0 L (1995, 02 cc) dvigatelleri 166, 25 kubometr kólemli hám júdá túrme-túr 250 m bolǵan dvigatellerge iye edi. Ceriyaning ulıwma kólemi 3, 0 L (2953, 21 cc) jáne onıtar 246, 10 kubometrge iye edi. Keyinirek jol avtomobilleri ceriyasi Evropa dep at berildi hám Amerika hám Superamerica ceriyasining eń jaqsısı boldı.

1990-jıllardıń baslarına shekem Ferrari dvigateldiń ózgeriwi hám bir qatar cilindrlerge tiykarlanǵan ush cifrlı ataw sxemasına ámel etdi :

  • v6 hám v8 modellerinde dáslepki eki nomer ushın ulıwma jay almasinuvi (desilitrda) hám úshinshi nomer retinde cilindrler sanı isletilingen. Sonday etip,206 2, 0 L v6 quwatlı avtomobil edi,348 bolsa 3, 4 L v8 den paydalanǵan bolsa -de,F355 ushın aqırǵı nomer cilindr basına 5 qaqpaqtı ańlatadı.360 Modena usınıs etilgennen keyin, v8 modelleri ushın nomerler (házirde at hám nomer ámeldegi) tek dvigateldiń ulıwma kólemin ańlatadı. Bul nomning cifrlı kórsetkishi F430 ga ótkerildi. F430 dıń almastırıwshı 458 Italia, 206 hám 348 menen birdey atawdan paydalanadı.488 ilgeri v12 avtomobilleri tárepinen isletilingen sistemadan paydalanadı.
  • Berlinetta Boxer 365 GT4 BB
    v12 modellerinde bir cilindrning jılısıwı (kub santımetrda) isletilingen. Sonday etip, ataqlı 365 Daytona 4390 kubometr (268 kub dyuym) v12 ge iye edi. Biraq,599 sıyaqlı birpara jańa v12 dvigatelli Ferrarilar úsh cifrlı belgilerge iye bolıp, olar tek dvigateldiń ulıwma kólemin yamasa [nominal] altı litrli v12 612 sıyaqlı bokschi usılındaǵı belgilerdi ańlatadı.
  • Tegis 12 modellerinde birinshi nomer ushın litrdagi jay almasinuvi hám keyingi eki nomer ushın cilindrler sanı isletilingen. Sol sebepli, 512 BB bes litrli tegis 12 (bul halda Berlinetta Boxer) edi. Biraq, original Berlinetta Boxer 365 GT4 BB bolıp, ol v12 modellerine uqsas tárzde atalǵan.
  • Flagman modelleri (ájaǵa " halo avtomobiller") F40 hám F50 sıyaqlı jıllarda F hárıbinen keyin yubileydan paydalanadı.Enzo bul qaǵıydanı ótkerip jiberdi, eger F60 atı Ferrari Formula 1 avtomobiline qollanılǵan hám geyde Enzoga biriktirilgen.
  • 1980 Mondial hám 1984 Testarossa sıyaqlı birpara modeller úsh nomerden ibarat ataw sxemasına ámel etpegen.

Kópshilik Ferrariga olardıń dene usılına tiyisli belgiler de berilgen. Ulıwma alǵanda, tómendegi konventsiyalardan paydalanılǵan :

  • Model nomeriniń aqırında jaylasqan M (" Modificata") tolıq evolyutsiyanı emes, bálki aldınǵısınıń ózgertirilgen versiyasın ańlatadı (qarang: F512 M hám 575 M Maranello).
  • GTB (" Gran Turismo Berlinetta") modelleri jabıq Berlinettalar yamasa kupelardir.
  • GTS (" Gran Turismo Scoperta") bul qosımshanı eski Spiderlarda yamasa konvertorlarda kóriw múmkin (365 GTS/4 ga qarang). Endi konvertatsiya etiletuǵın modeller "Spider" qosımshasınan paydalanadı (F355 Spider hám 360 Spider). Eń sońǵı modellerde bul qosımsha tap modelleri ushın isletiledi (Dino 246 GTS hám F355 GTS), bul qosımshanıń ulıwma tuwrı isletiliwi, sebebi " scoperta" " ashılǵan" degen mánisti ańlatadı. Kóbirek adamlar GTSni " Gran Turismo Spyder" dep ataydılar, bul bolsa Ferrari " spyder" hám " targa" ortasındaǵı farqni bilmaydi, degen nadurıs shamanı keltirip shıǵaradı, basqasha atalǵan birden-bir targa esaptan tısqarı esaplanadı.
  • Ferrari F355
    Model nomeriniń aqırında jaylasqan GTO (" Gran Turismo Omologata") aldınǵısınıń ózgertirilgen versiyasın ańlatadı. Bul kóshede nızamlı bolǵan halda báygeden paydalanıw ushın mólsherlengen hám rawajlanıwlastırılgan modeldi belgileydi. Tek ush modelde bul ush hárip ámeldegi: 1962-jıl 250 GTO, 1984-jıl 288 GTO hám 2010 -jıl 599 GTO.

