Lionel Messi

Lionel Messi
Messi Argentina menen 2022 jılǵı FIFA Jáhán chempionatında
Jeke maǵlıwmatları
Tolıq atı	Lionel Andres Messi
Tuwılǵan kúni	24-iyun, 1987-jıl (37 jasta)
Tuwılǵan jeri	Rosario, Argentina
Boyı	1.70 m (5 fut 7 dyuym)
Poziciyası	Hújimshi
Komanda haqqında maǵlıwmat
Házirgi komandası	Inter Mayami
Nomeri	10
Jaslar karerası
1992—1995	Grandoli
1995–2000	Nyuells Old Boyz
2000–2004	Barselona
Joqarı karerası
2003–2004	Barselona C
2004–2005	Barselona B
2004–2021	Barselona
2021–2023	Pari Sen-Jermen
2023–	Inter Mayami
Xalıqaralıq karerası
2004–2005	Argentina U20
2008	Argentina U23
2005–	Argentina
Medal jetiskenlikleri
Veb-saytı	messi.com
Qolı

Lionel Andres «Leo» Messi (1987-jılı 24-iyunda tuwılǵan) ‒ argentinalı professional futbolshı, ol «Inter Mayami» hám Argentina milliy komandasınıń hújimshisi hám kapitanı bolıp oynaydı. Barlıq waqıtlardaǵı eń ullı oyınshılardıń biri retinde keń tán alınǵan Messi óziniń kásiplik futbol karerası dawamında jeke jetiskenlikler boyınsha kóplegen rekordlar ornattı, sonıń ishinde segiz Altın top sıylıǵı hám segiz márte FIFA tárepinen dúnyanıń eń jaqsı oyınshısı dep ataldı. Ol kásiplik futbol tariyxındaǵı eń kóp sıylıqlarǵa iye oyınshı bolıp, 45 komandalıq trofeydi jeńip aldı, sonıń ishinde on eki Bes úlken liga chempionlıǵı, tórt UEFA Chempionlar Ligası, eki Kopa Amerika hám bir FIFA Jáhán chempionatı bar. Messi Evropa Altın butsı sıylıǵın eń kóp (6 ret) alǵan, bir kalendar jılında eń kóp gol urǵan (91), bir klub ushın eń kóp gol urǵan (672, Barselona menen), La Ligada eń kóp gol (474), xet-trik (36) hám nátiyjeli pas (192) bergen, Kopa Amerikada eń kóp nátiyjeli pas (18) hám gol qatnasıwı (32) bolǵan, Jáhán chempionatında eń kóp gol qatnasıwı (21) bolǵan, Qubla Amerikalı erkek sportshı retinde eń kóp xalıqaralıq oyın (191) hám xalıqaralıq gol (112) urǵan oyınshı rekordların saqlap turıptı, hám sońǵı kategoriyada ekinshi orındı iyeleydi. Jaqsı soqqı beriwshi hám kreativ pleymeyker retinde, Messi óziniń kásiplik karerasında 850 den aslam gol urǵan hám klub hám milliy komanda ushın 380 nen aslam nátiyjeli pas bergen.

Argentinanıń Rosario qalasında tuwılǵan Messi 13 jasında Barselonaǵa qosılıw ushın Ispaniyaǵa kóshti, hám 2004-jıldıń oktyabr ayında 17 jasında óziniń birinshi básekiles debyutın ótkerdi. Ol áste-aqırın klubtıń ajıralmas bólegine aylandı hám 2008-09-máwsiminde 22 jasında óziniń birinshi tolıq máwsiminde Barselonanıń ispan futbolında birinshi úshlik jeńisine erisiwine járdem berdi. Bul Messidiń tórt jıl qatarına Altın toptı utıwına alıp keldi, al 2011-12-máwsiminde ol La Liga hám Evropa boyınsha bir máwsimde eń kóp gol urıw rekordın ornattı hám Barselonanıń barlıq dáwirlerdegi eń kóp gol urǵan oyınshısı boldı. Keyingi eki máwsimde ol Altın top ushın gúreste óziniń básekilesi dep esaplanǵan Krishtianu Ronaldudan keyin ekinshi orındı iyeledi. Biraq, ol 2014-15-máwsiminde óziniń eń jaqsı formasına qayttı, La Liganıń barlıq dáwirlerdegi eń kóp gol urǵan oyınshısı boldı, Barselonanı tariyxıy ekinshi úshlik jeńiske jetekledi hám 2015-jılı besinshi Altın toptı uttı. Ol 2018-jılı Barselonanıń kapitanı boldı hám 2019-jılı rekordlıq altınshı Altın toptı jeńip aldı. Barselonadaǵı ulıwma karerası dawamında Messi klub tariyxındaǵı rekordlıq 34 trofey, sonıń ishinde on La Liga chempionlıǵı hám tórt Chempionlar Ligası jeńisin qolǵa kirgizdi. Barselonanıń finanslıq qıyınshılıqları sebepli Messi 2021-jıldıń avgust ayında francuz klubı Pari Sen-Jermenge ótti, ol jerde eki máwsim dawamında Liga 1 chempionlıǵın jeńip aldı. Ol 2023-jıldıń iyul ayında Inter Mayami futbol klubına qosıldı.

Argentina milliy quramasınıń oyınshısı Messi, milliy komandanıń barlıq dáwirlerdegi eń kóp gol urǵan hám eń kóp oyın ótkergen futbolshısı bolıp tabıladı. Onıń kishi boylı, shep ayaqlı dribler retindeǵı oyın stili onı ómir boyı watanlası Diego Maradona menen salıstırıwǵa alıp keldi, Maradona Messidi óziniń miyrasxorı dep ataǵan edi. Jaslar dárejesinde ol 2005-jılǵı FIFA Jaslar chempionatın hám 2008-jılǵı Jazǵı Olimpiada oyınlarında altın medal jeńip aldı. 2005-jılı úlkenler quramasında debyut etkennen soń, Messi 2006-jılǵı Jáhán chempionatında oynaǵan hám gol urǵan eń jas argentinalı boldı. 2011-jılı kapitan bolǵannan keyin, ol Argentinanı úsh izbe-iz finalǵa - 2014-jılǵı FIFA Jáhán chempionatı, 2015-jılǵı Kopa Amerika hám Kopa Amerika Sentenario finallarına alıp bardı, biraq olardıń hámmesinde jeńiliske ushıradı. 2016-jılı dáslep xalıqaralıq karerasın juwmaqlaǵanın járiyalaǵannan soń, ol qaytıp kelip eliniń 2018-jılǵı FIFA Jáhán chempionatına zorǵa jollama alıwına járdem berdi, biraq komanda básekiden erte shıǵıp qaldı. Messi hám milliy komanda aqırında Argentinanıń 28 jıllıq titulsız dáwirin 2021-jılǵı Kopa Amerikanı utıw arqalı juwmaqladı, bul oǵan sol jılı jetinshi Altın toptı jeńip alıwǵa járdem berdi. Sońınan ol Argentinanı 2022-jılǵı Finalissima jeńisine, sonday-aq 2022-jılǵı FIFA Jáhán chempionatında jeńiske basladı, bul eliniń ulıwma úshinshi jáhán chempionlıǵı hám 36 jıl ishindegi birinshi jeńisi boldı. Bunnan keyin ol 2023-jılı rekordtı keńeytip segizinshi Altın toptı uttı hám 2024-jılǵı Kopa Amerikada jeńiske eristi.

Messi 2006-jıldan baslap Adidas sport kiyimleri kompaniyasınıń reklama júzi bolıp kelmekte. France Football jurnalınıń maǵlıwmatlarına muwapıq, ol 2009-jıldan 2014-jılǵa shekemgi altı jıldıń besewinde dúnyadaǵı eń kóp aqsha tabatuǵın futbolshı bolǵan, al Forbes jurnalı onı 2019 hám 2022-jılları dúnyadaǵı eń kóp haqı tólenetuǵın sportshı dep ataǵan. Messi 2011, 2012 hám 2023-jılları Time jurnalınıń dúnyadaǵı eń tásirli 100 adamnıń qatarına kirgen. 2020 hám 2023-jılları ol Laureus Jıldıń dúnya sportshısı sıylıǵın alǵan birinshi komandalıq sport wákili boldı. 2020-jılı Messi Altın top Árman komandasına kirgizildi hám karerası dawamında 1 milliard dollardan aslamıraq tabıs tapqan ekinshi futbolshı hám ekinshi komandalıq sport wákili boldı. AQSH futbolına keliwi hám tásiri sebepli, Messi 2023-jılı Time jurnalı tárepinen Jıldıń sportshısı dep tanıldı, al 2025-jılı Amerika Qurama Shtatları prezidentiniń qararı menen Prezident Erkinlik medalı menen sıylıqlandı.

Erte jaslıq dáwiri

Messidiń Rosario, Santa-Fe qalasındaǵı balalıqtaǵı úyi.

Messi 1987-jılı 24-iyunda Santa-Fe provinciyasınıń Rosario qalasında tuwılǵan, ol polat zavodınıń menedjeri Xorxe Messidiń hám magnit islep shıǵarıw ustaxanasında isleytuǵın hayalı Seliya Kuchchittinidiń shańaraǵında tórt balasınıń úshinshisi bolıp tuwılǵan. Ákesiniń tárepinen ol italiyalı hám ispan shıǵısına iye bolıp, Italiyanıń arqa-oraylıq Adriatika boyındaǵı Marke regionınan kelgen immigrantlardıń shawlıǵı bolsa, anasınıń tárepinen tiykarınan italiyalı shıǵısqa iye. Futboldı súyetuǵın jaqın shańaraqta ósip, «Leo» jas waqtınan baslap bul sportqa qızıǵıwshılıǵı oyanǵan, ájaǵaları Rodrigo hám Matias, sonday-aq keyin kásiplik futbolshı bolǵan ájaǵaları Maksimiliano hám Emanuel Byankukki menen birge úziliksiz futbol oynadı. Tórt jasında ol jergilikli Grandoli klubına qosıldı, onda ákesi onıń treneri boldı, biraq oyınshı retinde onıń eń birinshi tásiri anası jaǵınan Seliyadan (ájesi) keldi, ol onı shınıǵıwlar hám oyınlarǵa alıp baratuǵın edi. Ol on bir jasqa tolıwdan az waqıt aldın onıń (ájesiniń) qaytıs bolıwınan qattı tásirlendi; sonnan berli, dinshil katolik retinde, ol gol urǵannan keyin ájesine húrmet bildirip aspanǵa qarap, qolın kórsetiw menen belgileydi.

Jaslıq karerası

Nyuells Old Boyz

«Onı kórgenińizde: bul bala futbol oynay almaydı dep oylaysız. Ol irgejeyli, ol júdá názik, júdá kishi. Biraq dárriw túsinesiz, ol basqasha tuwılǵan, ol fenomen hám ol ájayıp bir nárse bolatuǵının.» – Nyuells Old Boyzdıń jaslar komandasınıń treneri Adrian Koriya 12 jasar Messi haqqında óziniń dáslepki tásirin bólisedi. Nyuells Old Boyzdıń ıqlasbenti bolǵan Messi jeti jasında Rosario klubına qosıldı. Nyuells ushın oynaǵan altı jıl dawamında, ol «1987-jılǵılar mashinası» dep atalǵan, tuwılǵan jılı boyınsha atalǵan, derlik jeńilmeytuǵın jaslar komandasınıń aǵzası retinde 500 ge jaqın gol urdı hám úziliksiz birinshi komandanıń úy oyınlarınıń yarım waqtında top penen tryukler kórsetip, kópshilik tamashagóylerdi quwandırdı. Onıń balalıǵındaǵı gol urıwdaǵı kumiri braziliyalı hújimshi Ronaldo boldı, Messi onı «men kórgen eń jaqsı hújimshi» dep atadı.

Biraq, 10 jasında oǵan ósiw gormonı jetispewshiligi diagnozı qoyılǵanda, onıń kásiplik oyınshı retindegi keleshegi qáwip astında qaldı. Ákesiniń medicinalıq qamsızlandırıwı ayına keminde 1,000 dollar turatuǵın ósiw gormonı terapiyasınıń tek eki jılın ǵana qaplaǵanlıqtan, Nyuells járdem beriwge kelisti, biraq keyin óz wádesinen bas tarttı. Onı Buenos-Ayres klubı River Pleyt baqlawına aldı, onıń pleymeykeri Pablo Aymardı ol ózine úlgi etetuǵın edi. Onıń densawlıǵınıń jaqsı emesligi sebepli River Pleyt penen kelisim dúze almadı degen pikirler boldı; biraq, 2019-jılǵı intervyude Messi River Pleyttıń oǵan sınaqta tórt gol urǵannan keyin medicinalıq emlewin tólewdi usınǵanın ayttı. River onı komandaǵa alıwdı qáledi, biraq Nyuells Old Boyz onıń emleniwin tólewden bas tartqanı sıyaqlı, onıń oyınshı kartasın da beriwden bas tarttı, sóytip transferge kesent etti.

Barcelona

Messi 13 jasında Barselonanıń jaslar akademiyası La Masiyaǵa qabıl etildi.

