Pax Britannica

Pax Britannica (latınsha Paks Britanika; qaraqalpaqsha «Britaniya dúnyası») — Britaniya imperiyasınıń teńizde hám xalıq aralıq qatnaslarda húkimranlıq qılıw dáwiri 1815-jılǵı Vaterloo urısıdan baslap Birinshi jáhán urısına shekem (1914-1918). Britaniya qudıretiniń apogeyası Viktoriya dáwirinde (1837-1901) júz bergen.

Sawda erkinligı hám qullıqtı bıykarlaw baǵdarın járiyalaw, Britaniya flotınıń strategiyalıq teńiz jolları ústinen qadaǵalawı hám «eki mámleket standartı», dúnya boylap anglichan tili, parlamentarizm, texnologiyalar, nızamshılıq normalari, Britaniya ólshew hám salmaqlar sisteması hám basqalar tarqalıwı menen táriplengen.

1871-jılda Germaniya birleskeninen keyin, Germaniya imperiyası dúnyadaǵı Britaniya gegemoniyasına qarsı shıqtı, bul bolsa ayırım avtorlarǵa Pax Germanica ǵa ótiw haqqında sóylewge múmkinshilik berdi. Britaniya gegemoniyası jáhán urıslarınıń baslanıwı hám Ullı Britaniyadan AQShqa jetekshi global sanaat, sawda hám áskeriy kúsh mártebesiniń ótiwi menen ótken zamanda qaldı.