Qattı magnitli disk

Wikipedia, erkin enciklopediya

Vinchestr (ing. Hard Disk — qattı disk) — kompyuterdegi barlıq programma hám maǵlıwmatlar saqlanatuǵın yad apparatı.

Qattı magnitli disklerdegi jıynawshılar Vinchestr atı astındaǵı qattı magnit disklerdegı jıynawshılar (QMDY) SHKlarda keń tarqalǵan. Vinchestr termini sıyımlılıǵı 16 Mbayt (IBM, 1973-jıl) bolǵan qattı disk birinshi modeliniń jargoni atınan kelip shıqqan bolıp, ol hár biri 30 sektordan ibarat 30 dana trotuarǵa iye esaplanadı. Bul málim bolǵan “Vinchestr” ań miltig'in “30/30” kalibri menen áyne sáykes keledi. Bul jıynawshılar bir yamasa bir neshe qattı diskler bolıp, olar alyuminiy yamasa kremniy aralaspasınan tayarlanǵan hám ferrilok penen oralǵan, germetik jabıq korpusqa oqıw -jazıw magnit gellegi blokı jaylastırılǵan bolıp tabıladı. Bul jıynawshılardıń sıyımlılıǵı alınbaytuǵın konstruksıya esabına eriletuǵın oǵada joqarı jazıw tıǵızlıǵı sebepli bir neshe mıń megabaytqa shekem jetedi; olar operativiligi da EMDY ǵa salıstırǵanda júdá joqarı bolıp tabıladı. 1997-jıldaǵı eń úlken bahalar: sıyımlılıǵı 9000 Mbayt (1997-jılǵa sıyımlılıq standartı — 1200 Mbayt); aylanıw tezligi—8000 ayl/min; shaqırıq qılıw waqtı—5 ms; transferi—17 bayt/s. QMDY júdá reń—bereň bolıp tabıladı. Disk diametri kóbinese 3,5” (89 mm), biraq basqaları da bar shıǵar, atap aytqanda 5,25” (133 mm) hám 1,8” (45 mm) da bar. Diskovoddıń eń kóp tarqalǵan korpusdıń biyikligi stol ústi SHKlarda-25 mm, mashina—serverlerde—41 mm, ıqsham SHKlarda−12 mm hám b. Zamanagóy vinchestrlarda zonalı jazıw usılı isletile baslandı. Bul jaǵdayda disktıń pútkil maydanı bir neshe zonalarǵa bólinedi, usınıń menen birge sektorlardıń sırtqı zonalarına ishkisine salıstırǵanda kóbirek bahalar jaylasadı. Bul, atap aytqanda, qattı disklerdıń sıyımlılıǵın shama menen 30% asırıw imkaniyatın beredi.