Messi shańaraǵınıń Kataloniyada tuwısqanları bolǵanlıqtan, olar 2000-jıldıń sentyabr ayında Barselona menen sınaq ótkeriwdi shólkemlestiriwge háreket etti. Birinshi komandanıń direktorı Charli Reksach dárhal onı komandaǵa alıwdı qáledi, biraq direktorlar keńesi ekilendi; sol waqıtta Evropa klubları ushın bunday jas shet elli oyınshılardı komandaǵa alıw ádettegidey emes edi. 14-dekabrde Barselonaǵa óz baǵdarın dálillew ushın ultimatum berildi, hám Reksach, qolında basqa qaǵaz bolmaǵanlıqtan, qaǵaz salfetkada kelisim usındı. 2001-jıldıń fevral ayında shańaraq Barselonaǵa kóship keldi, olar klubtıń stadionı Kamp Nouǵa jaqın jerde jaylastı. Ispaniyadaǵı birinshi jılında Messi Nyuells penen transfer dawı sebepli Infantiles komandasında siyrek oynadı; sırt elli sıpatında ol tek doslıq ushırasıwlarda hám Kataloniya ligasında oynay alatuǵın edi. Futbolsız ol komandaǵa sińisip kete almadı; tábiyatı boyınsha jabıq bolǵan ol sonshelli úndemeytuǵın edi, komandalasları dáslep onı saqaw dep oylaǵan. Úyde anası ájaǵaları hám kishi qarındası Mariya Sol menen Rosarioǵa qaytıp ketkennen keyin, ol ákesi menen Barselonada qalıp, úydi saǵınıwdan qıynaldı.

Barselonanıń jaslar akademiyası La Masiyada bir jıl ótkennen soń, Messi aqırında 2002-jıldıń fevral ayında Ispaniya Korollik Futbol Federaciyasına (RFEF) dizimge alındı. Endi barlıq jarıslarda oynap, ol komandalasları menen dos boldı, olardıń arasında Sesk Fabregas hám Jerar Pike bar edi. 14 jasında ósiw gormonı terapiyasın tamamlaǵannan keyin, Messi Barselonanıń eń zor jaslar komandası «Bebi Drim Tim»niń ajıralmas bólegine aylandı. Birinshi tolıq máwsiminde (2002–03) ol Cadetes A ushın 30 oyında 36 gol urıp, eń kóp gol urǵan oyınshı boldı, bul komanda liga hám Ispaniya hám Kataloniya kubokların jeńip alıp, burın bolmaǵan úsh ese jeńiske eristi. Espanoldı 4–1 esabında jeńgen Kataloniya Kubogınıń finalı klub tariyxında «maska oyını» dep belgili boldı. Liga oyınında jaq súyegi sınǵannan bir hápte keyin, Messige plastikalıq qorǵanıw kiygen jaǵdayda oyındı baslawǵa ruqsat etildi; biraq maska tez arada oǵan kesent etti, ol onı sheship taslap, almastırılıwına deyin 10 minut ishinde eki gol urdı. Máwsim aqırında ol shet el klubınan birinshi márte usınıs aldı - Arsenaldan, biraq Fabregas hám Pike kóp ótpesten Angliyaǵa ketkenine qaramastan, ol Barselonada qalıwdı tańladı.

Messi klubtıń qatarları arqalı tez pát penen rawajlanıwın dawam etti, 2003–04 máwsiminde tórt jaslar komandasında debyut etti. Juvenil B komandası menen xalıqaralıq máwsim aldı tórt jarısta turnirdiń eń jaqsı oyınshısı dep tanılǵannan keyin, ol komanda menen tek bir rásmiy oyın ótkerip, Juvenil A komandasına kóterildi, onda 11 liga oyınında 18 gol urdı. Sońınan Messi xalıqaralıq úzilis waqtında hálsizlengen birinshi komandanı kúsheytiw ushın shaqırılǵan bir neshe jas oyınshılardıń biri boldı. Francuz qanat hújimshisi Lyudovik Jiuli Messidiń Frank Raykaardtıń birinshi komandası menen shınıǵıw sessiyasında qalay kózge túskenin túsindirdi: «Ol bizlerdi pútkilley joq qıldı... Olar bul bala tárepinen masqara bolmaw ushın onı hár tárepke tebetuǵın edi, al ol tek turıp jáne oynawdı dawam etti. Ol tórt oyınshıdan ótip, gol uratuǵın edi. Hátte komandanıń tiykarǵı oraylıq qorǵawshıları da tınıshsızlandı. Ol bir ájayıp edi.»

«Ol bizler menen pútkil ómirin birge oynaǵanday kórindi.»– Messidiń birinshi komanda debyuti haqqında Barselonanıń sol waqıttaǵı járdemshi treneri Xenk ten Kate. 16 jas, tórt ay hám 23 kúnlik waqtında, Messi 2003-jıldıń 16-noyabrinde Joze Mourinonıń Porto komandasına qarsı doslıq ushırasıwda 75-minutta maydanǵa shıǵıp, óziniń birinshi komanda debyutin ámelge asırdı. Onıń eki múmkinshilik jaratıp, dárwazaǵa bir soqqı urǵan kórsetkishi texnikalıq shtabqa úlken tásir qaldırdı hám bunnan keyin ol kúndelikli túrde klubtıń rezerv komandası, Barselona B menen, sonday-aq háptesine bir ret birinshi komanda menen shınıǵıwdı basladı. Úlken komanda menen birinshi shınıǵıwınan keyin, Barsanıń jańa juldız oyınshısı Ronaldino komandalaslarına bul 16 jaslı balanıń ózinen de jaqsıraq oyınshı bolatuǵınına isenetuǵının ayttı. Ronaldino tez arada Messi menen doslıq qatnas ornattı, onı «kishi tuwısqanım» dep atadı, bul Messidiń birinshi komandaǵa ótiwin ádewir jeńillestirdi.

Qosımsha oyın tájiriybesin alıw ushın, Messi Juvenil A komandasınan tısqarı Barselona C komandasına qosıldı hám 29-noyabrde úshinshi komanda ushın birinshi oyının ótkerdi. Ol komandanı Tercera División ligasınıń tómengi aymaǵınan qutqarıwǵa járdem berdi, on oyında bes gol urıp, sonıń ishinde Sevilyanıń Serxio Ramos tárepinen jeke qorǵalǵan waqıtta Korol kubogı oyınında segiz minut ishinde xet-trik islep. Onıń rawajlanıwı 2004-jıldıń 4-fevralında qol qoyılǵan birinshi kásiplik shártnamasında sáwlelendi, bul shártnama 2012-jılǵa shekem dawam etip, dáslepki satıp alıw bahası 30 million evro boldı. Bir aydan soń, 6-martta, ol Segunda División B ligasında Barselona B ushın debyut isledi hám onıń satıp alıw bahası avtomatik túrde 80 million evroǵa kóterildi. Ol sol máwsimde B komandası menen bes oyın ótkerdi, biraq gol ura almadı. Fizikalıq jaqtan ol qarsılaslarınan ázzirek edi, olar kóbinese jası úlken hám boyı uzınıraq bolatuǵın edi, sonlıqtan shınıǵıwlarda ol qorǵawshılardan qutılıw ushın bulshıq etlerin hám ulıwma kúshin arttırıw ústinde islegen. Máwsimniń aqırında ol eki jaslar komandasına qaytıp kelip, Juvenil B komandasına chempionattı utıwǵa járdem berdi. Ol máwsimdi óziniń bes komandasınıń tórtewinde gol urıp, barlıq rásmiy jarıslarda ulıwma 36 gol menen juwmaqladı.

Klub karerası

Barcelona

2004–2008: Birinshi komandaǵa kóteriliwi

18 jasındaǵı Messi (2005-jılǵı súwrette) 17 jıl oynaǵan Barselona ushın oynap atır.

Messi 2004–05 máwsimin Barselona B komandasınıń kepillengen baslawshısı retinde basladı, biraq úlken komanda oyınshılarınıń ayırım lobbilewinen soń, bas trener Frank Raykard onı birinshi komandaǵa kóterdi. Ol 2004-jıldıń 16-oktyabrinde Espanolǵa qarsı La Ligadaǵı debyutin ámelge asırdı hám 2005-jıldıń 1-mayında Albasetege qarsı oyında Ronaldinonıń pas beriwi menen birinshi úlken golın urdı, sol waqıtta klubtıń eń jas gol urıwshısı boldı. 17 jas, úsh ay hám 22 kúnlik waqtında ol rásmiy jarısta Barselonanı wákillik etken eń jas oyınshı boldı hám klub sol máwsimde liga chempionatın jeńip aldı.

Óziniń 18 jasqa tolǵan kúni, ol úlken komandanıń oyınshısı retinde birinshi shártnamasına qol qoydı, ol úsh aydan soń onı 2014-jılǵa shekem klubta saqlap qalıw ushın jańalandı. Barselona 2005–06 máwsimin Messi qatnaspaǵan Ispaniya Superkubogın jeńip alıw menen basladı, óytkeni ol bul jarısqa qatnasıw ushın tańlanbaǵan edi. Máwsim aqırında komanda jáne de La Liganı, sonday-aq UEFA Chempionlar Ligasın jeńip aldı, biraq Messi jaraqatı sebepli sońǵısınıń finalında oynamadı.

2006–07 máwsiminde Messi Real Madridke qarsı El-Klassikoda óziniń birinshi xet-trikin soqtı, 12 jıl ishinde bunı islegen birinshi oyınshı boldı. Messidiń Xetafege qarsı ájayıp názik golı hám Espanolǵa qarsı qol menen urǵan jáne bir golı, 1986-jılǵı Jáhán chempionatında Angliyaǵa qarsı oyında hám watanı Diego Maradona urǵan eki ataqlı golǵa uqsaslıǵı menen itibardı tarttı, bul Messidiń pútkil karerası dawamında eki oyınshı arasındaǵı salıstırıwlarǵa alıp keldi. Komanda máwsimdi tek bir trofey – 2006-jılǵı Ispaniya Superkubogı menen juwmaqladı. Barselona kelesi 2007–08 máwsimin trofeysiz juwmaqladı, bul Raykardtıń ketiwine alıp keldi.

2008–2012: Pep Gvardiolanıń basqarıwı astında tabıs

2008–09 máwsiminiń basında, Barselonanıń jańa baslıǵı, burınǵı kapitan Pep Gvardiolanıń basqarıwındaǵı birinshi máwsiminde, Messige 10-sanlı futbolka berildi. Waqıt ótiwi menen ol Gvardiolanıń iyelewge tiykarlanǵan sistemasınıń taktikalıq orayına aylandı, nátiyjede gol urıw kórsetkishi arttı. Sol máwsimde Messi barlıǵı 38 gol urdı hám Samuel Eto'o hám Terri Anri menen birge barlıq jarıslarda barlıǵı 100 gol urıwǵa úles qostı, bul sol waqıtta klub ushın rekord edi. Messi birinshi ret Real Madridke qarsı El-Klassikoda jalǵan toǵızınshı nomer retinde oynadı, komandasınıń birinshi golına járdem berdi hám Santyago Bernabeu stadionında komandanıń eń úlken esabındaǵı eki goldı ózi urdı. Ol birinshi finalın oynap, Ispaniya Kubogın jeńip aldı. Sonıń menen bir qatarda, Barselona La Liga ataǵın jeńip aldı hám keyin Chempionlar Ligasın uttı, usılayınsha Ispaniya futbolı tariyxında birinshi úshlikke eristi.

Messi 2009-jılǵı Manchester Sitige qarsı Joan Gamper Trofeyi waqtında.

2009–10 máwsiminiń birinshi yarımında Barselona jáne de Ispaniya Superkubogın, UEFA Superkubogın hám FIFA Klublar arasındaǵı jáhán chempionatın utıp alıp, birinshi klub bolıp altı trofeyli jeńiske eristi. Messi Chempionlar Ligasınıń eń jas gol urıwshısı bolıp, turnirdiń tariyxında eń kóp gol urǵan oyınshı boldı. 2009-jılǵı kórsetkishleri ushın Messi «Altın top» hám FIFA Jıl oyınshısı sıylıqların jeńip aldı. Messi barlıq jarıslarda ulıwma 47 gol urıp, Ronaldunıń 1996–97 máwsimindegi klub rekordın teń qıldı. Ol máwsimdi Chempionlar Ligası hám La Liganıń eń kóp gol urǵan oyınshısı retinde juwmaqladı, ekinshi márte izbe-iz liga trofeyin jeńip aldı hám birinshi Evropa Altın butsasın aldı.

2010–11 máwsiminde Messi Ispaniya Superkubogın, Chempionlar Ligasın hám úshinshi márte izbe-iz La Liga ataǵın jeńip aldı. Onıń 2010-jılǵı klublıq kórsetkishleri oǵan ekinshi márte izbe-iz «Altın top» sıylıǵın alıp berdi. Messi úshinshi márte izbe-iz Chempionlar Ligasınıń eń kóp gol urǵan oyınshısı boldı, sonday-aq liganıń eń kóp gol urǵan hám golǵa pas bergen oyınshısı boldı. Ol 53 gol menen Barselonanıń bir máwsimde eń kóp gol urǵan oyınshısı boldı.

