Qatlam basımı

Qatlam basımı - neftli, gazli hám suwlı qatlamlar energiyasın xarakterleytuǵın eń zárúrli parametr. Kándi ózlestiriw baslanıwınan aldın, kóbinese ol shama menen gidrostatikalıq basımǵa teń (biyikligi - kánniń tereńligine teń bolǵan suw ústininiń basımı ). Qatlam basımı, ádetde, hár 10 m tereńlikke túskende shama menen 0, 1 Mn/m2 ge asadı ; biraq, dáslepki basım gidrostatikalıq basımǵa tuwrı kelmеytuǵın kóplegen kánler bar. Neft hám gaz kánlerinde basımnıń payda bolıwı, ózgeriwi hám jaǵdayı tiykarınan gidrostatikalıq, geostatikalıq (taw jınıslarınıń joqarǵı qatlamları massası menen anıqlanadı ), geotektonikalıq (tektonikalıq processler nátiyjesinde qatlamlarda payda bolǵan ) basımǵa hám túrli basımlı qatlamlardı baylanıstıratuǵın jollar, suw hám jınıslardıń ximiyalıq óz-ara tásirine baylanıslı. Qudıqlardı ekspluataciya qılıw processinde qudiq túbi zonasında tómen basımlı aymaqlar payda boladı. Qudıqlar túbindegi basım olardıń islewi waqtında dinamikalıq, toqtatılǵanda bolsa statikalıq dep ataladı.

1-ámeliy shınıǵıw.

Tema: Qazıp alıwshı qudıqlarda qatlam bаsımın esaplaw.

Tómendegi shártler ushın suwsız toqtatılǵan qudıq ushın qatlam bаsımınıń esaplanıwı:

Qudıqtıń tereńligi 1870+n m; ólshengen statikalıq qáddi 37+n m; gazsizlendirilgen nefttiń tıǵızlıǵı 870 kg/m³; qatlamdaǵı nefttiń tıǵızlıǵı 805 kg/m³; qudıq túbi basımı toyınıw basımınan joqarı bolǵan jaǵdayda isletilgen.

Shıǵarılıwı. Qudıq suwlanbaǵan, toqtatılǵannan keyin tek ǵana neft penen toladı. Neft ústıni biyikligin tómendegi formula arqalı esaplaymiz:

$h_{ust}$ = $L_{s}$ - $H_{st}$ = 1870 - 37 = 1833 kg/m³

Nefttiń ortasha tıǵızlıǵın tómendegishe anıqlaymız:

$\rho _{n}$ = ${\rho _{qn}+\rho _{gn} \over \ 2}$ = ${805+870 \over \ 2}$ = 837,5 kg/m³

Qatlam basımın tómendegishe anıqlaymız:

$P_{qat}$ = $\rho _{n}\cdot$ g$\cdot$ $h_{n}$ = 1833 $\cdot$ 837,5 $\cdot$ 9,81 = 15,06 MPa

[kategoriya - neft hám gaz]

[kategoriya - geologiya]

[kategoriya - neft hám gaz kánlerindegi qatlam basımı]

Derekler: «NEFT HÁM GAZ QAZÍP ALÍW TEXNOLOGIYALARÍ» páninen ámeliy shınıǵıwlardı orınlaw ushın METODIKALÍQ KÓRSETPE. 2024-jıl

Avtor: Qaraqalpaq Mámleketlik Universiteti 2-kurs magistrantı Tajetdinov Muxammed Salamat ulı