Mısır

Wikipedia, erkin enciklopediya
Bul betti tez óshiriw usınıs etiledi.
Eger bul maqalanı óshiriw kerek emes dep oylasańız, óz pikirińizdi talqılaw bóliminde jazıp qaldırıń.
Administratorlarǵa: bul betke siltewler, bettiń tariyxı (aqırǵı ózgerisleri), betti óshiriw.
Maqala avtorına: Maqalańız óshiriliw qarsańında bolsa ne islew kerek?
Mısır bayraǵı
Mısırdıń Afrika kartasındaǵı ornı

Mısır Arab Respublikası (arabsha جمهورية مصر العربية ) — Afrikanıń arqa-shıǵısında hám de kishi bólimi Aziya materigindegi Sinay yarım atawında jaylasqan mámleket. Jaǵaları arqadaǵı Jer orta teńizi, shıǵısta Qızıl teńiz suwları menen juwıladı. Suvaysh kanalı bul eki teńizdi tutastıradı hám házirgi Afrika hám de Aziyanıń shegarasın belgileydi. Suvaysh kanalınıń ótkenligi, Aziya hám Afrika tutasqan aymaqta jaylasqanlıǵı Mısırdıń ekonomikalıq geografiyalıq ornınıń qolaylılıǵın belgileydi.

Paytaxtı - Kair qalası bolıp, ol Nil dáryası deltasında jaylasqan[1]. Nil - Jer júzindegi eń uzın dárya esaplanadı. Házirde Mısırda shama menen 80 085 862 adam jasap kelmekte.

Basqarıw forması - prezidentlik respublika. Mısır Afrika mámleketleri arasında xalqınıń sanı boyınsha Nigeriya hám Efiopiyadan keyingi úshinshi orında turadı. Xalıqtıń tábiyiy ósiwi joqarı dárejede saqlanbaqta. Mısır xalqı jılına derlik 2,5 % ke, yaǵnıy 2 millionnan zıyat adamǵa kóbeyedi. Qala xalqınıń úlesi 45 % átirapında hám bul kórsetkish Arqa Afrikanıń basqa mámleketlerine salıstırǵanda pásirek dárejede.

Mısır piramidaları

Eń iri qalaları qatarına Iskenderiya hám Giza kiredi. Mısır bir milletli mámleket bolıp esaplanadı, sebebi xalqınıń 99 % i arablardan ibarat. Keń tarqalǵan din - islam. Biraq, mısırlılardıń 10 % ke jaqın bólimi xristian dinine tiyisli. Mısır Arab Respublikasınıń mámleketlik byudjeti ushın Suvaysh kanalı arqalı kemeler tranzitinen túsetuǵın bajılar áhmiyetli dáramat deregi. Mısır ekonomikasınıń áhmiyetli tarmaqlarınan jáne biri turizm bolıp esaplanadı.

Derekler[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Siltewler[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Wikimedia Commonsta
Mısır boyınsha fayllar bar.


Afrikadaǵı mámleketler

Aljir · Angola · Benin · Botsvana · Burkina Faso · Burundi · Efiopiya · Qubla Afrika · Qubla Sudan · Djibuti · Chad · Ekvatorial Gvineya · Eritreya · Filtish atawları · Gabon · Gambiya · Gvineya · Gvineya-Bisau · Gana · Kabo-Verde · Kamerun · Keniya · Komor Atawları · Kongo Respublikası · Kongo DR · Lesoto · Liberiya · Liviya · Madagaskar · Marokko · Malavi · Mali · Mauritius · Orayliq Afrika · Mısır1 · Mozambik · Mavritaniya · Namibiya · Niger · Nigeriya · Ruanda · San-Tome hám Prinsipi · Senegal · Seyshel Atawları · Somaliya · Sudan · Svaziland · Serra-Leone · Tanzaniya · Togo · Tunis · Uganda · Zambiya · Zimbabve

Negizi Garezsiz, biraq tanılmag'an ha'm yarım tanılg'an ma'mleketler:
Azavad · Batıs Saxara · Somaliland
1. Azdag'an Aziyada


Aziyadaǵı mámleketler

Awǵanstan · Ázerbayjan · Bangladesh · Baxreyn · Birlesken Arab Ámirlikleri · Bruney · Butan · Qubla Koreya · Qıtay · Armeniya · Filippin · Gruziya · Iraq · Hindistan · Indoneziya · Iran · Izrail · Kambodja · Kuveyt · Laos · Livan · Malayziya · Maldiv · Mısır1 · Mongoliya · Myanma · Nepal · Oman · Ózbekstan · Pakistan · Qazaqstan2 · Qatar · Kipr · Qırǵızstan · Rossiya2 · Saudiya Arabstanı · Singapur · Siriya · Shıǵıs Timor · Arqa Koreya · Shri-Lanka · Tájikstan · Tailand · Túrkiya2 · Túrkmenstan · Iordaniya · Vyetnam · Yaponiya · Yemen

Negizi ǵárezsiz, biraq tanılmaǵan yaki azǵantay tanılǵan mámleketler:

Abxaziya · Qubla Osetiya · Tayvan · Tawlı Qarabaǵ · Palestina · Arqa Kipr Túrk Respublikası

1. Transkontinental mámleket, bir bólegi Afrikada
2. Transkontinental mámleket, bir bólegi Evropada