Kún
| Kún | |
| Bólegi | sunlight |
|---|---|
| Qollanılıwı | lighting, solar power |
| Ornalasqan jeri | outdoor, indoor |
| Color | white |
| Sebebi | Quyash |
| Quramlıq bólegi | diffuse sky radiation |
| Qarama-qarsısı | artificial light, night sky |
| Bulardan parqı bar | Nahar, daytime |
| Commons kategoriyası | Sunlight |
| Sunlight | |
Kún — Jerdiń Quyashqa qaraǵanda tolıq aylanıw dáwiri; bir keshe-kúndizge teń bolǵan waqıt, sutka. Dawamıylıǵı 24 saat penen ólshenedi. Bul waqıt eki túrli — haqıyqıy Quyash sutkası (HQS) hám ortasha Quyash sutkası (OQS) dep atalıwshı ólshemlerge iye. HQS eki izbe-iz keletuǵın tús (yamasa haqıyqıy yarım tún) waqıtları arasındaǵı waqıt penen ólshenedi. HQS, Quyash jıllıq kórilme jolınıń aspan ekvatorına qıyalıǵı (aǵıw múyeshi 23° 26’) hám ekliptika (Quyash jıllıq kórilme jolı) boylap hárekettiń nategisligi sebepli ózgerip turadı hám sol sebepli onnan ámelde paydalanıp bolmaydı. Ámelde HQS nıń jıl dawamında ortasha bólistiriliwi — ortasha Quyash sutkası — kúnniń uzınlıǵı sıpatında paydalanıladı. Bul waqıt aspan ekvatorı boylap, jıl dawamında, tegis háreketlenetuǵın ortasha Quyash deliniwshi faraziy Quyash orayına qarap Jerdiń óz arbitası átirapında aylanıw dáwiri menen ólshenedi[1]

Jáne qarań
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Derekler
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]| Bul maqalada Ózbekstan milliy enciklopediyası (2000-2005) maǵlıwmatlarınan paydalanılǵan. |