Bul ataw sisteması shálkes bolıwı múmkin, sebebi birpara pútkilley basqa transport quralları birdey dvigatel túri hám kuzov usılınan paydalanǵan. Kóplegen Ferrarilarda, sonıń menen birge, olardı anıqlaw ushın basqa atlar (mısalı, Daytona) qoyılǵan. Kóplegen bunday atlar tiykarınan rásmiy zavod atları emes. Daytona atı Ferrarining 1967-jıl fevralında 24 saatlıq Daytona 330 P4menen úsh márte tabıslı bolıwın ańlatadı[41]. Tek 19730 -jıldaǵı Daytona 24 saatlıq jarısında NART tárepinen basqarılatuǵın 365 GTB/4 Porsche 911 den keyin ekinshi boldı[42].

Hár qıylı Dino modelleri Enzoning balası Dino Ferrari húrmetine atalǵan hám Ferrari tárepinen Dinos retinde sotilgan.

1990 -jıllardıń ortalarında Ferrari barlıq modellerdiń basına " F" hárıbin qosdı (bul ámeliyat F512 M hám F355 den keyin tark etilgen, lekin F430menen taǵı qabıl etilgen, biraq onıń miyrasxorı Ferrari 458menen emes).

Derekler[redaktorlaw | derekti jańalaw]