«Messidiń taxtına talasıwdı qálegenlerge ishim ashıydı - bul múmkin emes, bul bala unikal.» – Pep Gvardiola, Messi 2012-jıldıń mart ayında 24 jasında Barselonanıń barlıq waqıtlardaǵı eń kóp gol urǵan oyınshısı bolǵannan keyin. Messi 2011–12 máwsimin Ispaniya hám Evropa Superkubok trofeylerin jeńip alıw menen basladı. Jıl aqırında ol FIFA Klublar arasındaǵı jáhán chempionatın jeńip aldı hám ekinshi márte Altın toptı qolǵa kirgizdi. 2011-jılǵı jetiskenlikleri ushın ol FIFA Altın tobın aldı, tariyxta Altın toptı úsh márte jeńip alǵan tek tórtinshi oyınshı boldı hám birinshi UEFA Evropanıń eń jaqsı oyınshısı sıylıǵın aldı. 2012-jılı Messi Chempionlar Ligasınıń tórt máwsiminde eń kóp gol urǵan ekinshi oyınshı boldı. Messi 24 jasında Barselonanıń tariyxındaǵı eń kóp gol urǵan oyınshı boldı, Granadaǵa qarsı oyında xet-trik islep, Sesar Rodrigestiń 57 jıllıq 232 gol rekordın artta qaldırdı. Ol máwsimdi Ispaniya hám Evropada ekinshi márte liganıń eń kóp gol urǵan oyınshısı retinde juwmaqladı, 50 gol menen La Liga rekordın ornattı, al barlıq jarıslarda urǵan 73 golı onı aymaqlıq hám jergilikli jarıslardı esapqa almaǵanda Evropa klub futbolı tariyxındaǵı bir máwsimde eń kóp gol urǵan oyınshı etti. Komanda sol máwsimde jáne de Ispaniya Kubogın uttı, bul Gvardiolanıń basshılıǵındaǵı 14-shi trofey edi, ol tórt jıllıq tabıslı dáwirden soń máwsim aqırında lawazımınan ketti.

2012–2014: Rekord ornatqan jıl hám Messige ǵárezlilik

Messi 2012-jılı Argentina (joqarıda) hám Barselona (tómende) ushın rekord ornatıp 91 gol urdı.

2012–13 máwsiminiń baslanıwında Barselona 2013-jıldıń basına kelip La Liga chempionlıǵın derlik qáliplestirgen edi. Real Betiske qarsı oyında eki gol urıw arqalı Messi Barselonanıń La Ligadaǵı barlıq dáwirlerdegi eń kóp gol urǵan oyınshısı boldı hám Gerd Myullerdiń bir kalendar jılında eń kóp gol urıw rekordın buzdı; Messi 2012-jılı Barselona hám Argentina ushın barlıq jarıslarda rekord bolǵan 91 gol urdı. Messi jáne de FIFA Altın tobın jeńip aldı, tariyxta Altın toptı tórt márte jeńip alǵan birinshi oyınshı boldı. Ol 2018-jılǵa shekem klubta qalıwǵa wáde berip jańa kelisimge qol qoydı hám Rayo Valekanoǵa qarsı liga oyınında birinshi márte kapitanlıq tańǵıshın taqtı. Komanda sol jılı jáne de La Liganı jeńip aldı, bul Messidiń altınshı chempionlıǵı bolıp, Real Madridtiń aldıńǵı máwsimdegi 100 upaylıq rekordın teńlestirdi. Barlıq jarıslarda 60 gol, sonıń ishinde La Ligada 46 gol menen ol kampaniyanı qatar ekinshi jıl Ispaniya hám Evropanıń eń kóp gol urǵan oyınshısı retinde juwmaqladı hám tariyxta Evropa Altın butsasın úsh márte jeńip alǵan birinshi oyınshı boldı.

Messidiń komanda hújimindegi ulıwma úlesi aytarlıqtay artqan edi. Ol komandanıń úsh titulın jeńis máwsiminde komanda gollarınıń 24% tin qosqan bolsa, bul kórsetkish 2012–13 máwsiminiń aqırına kelip 40% ten asıp ketti. Bul statistikalar, sonday-aq Messi oynay almaǵan Chempionlar Ligasındaǵı bir tárepleme jeńilisler «Messige ǵárezlilik» túsinigine isenim payda etti, yaǵnıy Barselonanıń óziniń juldız oyınshısına taktikalıq hám psixologiyalıq jaqtan ǵárezli bolıwı.

Messige túsken júkti azaytıw ushın Barselona 2013–14 máwsimi aldınan Santostan braziliyalı hújimshi Neymardı satıp aldı. Komanda máwsim basında Ispaniya Superkubogın jeńip aldı. Messi máwsimdi bes jıl ishindegi eń tómen kórsetkish penen juwmaqladı, biraq soǵan qaramastan barlıq jarıslarda 41 gol urıwǵa eristi. Bes jıl ishinde birinshi ret Barselona máwsimdi úlken titulsız juwmaqladı.

2014–2017: Luis Enrikeniń keliwi hám MSN niń dúnyaǵa keliwi

Messi 2015-jılǵı UEFA Chempionlar Ligası finalında «Yuventus» oyınshısı Patris Evranı aldap ótpekte.

«Barselona» 2014–15-jılǵı máwsim aldınan trener Luis Enrikeni jumısqa aldı hám ótken jılı «Liverpul»da Evropa «Altın butsasın» jeńip alǵan urugvaylı hújimshi Luis Suaresti satıp alıw arqalı Messige hújimde járdem beriwdi dawam ettirdi. Luis Enrikeniń sisteması qorǵanıwdan hújimge tez ótiwlerge tiykarlanǵan bolıp, onı Messi, Suares hám Neymardan ibarat úshlik basqarar edi. Xalıq arasında «MSN» degen at penen belgili bolǵan bul hújim úshligi gol urıw boyınsha rekordlardı jańaladı. Máwsim basında «Sevilya»ǵa qarsı xet-trik onıń La Liga tariyxındaǵı eń kóp gol urǵan oyınshı bolıwına alıp keldi, ol Telmo Zarranıń 59 jıl dawam etken 251 gollıq rekordın artta qaldırdı. Sol jılı La Liga titulın, Ispaniya Kubogın hám Chempionlar Ligasın jeńip alǵannan keyin, Messi «Barselona»ǵa kontinental trebldi eki márte jeńip alǵan birinshi klub bolıwǵa járdem berdi. Ol 58 gol urdı, biraq Neymar hám Suares penen birgelikte bul hújim úshligi sol máwsim dawamında barlıq jarıslarda ulıwma 122 gol urdı, bul Ispaniya futbolında rekord bolıp tabıladı.

Messi 2015–16-jılǵı sezondı «Barselona»nıń UEFA Superkubogında «Sevilya» ústinen erisken jeńisine járdem beriw menen basladı. Messi jıldı Yokogamada «River Pleyt» ústinen 2015-jılǵı FIFA Klublar Jáhán Chempionatı finalında jeńiske erisiw menen juwmaqladı hám kalendar jılında óz klubı ushın besinshi trofeyin qolǵa kirgizdi. 2016-jıldıń 11-yanvarında Messi óz karerasında rekordlı besinshi márte FIFA «Altın tobın» jeńip aldı. Ol máwsimdi La Liga hám Ispaniya Kubogın jáne bir márte jeńip alıw menen tamamladı. Barlıǵı Messi 41 gol urdı, al onıń, Neymar hám Suaresten ibarat «Barselona»nıń hújim úshligi máwsim dawamında ulıwma 131 gol urıp, ótken máwsimdegi ózleri ornatqan rekordtı jańaladı.

2016–17 máwsimi Messidiń Ispaniya Super Kubogı hám Ispaniya Kubogın utıwı menen juwmaqlandı. Ol máwsimdi 54 gol menen juwmaqladı, al La Ligadaǵı 37 golı oǵan karerasında tórtinshi márte Pichichi hám Evropa Altın butsı sıylıqların alıp keldi. Messi, Neymar hám Suares máwsim aqırına 110 gol urdı. Keyingi jılı Neymar Parij Sen-Jermenge ketti, hújim úshliginiń úsh máwsimdegi ulıwma gollar sanı 363 boldı. Luis Enrike de úsh jıllıq jumısı dawamında klubtı toǵız trofeyge alıp kelgennen keyin máwsim aqırında Barselonadan ketti.

2017–2021: Barselonadaǵı sońǵı jılları

Kapitanlıq tańǵıshın taqqan Messi 2018-jılı «Real Valyadolid»ke qarsı oyında.

Messi 2017-jıl 25-noyabrde Barselona menen 2021-jılǵa shekem klubta qalıwın támiyinleytuǵın jańa kelisimge qol qoydı. 2017–18 máwsiminde Messi jáne bir márte La Liga hám Ispaniya Kubogın utıp, eldiń eki trofeyin qolǵa kirgizdi. Ol jáne bir márte 34 gol menen La Liganıń eń kóp gol urǵan oyınshısı boldı, bul oǵan besinshi Evropa Altın butsı sıylıǵın alıp keldi. 2018-jıl may ayında burınǵı kapitan Andres Inestanıń ketiwi menen, Messi 2018–19 máwsimi ushın komandanıń jańa kapitanı bolıp tayınlandı. Ol Barselona kapitanı retinde birinshi trofeyin - Sevilyanı 2–1 esabında jeńip, Ispaniya Super Kubogın kóterdi. Ol Barselonaǵa La Liga ataǵın jeńip alıwǵa járdem berdi, bul onıń onınshı, biraq kapitan retinde birinshi chempionlıǵı edi. Sol máwsimde 34 oyında 36 gol urıp, ol altınshı márte liganıń Altın butsı trofeyin jeńip aldı hám La Ligada eń kóp gol urǵan oyınshı sıylıǵın alıw boyınsha Sarra menen teńlesip, rekordtı qaytaladı. Ol jáne altınshı Altın butsa sıylıǵın hám 2016–17 máwsiminen baslap rekordlıq úsh márte qatarına usı sıylıqtı jeńip aldı.

Messi altınshı Altın toptı jeńip aldı, biraq keyingi 2019–20 máwsiminde Barselona 2007–08 máwsiminen berli birinshi ret trofeysiz qaldı. Nátiyjesiz máwsimnen soń, Barselona Messidiń klubqa «ketiw tilegin bildirgen hújjet» jibergenin járiyaladı, biraq Messi aqırında shártnamasınıń sońǵı jılın orınlawǵa qarar etti. 2020–21 máwsiminde Messi Shavidiń rekordın buzıp, klub tariyxında 768 oyın ótkeriw rekordına eristi. Ol klubtı 2021-jılǵı Ispaniya Kubogı finalında jeńiske alıp keldi. Onıń Barselonadaǵı sońǵı eki máwsiminde La Ligada eń kóp gol urǵan oyınshı bolıwı, oǵan rekordlıq segiz Pichichi trofeyin ákeldi.

Messidiń shártnaması tamam bolǵannan keyin, ol erkin agentke aylandı, jańa kelisim boyınsha sóylesiwler Barselonanıń finanslıq mashqalaları sebepli qıyınlastı. Aqırı, Barselona Messidiń klubta qalmaytuǵının járiyaladı, La Liga qaǵıydaları qoyǵan finanslıq hám strukturalıq tosqınlıqlardı Messidiń ketiwiniń sebebi retinde kórsetti. Kamp Nouda ótkerilgen kóz jaslı baspasóz konferenciyasında Messi Barselonadan ketetuǵının tastıyıqladı.

Parij Sen-Jermen

Messi (ortada) PSJ komandalasları Kilian Mbappe (shepte) hám Neymar menen birge.

2021-jıl 10-avgust kúni Messi Liga 1 klubı Parij Sen-Jermenge (PSJ) qosıldı, bul jerde ol Neymar menen qayta birigip, 2021–22 máwsimi ushın eki jıllıq shártnamaǵa qol qoydı. Shártnama 2023-jıldıń iyunına shekem dawam etedi hám qosımsha bir jılǵa uzaytıw múmkinshiligi bar. Messi óziniń komanda nomeri retinde 30-sandı tańladı, bul ol jas waqtında Barselonada birinshi ret úlkenler komandasında oynaǵan waqıtta kiygen nomer edi. Ol klub ushın birinshi oyının Reymsqa qarsı ótkerdi, birinshi ret start quramında hám Chempionlar Ligasında Klub Bryugge qarsı oynadı, al úy maydanındaǵı dáslepki oyının Lionǵa qarsı ótkerdi. Ol klub ushın birinshi golın Chempionlar Ligasınıń topar basqıshında burınǵı treneri Pep Gvardiolanıń Manchester Sitige qarsı oyında urdı. Klub hám milliy komanda dárejesinde kalendar jıl ishinde 40 gol urǵanı hám Argentinanı 2021-jılǵı Kopa Amerikada kapitan retinde jeńiske alıp kelgeni ushın, Messi rekordlıq jetinshi Altın toptı aldı. Ol PSJdegi dáslepki máwsimin barlıq turnirlerde 11 gol hám 14 gollıq pas penen juwmaqladı, klubtıń 10-márte Liga 1 chempionı bolıwına járdem berdi.

