Nábiyra Tóreshova

Nábiyra Tóreshova 1953-jılı 5-mayda Qońırat (házirgi Qanlıkól) rayonındagı házirgi M.Nurmuxammedov atındaǵı shirket xojalıǵında tuwıladı. Mektepti tamamlaǵannan soń 1969—1973-jılları Nókis mámleketlik pedogogikalıq institutınıń filologiya fakultetiniń til hám ádebiyat bóliminde oqıp bilim aladı. Sońınan 1975-jıldan baslap Qaraqalpaq teleradio kompaniyasınıń radioesittiriw komitetinde «Jaslıq» redakciyasınıń redaktorı, bólim baslıǵı, 1989-jıldan «Ámiwdárya» jurnalında publicistika bóliminiń baslıǵı, házirgi kúnde usı jurnalda bas redaktordıń orınbasarı lawazımında islep atır. N.Tóreshovanıń qosıq jazıwǵa qızıǵıwshılıǵı orta mektepte oqıp júrgen jılları baslanǵan. Onıń kórkem ádebiyatqa bolǵan qızıǵıwshılıǵın ótkizgen tuwısqan ájaǵası shayır tábiyatlı Karamatdin Tóreshovtıń ornı girewli bolǵan. Ol ózi de qosıq jazıw menen birge qarındasına kóplegen kórkem kitaplardı ákelip berip, talantın tárbiyalap barıwǵa járdem etedi. N.Tóreshovanıń dáslepki qosıqlar toplamı «Jaslıǵım meniń» degen atama menen 1978-jılı jarıq kórdi. 1981-jılı «Ádildiń sózleri» atamadaǵı gúrrińler toplamı, 1988-jılı «Sáwir samalı», 1991-jılı «Periyzat» qosıqlar toplamları hám usı jılı túrkimen shayırı Bahargúl Kerimovanıń «Ishqı dápteri» toplamınıń awdarması, 1994-jılı «Ózińnen» qosıqlar toplamı, 1996-jılı «Ádildiń sózleri»niń 2-kitabı, 2009-jılı «Ázizim» qosıqlar toplamı, jarıq kórdi. Onıń «Qorǵan», «Shayqas», «Tutqın», «Qızım-aw», «Jetim qız», «Men ushın» poemaları menen «Periyzat», «Analıq haqqında qıssa» qıssaları, «Gúlzada» draması, «Yalǵanshı» dástanı basılıp shıqtı. Shayırdıń bul qosıqlar toplamlarına kirgen lirikalıq qosıqları menen liro-epikalıq shıǵarmalarınıń ideya-tematikasında jaslıqtı, ómir gózzallıǵın, ana watandı, tuwılǵan jerdi, tábiyattı, muhabbattı, perzentti, opalı yardı, insan boyındaǵı eń jaqsı pazıyletlerdi shın kewlinen tebirenip jırlaw ayrıqsha sezilip turadı. Ásirese, tuwılǵan jer, ana watan temasında jırlamaǵan shayır bolmasa kerek. Hátteki, tuwılǵan jerdi maqtanısh etiw, onıń ullılıǵın sezinip jasaw, hárbir insannıń perzentlik parızı esaplanadı. Usınday azamatlıq tuyǵını shayıra N.Tóreshova «Qaraqalpaqstanım meniń» qosıǵında júrek tórinen shıqqan perzentlik sezimleri menen tolıptasıp jır etedi: Talantlı shayıra N.Tóreshova kórkem ádebiyatımızdı rawajlandırıwǵa qosqan pidayı xızmetleri ushın 1995-jılı «Qaraqalpaqstanǵa miyneti sińgen mádeniyat xızmetkeri», 2003-jılı «Qaraqalpaqstan xalıq shayırı» húrmetli ataqların alıwǵa miyasar boldı. 1983-jıldan baslap Jazıwshılar awqamınıń aǵzası bolıp qabıllandı.

Derekler

T.MÁMBETNIYAZOV, Z.BEKBERGENOVA, Z.MÁMBETNIYAZOVA, Nókis bilim, 2019-jıl