  1. archive. org/web/20140513172137/http://www. fiatspa. com/en-US/investor_relations/financial_reports/FiatDocuments/Menenci/2013/2013_annual_report.pdf " Fiat 2013-jıllıq esabati"
  2. fcagroup. com/en-US/media_center/fca_press_release/FiatDocuments/2014/october/FCA_Announces_Board_Intention_to_Spin_Off_Ferrari_S_p_A_.pdf " FCA basqarıw keńesi Ferrari SpA-ni aylandırıw niyetin járiyaladı"
  3. forbes. com/sites/billvisnic/2015/07/23/wall-street-buckle-up-ferrari-officially-files-for-ipo/ " Uoll-strit, baylanıstırń! Ferrari IPO ushın rásmiy arza berdi"
  4. The Wall Street Journal
  5. archive. org/web/20160213172249/http://corporate. ferrari. com/en/investors/ferrari-spin " Questions and answers regarding the Ferrari spin-off"
  6. archive. org/web/20160808204006/http://www. wise-motorist. com/ferrari/ " Ferrari"
  7. https://en. wikipedia. org/wiki/Ferrari#cite_note-12
  8. archive. org/web/20160202035054/http://brandfinance. com/news/ferrari--the-worlds-most-powerful-brand/ " Ferrari - dúnyadaǵı eń kúshli brend"
  9. https://en. wikipedia. org/wiki/Ferrari#cite_note-Hemmings-20180605-15
  10. bonhams. com/auctions/21917/lot/3/ " Ferrari GTO 35 million dollarǵa eń qımbat avtomobilge aylandı"
  11. com/automakers/largest-automakers-by-market-cap/ " Bazar kapitallashuvi boyınsha eń iri avtomobil óndiriwshilari"
  12. archive. org/web/20160529233540/http://auto. ferrari. com/en_EN/ongoing-heritage/company/history/history-of-enzo/ " Enzo Ferrari tariyxı"
  13. archive. org/web/20160529233540/http://auto. ferrari. com/en_EN/ongoing-heritage/company/history/history-of-enzo/ " Enzo Ferrari tariyxı"
  14. 14,0 14,1 " Enzo Ferrari tariyxı". auto. ferrari. com. 2016 -jıl 29 -mayda túp nusqadan arxivlanǵan.
  15. archive. org/web/20180929194626/https://www. dkeng. co. uk/company/The_History_of_Ferrari. html " Ferrari tariyxı DK Engineering"
  16. fundinguniverse. com/company-histories/ferrari-s-p-a-history/ " Ferrari S.p. A. History"
  17. fundinguniverse. com/company-histories/ferrari-s-p-a-history/ " Ferrari SpA tariyxı"
  18. com/2012/09/felipe-massa -and-marc-gene-lead-a-record-breaking-parade-of-ferraris-at-silverstone/ " Felipe Massa and Marc Gene lead a record breaking parade of Ferraris at Silverstone"
  19. reuters. com/article/us-fiatchrysler-ceo-ferrari/ferrari-picks-louis-camilleri-as-ceo-elkann-as-chairman-idUSKBN1 KB0 P2 " Ferrari picks Louis Camilleri as CEO, Elkann as chairman"
  20. lemonde. fr/economie/article/2014/10/30/ferrari-quitte-fiat-et-rentre-dans-le-circuit-boursier_4515038_3234. html Ferrari
  21. cnbc. com/2015/10/20/ferrari-ipo-prices-at-52 share-within-range. html " Ferrari IPO bahaları úlesine $52, diapazonda"
  22. autosport. com/f1/news/154108/ferrari-ceo-camilleri-announces-shock-retirement " Ferrari CEO Camilleri announces shock retirement with immediate effect"
  23. cnn. com/2021/06/09/business/ferrari-names-new-ceo/index. html " Texnikalıq basqarıwshı óziniń birinshi Ev-ni joybarlawtirayotgani ushın Ferrari-dıń jańa bas direktorı etip tayınlandi"
  24. https://en. wikipedia. org/wiki/Ferrari#cite_note-28
  25. eurosport. yahoo. com/11102007/4/ferrari-s-a1 gp-deal. html " Ferrari's A1 GP Deal"
  26. com/article/car-news/ferrari-offers-tailor-made-program " Ferrari-usınıslar -maslastırılǵan -programma"
  27. Lingeman, Jeyk (2011-jıl 5-dekabr). " Ferrari-usınıslar -maslastırılǵan -programma". Avtomobil hápteligi. 2018-jıl 12-avgustda túp nusqadan arxivlangan
  28. ferrari. com/en/cars/2019/02/27/news/reveal-ferrari-f8-tributo-54421/ " The Ferrari F8 Tributo"
  29. engadget. com/2019/05/29/ferrari-sf90 -stradale-plug-ın-hybrid " Ferrari's first production plug-ın hybrid iyis its fastest supercar yet"
  30. autoblog. com/2009/12/11/ferrari-p540 -superfast-aperta-revealed-second-from-special-proj/ " Ferrari P540 Superfast Aperta revealed, second from Special Projects program"
  31. Neff, Jan (2009 -jıl 11-dekabr). " Ferrari P540 Superfast Aperta arnawlı joybarlar programmasınan ekinshisi payda boldı". autoblog. com. 2014-jıl 14-dekabrde túp nusqadan arxivlanǵan
  32. archive. org/web/20141205051800/http://www. carbodydesign. com/archive/2008/11/12-ferrari-sp1/ Archived
  33. caranddriver. com/ferrari-p540 -superfast-aperta-a-one-off-based-az waqıt-a-one-off/ " Ferrari P540 Superfast Aperta: A One-Off Based az waqıt a One-Off"
  34. com/article/car-news/ferrari-superamerica-45-one-599 -created-wealthy-american-customer " Ferrari Superamerica 45: One-off 599 created for wealthy American customer"
  35. com/article/car-life/ferrari-and-pininfarina-finish-claptons-customized-512 bb-homage " Ferrari and Pininfarina finish Clapton's customized 512 BB homage"
  36. carbodydesign. com/2012/08/ferrari-sp-arya-one-off-ın-the-works/ " Ferrari SP Arya one-off ın the works"
  37. archive. org/web/20141214104608/http://www. cavallino. com/2014/04/01/ferrari-gathering-ın-japan-showcases-two-one-off-models/ " Yaponiya jıynalısı eki bir retlik modelge ega"
  38. com/2014/09/24/one-off-2015-ferrari-f12-sp-america-snapped-ın-public/ " One-off 2015 Ferrari F12 SP America snapped ın public"
  39. motorauthority. com/news/1108004_full-details-az waqıt-the-one-off-ferrari-sp-275-rw-competizione " Full details az waqıt the one-off SP 275 RW Competizione"
  40. autoblog. com/2018/11/29/ferrari-sp3 jc-one-off-vintage-ferrari-roadster-look/#slide-7477250 " Ferrari SP3 JC one-off channels vintage roadsters with a color-wheel twist"
  41. archive. org/web/20110514060332/http://www. wspr-racing. com/wspr/results/wscc/ms1967. html " World Championship 1967"
  42. archive. org/web/20110514060120/http://www. wspr-racing. com/wspr/results/wscc/ms1973. html " World Championship 1973"