2022–23 máwsiminiń basında Messi PSJ menen ekinshi trofeyin Chempionlar Kubogında jeńip aldı. Niccaǵa qarsı oyında ol urǵan gol arqasında Krishtianu Ronaldudan ozıp, Evropa klub futbolında barlıq dáwirlerdegi eń kóp gol urǵan oyınshı boldı, 702 gol menen; sol oyın dawamında ol sonday-aq klub dárejesinde karerasında 1000 ret tikkeley gol urıwǵa úles qostı. Máwsim aqırında ol barlıq jarıslarda 21 gol urdı hám ligada eń kóp 16 gollıq pas berdi, bul PSJdıń 11-márte Liga 1 chempionı bolıwına hám onıń qatarına ekinshi ret chempion bolıwına járdem etti. Máwsimniń sońǵı oyınınan keyin, bas trener Kristof Galte bunıń Messidiń PSJ ushın sońǵı oyını bolǵanın tastıyıqladı, al klub eki kúnnen soń onıń ketiwin rásmiy túrde járiyaladı.

Inter Mayami

Messi 2023-jılǵı AQSH Ashıq Kubogında «Inter Mayami» menen birge.

Joqarı Liga Futbol (MLS) klubı «Inter Mayami SF» 2023-jıldıń 15-iyul kúni Messi menen eki yarım jıllıq shártnamaǵa qol qoyılǵanın járiyaladı. Messi klub ushın 2023-jılǵı debyutın Ligalar Kubogında «Krus Asul»ǵa qarsı oyında ótkerdi hám qosımsha waqıtta ayıp tobınan gol urıp, jeńiske jetti. Messiniń AQSHqa keliwi maydanda hám maydannan tısqarı tárepte úlken jańalıq sıpatında bahalanıp, onıń qatnasıwı MLSniń abırayın kóteriwge járdem bergeni atap ótildi. Goal basılımınıń jazıwınsha, «Ol qatnasqan hár bir oyın biletler ushın talastı kúsheytedi, kóp sanlı ataqlı miymanlar onı oyında kóriwge qızıǵadı». Onıń keliwine bolǵan qızǵınlıq «Messimaniya» dep ataldı; «Inter Mayami»diń 10-sanlı Messi futbolkası ligadaǵı – hám derlik pútkil dúnyadaǵı eń kóp satılǵan futbolkaǵa aylandı.

Mayami ushın birinshi altı oyında toǵız gol urǵannan keyin, Messi komandanı Neshvill SCǵa qarsı Ligalar Kubogın jeńip alıw arqalı klubtıń tariyxındaǵı birinshi trofeyge alıp keldi. Messi MLStegi debyutin Nyu-York Red Bullzǵa qarsı ótkerdi. Mayami pley-offqa shıǵa almadı, Shıǵıs konferenciyasında 14-orındı iyeledi, sońǵı jeti oyında jeńiske erise almadı. 2023-jılı 30-oktyabrde Argentina menen Jáhán chempionatın hám PSJ menen Liga 1 trofeyin jeńip alǵannan keyin, Messi rekord dárejesinde segizinshi márte Altın toptı jeńip aldı. Ol jáne de Time jurnalı tárepinen Jıldıń sportshısı dep tanıldı, bul ataqqa erisken birinshi futbolshı boldı.

2024-máwsiminde Messi bir MLS oyınında eń kóp gol pas beriw rekordın bes gol pası menen jańaladı, sonday-aq Nyu-York Red Bullzǵa qarsı 6–2 esabındaǵı jeńiste bir MLS oyınında altı gol hám gol pası menen eń kóp gol qatnasıw rekordın ornattı. 2-oktyabrde Messi Kolambus Kryuǵa qarsı 3–2 esabındaǵı jeńiste eki gol urıp, Supporters' Shield trofeyin jeńip aldı, bul onıń 46-shı trofeyi boldı. 19-oktyabrde máwsimniń sońǵı oyınında Nyu-Inglend Revolyushnǵa qarsı Messi klub ushın birinshi ret xet-trik islep, 6–2 esabında jeńiske erisiwge járdem etti. Inter Mayamidiń Revolyushndı jeńiwi klubqa pútkil máwsim dawamında 74 upay toplawǵa múmkinshilik berdi, bul MLS ushın rekord kórsetkish boldı. Ol ádettegi máwsimdi 19 oyında 20 gol hám 16 gol pası menen juwmaqladı. Usılayınsha, ol Inter Mayamidiń eń kóp gol urǵan oyınshısı boldı.

Mayami 2024-jılǵı MLS Kubogı pley-offında birinshi ret qatnastı, biraq birinshi raundta Atlanta Yunayted FCǵa qarsı eki oyında jeńilip, báygiden shıǵıp qaldı. Messi úshinshi oyında, 3–2 esabındaǵı jeńiliste óziniń pley-offtaǵı birinshi golın urdı. Ádettegi máwsim juwmaǵınan soń ol MLStiń Eń bahalı oyınshısı dep ataldı.

Xalıqaralıq karerası

Argentina hám Ispaniya azamatı retinde, Messi eki eldiń de milliy komandasında oynawǵa huqıqlı edi. Ol 2004-jılı Argentinanıń U20 komandasında Paragvayǵa qarsı oyında debyut etti hám keyin 2005-jılǵı Qubla Amerika U-20 chempionatına qatnasqan quramaǵa kirgizildi, onda olar úshinshi orındı iyeledi. Sońınan Messi komandanı 2005-jılǵı FIFA Jaslar chempionatında jeńiske alıp keldi, bul onıń Argentina menen birinshi úlken jeńisi boldı. Turnirdi altı gol hám eki gol pası menen juwmaqlap, ol Altın toptı da jeńip aldı.

Messi 2008-jılǵı Jazǵı Olimpiada oyınlarınıń yarım finalında Braziliyalı Marselonı aldap ótpekte.

Messi 2005-jılı, 18 jasında, úlkenler milliy komandasında debyut etti, Vengriyaǵa qarsı doslıq ushırasıwda almastırıwshı retinde shıqtı. Messidiń birinshi baslawshı quramdaǵı oyını 2006-jılı Peruǵa qarsı boldı, al birinshi xalıqaralıq golın ol Xorvatiyaǵa qarsı doslıq ushırasıwda urdı. Onıń Jáhán chempionatındaǵı debyuti 2006-jılǵı FIFA Jáhán chempionatında Serbiya hám Chernogoriyaǵa qarsı oyında 74-minutta almastırıwshı retinde shıǵıp, bir gol pasın berip, aqırǵı goldı ózi urdı. Bul onı Jáhán chempionatında Argentina ushın oynaǵan hám gol urǵan eń jas oyınshıǵa aylandırdı. Ol jáne de Argentina ushın 2007-jılǵı Kopa Amerikada oynadı, onda olar aqırında finalda jeńiliske ushıradı. Messi eki gol urıp, bir gol pasın berip, turnirdiń eń jaqsı jas oyınshısı dep tanıldı. 2008-jılǵı Jazǵı Olimpiada oyınları onıń eliniń atınan jáne bir úlken jetiskenligi boldı, ol Argentinanıń U23 komandasın Nigeriyanı jeńip, Olimpiada altın medalın alıwǵa baslap bardı. Messi barlıǵı eki gol urıp, úsh gol pasın berdi hám FIFA tárepinen turnirdiń eń jaqsı komandasınıń kózge túsken oyınshısı dep atap ótildi.

Messi 2012-jılı 10-sanlı futbolkasında Argentina kapitanı retinde.

Xuan Roman Rikelmeniń xalıqaralıq karerasın juwmaqlawı menen, Messige Argentinanıń 10-sanlı futbolkası berildi. 2010-jılǵı FIFA Jáhán chempionatınıń topar basqıshındaǵı Greciyaǵa qarsı oyında, kópshilik tiykarǵı quram oyınshıları pley-offqa shıǵıw ornı qáwipsizlendirilgeni sebepli dem alǵanda, Messi birinshi ret kapitan tańǵıshın taqtı. Argentina sol turnirde aqırında sherek finalda Germaniyaǵa jeńildi, biraq Messi bir de gol urmaǵanına hám tek bir gol pasın bergenine qaramastan, óziniń tezligi hám kreativligi arqasında turnirdiń eń jaqsı 10 oyınshısınıń biri retinde belgilendi. 2011-jılǵı Kopa Amerika aldında Argentina óz komandasın Messi átirapına qurıwdı basladı. Biraq, Messi bul turnirde de gol ura almadı, tek úsh gol pasın berdi. Komanda aqırında sherek finalda Urugvayǵa penaltiden jeńildi

Messi 2014-jılǵı FIFA Jáhán chempionatı finalında Germaniyaǵa qarsı oynap atır.

Olardıń nátiyjesiz oyınınan keyin 24 jasar Messi komandanıń kapitanı etip tayınlandı. Keyingi bir neshe jıl Messi ushın Argentinanı xalıqaralıq trofeyge alıp shıǵa almawı sebepli kóp ókinishli boldı. 2014-jılǵı FIFA Jáhán Kubogında Messi hám Argentina finalda Germaniyaǵa jeńilip qaldı, biraq Messi turnirdiń eń jaqsı oyınshısı sıpatında tórt gol hám bir nátiyjeli pası menen kórgizbeli oyını sebepli «Altın top» sıylıǵın aldı. Argentina kelesi jılı 2015-jılǵı Amerika Kubogı finalında Chilige penaltiler seriyasında jeńilip qaldı. Turnir aqırında Messi bir gol urıp hám úsh nátiyjeli pas bergennen keyin «Altın top» sıylıǵın alıw ushın tańlanǵanı xabarlandı, biraq ol bul sıylıqtan bas tarttı. 2016-jılǵı Amerika Kubogınıń júz jıllıǵına baǵıshlanǵan turniriniń yarım finalında Amerika Qurama Shtatlarına qarsı oyında Messiniń urınǵan golı onı xalıqaralıq matchlarda Argentinanıń barlıq waqıttaǵı eń jaqsı gol urıwshı sıpatında Gabriel Batistutadan alǵa shıǵardı. Biraq Argentina jáne bir márte finalda Chilige penaltiler seriyasında jeńilip qaldı. Messi turnir dawamında bes gol urdı hám tórt nátiyjeli pas berdi.

Úsh jıl qatarınan úsh finalda jeńiliw Messidiń xalıqaralıq futboldan ketiwine sebep boldı, biraq Argentinadaǵı pútkil el boylap alıp barılǵan kampaniya onıń sheshimin ózgertiwge kóndirdi. Ol milliy komandaǵa 2018-jılǵı FIFA Jáhán chempionatına baslap barıw ushın qayttı. Argentina turnirge qatnasıwdan ayrılıw qáwpinde turǵan edi, biraq sońǵı kvalifikaciya oyınında Ekvadorǵa qarsı Messidiń xet-triki olardıń qatnasıwın dramalıq túrde támiyinledi. Olar Jáhán chempionatında 1/8 finalda Franciyaǵa jeńildi, Messi turnirde bir gol urıp, eki gol pasın berdi. Keyingi jılı Messi jáne de Argentina atınan 2019-jılǵı Kopa Amerikada oynadı, onda ol tek bir gol urıp, bir gol pasın berdi. Olar yarım finalda úy xojayınları Braziliyaǵa jeńildi, biraq Chilidi jeńip úshinshi orındı iyeledi. Turnirdi jeńbegen bolsa da, bul jeńis Argentina ushın úsh jıldan aslam dawam etken 36 oyındaǵı jeńilissiz seriyasınıń baslaması boldı.

Messi 2022-jılǵı FIFA Jáhán chempionatınıń topar basqıshında Meksikanıń Erik Guterresine qarsı oynap atır.

Messi aqırı 2021-jılǵı Amerika Kubogında Argentinanıń 28 jıllıq trofeyge bolǵan shólin qandırdı, sebebi olar 1993-jıldan berli xalıqaralıq turnirde jeńiske erispegen edi. Boliviyaǵa qarsı gruppalıq basqısh matchında ol Xaver Maskeranonı artta qaldırıp, Argentinanıń eń kóp oyın ótkergen oyınshısına aylandı. Argentina finalda Braziliyanı jeńdi hám Messi turnirdiń eń jaqsı oyınshısı dep ataldı, sebebi ol Argentinanıń urǵan 12 golınıń toǵızına tikkeley qatnastı, olardıń tórtewin ózi urdı hám besewine nátiyjeli pas berdi. Ol Argentinanı 2022-jılǵı Finalissimada UEFA Evro-2020 jeńimpazı Italiyaǵa qarsı jáne bir xalıqaralıq trofeydi jeńip alıwǵa basladı, onda ol eki nátiyjeli pas bergennen keyin matchtıń eń jaqsı oyınshısı retinde belgili boldı. 2022-jılǵı FIFA Jáhán Kubogında Messi Argentinanı 36 jıl ishindegi birinshi Jáhán Kubogı jeńisine alıp keldi, finalda Franciyanı jeńiw ushın eki gol urdı. Turnir dawamında jeti gol urıp hám úsh nátiyjeli pas bergennen keyin, Messi jáne bir márte «Altın toptı» jeńip aldı hám onı eki márte jeńip alǵan birinshi oyınshı boldı. Onıń finalda maydanǵa túsiwi Jáhán Kubogında eń kóp oyın ótkergen (26) hám tikkeley gollıq ámelge qatnasqan (21 – 13 gol hám 8 nátiyjeli pas) oyınshı sıpatında jańa rekordlar ornattı.

