Kontentke ótiw

Kún

Wikipedia, erkin enciklopediya
Kún
Bólegi sunlight
Has use lighting, solar power
Ornalasqan jeri outdoors, indoor
Color sunlight
Source of energy Quyash
Quramlıq bólegi diffuse sky radiation
Qarama-qarsısı artificial light, night sky
...dan parıqlı Nahar, daytime
Commons kategoriyası Sunlight
Sunlight

KúnJerdiń Quyashqa qaraǵanda tolıq aylanıw dáwiri; bir keshe-kúndizge teń bolǵan waqıt, sutka. Dawamıylıǵı 24 saat penen ólshenedi. Bul waqıt eki túrli — haqıyqıy Quyash sutkası (HQS) hám ortasha Quyash sutkası (OQS) dep atalıwshı ólshemlerge iye. HQS eki izbe-iz keletuǵın tús (yamasa haqıyqıy yarım tún) waqıtları arasındaǵı waqıt penen ólshenedi. HQS, Quyash jıllıq kórilme jolınıń aspan ekvatorına qıyalıǵı (aǵıw múyeshi 23° 26’) hám ekliptika (Quyash jıllıq kórilme jolı) boylap hárekettiń nategisligi sebepli ózgerip turadı hám sol sebepli onnan ámelde paydalanıp bolmaydı. Ámelde HQS nıń jıl dawamında ortasha bólistiriliwi — ortasha Quyash sutkası — kúnniń uzınlıǵı sıpatında paydalanıladı. Bul waqıt aspan ekvatorı boylap, jıl dawamında, tegis háreketlenetuǵın ortasha Quyash deliniwshi faraziy Quyash orayına qarap Jerdiń óz arbitası átirapında aylanıw dáwiri menen ólshenedi[1]

Kún batıwı


  1. ÓzME. Birinshi tom. Tashkent, 2000-jıl