Neorealizm

Neorealizm (neo... Hám realizm) — 1) 20-a.diń 40-jılları ortasınan 50-jillar ortasına shekem italiya kinosında belgili bolǵan aǵım. Demokratik milliy óner ushın gúres hádiysesinde quralǵan. Ijtimaiy adalat hám insanniń qadir-qimbati ideyalarin qorǵaydi. Ómirlik faktlar tiykarinda qurilǵan filmler kóbisi jas ijrashilar qatnasinda jaratildi. N.niń manifesta R.Rosse-lininiń "Rim — ashiq qala"i (1945) filmidir. Ch. Dzavattini, L. Viskonti, V. De Sika, J. de Santis, P. Jer-mi kibiler N.diń kino ónerindegi tiykarǵi wákilleri. N. Italiya kine-matografiyasi hám b. mámleketlerdiń ilgar kinosi rawajina úlken tásir kórsetdi; 2) ádebiyatda N. Jaziwshilari ijodi demokratik jónelisi, azatliq ideallari hám ijtimayiy adalatqa insaniy isenimi menen ajralip turadi. . Qarsiliq kórsetiw háreketi, fashizmga qarsi gures temasi V. Pratolinining lirik esteliklerinde, R. Vigano, I. Kalvino romanlarinda, J. Bassani hám b.ning dástanlarinda súwretlengen. N. Ónerinde ótkir ijtimoiy máselelerge baǵishlangan asarlar hám bar: V. Pratolininiń "Kámbaǵal súyiskenler qissasi" (1947) hámda "Metel-lo" romani (1954); K. Levi ocherklari; E. de Filipponing "Neapol — millioner" komediyasi (1945); P. P. Pazolini sheriyati hám b.; 3) Italiya súwret óneri (1940—50 j.lar)dagi jónelis; Italiya kinosi, ádebiya-ti hám teatridagi aǵim hám ayrim bir waqitdagi jónelishlerden atin alǵan. 2-jahan urisi jillari Qarsiliq kórsetiw háreketi natijesinde uliwma demokratik qadiriyatlar tikleniwi, 19—20-a.lar Evropa ónerinin túrli aǵimlar (máselen, romantizm hám ekspressionizm)nin usillarin qollawlar N.ning rawajlaniwina tiykar boldi. Neorealist-rassomlar (R. Guttuzo, G. Mukki, A. Pitssinato hám b.) waqiyaliqti, oniń bárshe qarama-qarsiliqlar keskinligin ónerde jana ruxiy qadriyatlar hám jana qahramonlar — miynet aqilli, oning ómirlik qatiyati hám ishki qudrati menen haqqoniy súwretlewge intil-diler. N. ga jaqin qadiriyatlar uristan keyingi demokratik súwret ónerinde hám b. mámleketler (Mas, Frantsiyada B. Taslitskiy, A. Fujeron hám b.)da ham súwretlendtin boldi.