2023-jılı Kyurasaoǵa qarsı doslıq oyında xet-trik islegen Messi 100 xalıqaralıq golǵa jetti, bul kórsetkishke erisken úshinshi oyınshı hám tariyxtaǵı birinshi Qubla Amerikalı oyınshı boldı. Sol jılı keyinirek Peruǵa qarsı urǵan golı Messidi CONMEBOL Jáhán chempionatı saralaw oyınlarınıń barlıq waqıtlardaǵı eń kóp gol urǵan oyınshısına aylandırdı. 2024-jılǵı Kopa Amerika yarım finalında Kanadaǵa qarsı oyında Messi turnirdegi birinshi hám jalǵız golın urdı, bul onı barlıq waqıtlardaǵı xalıqaralıq gol urıwshılar arasında ekinshi orınǵa shıǵardı. Aqırında Argentina finalda Kolumbiyanı jeńip, qatarınan ekinshi ret Kopa Amerika chempionına iye boldı, Messi turnir dawamında bir gol urıp, bir gol pasın berdi hám Kopa Amerikada eń kóp oyın ótkeriw (39) boyınsha jańa rekord ornattı.

Oyınshı profili

Oynaw stili

Messi 2014-jılǵı FIFA Jáhán chempionatı finalında óziniń tiykarǵı shep ayaǵı menen soqqı beriwge tayarlanıp atır.

Messidiń boyınıń pásligi sebepli, onıń awırlıq orayı biyik oyınshılarǵa qaraǵanda tómenirek, bul oǵan úlken shaqqanlıq berip, baǵıtın tezirek ózgertiwge hám qarsılaslarınıń tosqınlıqlarınan qutılıwǵa múmkinshilik beredi; usı sebepli Ispaniya mediası onı La Pulga Atómica («Atomlıq búrge») dep ataǵan. Fizikalıq jaqtan aybatlı bolmasa da, ol anaǵurlım joqarı dene kúshine iye, bul onıń tómen awırlıq orayı hám sonnan kelip shıqqan teń salmaqlılıǵı menen birge qarsılaslardıń fizikalıq qarsılıǵına shıdawǵa járdem beredi; nátiyjede, oyın kórsetiw keń tarqalǵan sportta onıń jalǵan qulawlardı islemeytuǵını atap ótilgen. Onıń qısqa, kúshli ayaqları oǵan qısqa tezleniwlerde jetiskenlikke erisiwge múmkinshilik beredi, al tez ayaqları oǵan joqarı tezlikte toptı qadaǵalawdı saqlap qalıwǵa imkaniyat beredi. Onıń burınǵı Barselona treneri Pep Gvardiola bir waqıtları bılay degen edi: «Messi - topsız juwırǵanǵa qaraǵanda top penen tezirek juwıratuǵın jalǵız oyınshı.» Ol 20 jastan asqannan keyin hálsiz ayaǵı menen oynaw uqıplılıǵın jaqsılaǵan bolsa da, Messi tiykarınan shep ayaqlı oyınshı; ol ádette shep ayaǵınıń sırtqı tárepi menen dribling ámelge asıradı, al ayaǵınıń ishki tárepin gol urıw hám pas beriw ushın paydalanadı.

Kóp gol urıwshı retinde, Messi óziniń soqqı beriw uqıplılıǵı, poziciyanı durıs tańlaw, tez reakciyası hám qorǵanıw sızıǵın jeńiw ushın hújim juwırıwların ámelge asırıw qábileti menen ayrıqshalanadı. Ol jáne de óziniń kóriw qábileti hám pas beriw diapazonı arqasında pleymeyker rolin de atqaradı. Onı kóbinese sıyqırshı, joq jerden gollar hám imkaniyatlar jaratatuǵın futbolshı sıpatında súwretleydi. Bunnan tısqarı, ol anıq erkin soqqı hám penalti urıwshı. 2023-jıldıń sentyabr ayına kelip, Messi tuwrı erkin soqqılardan urılǵan gollar boyınsha barlıq waqıtlar ishinde besinshi orında turadı, onıń 65 golı bar, bul házirgi aktiv oyınshılar arasında eń joqarı kórsetkish. Onıń jáne de chip soqqılarınan gol urıwǵa beyimliligi bar.

Messidiń dribling qábiletleri oǵan bir neshe qorǵawshılardan ótiwge hám hújim oyınların shólkemlestiriwge múmkinshilik beredi.

Messidiń tezligi hám texnikalıq uqıplılıǵı oǵan dárwazaǵa qaray jeke dribling juwırıwların ámelge asırıwǵa múmkinshilik beredi, ásirese qarsı hújimler waqtında, ádette maydannıń ortasınan yamasa oń tárepinen baslap. Ol ulıwma barlıq waqıtlardaǵı eń ullı driblerlerdiń biri dep esaplanadı. Bul qábileti haqqında onıń burınǵı Argentina treneri Diego Maradona bılay degen: «Top onıń ayaǵına jabısıp qalǵanday; men óz kareramda ullı oyınshılardı kórgenmen, biraq Messidiń toptı basqarıwınday nárseni hesh kimnen kórmegenmen.» Jeke qásiyetlerinen tısqarı, ol jáne de hár tárepleme rawajlanǵan, ǵaybarlı hám aybatlı komanda oyınshısı bolıp, óziniń kreativ kombinaciyaları menen tanılǵan, ásirese burınǵı Barselona yarım qorǵawshıları Xavi hám Andres Inesta menen birgelikte.

Karerası alǵa ilgerilegen sayın, onıń atletikalıq qábileti hám dribling tendenciyası jası úlkeygen sayın azayıp, Messi oyındı maydannıń tereń aymaqlarında basqara basladı hám futbol tariyxındaǵı eń jaqsı pas beriwshilerdiń hám pleymeykerlerdiń birine aylandı. Onıń topsız háreketleniwi hám qorǵanıw juwapkershilikleri de karerası dawamında azaydı; maydanda az jer qaplap, onıń ornına energiyasın qısqa tezleniw ushın saqlap, ol óz nátiyjeliligin, qozǵalısın hám poziciyalıq oyının jaqsılay aldı, sonday-aq bulshıq et jaraqatlarınan qashıp, belgili bir máwsim dawamında turaqlı túrde kóp sanlı oyınlarda qatnasıwǵa múmkinshilik aldı. Shınında da, erte karerasında jaraqat alıwǵa beyim bolsa da, keyinirek ol topsız az juwırıw arqalı jaraqat alıw múmkinshiligin azayttı, sonday-aq qatań dieta, shınıǵıw rejimi hám uyqı kestesin qabıl etiw arqalı jaraqat alıw múmkinshiligin kemeytti.

Taktikalıq jaylasıw

Kóp tárepleme hújimshi retinde, Messi kóbinese klassikalıq 10-nomer poziciyasında oynaydı.

Taktikalıq jaqtan, Messi erkin hújim poziciyasında oynaydı; kóp tárepleme oyınshı retinde, ol qanattıń ekewinde de yamasa maydannıń orayı arqalı hújim etiwge qábiletli. Balalıq waqtında onıń súyikli poziciyası eki soqqı beriwshiniń artındaǵı pleymeyker bolǵan, bul Argentina futbolında «enganche» dep ataladı, biraq ol Ispaniyadaǵı karerasın shep qanat hújimshisi yamasa shep jaq hújimshi retinde basladı. Birinshi komanda debyutinde, menedjer Frank Raykard onı oń qanatqa kóshirdi; bul poziciyadan ol qorǵanıwdı jarıp ótip maydannıń ortasına ańsat kirip, shep ayaǵı menen dárwazaǵa soqqı beriwi múmkin edi, komandalaslarına kóbinese pas beriwdiń ornına. Gvardiola hám keyingi menedjerler dáwirinde, ol kóbinese jalǵan toǵızınshı nomer rolinde oynadı; oraylıq hújimshi yamasa jalǵız soqqı beriwshi retinde jaylasıp, ol orayda erkin háreket etti, kóbinese maydannıń orayına tereń kirip, qorǵawshılardı ózine tarttı, usılayınsha pas beriw ushın bos orınlar jaratıw, basqa komandalaslarınıń topsız hújimlik juwırıwları, Messidiń óz dribling juwırıwları yamasa Xavi hám Inesta menen kombinaciyalar islew ushın.

Luis Enrikeniń basshılıǵında Messi dáslebinde menedjerdiń 4–3–3 formaciyasında óz karerasınıń baslanıw dáwirine tán bolǵan oń qanat poziciyasında oynawǵa qayttı, al keyingi máwsimlerde ol kóbirek tereńirek, erkin pleymeykerlik wazıypasında qollanıla basladı. Menedjer Ernesto Valverdeniń basshılıǵında Messi túrli wazıypalarda oynadı. Ol waqtı-waqtı menen tereńirek poziciyada da qollanıldı, ol jerden ayıp maydanshasına arqasınan juwırıwlar qıla alatuǵın edi, hátte oń qanatta yaki jalǵan toǵızlıq poziciyasında da qollanıldı, biraq ol 4–2–3–1 formaciyasında kóbirek hújimge baǵdarlanǵan ortalıq poziciyada, yaki 4–4–2 formaciyasında ekinshi hújimshi sıpatında da qollanıldı, onda oǵan jáne bir márte tereńge túsip, yarım qorǵawshılar menen baylanısıw, komandasınıń hújim oyınların shólkemlestiriw hám óziniń hújim sherigi Luis Suares ushın imkaniyatlar jaratıw huqıqı berildi. Argentina milliy komandasında Messi uqsas túrde aldıńǵı liniyanıń qálegen jerinde oynadı. Túrli menedjerlerdiń basshılıǵında ol oń qanatta, jalǵan toǵızlıq poziciyasında, taza hújimshi sıpatında, basqa hújimshi menen birge járdemshi wazıypada yaki tereńirek, erkin kreativ wazıypada klassikalıq 10-nomer pleymeyker yaki hújimshi yarım qorǵawshı sıpatında hújimshilerdiń artında qollanıldı.

Qabıl etiw

Messi óz áwladınıń eki eń jaqsı oyınshısınıń biri sıpatında keń túrde tán alınadı, portugaliyalı hújimshi Krishtianu Ronaldu menen birge. Ol sonday-aq sport tariyxındaǵı eń ullı futbolshılardıń biri dep esaplanadı.

Jasóspirim waqtındaǵı ájayıp talant iyesi bolǵan Messi 20 jasqa tolmastan burın dúnyanıń eń jaqsı oyınshılarınıń qatarınan orın aldı. Komandalası Ronaldino 2005-jılǵı «Altın toptı» jeńip alǵannan keyin kóp ótpesten, ol óziniń 18 jasar shákirtin názerde tutıp: «Men hátte «Barsa»daǵı eń jaqsı oyınshı emespen», - dep aytqan edi. Tórt jıldan keyin, Messi rekordlı ayırmashılıq menen óziniń birinshi «Altın tobın» jeńip alǵannan keyin, onıń oyınshı sıpatındaǵı qábiletleri haqqındaǵı ashıq dodalasıwı zamanagóy futboldaǵı onıń statusınan asıp, tariyxtaǵı eń ullı oyınshılardıń biri bolıw ıtimalına kóshken edi. Bul ideyanıń dáslepki jaqlawshılarınan biri onıń sol waqıttaǵı «Barselona» treneri Pep Gvardiola edi, ol 2009-jıldıń avgustında-aq Messidi ózi kórgen eń jaqsı oyınshı dep járiyalaǵan. Keyingi jıllarda bul pikir tájriybeli qánigeler, trenerler, burınǵı hám házirgi oyınshılar arasında keńirek tán alındı. «Barsa»nıń ekinshi márte úsh tituldı jeńip alǵan máwsimniń aqırına kelip, Messidi barlıq waqıtlardıń eń ullı futbolshılarınıń biri sıpatındaǵı kózqaras kontinental Evropanıń kópshilik ıqlasbentleri hám tájriybeli qánigeleri arasında ayqın kózqarasqa aylandı.

Messi karerası dawamında Argentina menen úlkenler dárejesinde xalıqaralıq turnirde jeńiske erispegeni sebepli sınshılar tárepinen sınǵa alındı. Biraq onıń keyin ala 2021-jılǵı Amerika Kubogındaǵı hám 2022-jılǵı FIFA Jáhán Kubogındaǵı jeńisleri onıń aqırı klub hám mámleket dárejesindegi barlıq joqarı dárejedegi trofeylerdi jeńip alıwına alıp keldi, bul jetiskenlik kópshilik tájriybeli qánigelerdiń pikirinshe Messidiń miyrasın bekkemledi.

Krishtianu Ronaldu menen salıstırıw

Messi karerasınıń kóp bóleginde Krishtianu Ronaldu (shepte) menen salıstırıldı.

Zamanagóy zamanlaslarınıń arasında Messi kóbinese Krishtianu Ronaldu menen salıstırıladı hám qarama-qarsı qoyıladı, kópshilik onı kareralıq básekilesi dep esaplaydı. Ekewi de kóp sanlı jeke sıylıqlarǵa eristi, klub hám mámleket ushın onlaǵan trofeylerdi jeńip aldı hám tariyxtaǵı eń kóp gol urǵan eki oyınshı bolıp tabıladı. Messi ayırım waqıtlarda qanday da bir qarsılasıwdı biykar etkenine qaramastan, olar dúnyanıń eń jaqsı oyınshısı bolıw maqsetinde bir-birine básekiles dep keń túrde iseniledi. Tájriybeli qánigeler dawam etip atırǵan básekini bokstaǵı Muxammed Ali – Djo Freyzer básekisi, avtosporttaǵı Prost – Senna básekisi hám tennistegi Federer – Nadal hám Borg – Makenroy arasındaǵı básekilesler sıyaqlı ótken sport básekileri menen salıstırdı.

