Nepos kitabı
Nepos kitabı — Egipetli episkop Arsinoelik Nepos[1][2] tárepinen jazılǵan III ásirge tiyisli joǵalǵan yahudiy tekstler kompleksi[3]. Múqaddes Kitaptı allegoriyalıq oqıwlarǵa qarsı qatań sózbe-sóz aytılıwdan qorǵalǵan.
Nepos kitabı búgingi kúnge shekem saqlanıp qalınbaǵan, tek tikkeley bolmaǵan Eusebius arqalı málim bolıp, onıń Aleksandriyadaǵı Papa Dionisiydiń Nepostı sın pikir etken shıǵarmasında kóshirip alınǵan halında keltirgen[4][5].
Nepos qattı literalist edi (pútkil Injil shın mániste haqıyqat ekenligine isengen). Onıń „Reputation of the Allegorisers (Allegoristlerdi biykarlaw)“ (yamasa allegoristlerdi biykar etiw) dep atalatuǵın teksti Bibliyanıń ayırım bólimlerin ápiwayi allegoriya dep esaplaǵanlardıń dálillerin biykarlawǵa qaratılǵan edi[6]. Atap aytqanda, tekst Vahiy kitabın shın mániste emes, bálki allegoriyalıq tárizde aytıw kerekligi haqqında hám de sol waqıttaǵı húkimran poziciyanı abroysızlandırıwǵa qaratılǵan edi.
Teksttegi táliymatlardan birine kóre Isa jer júzine qaytıp, sawaplı insanlar dáwirinde 1000 jıl dawamında monarx sıpatında húkimranlıq etiwine iseniwi aytıladı. Bul isenim dáslepki shirkewde júdá pravoslavlikkagina tán dep esaplanǵan (mısalı, Irenaeus hám Justin sheyitleri tárepinen qabıl etilgen), biraq keyingi dáwir shirkewi Alla tárepinen jiberilgen buyrıq kitapın jáne de allegorik dep esaplay basladı. Nepos menen tartıs, Eusebiusda tabılǵanı sıyaqlı, tiykarınan premillenializmning birinshi biykar etiliwi edi. Rim papasi Dionisiy Nepos ózligin joqarı bahalaǵan hám shaxsan Neposni haqarat etpesten táliymattı sın pikir bıdırdıwǵa urınǵan bolsa da, onıń pikirlerine qarsı tekst (Az waqıt the Promises (wádeler tuwrısında)) jazıwǵa háreket etti.
Nepos kitabı Aleksandriya átirapındaǵı awıllarda oǵada ataqlı edi, Dionisiyunı biykarlaw ushın shaxsan sol jerge barǵan[7]. Neposqa hám qatań sózbe-sózliktiń aldınǵı pravoslav qaǵıydalarına húrmet kórsetip, Nepos táliymatın biykar etiwdi kishi piyillik penen ámelge asırdı, awıldan kelgenler menen shın júrekten sáwbet etti hám awıl xalqı Nepos kitabınan alınǵan dálillerdiń hár birine qarsı shıǵa basladı.
Dionisiy usınıs etken biykarlaw xabarı, Yahyo Alla tárepinen jiberilgen buyrıq kitapınıń avtorı emesligi haqqındaǵı túsinikke tiykarlanǵan edi, ol xalıq tárepinen jaratılǵan dep esaplanǵan[8]. Bul Ínjıl hám Yuhannoga tiyisli dep esaplanǵan xatlar ortasındaǵı stilistik ayırmashılıqlarǵa tiykarlanǵan edi. Eusebiusning ózi Nepostıń talqinini yaǵnıy Iláhiy Jazıwdı „yahudiyshe pikirlew menen túsiniw“ kerekligin targ'ib qılıw kerekligin aytıp ótken[9].
Nepostıń isin dawamlawshıları nepotiyalılar dep atalǵan[10].
Derekler[redaktorlaw | derekti jańalaw]
- ↑ Eusebius' Ecclesiastical History, Book VII, Chapter XXIV 1.
- ↑ Le Quien, Michel „V. Provincia Arcadia, quae Heptanomus“,. Oriens christianus (la). Paris: Typographia Regia, 1740 — 581 bet.
- ↑ Le Quien, Michel „V. Provincia Arcadia, quae Heptanomus“,. Oriens christianus (la). Paris: Typographia Regia, 1740 — 581 bet.
- ↑ ; Thomas Arthur RobinsonWho Were the First Christians?: Dismantling the Urban Thesis. Oxford University Press, 1 December 2016 — 161 bet. ISBN 978-0-19-062054-7.
- ↑ Nepos of Arsinoë, New Catholic Encyclopedia, (2003).
- ↑ Eusebius' Ecclesiastical History, Book VII, Chapter XXIV 1-2.
- ↑ Eusebius' Ecclesiastical History, Book VII, Chapter XXIV 3.
- ↑ Eusebius' Ecclesiastical History, Book VII, Chapter XXV.
- ↑ Eusebius'Chapter XXIV 1
- ↑ Úlgi:Cite Schaff–Herzog