Soraw gáp

Wikipedia, erkin enciklopediya

Soraw gáp — mazmunı boyınsha sorawlı máni bildiretuǵın gáplerge soraw gáp delinedi. Sóylewshi ózi bilmegen nárselerin, is-háreket, waqıyalardı sorap biliw maqsetinde soraw gáplerdi qollanadı.Soraw gáptiń sorawlı máni bildiretuǵın bólegi basqa bóleklerine qaraǵanda kóterińki aytıladı. Jazıwda soraw gáptiń keynine soraw belgisi qoyıladı. Mısalı: Bala úydiń aldına shıǵıp, kelgen mashinanı kórmekshi boldı. Neshe dóńgelekli eken ózi? tórt dóńgeleklimeken? Gónemeken ya taza mashinameken? Izindegi tirkewi qanday eken? (Sh.A.) Soraw gáplerdiń mánisi tómendegi grammatikalıq qurallar arqalı bildiriledi: NK Kim, ne, qanday, qaysı, neshe, qansha, qalay, nege, ne ózi, ne ushın t.b. soraw almasıqları arqalı: Ne dep tursań? Qaydan kiyatırsań? Sonda qalay boladı? Mınaw kim, qaydan kelgen? Ne qılıp júr ózi?

— dep soraydı. (Sh.A.) OK ma/me (ba/be, pa/pe), she soraw hám ǵoy anıqlaw janapayları arqalı:

— Kárwanıń aman-esen jetip keldi me? Sawdań gújip atır ma?

— Kóp waqıttan beri kórinbey kettiń ǵoy?

— Soraw intonaciyası arqalı: Bul adamdı bir jerde kórgendeymen?

— Siziń bayaǵı saparı mennen qattı kewlińiz qalǵan shıǵar, aǵa? — dedi.