Leonard Euler
Tuwılǵan sánesi | 15-aprel 1707 |
---|---|
Qaytıs bolǵan sánesi | 18-sentyabr 1783 (76 jasta), 7 (18) sentyabr 1783 (76 jasta) или 1783 |
thumb|right|Leonard Euler Leonard Euler (aytılıwı: Leonard Oiler; 15 aprel, 1707 - 7 sentyabr, 1783) Shveycariya matematigi hám fizigi. Ol ómiriniń kóp bólegin Rossiya hám Germaniyada ótkergen.
Euler differentsiyal esaplawlar hám topologiya sıyaqlı tarawlarda áhmiyetli ashılıwlar jasaǵan. Ol búgingi kúni matematikada qollanılıp atırǵan kóplegen sózlerdi kiritken. Ol matematikalıq funktsiya túsinigin kiritken. Ol óziniń mexanika, optika hám astronomiyadag'ı jumısları menen de belgili.
Euler 18-ásirdiń eń áhmiyetli hám barlıq dáwirdiń eń ullı matematikleriniń biri esaplanadı. Jáne de ol eń kóp jazǵan matematiklerdiń biri. Onıń jumıslarınıń toplamı 60-80-tomdı quraydı. Matematik Pierre-Simon Laplace aytqan: "Eulerdi oqıń, ol bizlerdiń hámmemiz ushın ustaz".
Euler Shveytsariyanıń 10 franklıq pul birliginiń altınshı seriyasında hám kóplegen Shveciya, Germaniya hám Rossiya pochta markalarında sáwlelengen. 2002 Euler asteroidi onıń húrmetine atalǵan.