Kontentke ótiw

Yugoslaviya

Wikipedia, erkin enciklopediya
Bayraqtıń ortasında jaylasqan qızıl juldız kommunizmin ańlatadı.[1]

Yugoslaviya — Qubla Evropadaǵı mámleket (2003-jılǵa shekem ámelde bolǵan). Serblar, xarvatlar, slovenlar patshalıǵı negizinde 1929-jıl shólkemlestirilgen. Serbiya, Xorvatiya, Sloveniya, Bosniya hám Hersegovina, Makedoniya, Chernogoriya onıń ishinde bolǵan. 1929-jıl yanvar Yugaslaviya diktaturalarınıń kásiplik monarxiyasi qarar tapqan. 1941-jıl martda Yugoslaviya húkimeti fashist mámleketleri shólkemi Berlin paktı (1940-jıl 7-sentyabr) na qosıldı. Bul Yugoslaviyada keń narazılıq háreketine sebep boldı ; 27-mart fashistik húkimet awdarıldı. 1941-jıl 6-aprel Yugoslaviya fashist Germaniyası zulım kirdi hám mámleket aymaǵı Germaniya hám zonalarına baslandı. Xalıq azatlıq gúresi háwij aldı. Mámlekettiń arqa bólegi 1944-jıl azat etildi. 1945-jıl 15-mayda soveti áskerleri hám de Yugoslaviya armiyasi birgelikte Yugoslaviyatı fashistlerden azat etiw birlespesi aqırına jetkerdi. 1945-jıl 29-noyabr Yugoslaviya Federativ Xalıq Respublikası (UFHR) islam húkimeti. 1946-jıl 31-yanvar SFHR Konstituciyası tastıyıqlandı. 1963-jılda qabıl etilgen konstitutsiya boyınsha mámleket Yugoslaviya Socialistik Federativ Respublikası (USFR) dep at berildi. Yugoslaviya Kommunistler tóbesinda Yugoslaviya Birlespesi turdı. Yugoslaviyada ózi basqarıwına socializm tiykarında Yugoslaviya modelin kóriw procesi qoyıldı. 1980-jıllardan mámleket salmaqlı ekonomikalıq hám siyasatqa dus keldi. 1991-jıl USFR bóleklenip ketti. Slovenya, Xorvatiya, Bosniya hám Gersegovina, Makedoniya federatsiya quramınan shıǵıp ketti hám ǵárezsiz mámleketliklerge aylandı. 1992-jıl Serbiya menen Chernogoriya Yugoslaviya Birlespe Respublikasın dúzedi. 2003-jıl 4-fevraldan bul mámleket Serbiya hám Chernogoriya dep atala baslandı.