Íqlasbentler de, tájriybeli qánigeler de eki oyınshınıń jeke qábiletlerin turaqlı túrde dodalasadı. Messi dribling, pleymeykerlik, pas beriw hám gol urıw qábiletleriniń kombinaciyası ushın maqtaladı, al Ronaldu ózinniń ayrıqsha tezligi hám atletikligi, gol urıw sheberligi hám qıyın jaǵdaylardaǵı oyını ushın maqtawǵa ılayıq dep esaplanadı. Olardıń oyın stillerinen tısqarı, dawlı pikirler olardıń túrli dene formalarına da baylanıslı – Ronaldunıń boyı 1,87 m (6 fut 1+1⁄2 dyuym) hám bulshıq etli dene formaǵa iye, al Messi bolsa kishirek dene ólshemine iye – hám Ronaldunıń ózine isenimliligi hám teatrlıq háreketleri Messidiń qarapayımlıǵına qarama-qarsı qoyıladı. Jeke jetiskenliklerge kelsek, Messi Ronaldunıń besewine qarsı segiz «Altın toptı», Ronaldunıń besewine qarsı segiz FIFAnıń eń jaqsı oyınshısı sıylıǵın hám Ronaldunıń tórtewine qarsı altı Evropa «Altın butsasın» jeńip aldı. Maydannan tısqarı, Ronaldu aylıq, qáwenderler hám sociallıq media ıqlasbentleri boyınsha onıń tikkeley básekilesi bolıp tabıladı.

Ronaldu qatnasqan komandalarǵa qarsı Messidiń óz-ara kórsetkishi klublar arasındaǵı rásmiy matchlarda 15 jeńis, 9 teń hám 10 jeńilisten, xalıqaralıq joldaslıq matchlarda bir jeńis hám bir jeńilisten hám klublar arasındaǵı joldaslıq matchta bir jeńisten ibarat. Ekewiniń birinshi rásmiy básekilesiwi 2008-jılı boldı, Ronaldunıń «Manchester Yunayted»i 2007–08-jılǵı UEFA Chempionlar Ligasınıń yarım finalında Messidiń «Barselona»sı menen oynadı, onda Ronaldu hám «Manchester Yunayted» ulıwma 1–0 esabında aldıǵa shıqtı hám finalda jeńiske eristi.[286] Eki oyınshı hám olardıń komandaları kelesi jılǵı Chempionlar Ligasında jáne bir márte ushırastı, bul jolı finalda, Messi hám «Barselona» 2–0 esabında jeńiske eristi. Sonnan keyin Ronaldu «Barselona»nıń tiykarǵı básekilesi bolǵan «Real Madrid»ke ótti hám 2009–10-jıllardan 2017–18-jıllarǵa shekem Messi Ronaldu menen hár máwsim keminde eki márte «El Klasiko»da ushırastı, bul dúnyanıń eń kóp kórilgen jıllıq sport ilajlarınıń qatarına kiredi. Keyin Ronaldu 2018-jıldıń jazında «Yuventus»qa ótti; olardıń rásmiy matchtaǵı aqırǵı básekilesiwi 2020–21-jılǵı UEFA Chempionlar Ligasınıń gruppalıq basqıshında boldı, onda Ronaldunıń penaltiden urılǵan eki golı «Yuventus»qa Messiniń «Barselona»sı ústinen 3–0 esabında jeńiske erisiwge járdem berdi. Ronaldu «Real Madrid»ten «Yuventus»qa ketkennen keyin Messi: «Men Krishtianudı saǵındım. Onıń trofeylerdi jeńip atırǵanın kóriw biraz qıyın bolsa da, ol La Ligaǵa abıray berdi», - degen edi.

Messi 2022-jılǵı Jáhán Kubogında Argentinanı jeńiske alıp kelgennen keyin, bir qatar futbol sınshıları, kommentatorları hám oyınshıları Messi eki oyınshı arasındaǵı dodalawlardı sheshti dep pikir bildirdi. Ronaldunıń ózi bir jıldan keyin 36 rásmiy match hám 15 jıllıq «saxnanı bólisiwden» keyin Messi menen bolǵan básekiniń tamamlanǵanın hám «ótkenligin» járiyaladı.

Diego Maradona menen salıstırıwlar

«Men Argentina futbolında meniń ornımdı iyeleytuǵın oyınshını kórdim hám onıń atı Messi.» – Diego Maradona 2006-jıldıń fevral ayında 18 jaslı Messidi óz ornın basıwshı sıpatında járiyaladı. Karerası dawamında Messi óz jerlesi Diego Maradona menen salıstırılıp keldi, ol da óz áwladınıń eń jaqsı oyınshısı hám sport tariyxındaǵı eń ullılarınıń biri dep esaplanadı. Oǵan olardıń qısqa boyları, kishkene, shep ayaqlı pleymeykerler sıpatındaǵı oyın stilleriniń uqsaslıǵı hám ekewiniń de Argentinadan shıqqanlıǵı sebep boldı. Dáslebinde Messi tek «Jańa Maradona» laqabın alǵan kóplegen jas argentinalı oyınshılardıń biri edi, biraq onıń karerası alǵa ilgerlegen sayın Messi óziniń uqsaslıǵın barlıq burınǵı talabanlardan ozdı hám Maradonadan keyin Argentina dúnyaǵa keltirgen eń jaqsı oyınshı sıpatında ózin tastıyıqladı. Hátte Messi 18 jasta bolǵan waqıtta Maradona onı dúnyanıń eń jaqsı oyınshısı dep atap, óziniń ornın basıwshısı retinde járiyaladı. Messi hám Maradona 2008-jıldan 2010-jılǵı FIFA Jáhán Kubogına shekem Argentina milliy komandasında oyınshı hám menedjer sıpatında birge islesti, aqırǵısı burınǵısınıń sheberligine tereń tásirlengen edi. Tap sol dáwirde Messige Maradona ataqlı túrde kiygen Argentinanıń 10-sanlı futbolkası berildi. Maradona Messige tilegin bildirip: «10-nomer seniki. Onı kiyiwge sennen jaqsı hesh kim joq», - dedi.

Olardıń ólshemleri menen oyın stili uqsas bolǵanlıqtan, ekspertler menen onıń jerlesleri Messidi watanlası Diege Maradona menen bárhama salıstırdı.

Karerasınıń baslanıw hám orta dáwirlerinde Messi Argentina jámiyetinde Maradonaǵa qaraǵanda ádette tómen bahalandı. Bunıń bir bólegi Messidiń sol dáwirde milliy komanda menen turnirlerde tabısqa erise almawı hám kóringenshe bir qálipte bolmaǵan oyını menen baylanıslı edi – Maradona 1986-jılǵı FIFA Jáhán Kubogında Argentinanı ulıwma kórgizbeli oyın menen jeńiske alıp kelgeni belgili, bul Messiden de usını kútiwge tiykar jarattı. Sonday-aq Maradonadan ayırmashılıǵı, Messi heshqashan Argentina Primera Divizionında oynamadı, solay etip óz watanlasların onıń rawajlanıwın hám ózin kórsetiwin baqlaw imkaniyatınan ayırdı hám óziniń ayıbı bolmasa da, bunı La Ligada shet elde isledi. Argentinalılar sonday-aq jarlı kvartallardan shıqqan, otlı, ekstravert hám dawlı Maradonanı kóbirek jaqladı, olar bul qásiyetlerdi ózleriniń milliy qádiriyatlarına sáykes dep esapladı, al Rosarioda salıstırmalı túrde qarapayım ómir súrgen, juwas, introvert hám qarapayım Messige qaraǵanda. Bir neshe ekspertler, futbol ǵayratkerleri hám Maradonanıń ózi de milliy komanda ushın Messidiń jetekshilik qábiletlerin soraw astına alıw ushın bul temperamentke gúman keltiredi. Sonıń menen bir qatarda, Messidiń «Albiseleste» futbolkasına bolǵan sırtqı ıqlasınıń jetispewshiligi, dáslebinde milliy gimndi aytpawǵa beyimligi hám emocionallıq kórinislerge qızıqpawı ótken waqıtlarda onıń haqıyqıy argentinalı emes, kóbirek katalonlı ekenligi haqqında jalǵan túsinik payda etti. Degen menen 13 jasınan berli Barselonada jasaǵanına qaramastan, Messi xalıqaralıq jarıslarda Ispaniyanıń namısın qorǵaw variantın biykar etti hám: «Argentina – meniń elim, meniń shańaraǵım, meniń ózimdi kórsetiw usılım. Elimdegi adamlardı baxıtlı etiw ushın barlıq rekordlarımnan kesher edim», - dedi.

2022-jılı Argentinanıń Jáhán Kubogındaǵı jeńisinen keyin Maradona hám Messidiń súwretleri salınǵan diywal.

Futbol jurnalisti Tim Vikeriniń aytıwınsha, 2019-jılı argentinalılar arasında Messi haqqındaǵı túsinik ózgergen, Messi «kóbirek gruppanıń bir bólegi, kóbirek argentinalı» bolıw ushın sanalı túrde háreket etken. Basqa ekspertler Messidiń 2019-jılǵı Amerika Kubogı dawamında komandalasları menen maydanda da, maydannan tısqarı da kóbirek sóylesiw arqalı, aqırı matchlar aldınan komanda menen milliy gimndi aytıw arqalı hám matchlardan keyin jurnalistler menen uzaq sóylesiw arqalı jetekshi sıpatında kóbirek talap qoyıwshı bolǵanın atap ótken, aqırǵısın ol «Barselona» ushın ádette qılmaytuǵın edi. Messi hám Argentinanıń 2022-jılǵı Jáhán Kubogındaǵı jeńisinen keyin Vikeri Messiniń endi óz watanlasları tárepinen Maradona sıyaqlı húrmetke iye bolatuǵının sezdi. Burınǵı futbolshı, jurnalist Xorxe Valdano turnir dawamında Messidiń oyınında «Maradonalıq» tárepti kórgenin ayttı, al jerlesi Osvaldo Ardiles Messidiń sherek finalda Niderland komandasına qarsı provokaciyalıq háreketleri «Maradonanıń reakciyasına kóbirek uqsas» bolǵanın atap ótti, bul Messidi óz watanlaslarına jáne de jaqınlastırdı. Messidiń ózi keyin Jáhán Kubogındaǵı jeńis «pútkil Argentina xalqın jeńip aldı. Búgin argentinalılardıń 95% yaki 100% meni jaqsı kóredi hám bul ájayıp sezim», - dep ayttı.

Kópshilik mádeniyatta

Ataqlılıq

Messidiń maydandaǵı tabısları oǵan bir neshe paydalı qáwenderlik shártnamaların, sonday-aq keń túrdegi tán alınıw hám ataqlılıq alıp keldi.

Messi 2011, 2012 hám 2023-jılları dúnyanıń eń tásirli 100 adamınıń jıllıq dizimi Time 100 qatarına kirdi. 15 xalıqaralıq bazarda 2014-jılı ótkerilgen sorawnamaǵa muwapıq, respondentlerdiń 87% dúnya júzi boyınsha Messidi tanıǵan, olardıń 78% oǵan jaqsı kózqarasta bolǵan, bul onı dúnya júzi boyınsha ekinshi eń kóp ataqlı oyınshı qıldı (Krishtianu Ronaldudan keyin) hám barlıq zamanagóy oyınshılardıń eń unamlısı qıldı. World Press Photo Argentinanıń Germaniyaǵa qarsı finaldaǵı jeńilisinen keyin Messidiń Jáhán Kubogı trofeyine qarap turǵan súwreti bolǵan «Aqırǵı Oyın»dı 2014-jıldıń eń jaqsı sport súwreti sıpatında tańladı. Terri Gibson onıń oyın kórsetip atırǵan qalaǵa bolǵan ekonomikalıq tásiri haqqında onı «turistlerdiń itibarın tartatuǵın obekt» dep atadı.

Onıń Facebooktaǵı ıqlasbentleriniń sanı jámiyetlik ǵayraykerler arasında eń kópleriniń biri bolıp tabıladı: 2011-jıldıń aprel ayında iske qosılǵannan keyin jeti saat ishinde Messidiń Facebook betinde derlik jeti million jazılıwshı bolǵan, al 2023-jıldıń iyul ayına kelip onıń 114 millionnan aslam jazılıwshısı bolǵan, bul sportshılar arasında Ronaldudan keyingi ekinshi eń joqarı kórsetkish. Onıń Instagramda 500 millionnan aslam jazılıwshısı bar, bul jeke tulǵalar hám sportshılar arasında Ronaldudan keyingi ekinshi eń joqarı kórsetkish. Onıń 2022-jıldıń 18-dekabr kúngі Jáhán Kubogın bayramlawǵa arnalǵan postı Instagramda 75 millionnan aslam layk penen eń kóp layk jıynaǵan post bolıp tabıladı.

