Velosiped

Velosiped (latınsha velox — tez, ayaq) pedallar arqalı adam mu'skilerı ku'shi menen ha'reketleniwshı, jer sırtında ju'riwge mo‘njellengen, do‘ngeleklı transport. Qolda (na'gıranlar velosipedı) ha'm motor (dvigatel) ja'rdemınde ha'reketlentiriletug'ın velosipedler de bar. Velosiped do'ngelek, rama, er, ro'l, pedal, sebi ha'm ekki shar (juldızsha)dan ibarat. Pedal basılganda og'an biriktirilgen shar shınjırı aylanadı, shınjır bolsa arqa do'ngelek og'ına mekemlengen shestirnanı aylantıradı. Velosiped qol ya'ki ayaq tormızı benen toqtatıladı. Do'ngelektın' o'lshemıne qarab, erkekler, a'yeller ha'm balalar velosipedlerı; wazıpasına qarap, universal, sport, mo'njelengen (sirkte, ju'k tasıwda isletıletug'ın, tirkeme arbalı, veloriksha), velosiped-drezina (relsda ju'rıw ushin) boladı. Da'stlepkı velosipedtı Karl Drais (Germaniya, 1818) oylap tapqan. Ha'zirgi ekki do'ngeleklı velosipedlerdın' tezligi 10—30 km/saat, awırlıgı 8—16,5 kg. Motorlı velosipedler saatına 30—50 km tezlik benen ha'reketlenedı. Sport velosipedı a'dewır jen'ıl boladı, tezligi saatına 70 km den ha'm onanda ko'birek bolıwı mu'mkin.