Qabaqlı ata mavzoleyi

Qabaqlı ata mavzoleyi (yaki Qabaqlı ata mavzoleyi) — Qaraqalpaqstan Respublikası, Qaraózek rayonına qaraslı „Qaraózek“ APJ, Qabaqlı ata qabristanında jaylasqan tariyxiy estelik. Mavzoley XVIII—XIX ásirlerge tiyisli bolıp, házirde Ózbekstan Respublikasi Ministrler Keńesiniń qararı menen 2019-jıl 4-oktyabrde Materiallıq mádeniy miyrastıń kóshpes múlik obyektleri milliy dizimine kiritilgen hám mámleket qáwipsizligine alınǵan. Házirde Qaraqalpaqstan Respublikası mádeniy miyras basqarması operativ basqarıw huqıqı tiykarında mámleket múlki esaplanadı.

Tariyxı hám etimologiyası

Áyyemgi zamanlarda Aral teńizi jaǵaları boyında jasaǵan túrkiy qáwimleriniń múqaddes áwliyelerinen biri bolǵan. „Qabaqlı ata“nıń tiykarǵı atı Sipatdin bolǵanlıǵı dereklerde belgilengen. Qabaqlı ata bul aymaqlarǵa XVII ásirdiń aqırlarında Túrkstan táreplerden kelgen shaxs bolǵan. Ol islam dinin úgit-násiyatlaw menen shuǵıllanǵan aǵartıwshı ulamalardan biri esaplanadı. Ráwiyatlarda aytılıwına qaraǵanda, Qabaqlı ata jol boylap kútá úlken suw tolı qabaqtı arqalap júrgen hám shólde sayaxat etken jolawshılarǵa tarqatqan. Usınıń nátiyjesinde de jergilikli xalıq onı keyinirek „Qabaqlı ata“ dep atay baslaǵan. Qabaqlı ataǵa tiyisli ekenligi aytılatuǵın suw qabaǵınıń sınıqları házirgi kúnge shekem saqlanıp qalǵan. Usınıń menen bir qatarda túrkmenlerdiń qabaqlı urıwı da bar bolıp, XIX ásirde Ámiwdárya qirǵaǵında Qabaqlı qorǵanı hám qorǵaw imaratı da qurılǵan. Óz dáwiriniń kóplegen oqımıslı adamları, atap aytqanda, Berdaqtıń ustazı Jiyen jıraw „Qabaqlı ata“ áwliyesine kómilgen. Ózbekstan Qaharmanı, Joqarı Jıynalıs Senati aǵzası alım Ǵayratdin Xojaniyazov kóplegen zıyaratlar qatarında Qabaqlı ata ziyarat ornııń jol kórsetkish kartaların dúziw kerekligin aytıp ótken.