Tomas Aquinas
| Western Philosophers Medieval Philosophy | |
|---|---|
Depiction of St. Thomas Aquinas from The Demidoff Altarpiece by Carlo Crivelli | |
| Name | Thomas Aquinas
|
| Birth | c. 1225 (Castle of Roccasecca, near Aquino, Italy) |
| Death | 7 March, 1274 (Fossanova Abbey, Lazio, Italy) |
| School/tradition | Scholasticism, Founder of Thomism |
| Main interests | Metaphysics (incl. Theology), Logic, Mind, Epistemology, Ethics, Politics |
| Notable ideas | Five Proofs for God's Existence, Principle of double effect |
| Influenced by | Aristotle, Albertus Magnus, Al-Kindi, Al-Ghazali, Paul the Apostle, Boethius, Eriugena, Anselm, Averroes, Maimonides, St. Augustine, Avicenna, John of Damascus |
| Influenced | Giles of Rome, Godfrey of Fontaines, John Locke, Dante, Leibniz, Jacques Maritain, Étienne Gilson, G.E.M. Anscombe, Meister Eckhart, G.K. Chesterton, James Joyce, Anthony Kenny, Pope Pius XII |
Tomas Aquinas (latınsha Thomas Aquinas) (1225-1274) - orta a'sir filosofiyasının' en' iri wa'kili, orta a'sir sxolastikasının' ta'rtipke salıwshısı. Orta a'sir teologı, filosofı ha'm ta'biyat izertlewshisi Ullı Alberttin' sha'kirti. Tomas Aquinas Xristian teologiyasının' tiykarg'ı printsiplerin, Aristotel ta'liymatına tiykarlana otırıp da'lilledi. Ol bolmıs tu'sinigine kewil bo'ldi. Bolmıs dep du'nyanı jaratqan xristian qudayın tu'sindi. Bolmıs ha'm ma'nisti ajıratıp, olardın' ulıwma ma'nisin ashıp tu'sindirip berdi.
Tomas Aquinas bolmıs aktuallıq da'rejelerden birinshisi retinde qaraydı. Onın' pikirinshe ha'r quday zattın' tiykarında bolmıs bar. Bolmıstın' to'mengi basqıshında forma tu'sindiriledi. Forma zattın' sırtqı ko'rinisi. Ekinshi basqıshında forma zattın' en' son'g'ı sebepshisi retinde ko'rinedi, ishki denesin du'zedi. (Mıs: o'simliklerdi alsaq boladı).
U'shinshi da'reje bul jerde forma ha'reket etiwshi sebep boladı. (Mıs: haywanat du'nyasın alsaq boladı). To'rtinshi forma materiyanı sho'lkemlestiriwshi printsip sıpatında emes, al materiyadan g'a'rezsiz turadı. Bul ruwx yamasa aqıl, Jan jasawshılardın' en' joqarg'ı da'rejesi.
Tomas Aquinas aqıldı Adam uqıplılıqlarının' en' joqarg'ı shegi dep tu'sindiredi. Ol o'z erki menen, aqıllıq da'rejesi menen jaqsılıqtı ha'm jamanlıqtı jaratadı.
Tomas Aquinas ta'liyamatı orta a'sirde u'lken a'hmiyetli orındı iyeledi. Onı Rim shirkewi ra'smiy tu'rde moyınladı.