Jol belgileri
Jol belgileri — Aydawshılar, pıyadalar, jolawshılar, jol remontlawshılar, shárwa buyımların aydap baratuǵınlardıń avtomobil jolları hám qala kóshelerinde háreketleniwin tártipke salıw, olardı qáwipli uchastkalar haqqında eskertiw ushın tiyisli jaylarǵa ornatılatug'in shártli belgiler. Jollarda háreketleniwdi tártipke salıwǵa aldınları da háreket etilgen.At-arbalar hám jolbasshılar ornın avtomobiller hám basqa transport quralları iyelep barǵan sayın qaǵıydalar, olardaǵı belgiler de rawajlanıp bardı. Jol belgilerindegi grafikler, texnikalıq tolıq maǵlıwmatlar 1968-jılda Venada ótkerilgen „Jol belgileri hám signalları haqqındaǵı konvensiya“ hám de bul konvensiyani tolıqtırıwshı Evropa kelisiwi (1971, Jeneva) talaplarına kóre islep shıǵıldı. Ózbekstan Respublikasında 2001-jılda xalıq aralıq normalar tiykarında, jergilikli sharayatlardı esapqa alǵan halda jańa „Jol háreketi qaǵıydaları“ islep shıǵıldı. Bul qaǵıydalarǵa Jol belgileriniń. tómendegi tiykarǵı 4 toparı :
- eskertiwshi
- imtiyaz
- qadaģalawshı
- buyırıwshı
hám onnan tısqarı Informacion-belgi, servis, qosımsha informaciya belgileri kiritilgen.
Eskertiwshi belgiler
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Eskertiwshi belgiler - jol háreketi qatnasıwshısılarına joldıń háreketleniwde jaǵdayǵa qaray ilaj kóriwdi talap etetuǵın qáwipli bólimleriniń jaylasıwı hám de olardıń qásiyetleri tuwrısında sıpatlama beriw ushın qollanıladı.
Imtiyaz belgileri
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Imtiyaz belgileri — bándirgilerde , bólek jaylasqan qatnaw bólimleri kesilisken jerlerde, sonıń menen birge joldıń tar bóleginde jol háreketi qatnasıwshısılarınıń háreketleniw gezegin belgilew ushın qollanıladı.
Qadaģalawshı belgiler
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Qadaģalawshı belgiler — jol háreketine málim sheklewler kirgiziw yamasa olardı bıykarlaw ushın qollanıladı.
Buyırıwshi belgiler
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Buyırıwshi belgiler - transport qurallarına kórsetilgen jóneliste yamasa tek málim jónelislerde háreketleniwleri kerekligin buyıradi.
Informacion-belgi belgileri
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Informacion-belgi belgileri - háreket qatnasıwshısılarına joldaǵı háreket tártibi qásiyetleri hám de xalıq jasaytuǵın jerler hám mánzillerdiń jaylasıwı haqqında sıpatlama beriw ushın qollanıladı.
Servis belgileri
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Servis belgileri - transport quralları, jolawshılar hám aydawshılarǵa xizmet kórsetiw jayları haqqında sıpatlama beriw ushın qollanıladı.
Qosımsha axbarat belgileri
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Qosımsha informaciya belgileri - olar menen birgelikte qollanılǵan belgilerge anıqlıq kirgiziw yamasa olardıń tásirin sheklew ushın qollanıladı.
Barlıq belgiler qarańǵı waqıtlarda jarıtılıp turılatuǵın bolıwı yamasa keminde 100 metr uzaqtan kóriwge múmkinshilik beretuǵın materiallar menen qaplaniwı kerek[1].