2023-jıldıń 20-martında Jáhán Kubogındaǵı jeńisinen keyin Buenos-Ayreske qaytıw waqtında Messi hám onıń shańaraǵı keshki awqatqa shıqqanda júzlegen ıqlasbentler tárepinen qorshap alındı. Messi hám onıń shańaraǵı qay jerde ekenligi haqqında xabar tarqalǵanda, restoran kóp ótpesten ózleriniń Jáhán Kubogın jeńip alǵan kapitanın bir názer salıp kóriwge úmit etken jergilikli turǵınlar tárepinen qorshaldı. Messidi tańǵı saatlarda óziniń mashinasına qaytarıw ushın policiya járdemi talap etildi. I2023-jıldıń aprel ayında Messi Hindistannıń Kerala shtatındaǵı 200 jıllıq Trissur Puram festivalında kórsetildi. Festival waqtında Kudamattam saltanatı dawamında áshekóylengen pillerdiń ústinde Jáhán Kubogı trofeyin uslap turǵan Messidiń jaqtılandırılǵan kesilgen súwretleri bar zontikler kórsetildi. 2023-jıldıń dekabr ayında Messidiń 2022-jılǵı Jáhán Kubogında kiygen bir toplam futbolkaları aukcionda 7,8 million dollarǵa satıldı.

2024-jıldıń 4-fevral kúni Gonkong stadionında «Inter Mayami» Gonkong ligası oyınshılarına qarsı shıqqan kórgizbeli match dawamında Messi pútkil oyın dawamında awısıqta otırdı, bunıń aqıbetinde Gonkong hám Qıtayda úlken narazılıqqa sebep boldı. Messidiń reklama roligi bul regionlarda efirden alındı, al basqaları qıtay sociallıq media paydalanıwshılarınıń basımına qaramastan efirde qaldı. Sonıń menen bir qatarda, Qıtay Futbol Associaciyası 8-fevral kúni bolǵan waqıya sebepli Argentina Futbol Associaciyası menen óz sherikligin waqtınsha toqtattı.

Baylıq hám qáwenderler

Messi 2009-jıldan 2014-jılǵa shekemgi altı jıldıń besewinde dúnyanıń eń kóp haqı tólenetuǵın futbolshısı boldı; ol 2013-jılı 41 million evro, al 2014-jılı 65 million evro kiris penen 40 million evrodan asatuǵın birinshi oyınshı boldı hám 50–60 million evrolıq upaylardan da joqarı boldı. Messi Forbes jurnalınıń dúnyanıń eń kóp haqı tólenetuǵın sportshıları diziminde Krishtianu Ronaldudan keyingi ekinshi orındı iyeledi, 2015–16-jılları aylıq hám qáwenderliklerden 81 million dollar tabıs taptı. 2018-jılı ol bir kalendar jılında aylıq, bonuslar hám qáwenderlerden ulıwma 126 million evro (154 million dollar) tabıs penen 100 million evrolıq etalonnan asatuǵın birinshi oyınshı boldı. Forbes onı 2019-jılı dúnyanıń eń kóp aylıq alatuǵın sportshısı dep atadı. 2008-jıldan baslap ol «Barselona»nıń eń kóp aylıq alatuǵın oyınshısı boldı, keyingi bes jıl dawamında onıń aylıǵı basqıshpa-basqısh 7,8 million evrodan 13 million evroǵa kóbeydi. 2017-jılı jańa shártnamaǵa qol qoyıp, ol háptesine 667 000 dollar aylıq aldı, al «Barselona» oǵan shártnamaǵa qol qoyǵanı ushın 60 million dollar bonus tóledi. Onıń satıp alıw shárti 835 million dollar (700 million evro) etip belgilendi. 2020-jılı Messi Ronaldudan keyin karerası dawamında 1 milliard dollardan aslam tabıs tapqan ekinshi futbolshı, sonday-aq komandalıq sport túrlerinde ekinshi sportshı boldı.

Adidas tárepinen támiyinlengen Messidiń Argentina futbolkası 2022-jılǵı Jáhán Kubogı dawamında pútkil dúnya júzinde satılıp tawsıldı.

Aylıq hám bonuslardan tısqarı, Messidiń kóp paydası qáwenderliklerden keledi; SportsPro 2010-jılı óz izertlewlerin baslaǵannan berli onı hár jılı dúnyanıń eń kóp satılatuǵın sportshılarınıń biri sıpatında atap ótti. Onıń 2006-jıldan berli tiykarǵı qáwenderi Adidas bolıp tabıladı. «Barselona»nıń eń perspektivalı jas oyınshısı sıpatında ol 14 jasınan baslap Nike penen shártnamaǵa qol qoyǵan edi, biraq olar sudta onıń imidj huqıqlarına bolǵan qarsılasınıń talabın tabıslı túrde biykar etkennen keyin Adidasqa ótti. Messi ózin olardıń eń belgili brend qáwenderi retinde tastıyıqladı; 2008-jıldan baslap onıń uzaq múddetli Adidas F50 butsalarınıń qoltamǵalı kollekciyası boldı, al 2015-jılı Adidas butsalarınıń óziniń Adidas Messi dep atalǵan qosımsha brendin alǵan birinshi futbolshı boldı. 2017-jıldan berli ol Adidas Nemezizdiń eń sońǵı versiyasın kiyip júr. 2015-jılı Messidiń atı hám nomeri jazılǵan «Barselona» futbolkası pútkil dúnya júzinde eń kóp satılǵan replika futbolka boldı. 2022-jılǵı Jáhán Kubogında Adidas Messidiń 10-sanlı Argentina futbolkasın pútkil dúnya júzinde satılıp tawsıldı.

Ózine tilekles bolǵannan keyin Messi kóbinese goldı bayramlaw waqtında hár qolınıń bir barmaǵın aspanǵa qarap kórsetіp, marhum ájesine baǵıshlaydı. Onıń goldı bayramlawı FIFA video oyınlar seriyasında kórsetilgen.

Kommerciyalıq birlik sıpatında Messidiń brendi, Ronaldu hám Devid Bekxem sıyaqlı bálkim kóbirek abıraylı oyınshılardan ayırmashılıǵı, tek ǵana onıń oyınshı sıpatındaǵı talantlarına hám jetiskenliklerine tiykarlanǵan. Solay etip, karerasınıń basında ol tiykarınan Adidas, Pepsi hám Konami sıyaqlı sportqa baǵdarlanǵan marketingti qollanatuǵın kompaniyalar menen qáwenderlik shártnamalarına iye boldı. 2010-jıldan baslap, oyınshı sıpatındaǵı jetiskenlikleriniń ósiwi menen birge onıń marketinglik tartıw kúshi keńeydi, bul Dolce & Gabbana hám Audemars Piguet sıyaqlı lyuks brendleri menen uzaq múddetli qáwenderlik shártnamalarına alıp keldi. Messi Gillette, Turkish Airlines, Ooredoo hám Tata Motors sıyaqlı basqa da kompaniyalardıń globallıq brend elshisi bolıp tabıladı. Messi Konami kompaniyasınıń Pro Evolution Soccer video oyınlar seriyasınıń júzi boldı hám PES 2009, PES 2010, PES 2011 hám PES 2020 oyınlarınıń muqabalarında kórsetildi. Keyin ol qarsılas kompaniya EA Sports penen shártnamaǵa qol qoyıp, olardıń FIFA seriyasınıń júzine aylandı hám FIFA 13ten FIFA 16ǵa shekem qatarınan muqabalarda kórsetildi.

2013-jılı Messi qatnasqan Turkish Airlines aviakompaniyasınıń reklaması, onda ol Kobi Brayant penen selfi jarısına túsedi, 2013-jılı YouTubeta eń kóp kórilgen reklama boldı, 137 million kóriwge iye boldı hám YouTubetıń shólkemlestirilgenin belgilew ushın 2005–15-jıllıqtıń eń jaqsı reklaması dep tańlandı. 2021-jıl iyun ayında Messi Hard Rock Cafe brendiniń elshisi bolıw ushın bes jıllıq kelisimge qol qoydı. Ol bılay dedi: «Sport hám muzıka meniń ómirimniń ajıralmas bólegi. Muzıka ápsanaları menen birge islesiw tariyxına iye brend penen sheriklik etken birinshi sportshı bolıw men ushın úlken mártebe».

2022-jıl may ayında Messi Saudiya Arabiyasınıń turizm elshisi sıpatında tanıstırıldı. Saudiya Arabiyasınıń insan huqıqları boyınsha jaman kórsetkishleri sebepli, Messi bul roli ushın sınǵa alındı, bul Saudiyanıń sport arqalı aqlanıwǵa urınıwı sıpatında kórildi.

Qayırqomlıq

Óz karerası dawamında Messi ǵamxorsız balalarǵa baǵdarlanǵan qayırqomlıq islerine qatnasıp keldi, bul qábilet onıń óz balalıǵında ushıraǵan medicinalıq qıyınshılıqlarınan kelip shıqqan. 2004-jıldan baslap ol Birlesken Milletler Shólkeminiń Balalar Fondına (UNICEF) óz waqıtın hám qarjısın jumsap keldi, bul shólkem menen Barselona klubınıń da tıǵız baylanısı bar. Messi 2010-jıl mart ayında tayınlanǵannan berli UNICEFtiń Jaqsı Niyet Elshisi bolıp xızmet etpekte, tórt aydan soń shólkem ushın óziniń birinshi missiyasın orınlap, Gaitige sapar etti, 2010-jılǵı Gaiti jer silkiniwi izinen el balalarınıń awır jaǵdayına jámiyetshiliktiń itibarın qaratıw ushın. Sonnan berli ol AIV infekciyasınıń aldın alıw, bilimlendiriw hám imkaniyatı sheklengen balalardı sociallıq qorǵawǵa baǵdarlanǵan UNICEF kampaniyalarına qatnasıp keldi. 2013-jıl noyabr ayında ulınıń birinshi tuwılǵan kúnin belgilew ushın, Messi hám Tiago qolaysız sharayattaǵı balalar arasında ólimshilik dárejesi haqqında xabardarlıqtı arttırıwǵa baǵdarlanǵan jámiyetlik kampaniyanıń bir bólegi boldı.

Messi (2007-jılǵı súwrette) 2004-jıldan berli UNICEF penen birge islesedi hám 2010-jıldan berli UNICEFtiń Jaqsı Niyet Elshisi bolıp xızmet etedi.

UNICEF penen islesiwden tısqarı, Messi óziniń qayırqomlıq shólkemi, Leo Messi Fondın shólkemlestirdi, bul fond balalardıń densawlıqtı saqlaw, bilimlendiriw hám sportqa qoljetimliligin qollap-quwatlaydı. Ol 2007-jılı Messiniń Bostondaǵı awır nawqas balalar emlewxanasına saparınan keyin shólkemlestirildi, bul tájiriybe oǵan sonshelli tásir etkeni sonsha, ol óz tabısınıń bir bólegin jámiyetke qayta investiciyalawǵa qarar etti. Óz fondı arqalı Messi izertlew grantların berdi, medicinalıq oqıtıwdı qarjılandırdı hám Argentina, Ispaniya hám dúnyanıń basqa jerlerindegi medicinalıq oraylar hám joybarlardıń rawajlanıwına investiciya kirgizdi. Óziniń global «Messi hám dosları» futbol matchları sıyaqlı jeke qarjı jıynaw iskerliginen tısqarı, onıń fondı ol menen qollap-quwatlaw kelisimlerinde atın baylanıstırǵan túrli kompaniyalardan finanslıq járdem aladı, bunda Adidas olardıń tiykarǵı qáwenderi bolıp esaplanadı. Onıń salmaǵı 25 kg (55 funt) bolǵan hám 5,3 million dollarǵa bahalanǵan altınnan jasalǵan shep ayaǵınıń nusqası 2011-jılǵı Toxoku jer silkiniwi hám cunamiden jábirlengenler ushın qarjı jıynaw maqsetinde 2013-jılı Yaponiyada satıwǵa shıǵarıldı.

Messi sonday-aq Argentinada jas futbolshılarǵa investiciya kirgizgen: ol ózi tuwılǵan Rosario qalası rayonında jaylasqan «Sarmiento» futbol klubın finanslıq jaqtan qollap-quwatlaydı, 2013-jılı olardıń obektlerin qayta ońlawǵa hám hár qanday hawa rayına shıdamlı maydanlardı ornatıwǵa wáde bergen, hám Nyuells Old Boyz hám onıń básekilesi Rosario Sentral klublarında, sonday-aq Buenos-Ayrestegi River Pleyt hám Boka Xuniors klublarında birneshe jas oyınshılardıń basqarıwın qarjılandıradı. Onıń balalıǵındaǵı klubı Nyuells Old Boyzda ol 2012-jılı olardıń jaslar akademiyası ushın klub stadionı ishinde jańa sport zal hám jataqxana qurılısın qarjılandırdı. Onıń Nyuellstegi burınǵı jaslar treneri Ernesto Vekkio jas oyınshılar ushın talant izlewshi sıpatında Leo Messi Fondı tárepinen jumısqa alınǵan. 2016-jıl 7-iyunde Messi La Razón gazetasına qarsı jábirlik isin jeńip shıqtı hám 65 000 evro muǵdarında zıyan óndirip aldı, bul qarjını ol «Shegarasız shıpakerler» (Médecins Sans Frontières) qayırqomlıq shólkemine sawǵa etti. Messi koronavirustıń tarqalıwına qarsı gúresiw ushın 1 million evro (1,1 million dollar) muǵdarında qayırqomlıq járdem kórsetti. Bul qarjı Barselonadaǵı Clinic Barcelona emlewxanası hám onıń tuwılǵan jeri Argentina arasında bólistirildi. Soǵan qosımsha, Messi óziniń Barselona FK komandalasları menen birge 2020-jılǵı koronaviruslıq ayrıqsha jaǵday waqtında aylıq miynet haqılarınıń 70% azaytılatuǵının hám klubtıń barlıq xızmetkerleriniń miynet haqıların tolıq támiyinlew ushın klubqa qosımsha úles qosatuǵının járiyaladı.