Óz quramına trotuarlardı hám sektorlardı alǵan disk strukturasın magnit tasıwshında súwretlew ushın ol jaǵdayda fizikalıq, yamasa tómen dárejeli formatlaw dep atalatuǵın process orınlanıwı kerek (physical, yamasa 1 ow-1 evel formatting) Bul processni orınlaw waqtında qadaǵalawshı tasıwshına xizmetker maǵlıwmattı jazadı, ol sektorda disk cilindrlerin belgilewdi anıqlaydı hám olardı nomerleydi. Tómen dárejeli formatlaw disktı isletiw processinde buzıq sektorlarǵa shaqırıq qılıwdı biykar qılıw ushın olardı markirovka etip de shıǵadı. Maksimal sıyımlılıq hám bahalardı uzatıw tezligi jiynawshı isleytuǵın interfeyske baylanıslı (disklı interfeysler aldınǵı paragrafda kórip shıǵılǵan). Standart aylanıw tezligi, mısalı, EIDE interfeysi 3600, 4500 hám 5400 ayl/min. Protsessordıń diskler menen maǵlıwmatlar almasıw tezligin asırıw ushın QMDY ni keshlash kerek, diskler ushın kesh yad tiykarǵı yad ushın keshdiń funktsional wazıypası sıyaqlı wazıypaǵa iye esaplanadı, yaǵnıy diskka jazılıp atırǵan yamasa odan oqılıp atirǵan maǵlıwmatlardı qısqa waqıt saqlaw ushın tez háreketlenetuǵın yad buferi bolıp xızmet etedi. Kesh-yad diskovodga salıstırǵanda dúzilgen bolıwı múmkin, operativ yadta programması jol menen jaratılıwı da múmkin (mısalı, Microsoft Samartdrive drayveri menen). Processordıń disk kesh yadı menen maǵlıwmatlardı almasıw tezligi 100 Mbayt/s ga jetiwi múmkin. SHKda ádetde bir, kem jaǵdaylarda bir neshe qattı magnit disklerdegi jiynawshılar boladı. Bıraq MS DOS da programma quralları menen bir fizikalıq disk bir neshe “logikalıq” disklerge bóliniwi múmkin; usınıń menen birge bir jıynawshıda bir neshe QMD imitatsiya etiledi. Alınatuǵın vinchestrlar da isletiledi — olardıń sıyımlılıǵı ádetde 1 Gbaytdan aspaydı. Jaqin kunda SAMSUNG kompaniyası tórt liniyali qattı disklerdı islep shıǵarıp atır. Spin Point TP80, Spin Point PL 40, Spin Point V80 hám Spin Point VL40. P80 hám VL 40 ceriyasi platin aylanıw tezligi 7200 ob/min, v80 hám vL40 seriyasidaǵı diskler aylanıwı 5400 ob/min. Pl40 hám VL40 ceriyali disklar tómen profelli, olardıń konstruksiyasında bir disk hám bir gellek isletiledi. Hár túrlı xarakteristikalı texnika hám úlken kólemli yadqa saqlawı, kóplegen paydalanıwshılardı qandıradı. Hámme modellerde 80 Gbaytli keń jazıwshı plastina qollanıladı. Gidro dinamikli podshivkasi, NotseGuard hám SillentDeek shawqım beretuǵın firma texnologiyası, sonıń menen birge SSB hám Impact Guord soqqılardan saqlaw texnologiyası. SP 1604 N disk tiykarǵı texnikalıq xarakteristikaları 1 kestede keltirilgen. JADVAL Konstruktorlarǵa, disk jumısın tómen- shawqım dárejesi 27db den aspawına erisildi. Bunda kútiw rejiminde 27db hám 1 qıdırıw rejiminde 28 dbga erisildi. Testler ushın firm Warc dıń TM100-23 versiyasındaǵı disk berilgen. Jańa vinchestrdiń múmkinshiliklerin tekseriw ushın SHK quramına tómendegi konfiguratsiya testler ótkerildi: Intel Pentium 1700 (400 Mgs) professorı; Tiykarǵı platası Albatron RX45

Qattı denelı yad qurılmaları tárepinen báseki[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Qattı denelı yad qurılmaları (SSD) óziniń joqarı tezligi (M. 2 (NGFF) NVMe túrindegi qattı denelı yad qurılmaları ushın sekundına 7 gigabayt yoxud PCIe keńeytirme kartalı yad qurılmaları ushın sekundına 2,5 gigabayt)[1], isenimliligi hám kemrek quwat sarpı menen qattı disklerdı qısıp shıǵarıp atır. Qattı denelı yad qurılmalarınıń razryadlılıǵı qattı disklerge salıstırǵanda tórt-toǵız márte joqarı[2]. 2016 jıl jaǵdayına xabar beriliwinshe, qattı disklerdıń isten shıǵıw dárejesi jılına 2-9% dı quraydı, qattı denelı yad qurılmalarında bolsa jılına 1-3% dı quraydı[3][4]. Biraq, qattı denelı yad qurılmalarındaǵı maǵlıwmatlar dúzetip bolmaydı aljasıqlar qattı disklerge salıstırǵanda kóbirek ushraydı.

Qattı denelı yad qurılmaları eń úlken qattı disklerge salıstırǵanda úlkenlew kólemde yad hám yáki jáne de joqarılaw saqlaw tıǵızlıǵın usınıs qılıp atır (100 TB hám 30 TB kólemli qattı denelı yad qurılmaları 2,5 dyuymli qattı disktıń korpuslarına jaylasadı, bıraq onıń biyikligi 3,5 dyuymli qattı disklerdikindey boladı)[5][6], biraq olardıń bahası joqarıǵınsha qalıp atır.

Derekler[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Úlgi:OʻzME