Chay
Chay bunnan úsh mıń jıl burın Qıtayda málim bolǵan. Bir ápsanada aytılıwına qaraǵanda shopanlar bir jasıl ósimliktiń japıraqların shaynaǵan qoy-eshkilerdiń shaqqanlasıp qalǵanlıǵı, biyik jarlarǵa da órmelep shıqqanlıǵın bayqap qalǵan. Sonnan keyin olardıń ózleri de sol japıraqlardı keptirip, suwǵa qaynatıp iship kórgen. Sonnan chay ishiw pútkil Qıtayǵa taralıp ketken. Keyinirek chay Yaponiyada hám basqa Aziya ellerine taraldı. Al Evropada birinshi ret 1517-jılı portugallar, 1610-jılı gollandlar chaydıń mazasın tatıp kórdi. Rossiyada chay birinshi ret 1638-jılı payda boldı.