2016-jıl noyabr ayında, Argentina Futbol Associaciyası ekonomikalıq daǵdarıs sebepli FIFAnıń ayrıqsha jaǵdaylar komiteti tárepinen basqarılıp turǵan waqıtta, milliy komandanıń qáwipsizlik xızmetiniń úsh xızmetkeri Messige altı ay dawamında aylıq almaǵanın aytqanı xabarlandı. Ol aralasıp, sol úsh xızmetkerdiń aylıqların tólep berdi. 2021-jıl fevral ayında Messi Kataloniya Milliy Kórkem Óner Muzeyine (Museu Nacional d'Art de Catalunya) óziniń Barselona ushın 644-golın urıp, Peleniń bir klub ushın eń kóp gol urıw rekordın jańartqanda kiygen Adidas ayaq kiyimin sawǵa etti; bul ayaq kiyim keyinirek aprel ayında muzey tárepinen onkologiyalıq keselligi bar balalarǵa járdem beriw ushın qayırqomlıq aukcionına qoyıldı hám 125 000 funt sterlingke satıldı.

2021-jılǵı Amerika Kubogı aldınan Messi Qıtaydıń Sinovac Biotech farmacevtikalıq firmasına (onıń direktorları Messige bolǵan húrmetin bildirgen) qoltańbası qoyılǵan úsh futbolkanı sawǵa etti, bul arqalı Sinovac kompaniyasınıń COVID-19 ǵa qarsı 50 000 doza CoronaVac vakcinasın alıw hám sol arqalı Qubla Amerikanıń barlıq futbolshıların vakcinalaw úmitinde boldı. Urugvay prezidenti Luis Lakale Poudıń qatnasıwı menen dúzilgen bul kelisim, regionda vakcinanıń keń tarqalǵan jetispewshiligin esapqa alǵanda, futbolshılarǵa ústinlik beriw jobası ayırım bir kelispewshiliklerdi keltirip shıǵardı, Kanelones qalası meri Yamandu Orsi: «Prezident Amerika Kubogı ushın vakcinalawda KONMEBOL menen birge islesiwdi kórsetkenindey, dál sonday itibardı Kaneloneske de qarata alatuǵın edi», - dep atap ótti.

2025-jıl yanvar ayında Messi dúnya júzindegi balalar ushın densawlıqtı saqlaw hám bilimlendiriw baǵdarlamaların qollap-quwatlawǵa qosqan úlesi ushın Prezident Jo Bayden tárepinen Amerika Qurama Shtatlarınıń eń joqarı puqaralıq sıylıǵı bolǵan Prezident Erkinlik Medalı menen sıylıqlandı. Ol jumıs kestesindegi sáykessizlikler sebepli ilajǵa qatnasa almadı, biraq bul sıylıq ushın minnetdarshılıǵın bildirip hám keyinirek Prezident Bayden menen ushırasıwǵa úmit etetuǵının aytıp xat jiberdi.

Jámiyetlik kórkem óner

Messidi súwretleytuǵın kóplegen kóshe kórkem óner úlgileriniń biri.

Messi súwretlengen kóshe kórkem óneri hám jámiyetlik diywal súwretler pútkil dúnyada turaqlı sızıladı. Virusqa aylanǵan belgili kórkem óner shıǵarmalarınıń biri – bul «Futboldıń Sikstin kapellası», bul Leonardo Da Vinchidiń «Adamnıń jaratılıwı» shıǵarmasınıń parodiyası bolıp, onda Messi hám Diego Maradona, sonday-aq basqa da belgili argentinalı futbolshılar súwretlengen. Bul shıǵarma Buenos-Ayrestiń Barrakas rayonındaǵı «Sportivo Pereyra» klubında kórgizbege qoyılǵan.

Messige uqsas birneshe jámiyetlik músinler ornatılǵan. Madam Tyusso muzeyi Messidiń birinshi mum músinin 2012-jılı Uembli stadionında ashtı. 2016-jıl iyun ayında ol xalıqaralıq komandadan birinshi márte ketiwin járiyalaǵannan keyin, birneshe kúnnen soń onı qaytıwǵa kóndiriw maqsetinde Buenos-Ayreste Messidiń qola esteligi ornatıldı. Argentinanıń Jáhán chempionatındaǵı jeńisinen birneshe ay ótkennen soń, 2023-jıl mart ayında Paragvaydıń Luke qalasındaǵı KONMEBOL keńsesiniń sırtında Messidiń Jáhán kubogın uslap turǵan adam boyınday esteligi ashıldı. Bul estelik Pele hám Maradonanıń estelikleri qatarında turadı.

Ǵalaba xabar quralları

Kinorejissyor Aleks de la Iglesianıń «Messi» atlı hújjetli filminiń premerası 2014-jıl avgust ayında 71-Veneciya xalıqaralıq kinofestivalında bolıp ótti. Messidiń karerasına, onıń Argentina milliy futbol komandası menen birgeliktegi jetiskenlikleri hám qıyınshılıqlarına, hám 2022-jılǵı FIFA Jáhán Kubogı menen ertektegidey juwmaqlanıwına arnalǵan «Messidiń Jáhán Kubogı: Ápsananıń Kóteriliwi» atlı biografiyalıq hújjetli serial 2024-jıl 21-fevralda Apple TV+ kanalında efirge shıqtı.

Biznes baslamaları

2024-jıl 4-iyunda Messi Amerikanıń sport hám energetikalıq ishimlikler brendi Más+ shıǵarılıwın járiyaladı. Messi bul ishimlikti óziniń talaplarına sáykes keletuǵın, dámi jaqsı hám densawlıqqa paydalı gidrataciya usılın taba almaǵanı ushın jarattı. Ishimliktiń 2024-jıl 13-iyunda Mayamide (Florida) debyut islewi haqqında aldın-ala xabar berildi. Ertesine ol Qubla Floridadaǵı Publix hám Walmart dúkanlarında satıwǵa shıǵarıldı hám Gopuff arqalı jetkerip beriw ushın qoljetimli boldı. Más+ White Claw Hard Seltzer tiykarın salıwshısı Mark Entoni menen baylanıslı.

Sol jıldıń aqırında, 2024-jıl 19-sentyabrde, Messi óziniń tuwılǵan qalasınıń atı menen atalǵan 525 Rosario atlı prodyuserlik kompaniyasın iske túsiretuǵının járiyaladı. Keńseleri Mayami hám Los-Andjeleste jaylasqan bul kompaniya pútkil dúnyadaǵı sportshılar ushın filmler, sport ilajları hám brendlengen reklama roliklerin islep shıǵarıw ushın shólkemlestirildi. Bul 2024-jıldıń basında «Messidiń Jáhán Kubogı: Ápsananıń Kóteriliwi» filmin birgelikte islep shıǵarǵan Smuggler Entertainment penen birlesken kárxana boladı.

Jeke ómiri

Shańaraǵı hám qarım-qatnasları

2008-jıldan baslap Messi Antonela Rokkucco menen qarım-qatnasta bolıp, aqırında 2017-jıldıń 30-iyun kúni ózleriniń tuwılǵan qalası Rosarioda oǵan úylendi. Ol Rokkucconı bes jasınan berli tanıydı, sebebi ol Messidiń balalıq dáwirindegi eń jaqın dostı, futbolshı Lukas Skalyanıń aqlıq qarındası. Olar bir jıl qarım-qatnasların jasırın saqlaǵannan keyin, Messi 2009-jıldıń yanvar ayında bergen intervyude birinshi ret óz romantikalıq qatnasların tastıyıqladı, al bir ay ótkennen soń Barselona-Espanol derbisinen keyin Sitjestegi karnaval waqtında bunı járiyaladı.

Messi menen Rokkucconıń úsh ulı bar. Hayalınıń birinshi ekiqabatlıǵın belgilew ushın Messi 2012-jıldıń 2-iyunında Argentinanıń Ekvadordı 4-0 esabında jeńgen oyınında gol urǵannan keyin toptı kóyleginiń astına qoydı, eki hápteden soń intervyude ekiqabatlıqtı tastıyıqladı. Tyago 2012-jıldıń 2-noyabrinde Barselonada tuwıldı. 2015-jıldıń aprel ayında Messi jáne bir perzentli bolatuǵının tastıyıqladı. 2017-jıldıń oktyabr ayında hayalı úshinshi perzentke ekiqabat ekenin járiyaladı. Messi hám onıń shańaraǵı katolikler bolıp tabıladı.

Messi óziniń jaqın shańaraq aǵzaları, ásirese anası Seliya menen tıǵız qatnasta, anasınıń júzin ol óziniń shep iynine tatuirovka etken. Onıń kásiplik isleri tiykarınan shańaraqlıq biznes sıpatında basqarıladı: ákesi Xorxe 14 jasınan berli onıń agenti bolıp keledi, al ájaǵası Rodrigo onıń kúndelikli kestesi hám reklaması menen shuǵıllanadı. Onıń anası hám ekinshi aǵası Matias onıń qayırqomlıq shólkemi, Leo Messi Fondın basqaradı hám Rosariodaǵı jeke hám kásiplik máselelerge qaraydı.

13 jasında Ispaniyaǵa ketkennen berli Messi óziniń tuwılǵan qalası Rosario menen tıǵız baylanısların saqlap keldi, hátte ózine tán Rosario akcentin de saqlaǵan. Ol shańaraǵınıń eski úyine iyelik etiwdi dawam etpekte, ol kópten berli bos tursa da; ol anası ushın eksklyuziv turaq jay imaratında pentxaus kvartirasın, sonday-aq qala sırtında shańaraqlıq qorǵanın saqlaydı. Bir márte ol Buenos-Ayreste milliy komanda menen shınıǵıwda bolǵanında, ol shınıǵıwdan soń dárhal shańaraǵı menen keshki awqattı jew ushın Rosarioǵa mashinada úsh saatlıq jol júrdi, olar menen túnep qaldı hám erteńine shınıǵıwǵa úlgeriw ushın Buenos-Ayreske qaytıp keldi. Messi Rosariodaǵı kishkene topar isenimli adamları menen telefon hám SMS arqalı kúndelikli baylanısta boladı, olardıń kópshiligi Nyuells Old Boyz klubındaǵı «87-jılǵı Mashina» komandasınıń burınǵı aǵzaları. Ol Barselonaǵa ótkennen keyin klub penen qatnasıqları jaman bolǵan, biraq 2012-jılǵa kelip olardıń ashıq kelispewshiligi juwmaqlandı, Nyuells Messi menen baylanısların qabıl etti, hátte onıń jańa tuwılǵan ulına klub aǵzalıq kartasın da berdi. Messi kópten berli óziniń oyınshılıq karerasın Nyuellste juwmaqlaw ushın Rosarioǵa qaytıwdı rejelestirgen. Messi úsh puqaralıqqa iye, óytkeni ol Argentina, Italiya hám Ispaniya puqarası bolıp esaplanadı.

Salıq aldawshılıǵı

Messidiń finanslıq isleri 2013-jılı salıq tólewden qashıw gúmani menen tergewge alındı. 2007- hám 2009-jıllar aralıǵındaǵı qáwenderlik tabıslarına baylanıslı 4,1 million evro muǵdarındaǵı salıqtan qashıw ushın Urugvay hám Belizdegi ofshor kompaniyalarınan paydalanılǵan. 2012-jılı dúzilgen Panamadaǵı baylanıssız qabıqlı kompaniya keyinnen Panama Papers maǵlıwmatlarınıń aǵıp shıǵıwında Messilerge tiyisli ekenligi anıqlandı. Gúmanlanǵan sxemadan xabarsız ekenin aytqan Messi 2013-jıldıń avgust ayında ıqtıyarlı túrde 5,1 million evro qarızdı tóledi. 2016-jıldıń 6-iyulında Messi hám onıń ákesi ekewi de salıq aldawshılıǵında ayıplı dep tabıldı hám olarǵa 21 aylıq shártli túrde qamaw jazası berildi hám sáykesinshe 1,7 million evro hám 1,4 million evro shtraf tólewge buyırıldı. Húkim shıǵarıwshı sudyaǵa ol bılay dedi: «Men tek futbol oynadım. Men shártnamalarǵa qol qoydım, sebebi men ákeme hám advokatlarǵa isengenmen hám biz usı nárselerdi olar óz moynına aladı dep sheshken edik.»