Kontentke ótiw

Mumbay

Wikipedia, erkin enciklopediya
Mumbay
Aymaq túriqala
MámleketHindistan
Statusıqala
Hákimiyat
 • merSunil Prabhu
Xalıq sanı
18,414,288 adam
Websaytwww.mcgm.gov.in


Mumbay (aldınǵı atı Bombay) — Hindistannıń burınǵı paytaxtı, házirde Maharashtra shtatınıń orayı. Bombay, Mumbay (Mumba hayal qudayı atınan ) — Hindistandaǵı qala. Maharashtra shtatınıń basqarıw orayı (1960 jıldan).Xalqı 9, 9 mln (1991).

Bombaydı 1532-jılda Portugaliya kolonizatorları basıp alǵan. 1661-jıldan Angliya qaramag'ına ótken. 1668-jıldan inglizlerdin' OstIndiya kompaniyası Bombayde áskeriy hám sawda bazalar qura baslag'an. 19-a'sirde Indiyanıń zárúrli ekonomikalıq jáne sotsiallıq orayına aylanadı.1908-1946-jılları Bombayde Indiyalıqlardıń ingliz kolonizatorlarına qarsı siyasiy shıǵıwları bolıp ótken. Bombay mámleket qalaları arasında xalqınıń sanı boyınsha birinshi, ekonomikalıq hám materiallıq poziciyasi tárepinen ekinshi orında turadı. Qalada túrli dindegi hár túrlı millet wákilleri (marathlar, gujoratlar, sekxlar, balujlar, otqa sıyınıwshı forelar) jasaydı.

Bombay Hindistannıń Araviya teńizi jaǵasındaǵı eń úlken port qala.Bombayda iri tovar, fond, paxta birjaları, milliy hám sırt el bankleri, qamsızlandırıw kompaniyaları jaylasqan. Ishki hám xalıq aralıq aviatsiya jolları túyini esaplanadı. Mámlekettiń tiykarǵı importı Bombay arqalı o'tedi. Shetke marganes, paxta, sabaq gezleme, teri, maylı ósimlik urıwları shiǵarıladı. Shetten mashina hám úskeneler, ko'mir, neft alıp kelinedi.Sanaatı rawajlanǵan. Bombay mámlekettiń tiykarǵı sanaat atap aytqanda, toqımashılıq sanaatı oraylarınan biri (mámleket sabaq gezleme sanaatınıń 3/4 bólegi Bombayda jaylasqan), sonıń menen birge bank g'aznashılıq orayı ; Bombayda neftti qayta islew, mashinasazlıq, poligrafiya, azıq-awqat sanaatı tarmaqları bar. Bombay imaratları evropa hám hind usılına tiykarlanıp 19—20 -ásirlerde qurılǵan. Bombay atawındaǵı fort (qorǵan) qalanıń qalası esaplanadı. Bul jerde mámleket mákemeleri, bankler, universitet (18S7) hám basqalar bar. Bombay orayında úlken Kroford bazarı (1871) jaylasqan.