Kontentke ótiw

Aliye Berger

Wikipedia, erkin enciklopediya
Aliye Berger
Tuwılǵan sánesi 1903-jıl 24-dekabr
Qaytıs bolǵan sánesi 1974-jıl 9-avgust
Qaytıs bolǵan jeri Buyukada, Istanbul, Túrkiya
Milleti Túrk
Kásibi Súwretshilik, naǵıs oyıwshılıq

Aliye Berger(1903-jıl 24-dekabr — 1974-jıl 9-avgust) — túrk súwretshisi, naǵıs oyıwshı hám súwretlew óneri oqıtıwshısı. Berger Túrkiya Respublikasınıń birinshi gravyura (grafik kórkem-óner túri) larınan biri bolıp tabıladı. Ol ekspressionistik gravyuraları hám 1954-jılda Yapı Kredi Bankınıń súwret tańlawında jeńimpaz bolǵanı menen ataqlı[1].

Ómiri[redaktorlaw | derekti jańalaw]

Berger 1903-jıl 24-dekabrde Túrkiya respublikasınıń Istanbul qalası Buyukada qalasında tuwılǵan[2]. Onıń ákesi Kabaagachli Shakir Pasha hám anası Giritli Sare Ismoil Xanim edi[3]. Onıń sińlisi súwretshi Fehrelnissa Zeid jáne onıń ajaǵası avtor Jevat Shakir Kabaaǵachli bolǵan.

Berger dáslep Notre Dame de Sion liceyinde oqıp atırǵanda súwret hám pianino sabaqların úyrengen[4]. 1947-jılda ol muzıka oqıtıwshı Karl Bergerge turmısqa shıqtı, biraq Berger altı ay ótken soń qaytıs boladı[1].

Keyin Berger sińlisin gúzetip, Londonǵa bardı hám onda súwretshi Jan Baklend-Raytnıń ustazlıǵı basshılıǵında gravyura hám músinshilikti úyreniwdi basladı. 1951-jılda Túrkiyaǵa qaytıp kelgeninde Berger Istanbulda 100 den artıq shıǵarmasın kórsetken birinshi kórgizbesin ótkerdi. Onıń Güneşin Doǵushu(«Quyash kóteriliwi») maylı súwreti 1954-jılda xalıqaralıq tańlawda jeńimpaz boldı hám keyingi jılı 2-Tegeran Biennalesında ekinshi orındı iyeledi[5]. Berger keyingi on jıllıqlarda nátiyjeli isledi[1].

Aliye Berger 1974-jıl 9-avgustta Istanbuldıń Buyukada qalasında qaytıs boladı[6]. Ol Istanbul, Shahzada atawlarındaǵı Buyukada áwliyesine jerlenedi.

Aliye Bergerniń Buyukada áwliyesindegi qábirtası.Shahzada atawları, Istanbul, Túrkiya

Estelik[redaktorlaw | derekti jańalaw]

1975-jılda Istanbul súwretlew óneri akademiyasında Berger qaytıs bolǵannan keyingi retrospektivası bolıp ótti[7]. Taǵı bir kórgezbe 1988-jılda Yapı Kredi Bank tárepinen islengen. Bergerniń tórt shıǵarması Istanbul súwret hám músinshilik muzeyinde, úshewi Albertina muzeyinde kórsetilgen[5]. Onıń 1960-jılǵı shıǵarması «Atsız darveshler» Nyu-Yorkdaǵı Metropoliten muzeyinde saqlanadı[8].

Aliye Berger 2020-jıl 24-dekabrde 117 jasqa tolıwı múnásebeti menen Google Doodleda oǵan arnalǵan tańlaw ótkerildi[7][5].

Derekler[redaktorlaw | derekti jańalaw]