Georg I (Greciya patshası)
| Georg I | |
|---|---|
grekshe Γεώργιος Αʹ | |
 | |
.svg) | |
|
Wákillik dáwiri 1863-jıl 30-mart — 1913-jıl 18-mart | |
| Aldınǵı isker | Otton I |
| Keyingi isker | Konstantin I |
| Jeke maǵlıwmatları | |
| Tuwılǵan sáne | 1845-jıl 24-dekabr |
| Tuwılǵan jeri | Kopengagen, Daniya |
| Qaytıs bolǵan sáne | 1913-jıl 18-mart |
| Qaytıs bolǵan jeri | Saloniki, Greciya |
| Dinastiyası | Glyuksburglar |
| Ómirlik joldası | Olga Konstantinovna |
| Balaları | Konstantin I, Georg, Nikolay, Andrey Greciyalıq, Xristofor, Aleksandra, Mariya, Olga |
| Anası | Luiza Gessen-Kasselsklıq |
| Ákesi | Kristian IX |
| Qolı |  |
Georg I (grekshe Γεώργιος Αʹ; 1845-jıl 24-dekabr, Kopengagen — 1913-jıl 18-mart, Saloniki) — ellinlar patshası (grekshe Βασιλεύς των Ελλήνων) 1863-1913-jıllarda, 1862-jılǵı Greciyadaǵı referendum nátiyjelerine kóre Otton I nıń grek taxtına miyrasxorı, grek Glyuksburglar dinastiyasınıń tiykarshısı.
Biografiyası
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Daniya patshası Kristian IX nıń ekinshi balası. Tuwılǵan waqtındaǵı atı Daniya shahzadası Kristian-Vilgelm-Ferdinand-Adolf-Georg Shlesvig-Golshteyn-Zonderburg-Glyuksburg. 1863-jıl 30-martda 17 jasında Greciya taxtına saylanǵan hám 241 202 dawıstan tek 6 dawıs toplaǵan hám de 18-orındı iyelegen[1]}} (kóbirek dawıs alǵan basqa kandidatlar túrli sebeplerge kóre mámleketti basqarıwdan bas tartǵan).
Bolajaq Antanta mámleketlerine sezim-sezimlerge iye edi. Greciya korollıq shańaraǵı Britaniya hám Rossiya dinastiyaları menen jaqın baylanısda bolǵan: Georg I nıń ajapa-qarındasları Ullı Britaniya xanzadası Aleksandra, Eduard VII nıń zayıbı hám Georg V nıń anası, sonıń menen birge Rossiya imperatorı Mariya Fyodorovna, Aleksandr III nıń zayıbı hám Nikolay II nıń anası edi. Georgtıń ózi Aleksandr II nıń jiyeni Olga Konstantinovna menen turmıs qurǵan. Korollıq shańaraǵınıń bes balası hám eki qızı bar edi. Patshanıń ush perzenti -Aleksandra, Nikolay hám Mariya da Romanovlar úyi wákilleri menen turmıs qurǵan. Nekeler Greciya hám Rossiya arasındaǵı diplomatik qatnaslardı bekkemledi, eki húkimran úydi jaqınlastirdi, patsha sarayında rusofil partiyasın kúsheytirdi.
1896-jılda Georg I húkimranlıǵı dáwirinde Greciya Afina qalasında ótken zamanagóy I Olimpiada oyınlarına miymanlıq etdi. Usınıń menen birge, ol bul oyınlardı ózi ashtı.
1867-jıl 4-maydan Rossiya armiyasınıń Neva polkinıń baslıǵı bolǵan.
Patsha Georg I 1913-jıl 18-martda Salonikada anarxist Aleksandros Shinas tárepinen Turkiyaǵa qarsı áskeriy háreketler waqtında óltirilgen (tergew waqtında Shinas óz janına qas etken hám qaslıq buyırtpashıları belgisiz bolıp qalǵan). 25-mart kúni onıń óligi Afinaǵa alıp ketildi, ol jerda patsha 3 aprel kúni soborda biykarlaw etildi; 50 dana arxierey sıyınıw etdi[2]. Grek patshalarınıń burınǵı qala sırtındaǵı sarayında hám Tata patsha shańaraǵı aǵzaları jerlengen orında jerlengen.
Georgnıń uzaq hám tabıslı húkimranlıǵı 60 jıldan artıq waqıt dawamında Greciyanı táqip etken keyingi patshalıqlar, turaqlı urıslar hám tónkeriwlerdıń biyqararlıǵı dáwirine tuwrı keldi.
Derekler
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]- ↑ In 1862, a Danish prince with only 0.00002% of the vote was elected King Arxivlendi 2015-02-14 Wayback Machine saytında.(ing.)
- ↑ «Правительственный Вѣстникъ». 21 марта (3 апреля) 1913, № 65, стр. 4.