Shıyshe

Shıyshe qattı amorf element bolıp tabıladı. Shıyshe ádetde mort hám ashıq boladı.

Shıyshe - quramı Shıyshe payda etiwshi komponentler (kremniy, bar, alyuminiy, fosfor, germaniy oksidleri hám basqalar ) hám metallar (litiy, kaliy, natriy, kaltsiy, magniy, qorǵasın hám basqalar ) dıń oksidlerinen ibarat qospanı qızdırıw jolı menen suyıqlantirip suwituwdan payda bolǵan amorf mort material. Shıyshe qızdırılǵanda kristall elementlar sıyaqlı málim bir trada suyıqlanmaydi hám qatpaydi, bálki az-azdan qattı jaǵdaydan shozılıwshı jumsaq jaǵdayǵa hám aqır-aqıbetde suyıq jaǵdayǵa ótedi. Suyıqlantirilgan Shıyshe eritpesi suwitilganda málim tralar aralıǵinda aldın plastik jaǵdayǵa ótedi, keyininen qatadi. Shıyshe - izotrop, yaǵnıy onıń fizikalıq ózgeshelikleri (jaqtılıq nurın sındırıw kórsetkishi, ıssılıq ótkezgishligi hám basqalar ) túrli boyınsha olshengenda birdey boladı. Quramındaǵı anorganik birikpelerdiń túrine kóre, Shıyshe tómendegi klasslarǵa bólinedi: elementar Shıyshe, oksid Shıyshe, galogenid Shıyshe, xalkogenid Shıyshe hám aralas Shıyshe

Elementar Shıyshe - tek bir element atomlarınan ibarat. Altınkukirturt, selen, margimush, fosforni, oǵada tez suwitilg'anda bolsa ayırım metallardı da shıyshetarizli jaǵdayda alıw múmkin.

Oksid shıyshediń tiykarǵı komponentleri kislorodlı birikpelerden shólkemlesken. Kremniy, germaniy, bar, fosfor, margimush oksidleri júdá ańsatǵana Shıyshe payda etedi.

Xalkogenid Shıyshe sulfidlar, selenidlar hám telluridlar tiykarında alınadı. Margimush sulfid (A8, 83), surma sulfid (8253), selenidlar (Az28 e3), (828 e3), telluridlar (A$2 Te3) tiykarındaǵı Shıyshelar málim.

Galogenid Shıyshe berilliy ftorid veG'2 va rux xlorid 2 pS12 asosida alınadı. Oksid Shıyshe quramındaǵı Shıyshe payda etiwshi oksid xiliga kóre tómendegi gruppalarǵa bólinedi (qawıslarda Shıyshe payda etiwshi komponent kórsetilgen): silikat Shıyshe (8 YU2), barat Shıyshe (v, 03), fosfat Shıyshe (R2 b5), germanat Shıyshe, (Oye02), barosilikat Shıyshe (v20 hám 8 YU2), alyumosilikat Shıyshe (A1203 va 8 YU2).

Isletiliwine kóre, qurılıs Shıyshesi (áynek áynegi, Shıyshe bloklar hám basqalar ), arxitektorlıq qurılıs Shıyshesi, avtomobil Shıyshesi, termik turaqlı Shıyshe, ximiyalıq erin. Shıyshesi, medicina Shıyshesi, optikalıq Shıyshe, elektrovakuum Shıyshesi, jaqtılıq texnikası Shıyshesi, ıdıs Shıyshesi, sortlı Shıyshe, sonıń menen birge Shıyshe talshıq hám Shıyshe plastikler parıq etedi. Ionlaytuǵın nurlardan saqlaytuǵın Shıyshe, jarıp ótetuǵın radiatsiya indikatorlari Shıyshesi, ózgeriwshen jaqtılıq ótkeriwshi fotoxrom Shıyshe, lazer materialları retinde qollanılatuǵın Shıyshe, eriwsheń Shıyshe hám t.b. islep shiǵarıladı.

Eń ápiwayı quramlı bir komponentli kvars Shıyshesi sanaatda kremniy dioksid 8 YU2 asosida alınadı. Me20 p 8 YU2 (bul jerde Me - №, K; p=2*4) quramlı eriwsheń binar siltiiysilikat Shıyshe de sanaat áhmiyetine iye. Áynek áynegi, arxitektorlikqurilish, sortlı, ıdıs hám basqalar sanaat Shıysheları tiykarın №20 -SaO-8 YU2 uchlik sistema daǵı kompozitsiyalar quraydı. Bul oksidlerden tısqarı olar quramına Shıysheiing kristallanishga beyimligin azaytiwshi M§0 hám ximiyalıq turaqlılıǵındı asırıwshı A120, kiredi. Ayırım Shıyshe túrleriniń ximiyalıq quramı kestede keltirilgen.

Shıyshe mil. av. 4 mıń jıllarda áyyemgi Egipet hám Oraylıq Aziyada islep shıǵarıla baslaǵan. Daslep bo'g'iq Shıyshe islep shıǵarılǵan. Quramındaǵı elementlar az-azdan ózgertirila barǵan. Odaǵı siltiiy metallardıń oksidleri 30% ten 20% ge shekem kemeytirilgen. shıyshege qorǵasın hám qalay oksidleri qosılatuǵın bolǵan, reń kirgiziw maqsetinde marganets hám kobalt birikpeleri qosılǵan. Mil. av. 2 mıńınchi jıllarda Egipette kólemi 0, 25 l li ılaydan islengen ıdıs gúzelerde Shıyshe eritilgan. Áyyemgi Shıyshelar 1000 -1100°da pısırılgen.