Paydalanıwshı:Allakova Zilola/qaralama

Wikipedia, erkin enciklopediya

Televiziyon jurnalistika janrlari (“Janr” sózi grekshe “genos” hám latınsha “genus” (tur) sózlerinen kelip shıqqan ; fransuz tilinen - jınıs, mehriban, ádet, dem degen mánisti ańlatadı jurnalistika salasınıń televidenie arqalı uzatıwǵa mólsherlengen material tayarlaw usılları Televiziyon jurnalistika janrlari tiykarlanıp 3 gruppaǵa bolib uyreniledi. Bulardıń dáslepkisi informaciya janrlari esaplanadı.Keyingi ekewi analitik hám kórkem-publisistik janrlar bolıp tabıladı. Informaciya janrlar

tahrir
xabar 
esabat 
reportaj
intervyu
Analiziy janrlar
tahrir
túsindiriw hám obzor
tartıs-tartıs 
tok-shou
korrespondensiya
baspasóz konfrenciyası 
brifing
maqala 
Kórkem-publisistik janrlar
tahrir
kórkem-publisistik taxta 
satirik janrlar
ocherk
dástan hám terme
recenziya 
hújjetli film
Televidenie payda bolıwı menenoq ayriqsha janr baǵdarına iye bola basladı. Odaǵı tiykarǵı maqset ommaga informaciya jetkiziw hám tásirlentiriw edi. waqıt ótiwi menen televiziyalıq janrlar kópayadi hám bir neshe túrge bólinedi. Olardıń ishinen tiykarlanıp eki baǵdarı ústinlik etedi. Olar: 1) Informatsion - ǵalabalıq, 2) Kórkem - ǵalabalıq (oyınlı saqnalar ) janrlari bolıp tabıladı.
Birinshi jónelis óziniń ishine: reportaj, intervyu, suxbat, baxs-tartıs, kommentariya, press-konferensiya sıyaqlılardı jıynaydı. Ekinshi jóneliste hújjetli film, videofilm, ocherklar, portretlar jıynanadı.

Zamanagóy televideniening janrlari rawajlanıwı jurnalistika tarawı menen bekkem baylanıslı. Jurnalistlar waqıya mazmunın ashıp beriwde hám jetkiziwde úsh faktordan paydalanıwadı. Olar: 1) Faktlar menen xabarlı qılıw. 2) Fakt hám waqıyalardı anıqlama beriw, aytıw. 3) Ammaviy tárzde faktlarni anıqlama beriw hám sheshim izlew.

Bul úsh xildagi ańlatıw usılı óz gezeginde taǵı úsh janr baǵdarına murojat etedi. Olar: 1) Informatsion (reportaj, intervyu) 2) Analitik (sáwbet, obzor) 3) Hújjetli-kórkem (ocherk, hújjetli film)
Informatsion janrlar: Xabar - informaciya, jańalıqlar, dáwir sıyaqlı kórsetuvlar. Olarda qısqasha kúnniń jańalıqları aytıladı. Bunda tek sóz arqalı hám sóz menen kadr arqalı ańlatıladı. Intervyu - jurnalistning málim bir insan menen soraw juwap etiwi. waqıyaǵa, faktlarga sol arqalı túsindirme beriledi. Reportaj - waqıya jayınnan operativ jaǵday daǵı tanıstırıw. Reportaj mashqalalı temaǵa atalǵan bolıwı da múmkin, bunda búgingi waqıyaǵa yamasa bolıp ótken waqıyaǵa dahli bolmawi múmkin[2].

Lev Kroichik, Semyon Gurevich hám basqalar sıyaqlı izertlewshilerdiń tárepinen usınıs etilgen basqa klassifikaciyalaw túrleri bar. Birinshisine kóre, jurnalistika janrlarini operativ xabarlar (barlıq túrdegi esletpeler), izertlew hám jańalıqlar (túsindiriwler, jazıwmalar hám túsindiriwler), operativ izertlew (lekciyalar, reportajlar, intervyular), izertlew hám obrazlı (felyeton hám ocherklar) ga bolıw kerek.), sonıń menen birge, tek izertlew (maqalalar hám xatlar ). hám Gurevichning pikirine kóre, publitsistik janrlar informacion-axborot, dialogik, epistolyar, situatsion-analitik, satirik hám kórkem-publisistik janrlarga bólinedi. Kórip turǵanıńız siyaqlı, Gurevichning klassifikaciyası 3 tiykarǵı janrga bólingen tiykarǵına jaqınlaw bolıp tabıladı[3].